Αρχίζουμε τη ζωή μας ανήμποροι. Η πρώτη μας εμπειρία είναι η λήψη της τροφής. Και τις περισσότερες φορές, αυτή η πρώτη μας προσωπική εμπειρία με την πραγματικότητα είναι η λήψη της τροφής από το μητρικό στήθος. Τα πρωταρχικά μας ταΐσματα και το πόσο μας «χόρτασαν» θα επηρεάζουν την ψυχική μας οργάνωση για όλη μας τη ζωή.
«Η εμπειρία της τροφής ως εμπειρία του κόσμου», θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της ραδιοφωνικής εκπομπής με την ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια Κατερίνα Μαγγανά· μια φράση που ακούστηκε στη συζήτηση μαζί της στο Πρώτο Πρόγραμμα και «Στο ντιβάνι της κρίσης». Μαζί της έφερε και μουσικές που μιλούν για την τροφή – κυριολεκτικά και μεταφορικά.
«Η διατροφή μας, η σχέση μας μαζί της, η ικανότητα να μοιραζόμαστε βιώματα με τους σημαντικούς άλλους της ζωής μας, εκκινεί κι αυτή από εκείνη την περίοδο που νιώθουμε αβοήθητοι και περιμένουμε την παρουσία του άλλου που μας βοηθά να επιβιώσουμε, να ζήσουμε και να μεγαλώσουμε», λέει η Κατερίνα Μαγγανά.
Αν την ώρα που μας τάιζαν μας αγαπούσαν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (στάση σώματος, διαθεσιμότητα, βλέμμα), το τάισμα εκείνο μας έθρεφε πραγματικά. Στη μετέπειτα ζωή μας αυτή η πρώτη σωματική εγγύτητα θα μας ακολουθεί, θα μας επιτρέψει να «μεγαλώσουμε».
Και ποιο είναι τελικά το σωστό «τάισμα», αυτό που θα μας «θρέψει» για την υπόλοιπη ζωή μας;
Ένα πυρηνικό στοιχείο, μας λέει η Κατερίνα Μαγγανά, είναι το ψυχοσυναισθηματικό πλαίσιο ασφάλειας που εξασφαλίζουν, που προσφέρουν στο βρέφος η μητέρα και ο πατέρας. Επειδή όμως η μητέρα μας φέρει στο σώμα της και τις πρώτες μας επαφές, αν θηλάσουμε κιόλας, είναι σώμα με σώμα εμπειρία· είναι η πρώτη που καλείται από την ανθρώπινη φύση είτε να δημιουργήσει είτε να επαναφέρει, αν έχει χαθεί, το αίσθημα ασφάλειας που θα οδηγήσει στην εμπιστοσύνη, κι εκείνη με τη σειρά της στην απόλαυση. Γιατί πραγματική απόλαυση -σπλαχνική, ουσιαστική απόλαυση- που να μπορείς να την αποταμιεύσεις ως ίχνος εμπειρίας μέσα σου, εάν δεν στηρίζεται σε ένα βασικό αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης, δεν μπορεί να υπάρξει. Μιλάμε για ένα τάισμα που δεν είναι εργαλειακό, έχει βλέμμα, έχει επαφή, ένα τάισμα στο οποίο η μητέρα δίνει ένα νόημα· που είναι εκεί συναισθηματικά, που είναι εκεί ψυχικά.
Ένα τάισμα που θα εμπεριέχει τη χαρά να είμαστε μαζί, να σε γνωρίσω και να με γνωρίσεις, να πάρεις και να πάρω, γιατί παίρνει και η μητέρα όχι μόνο το παιδί. Οπότε ένα καλό τάισμα είναι ένα τάισμα που μπορεί σιγά-σιγά να μπει στον χώρο του νοήματος, όχι «σου πετάω ένα κομμάτι ψωμί και φά’το». Φυσικά και οι γονείς θα κάνουν λάθη. Το σημαντικό δεν είναι να μην κάνουν, αλλά να δείξουν πώς διορθώνονται και πώς μαθαίνουμε από αυτά.
Σε όλες τις κουλτούρες του κόσμου η τροφή είναι σημαντική. Συνδέεται με τη χαρά, τη γιορτή και το μοίρασμα. Αλλά εμπλέκεται και σε θρησκευτικές και ιδεολογικές θεωρίες, επισημαίνει η Κατερίνα Μαγγανά. Οι Πυθαγόρειοι δεν έτρωγαν κρέας επειδή πίστευαν στη μετενσάρκωση και φοβούνταν μήπως έτρωγαν κάποιον πρόγονό τους που είχε ξαναγεννηθεί με σώμα ζώου. Αλλά και πολλές θρησκείες επιβάλλουν περιόδους νηστείας ως κάθαρση και προετοιμασία για τη θεία χάρη – «και των τριγλυκεριδίων το Πάσχα», προσθέτει η ίδια με χιούμορ.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ένας άνθρωπος μπορεί ν’ αντέξει καλύτερα τους κλυδωνισμούς της ζωής, αν στα πρώτα του βήματα έχει νιώσει επαρκή ασφάλεια και εμπιστοσύνη στη μητρική και γονεϊκή αγκαλιά.
Όσο για αυτούς που δεν στάθηκαν τόσο τυχεροί… «σημασία έχει ότι, και στην εδώ και τώρα κατάστασή μας, μπορούμε να επαναδιαπραγματευτούμε το τάισμά μας. Ας ψάξουμε να βρούμε τι μας έφερε ως εδώ και ας προσπαθήσουμε να μάθουμε να ταϊζόμαστε καλύτερα σε πολλαπλά επίπεδα».
Επιμέλεια κειμένου: Μπέττυ Σαβούρδου
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος