“Οι μίμοι”, το σπουδαίο σατιρικό έργο του Ηρώνδα, σε σκηνοθεσία Άννας Κοκκίνου, παρατείνεται έως την Κυριακή 9 Ιουνίου στο θέατρο Σφενδόνη.
Συνέντευξη στην Ασπασία Κακολύρη
Για το ξεχωριστό έργο του Ηρώνδα, πληθωρικό και υποκριτικά ακραίο, καθώς και για τους τρεις ρόλους τους οποίους υποδύεται, μιλάει στη “Ραδιοτηλεόραση” η ηθοποιός Ρίτα Λυτού.
με χαρακτήρες που έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες, αναφερόμενος επίσης σε τοπωνύμια και στους θεούς της εποχής. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτές οι ιστορίες θα μπορούσαν να είναι σημερινές, δεν διαφέρουν σε τίποτα σήμερα αυτοί οι χαρακτήρες με το τότε και εντέλει η ανθρώπινη φύση δεν αλλάζει. Είναι ευφρόσυνες ιστορίες για την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου χαρακτήρα.
Υποδύομαι τρεις ρόλους. Τη Ζηλιάρα, μια γυναίκα που την απατά ο δούλος της με τον οποίο έχει ερωτική σχέση και φτάνει σε ακραία όρια τιμωρίας. Είναι ενδιαφέρον δείγμα να μελετήσει κανείς την ανθρώπινη φύση απ’ αυτή τη σκοπιά, τις αντιδράσεις, κατά πόσον την πιάνει υστερία, ερωτικό πείσμα και θυμός… Την Κυννώ, μια γυναίκα μεγάλης ηλικίας, τραχιά, στιβαρή και αυταρχική, η οποία κάνει ένα τάμα στον Ασκληπιό. Εκεί φαίνεται και η μικρότητα του χαρακτήρα της. Πόσο ενδιαφέρον έχει να μελετήσει κανείς μια διπλή συμπεριφορά πιστής και συμφεροντολόγας. Τη Μήτρω, μια γυναίκα κοκέτα που πάει ν’ αγοράσει μάλλον παπούτσια αλλά και κρυφά ίσως έναν φαλλό από τον παπουτσή, αλλά τελικά φεύγει με άδεια χέρια, γιατί όλα είναι πολύ ακριβά! Εδώ μελέτησα τη φύση τη γυναικεία που κάνει παζάρια, την κοκεταρία, το φλερτ με τον παπουτσή…
Με το πέρασμα του χρόνου, σ’ αυτούς τους ρόλους μαθαίνει να αγαπάει κανείς τα ελαττώματα και παραπτώματα των ανθρώπων και να τα καταλαβαίνει, γιατί στην πραγματικότητα κι εγώ η ίδια είμαι έτσι, και ίσως λειτουργούσα με αυτές τις αντιδράσεις. Δεν είναι, λοιπόν, σωστό να κρίνουμε τα ανθρώπινα σφάλματα…
Επίσης, υπάρχουν τα ιντερμέδια με το σύνολο των ηθοποιών, περάσματα από τα σκετς, όπου γίνομαι ο κλόουν που αδειάζει για να ερμηνεύσει μετά έναν χαρακτήρα, με περπάτημα παιδικό, γέλιο, διάθεση για παιχνίδι και καβγά.
Η ιδιαιτερότητα των ρόλων, επίσης, είναι ότι ερμηνεύονται με μάσκες και η κάθε μάσκα κατευθείαν προσδίδει στον χαρακτήρα τις ιδιαιτερότητές του. Όταν βγαίνω στα ιντερμέδια χωρίς μάσκα, αισθάνομαι μια γύμνια. Η μάσκα με προστατεύει, μου δίνει κατευθείαν τον ρόλο, με μεταμορφώνει…
Μέχρι τις 12 Ιουνίου παίζω στην Έντα Γκάμπλερ, σε σκηνοθεσία Ζωής Χατζηαντωνίου, σ’ αυτό το τόσο σπουδαίο έργο της παγκόσμιας δραματουργίας (BIOS Main) και του χρόνου θα ασχοληθώ με δύο μονόπρακτα του Μπέκετ, τα Βήματα και το Αυτοσχεδίασμα του Οχάιο, σε μετάφραση του Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου.
Λίγα λόγια για το έργο
Οι μίμοι ήταν σύντομοι θεατρικοί διάλογοι που ζωντάνευαν μυθολογικά επεισόδια ή στιγμιότυπα του καθημερινού βίου. Η δωρική αυτοσχέδια φάρσα ήταν η πρώτη μορφή που είχε η δραματική τέχνη στην Ελλάδα. Με την άνθηση, όμως, της μεγάλης ποιητικής θεατρικής τέχνης στις αρχές του 5ου π.Χ. αιώνα, η εικόνα άλλαξε. Το αυτοσχέδιο θέατρο συγκέντρωσε τα έθιμα και τα θέματά του και μετανάστευσε στις δωρικές αποικίες της Σικελίας. Η λέξη μίμος πρωτακούστηκε εκεί. Ο Ηρώνδας σταδιοδρόμησε στο πρώτο μισό του 3ου π.Χ. αιώνα, πιθανότατα στην Αλεξάνδρεια και την Κω. Το έργο του ήταν άγνωστο έως το 1889, όταν βρέθηκε ένας παπύρινος κύλινδρος με οχτώ μιμοδράματά του. Βρέθηκε σ’ έναν τάφο στην πόλη Μαιγίρ (Μοίρες) της Αιγύπτου μαζί με μια μούμια. Η ανακάλυψη, μάλιστα, αυτή ενέπνευσε στον Κωνσταντίνο Καβάφη το ποίημά του “Οι μιμίαμβοι του Ηρώνδα” (1892).
Όπως αναφέρει ο Αλέξης Σολομός στο έργο του ο Άγιος Βάκχος “[Από τον μίμο] λείπει ο τελετουργικός χαρακτήρας της τραγωδίας και η μαχητική επικαιρότητα της κωμωδίας. Του λείπει κι ο χορός. Είναι ένα θέατρο δωματίου, όπως θα λέγαμε σήμερα, με τάση για στοχασμό και επιγραμματισμό. Ένα ταπεινό ξύλινο πατάρι και ένας κουρελομπερντές τους είναι αρκετά. Η μόδα τους ξεπετάγεται σαν ρουκέτα στα μεγάλα ελληνικά κέντρα που είναι κορεσμένα από καλλιτεχνική ποιότητα και κουρασμένα από ωριμότητα σκέψης. Κερδίζουν επιδέξια τις λαϊκές μάζες, τον καιρό που αρχίζει η χρεοκοπία της ποιητικής τέχνης. Από ‘δω και μπρος, ο μίμος είναι ένας αυτοσχεδιαστής θεατρίνος που χορεύει, γελάει, τραγουδάει, κάνει τούμπες και μαϊμουδίζει τα πάντα με την έκφραση και την κίνηση. Τα πιο πολλά μιμοδράματα της ελληνιστικής εποχής, στηρίζονται στις πρωτεϊκές ικανότητες των εκτελεστών.
Οι μίμοι δεν έπαψαν να ξεχωρίζουν ανάμεσά μας σαν οι πιο θαυματουργοί ιεροφάντες της ψευδαίσθησης και να κατασκευάζουν με τα πολλά τους ψέματα πολλές αλήθειες. Η τέχνη τους είναι η μόνη δύναμη που βάσταξε αδιάσπαστη τη δύναμη του θεάτρου. Το μιμοθέατρο ήταν πιο προσιτό σε όλους. Τα θέματά του ήταν απλά κι η γλώσσα του λαϊκή. Δεν υπήρχαν γλωσσικοί φραγμοί. Τους καταργούσε η μιμική του προσώπου, του κορμιού και της φωνής. Οι βιοτικές συνθήκες συζητιούνταν πάνω στη σκηνή, οι αδικίες ξεσκεπάζονταν, οι μεγάλοι και τρανοί σατιρίζονταν.”
Οι πληροφορίες για τις παραστάσεις του Ηρώνδα στην αρχαιότητα είναι περιορισμένες. Οι μίμοι ανέβαζαν μπουφόνικες παραστάσεις περιοδεύοντας σε περιοχές της Αττικής και συμμετέχοντας σε συμπόσια. Σπάνια δείγματα ελληνικού μιμοθεάτρου, που διατήρησαν τη διαχρονικότητά τους. Και με την καρδιά του θεάτρου να χτυπά σήμερα μέσα τους, πιο δυνατά από ποτέ.
Μετάφραση: Θεόδωρος Στεφανόπουλος
Σκηνοθεσία: Άννα Κοκκίνου
Σκηνικά: Κένι Μακ Λέλαν
Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Πρωτότυπη μουσική: Νίκος Βελιώτης
Μάσκες: Μάρθα Φωκά
Επιμέλεια κίνησης: Βρισηίδα Σολωμού
Βοηθοί σκηνοθέτιδος: Μιχάλης Αγγελίδης, Δημήτρης Καλακίδης, Ειρήνη Κουμπαρούλη
Φωτογραφίες: Μαρούσα Θωμά
Παίζουν: Ρηνιώ Κυριαζή, Νίκος Νίκας, Ρίτα Λυτού, Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Αλκίνοος Δωρής, Ειρήνη Κουμπαρούλη, Άννα Κοκκίνου
Παραστάσεις: Eως Κυριακή 9 Ιουνίου
Μέρες και ώρες παραστάσεων:
Σάββατο στις 21:00
Κυριακή στις 18:30
Τιμές εισιτηρίων:
15€, 10€ (φοιτητικό, ανέργων, ΑμεΑ, 65+)
Τηλεφωνικές κρατήσεις:
215 515 8968
Θέατρο Σφενδόνη
Μακρή 4, Μακρυγιάννη (Μετρό στάση Ακρόπολη)
Τηλ.: 215 515 8968
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος