Warning: Undefined array key "width" in /var/www/ertnewsdev.oryx.gr/wp-content/themes/generatepress_child/functions/shortcodes.php on line 89
Warning: Undefined array key "height" in /var/www/ertnewsdev.oryx.gr/wp-content/themes/generatepress_child/functions/shortcodes.php on line 89
Είναι χρηστική η διευκρίνιση ορισμένων ορολογιών που χρησιμοποιούνται γύρω από τα όργανα της ΕΕ, καθώς έρευνες με αφορμή τις Ευρωεκλογές διαπιστώνουν ότι οι πολίτες αγνοούν βασικές λειτουργίες των οργάνων της ΕΕ.
Του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου
Πέραν των όρων που χρησιμοποιούνται για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (οι οποίοι επεξηγούνται σε παρακείμενο άρθρο), μια βασική ορολογία που αφορά τα υπόλοιπα όργανα της ΕΕ είναι η εξής:
Με αλφαβητική σειρά, ένας όρος του οποίου γίνεται συχνά χρήση είναι η «αρχή της Αναλογικότητας». Σύμφωνα με αυτήν, η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των υπολοίπων ευρωπαϊκών οργάνων σε ένα ζήτημα πρέπει να περιορίζεται σε όσα είναι απαραίτητα για να επιτευχθούν οι στόχοι που προβλέπονται από τις Ευρωπαϊκές Συνθήκης. Ο δε όρος «Αναλογικότητα» συσχετίζεται με ένα άλλο, που συναντάμε παρακάτω, στο γράμμα Ε, και είναι η λεγόμενη «Επικουρικότητα». Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η ΕΕ δεν πρέπει να ενεργεί και να λαμβάνει πρωτοβουλίες σε κάποιο ζήτημα, εκτός εάν η δράση της είναι αποτελεσματικότερη από τη δράση που λαμβάνεται σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Εξαιρούνται, βέβαια, οι τομείς που εμπίπτουν στην απόλυτη αρμοδιότητά της και για τους οποίους οφείλει να δρα.
Επιστρέφοντας στο γράμμα Δ, συναντά κανείς, επίσης συχνά, τον όρο «Δημόσια Διαβούλευση». Πρόκειται για διαδικασία που χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάνοντας δημόσιες διαβουλεύσεις με διάφορους εμπλεκόμενους, όπως δημόσιες αρχές, αρχές των κρατών μελών, επιχειρήσεις, (ιδιωτικούς) οργανισμούς, κλαδικές ενώσεις, πολίτες, ζητώντας τους να καταθέσουν τις απόψεις τους σχετικά με σχεδιαζόμενη νομοθεσία.
Προχωρώντας στο Ε, υπάρχει ο πολύ κρίσιμος όρος «Ειδική πλειοψηφία» στο Συμβούλιο, καθώς αρκετές και σημαντικές αποφάσεις στα Συμβούλια των Υπουργών δεν λαμβάνονται πλέον με Ομοφωνία, αλλά με ειδική πλειοψηφία που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 55% των κρατών μελών. Επίσης, η λεγόμενη ειδική πλειοψηφία οφείλει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 16 χώρες μέλη, τα οποία με τη σειρά τους πρέπει να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Προβλέπεται, ακόμη, σε ορισμένες περιπτώσεις η ύπαρξη αναστέλλουσας μειοψηφίας, η οποία μπορεί να σχηματισθεί από, τουλάχιστον, τέσσερα μέλη του Συμβουλίου.
Προχωρώντας στο γράμμα Ο, συναντά κανείς τον σχετιζόμενο όρο «Ομοφωνία», που αφορά επίσης το Συμβούλιο στο Συμβούλιο των Υπουργών. Κι όπως λέει και η λέξη, η ομοφωνία απαιτεί όλα τα κράτη μέλη που συνεδριάζουν στο πλαίσιο του Συμβουλίου να συμφωνήσουν σε μια πρόταση προκειμένου να μπορεί να εγκριθεί. Να σημειωθεί πως μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας, είναι μικρός ο αριθμός των πολιτικών που εξακολουθούν να υπόκειται σε ψηφοφορία με ομοφωνία στο Συμβούλιο των Υπουργών. Πρόκειται όμως για εκείνα τα Πολιτικά, Οικονομικά, Διπλωματικά θέματα και ζητήματα Ασφάλειας, που είναι και τα πιο ευαίσθητα. Όταν και αν κι αυτά τα θέματα φτάσουμε να αποφασίζονται με ειδική πλειοψηφία αυτό θα σημαίνει ότι η ΕΕ θα έχει μετατραπεί σε πραγματική Ομοσπονδία.
Συναντάται, επίσης, ο όρος Κανονισμός. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ δεν πρόκειται, ασφαλώς, για κάποιον απλό Κανονισμό λειτουργίας, αλλά για μια άμεσα εφαρμοστέα πράξη του κοινοτικού δικαίου, η οποία έχει δεσμευτική νομική ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη. Ο δε όρος Κανονισμός σχετίζεται με εκείνον που βρίσκεται στο γράμμα Ο και συναντάται συχνά, μια και πρόκειται για τον πολυχρησιμοποιούμενο όρο «Οδηγία». Να αποσαφηνιστεί λοιπόν ότι η “Οδηγία” είναι μια νομοθετική πράξη που ορίζει ένα στόχο ο οποίος πρέπει να επιτευχθεί από όλες τις χώρες της ΕΕ, αλλά που αφήνει τη μέθοδο και συχνά το χρόνο προσαρμογής σε κάθε κράτος μέλος.
Κι όλα τα προαναφερόμενα σχετίζονται, βεβαίως, με τον όρο Κοινοτικό δίκαιο. Το κοινοτικό δίκαιο διαιρείται σε “πρωτογενή” και “δευτερογενή” νομοθεσία. Πρωτογενής νομοθεσία είναι οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες, που αποτελούν τη βάση για κάθε δράση της ΕΕ. Η δευτερογενής νομοθεσία – που περιλαμβάνει κανονισμούς, οδηγίες και αποφάσεις – παράγεται από τις αρχές και τους στόχους που ορίζονται στις Συνθήκες.
Ακούστε τη σχετική εκπομπή
Συνεργασία στην έρευνα οπτικού υλικού: Μαρία Σιδηροπούλου
Επεξεργασία φωτογραφιών/γραφιστικών: Mαριάνθη Κόμνου
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος