Ακριβώς πριν από έναν αιώνα: Παρασκευή 19 Μαρτίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα: Μανιώ Μάνεση

Ενώ συνεχίζεται η ‘’γιγαντομαχία προς άλωσιν του Εσκή Σεχήρ’’, τα δημοσιεύματα επικεντρώνονται στην ‘’ακαταμάχητον ορμήν’’ των Ελλήνων στρατιωτών οι οποίοι απέκρουσαν σειρά τουρκικών αντεπιθέσεων και προελαύνουν. Άρθρα και σχόλια για την εντυπωσιακή αλλά εκτός συνόρων παραδοχή Δ. Γούναρη ότι το Βενιζελικό Κόμμα είναι ‘’νομιμόφρων κοινοβουλευτική δύναμη’’, το ρόλο του Άγγλου πρωθυπουργού στο εθνικό ζήτημα, τις καταγγελίες Ολλανδού δημοσιογράφου ο οποίος έμεινε επί δίμηνο κοντά στον Κεμάλ, αλλά και την παρέμβαση του διευθυντή της αστυνομίας να μειωθούν οι τιμές για το ράψιμο των κοστουμιών…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΔΙΑ ΤΩΝ ΕΥΖΩΝΩΝ
«Η απόφασις της Κυβερνήσεως όπως επαναφέρη και αποδώση αμέσως τους αξιωματικούς τούτους της ειδικής μορφώσεως και της εξαιρετικής στρατιωτικής πείρας εις τον στρατόν εις τον οποίον είνε απολύτως απαραίτητος, θα συνετέλει αναμφιβόλως εις την επιτάχυνσιν της οριστικής νίκης, δι’ ης και μόνης θα κατορθωθή η δικαίωσις μας απέναντι της Συμμαχικής Ευρώπης»
ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ
Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ‘’ΑΘΗΝΑΪΚΗΝ’’
ΩΜΙΛΗΣΕ ΜΕΤ’ ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΩΣ. ΕΙΝΕ ΟΜΩΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΕΝΟΣ
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΤΖΙΟΛΙΤΤΙ

ΑΣΤΡΑΠΗ

Ο ΓΟΡΔΙΟΣ ΔΕΣΜΟΣ

«Το Εσκή Σεχήρ είνε ο γόρδιος δεσμός της βαρβάρου επί της Ασίας τουρκικής δεσποτείας. Ο ελληνικός στρατός εφορμά διά να κατακόψη τον δεσμόν τούτον και κατακλύση τελεσιδίκως την τουρκικήν εξουσίαν. Δεινός είνε ο διεξαγόμενος αγών… Το Εσκή-Σεχήρ είνε ο τελευταίος ιστορικός σταθμός, όστις κλείει την επί των γεγονότων της ανθρωπότητος επιρροήν της τυραννικής φυλής»

ΕΘΝΟΣ

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΠΛΗΞΙΣ
«Κατάπληκτος ο Γαλλικός Τύπος διά την ταχύτητα της προελάσεως… Όταν μάθουν ποίας δυσχερείας υπερενίκησεν ο στρατός μας διά να καταλάβη την περιμάχητον πόλιν, τα όργανα της Γαλλικής Κοινής Γνώμης θα καταπλαγούν ακόμη μίαν φοράν. Θέλομεν, όμως να ελπίσωμεν, ότι την κατάπληξίν των θα επακολουθήση και η μεταστροφή των αντιλήψεών των περί της καταστάσεως εν τη Ανατολή, όχι μόνον από στρατιωτικής αλλά και από πολιτικής απόψεως»
ΑΙ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑΙ
«Εξακολουθούν να ευρίσκουν θέσιν εις τας στήλας αντιβενιζελικών εφημερίδων βδελυραί συκοφαντίαι εναντίον αξιωματικών του στρατού μας. Καθ’ ην ώραν το Ελληνικόν αίμα χύνεται συναδελφωμένον εις σπονδάς υπέρ της εσωτερικής ενότητος, αι τοιαύται ενέργειαι δεν δύνανται να χαρακτηρισθούν παρά ως ευσυνειδήτως αντεθνικαί»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

Ο ΠΡΟ ΤΟΥ ΕΣΚΗ-ΕΣΧΗΡ ΑΓΩΝ ΕΚΛΙΝΕΝ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ
ΚΑΤΕΛΑΒΟΜΕΝ ΤΟ ΑΒΓΚΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΧΥΡΟΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΒΑΛΙΤΣΑΣ
ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ
«Κατόπιν σφοδροτάτου αγώνος του πυροβολικού επηκολούθησε πεισματώδης ο αγών διά της λόγχης… Η Ελληνική λόγχη, η μη γνωρίζουσα ουδέν εμπόδιον διέψευσεν τας ελπίδας των Τούρκων. Η επιτευχθείσα εκεί επικράτησις των Ελληνικών όπλων είνε από πάσης απόψεως σημαντική»
ΣΜΥΡΝΗ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΣ. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
«Οι εν Ευρώπη ενδιαφερόμενοι διά τα εν Τουρκία συμφέροντα αυτών, είνε καιρός ν’ αντιληφθούν ότι μόνον όταν οριστικώς παταχθούν οι Νεότουρκοι, θα είνε δυνατόν να επέλθη ησυχία εν Τουρκία και να εξασφαλισθή η ειρήνη εν Ανατολή… Εφ’ όσον είμεθα εγκαθιδρυμένοι εν Μ. Ασία, η Κωνσταντινούπολις μαθηματικώς ανήκει εις την Ελλάδα, ώστε να μη υπάρξη φόβος να σκεφθή τις ν’ ανταλλάξη την Μ. Ασίαν προς την Κωνσταντινούπολιν»

ΕΜΠΡΟΣ

Ο ΕΧΘΡΟΣ ΠΕΡΙΣΦΙΓΓΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΝ ΓΡΑΜΜΗΝ ΤΟΥ
ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΑΧΙΣΣΑΡ ΕΙΣ ΣΜΥΡΝΗΝ
Ο ΑΓΩΝ ΕΚΡΙΘΗ ΤΕΛΙΚΩΣ. ΑΝΟΙΚΤΗ Η ΟΔΟΣ ΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑΝ
«Υπό την ακαταμάχητον ορμήν των Ελλήνων στρατιωτών, κατόπιν σκληροτάτων και αφαντάστου ηρωισμού αγωνων εκ του συστάδην, διά της λόγχης και διά των χειροβομβίδων, το Αβγκίν εκυριεύθη υπό την θυελλώδη ορμήν της 3ης Μεραρχίας, ήτις απέκρουσεν αμέσως και άνευ διακοπής 22 εν όλω αντεπιθέσεις του εχθρού πορς επανάκτησιν της παρά το χωρίον κορυφογραμμής»
ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ ΤΟ ΘΑΝΑΣΙΜΟΝ ΚΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ
ΤΟ ΚΟΣΤΟΥΜΙ
«Χιλιάδες βιοπαλαιστών ήκουσαν με στεναγμόν βαθείας ανακουφίσεως την επέμβασιν του κ. διευθυντού της αστυνομίας προς το συμβούλιον των ραπτεργατών, όπως ελαττωθή η τιμή των ραπτικών. Προφανώς ο κ. Γάσπαρης ωρμήθη εκ φιλανθρωπικών λόγων… Θα ευχηθώ να μη φανώ μάντις κακών, αλλά πολύ φοβούμαι, ότι εντός ολίγου τα ραπτικά θα υπερτιμηθούν περισσότερον. Οι άνθρωποι προοδεύουν βλέπετε. Επομένως τείνουν να επανέλθουν εις το κοστούμι του Αδάμ»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

ΔΙΑΤΙ ΝΙΚΩΜΕΝ
Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΙ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑΙ ΦΥΛΑΙ
«Σήμερον μαχόμεθα κατά του Ασιάτου Τούρκου, του γνησίου Τούρκου και διά τούτο η νίκη ημών έσεται εξησφαλισμένη… Διότι δεν υπάρχει παράδειγμα διά μέσου των αιώνων, κατά το οποίον οι Ασιάται κατέβαλον την Ελληνικήν φυλήν. Είτε Μήδοι ήσαν, είτε Λυδοί, είτε Πέρσαι, είτε Αρμένιοι, είτε Τούρκοι, οσάκις συνεκρούσθησαν προς την Ελληνικήν φυλήν ηττήθησαν και υπέκυψαν… Οι ξένοι δύνανται να εκπλήσσωνται διά τας νίκας ταύτας, αλλ’ οι Έλληνες δεν εκπλήσσονται. Συγκινούνται και αγαλλιούν, και η ψυχή των πληρούται χαράς, διότι επανευρίσκουν τας αληθείας της μεγάλης αυτών Φυλής»

ΕΣΤΙΑ

Ο ΚΕΜΑΛ ΚΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΟΥ
ΜΩΣΑΪΚΟΝ ΣΤΟΛΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΩΝ
«Εις την Άγκυραν υπάρχουν δύο μεγάλαι μερίδες εξ ίσου ισχυραί, προσπαθούσαι να αναλάβουν εκάστη, την γενικήν κατεύθυνσιν της πολιτικής. Η μία μερίς είνε η φιλοπόλεμος εξωθούσα τον Κεμάλ να επιμείνη εις την αντίστασίν του μέχρις ότου καταβάλη τους Έλληνας διά της κοπώσεως. Η άλλη, θεωρούσα ότι η κατάληψις της Αγκύρας θα εσήμαινε την οριστικήν κατάλυσιν του Τουρκικού Κράτους, έχει κηρυχθή υπέρ της αμέσου συνεννοήσεως με την Ελλάδα διά μεγάλων εκ μέρους των Τούρκων παραχωρήσεων, υπό τον όρον να επιτευχθή θαλασσία διέξοδος εις το Αιγαίον»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Ο ΑΓΩΝ ΕΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ Η ΓΙΓΑΝΤΟΜΑΧΙΑ ΠΡΟΣ ΑΛΩΣΙΝ ΤΟΥ ΕΣΚΗ-ΣΕΧΗΡ
Παρ’ όλας τας 22 αντεπιθέσεις, ας ενήργησεν ο εχθρός ουδέν κατώρθωσε, ο δε στρατός μας ηδυνήθη να κρατήση τας θέσεις, τας οποίας είχε καταλάβει… Μετά την συντελεσθείσαν γιγαντομαχίαν, διά την εκπόρθησιν της δευτέρας οχυρωματικής γραμμής του Εσκή Σεχήρ, ο στρατός μας μάχεται εις την τρίτην γραμμήν, ήτις είνε και η σπουδαιοτέρα… Τηλεγραφείται εκ Σμύρνης, ότι κατά τους στρατιωτικούς κύκλους, τα στρατεύματά μας διαρκώς κυκλώνουν το Εσκή Σεχήρ, του οποίου η πτώσις θεωρείται ταχεία και ασφαλής»

ΠΑΤΡΙΣ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΟΒΑΛΙΤΣΑΣ Ο ΑΓΩΝ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΕΥΝΟΪΚΩΣ ΠΡΟ ΤΟΥ ΕΣΚΗ
ΣΕΧΗΡ. ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ ΕΦΕΔΡΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ 1910 ΚΑΙ 1911 ΚΑΙ ΠΑΡΑΙΤΗΘΕΝΤΩΝ 1910-1913Β
Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ
«Εις τον τελευταίον σταθμόν της επιστροφής του προς τας Αθήνας, ο κ. Δ. Γούναρης ωμίλησε και περί Βενιζελικού Κόμματος… Ωμίλησε περί του Βενιζελικού Κόμματος ως περί κοινοβουλευτικής δυνάμεως νομιμόφρονος, συντελούσης εις την απόλυτον ενότητα των σκέψεων και των επιθυμιών του Λαού… Δεν μας ενδιαφέρουν οι λόγοι της σημειουμένης μεταβολής… Μας ενδιαφέρει περισσότερον το γεγονός της παρά του κ. Γούναρη αναγνωρίσεως της ευθύτητος και της ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑΣ του εντός και εκτός της Βουλής Βενιζελικού κόμματος

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΤΗ ΔΙΑΣΚΕΨΕΙ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤ’
ΑΥΤΗΝ. Η ΕΠΙΒΛΗΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ κ. ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ. Η ΠΑΛΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΑΣ ΑΝΑΓΚΑΣ. Η ΝΤΑΟΥΝΙΓΚ ΣΤΡΗΤ ΑΞΩΝ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
«Διά να δικαιωθή η εθνική ημών υπόθεσις ενός μόνον αλλά κεφαλαιώδους, ήτο ανάγκη : να πεισθή ο κυβερνών την Αγγλίαν ότι ο Ελληνικός παράγων παρέμενεν αναλλοίωτος και ισχυρός παρά τας εσωτερικάς περιπετείας αυτού»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ
«Η διπλωματία, όπως και η δικαιοσύνη, έχει δύο πρόσωπα, εφ’ όσον απευθύνεται προς αθλίους ή προς ισχυρούς. Είχον αποδώση εδάφη εις τους Τούρκους κτυπώντας την ελληνικήν εξάπλωσιν. Αύτη ήτο απλούν πάρεργον του γαλλοαγγλικού ιμπεριαλισμού και τώρα έκρινον κατάλληλον να την εξοστρακίσουν»
Η ΣΥΖΗΤΗΣΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΣΚΡΙΠ

ΦΡΙΚΩΔΕΙΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΙ ΤΟΥ ΕΠΑΝΕΛΘΟΝΤΟΣ ΕΞ ΑΓΚΥΡΑΣ ΟΛΛΑΝΔΟΥ
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ κ. ΝΥΠΕΛΣ
«Ο κ. Νύπελς καταγγέλει και θα καταγγείλη και εις τον Ολλανδικός και ουδέτερον Τύπον ότι ‘’οι Κεμαλισταί τον παρελθόντα Νοέμβριον έλαβον ελληνικά πυρομαχικά, τα οποία τους επώλησαν Έλληνες αξιωματικοί των εν Σμύρνη αποθηκών υλικού’’ και ότι ‘’τα πυρομαχικά ταύτα μετεφέρθησαν επί Ελληνικών ατμοπλοίων εις Αττάλειαν’’. Παραθέτομεν ξηρώς τας εντυπώσεις του κ. Νύπελς, και με φρίκην την τελευταίαν καταγγελίαν, επί της οποίας, τον λόγον έχει η Κυβέρνησις»
‘’ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΑΝΕΛΠΙΣΤΟΥ ΤΑΧΥΤΗΤΟΣ’’
«Θρίαμβον ανελπίστου ταχύτητος εχαρακτήρισεν ο παρακολουθών τας επιχειρήσεις Άγγλος στρατιωτικός ακόλουθος, την κατάληψιν της στενωπού Καράκιοϊ – Κοβαλίτζης, και την πτώσιν της γραμμής Κοβαλίτζης – Αυγίν, της κυρίας γραμμής του ωχυρωμένου αμυντικού συγκροτήματος του Εσκή Σεχήρ.

ΣΦΑΙΡΑ

ΟΙ ΚΟΥΡΑΣΜΕΝΟΙ ΘΡΙΑΜΒΕΥΟΥΝ
«Είχομεν αναγνωρίση και ανομολογήση όλοι την κούρασιν η οποία είχε καταλάβη τον Ελληνικόν στρατόν τον καθηλωμένον επί μίαν ολόκληρον διετίαν εις τας θέσεις του […] και η κούρασις αυτή η οφειλομένη εις τον δαίδαλον τον οποίον παρακολουθεί εις τον δρόμον της η διπλωματία, είνε γεγονός ότι είχεν αρχίση να καθίσταται πλέον ή καταφανής… Οι κουρασμένοι διετάχθησαν να προχωρήσουν […] και ο Ελληνικός στρατός παλαίων βήμα προς βήμα, σώμα προς σώμα, με την λόγχην, εκαθάρισεν το μίασμα του τυράννου… Οι κουρασμένοι μας θριαμβεύουν…»
Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ
ΤΑ ΚΑΡΒΟΥΝΑ
«Δεν είνε δυνατόν να τεθή κάποιος φραγμός εις την ασυνειδησίαν της τιμής των 90 και 80 λεπτών την ικάν και να φυλακίζωνται οι βρέχοντες αυτά διά να βαρύνουν περισσότερον;»