Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 13 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Μεγάλη Τρίτη του 1921. Οι πληροφορίες από το Μέτωπο σχεδόν ανύπαρκτες, καθώς η λογοκρισία δεν αφήνει πολλά περιθώρια ενημέρωσης. Αντιθέτως αφήνει πολλά περιθώρια για συλλήψεις δημοσιογράφων, αρθρογράφων γενικότερα. Ανησυχία καταγράφεται από την παρουσία στρατιωτών του Βράγκελ ‘’εις την Κωνσταντινούπολιν, εις την Καλλίπολιν, εις την Λήμνον και αλλαχού’’ καθώς και από τη συγκέντρωση μεγάλου αριθμού Ρώσων προσφύγων στην Κωνσταντινούπολη, μήπως την μεταβάλλουν ‘’εις πόλιν Ρωσσικήν’’.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΙ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑΙ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ
• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ

ΕΚΛΗΘΗ ΚΑΙ Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΙΝ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ

«Φαίνεται ότι ο Άγγλος Πρωθυπουργός ηναγκάσθη να καλέση και την Ιταλίαν διά την συζήτησιν του Ανατολικού ζητήματος […] Γενικώς κρίνεται ότι η συζήτησις της Ελληνοτουρκικής διαφοράς εις την νέαν Συνδιάσκεψιν επί παρουσία της Ιταλίας, αποτελεί αδυναμίαν της Αγγλικής πολιτικής και απόπειραν συνδιαλλακτικής λύσεως»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΖΥΜΩΣΕΩΣ

«Δεν εγνώσθη εισέτι εις ποία πορίσματα κατέληξεν η συνάντησις των δύο πρωθυπουργών εις Χάϋθ. […] Αναμφιβόλως αι εν Χάϋθ συνομιλίαι περιέλαβον εις τον κύκλον των εξετασθέντων ζητημάτων και τα Ανατολικά πράγματα. […] Διατί η συμμαχική αύτη ζύμωσις θ’ απέβαινε σήμερον ενοχλητική δι’ ημάς; Η υπόνοια ότι δύναται να επηρεάση τας ελληνοτουρκικάς εχθροπραξίας είνε αστήρικτος»

• ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ
• ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥΣ ΗΡΩΑΣ

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

«Θα έπρεπε επίσης ν’ αντιληφθή η Γαλλία ότι η αποθράσυνσις των Τούρκων έχει άμεσον αντίκτυπον εν Βερολίνω και ότι τα αίτια της από τινων μη των εκδηλουμένης επιτάσεως της Γερμανικής δυστροπίας θα έδει να αναζητηθούν εις την στάσιν μερικών εκ των Μ. Δυνάμεων απέναντι του Κεμάλ»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΤΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ

«Ποία ζωή αληθώς θα παρεσκευάζετο εις την χώραν ταύτην, αν καθιερούτο η αρχή των προληπτικών αντιποίνων και δι’ ανεκδήλωτον έτι πρόθεσιν; […] Θα κατατρυχόμεθα δε αιωνίως υπό αθεραπεύτου νοσήματος αυτοσυκοφαντήσεως αποδεικνύοντας διά των λόγων ή διά των γραφομένων μας, ως αληθή την αιματηράν ύβριν του Τσάμπερλαιν : ‘’Ο Έλλην ηγάπησε την ελευθερίαν μόνον δι’ εαυτόν : Διά τους άλλους υπήρξεν ο χείριστος τύραννος;’’»

• Η ΕΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΘΕΣΙΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΛΟΫΔ-ΤΖΩΡΤΖ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝ
• ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΡΩΣΣΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝ
• Η ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

«Η νίκη δε δεν επιβάλλεται να είνε μόνον πλήρης και ολοκληρωτική, με θανάσιμα και τελειωτικά κτυπήματα κατά του εχθρού. Πρέπει να είνε και ταχίστη, να είνε κεραυνοβόλος. […] Η Κυβέρνησις έχει όπισθέν της σύσσωμον το Έθνος, έτοιμον εις πάσαν θυσίαν διά την αισίαν και μάλλον κεραυνοβόλον έκβασιν του υπέρ των όλων αγώνος. […] Αι ενισχύσεις αίτινες θα εξορμήσουν ως θύελλα εις το μέτωπον, αντάξιαι της ευρύτητος του αγώνος και ανάλογοι των αξιώσεων της στρατιωτικής καταστάσεως, δέον να είνε τοιαύται και τοσαύται, ώστε και μόνον το επίσημον άγγελμά των να πλήξη εις τα καίρια και να καταρρίψη το ηθικόν του εχθρού»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΒΡΑΓΚΕΛ

«Δεκάδες χιλιάδων ανδρών ένοπλοι και ωθούμενοι εις την απόγνωσιν της πείνης, ουδόλως αποτελεί πολιτικήν ορθροφροσύνης, όπως ουδόλως είνε χριστιανικόν, αλλά και ανθρώπινον, η εγκατάλειψις εις την εσχάτην ένδειαν ανθρώπων, οίτινες παν άλλο ή αντάξιοι είνε τοιαύτης τύχης»

• ΛΗΘΑΡΓΙΤΙΣ
• ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΑΤΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΑΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ – ΑΠΟΡΡΗΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

ΕΣΤΙΑ

• Ο ΡΩΣΣΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

«…η φιλάνθρωπος ανοχή των Συμμάχων απέναντι των θυμάτων του Μπολσεβικισμού δίδει αποτόμως την έναρξιν πραγματοποιήσεως ενός παλαιού Ρωσσικού πόθου, της κατακτήσεως της Κωνσταντινουπόλεως. Γίνεται δε η κατάκτησις διά της πρακτικωτέρας οδού, διά μιάς προσφυγής εξελιχθείσης εις συστηματικήν και ωργανωμένην κατάληψιν, από την οποίαν δεν λείπει ούτε η απέναντι του ποραιωνίου εθνικού Ελληνικού κέντρου, του Πατριαρχείου, ανυψωσις ρωσσικής εκκλησίας ανεξαρτήτου»

• ΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΝ

«Επί του παρόντος, το Μεσολόγγιον του Βύρωνος, του Μάρκου Μπότσαρη, του Καψάλη, των αθανάτων ηρώων του, βασανίζεται από την ελονοσίαν. Το Ηρώον του είνε και ανεπαρκές και εγκαταλελειμμένον. Η επέτειος της εξόδου του μόνον διά μίαν ημέραν εξεγείρει την εθνικήν προσοχήν, ήτις επαναλαμβάνει τον επιμενίδειον ύπνον της, ο οποίος εις την σύγχρονον Ελλάδα κρατεί εκατόν χρόνια»

• ΕΝΑ ΠΑΛΑΙΟΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΝ ΒΙΒΛΙΟΝ

«Έχω εμπρός μου ένα παλαιόν, δυσεύρετον βιβλίον –έτος εκδόσεως 1885 […] η ‘’Επανάστασις των Ανδρών’’ είνε φανταστικόν μυθιστόρημα, το οποίον λαμβάνει χώρα εκατόν πενήντα έτη μετά την εποχήν που εγράφη. Ο Άγγλος συγγραφεύς φαντάζεται και περιγράφει μίαν εποχήν κατά την οποίαν όλαι αι εξουσίαι έχουν περιέλθει πλέον εις τας χείρας των γυναικών. […] Η ρεβάνς δηλαδή είνε πλήρης»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΓΩΝ

ΕΠΙΔΙΩΚΕΤΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΑΓΓΛΙΑΣ ΚΑΙ ΓΑΛΛΙΑΣ

«Καθά πληροφορούμεθα η τουρκική Κυβέρνησις προέβη εις νέα διαβήματα παρά ταις Δυνάμεσι της Συνεννοήσεως, διαμαρτυρομένη διά την παρά το Διεθνές Δίκαιον στρατολογίαν των Ελληνοθωμανών και τον βομβαρδισμόν της περιοχής των Στενών!»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΝΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΗ

«… εδόθη χθες μία ‘’διευκρίνισις’’ επί της συλλήψεως και προφυλακίσεως του κ. Γ. Παπανδρέου, υπαχθέντος υπό της Αναπληρωματικής Διοικήσεως εις τας διατάξεις της περιωρισμένης εφαρμογής του Στρατιωτικού Νόμου, διά το δημοσιευθέν εις την ‘’Πατρίδα’’ άρθρον του. […] Νόμοι, πεσόντες από μακρού εις αχρηστίαν, ως ανελεύθεροι και ως δυσεφάρμοστοι, επαναφέρονται ενδόξως εις χρήσιν, προς διαπίστωσιν ότι οι καταλύσαντες την φανταστικήν ‘’Τυραννίαν’’ πολιτικοί εξηπάτησαν τον Ελληνικόν Λαόν»

• ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΣΥΜΦΩΝΟΙ ΟΛΟΙ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΒΡΑΓΓΕΛ

«Η Ελληνική Κυβέρνησις εδήλωσεν ήδη επισήμως, ότι ευρίσκεται εν απολύτω αδυναμία να πράξη τι προς συντήρησιν των υπερπεντήκοντα –ως βεβαιούται- χιλιάδων στρατιωτών του Βράγγελ, οι οποίοι ευρίσκονται επί Ελληνικού εδάφους εν Καλλιπόλει, Μούδρω και Τσατάλτζα, εγκαταλειφθέντες ήδη εις την τύχην των υπό της μέχρι τούδε μεριμνώσης δι’ αυτούς Γαλλικής Κυβερνήσεως. […] Ποίος έφερε τους ατυχείς αυτούς Ρώσους εις την Καλλίπολιν, και την Τσατάλτζαν και τον Μούδρον; Όχι βεβαίως η Ελλάς, της οποίας η γνώμη δεν εζητήθη καν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΣΥΛΛΗΨΕΩΣ

«Ο διευθυντής του ‘’Ριζοσπάστη’’ συνελήφθη και πάλιν διά πολλοστήν φοράν χθες το εσπέρας και ωδηγήθη εις τας φυλακάς ‘’Αβέρωφ’’. Αγνοείται ο λόγος της συλλήψεως και της πρωτοτύπου αυτής αμέσου προφυλακίσεως. […] Όσον η Κυβέρνησις εντείνει τα άγρια αυτής μέσα τόσον ο ‘’Ριζοσπάστης’’ εμψυχούται και τονώνεται εις τον υψηλόν αυτού αγώνα»

• ΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ

ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ- Ο ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΕΙΝΕ ΔΙΕΘΝΗΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝ
• Ο ΡΩΣΣΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΤΑΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
• ΕΙΣ ΤΗΝ ΝΕΑΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ

«Βεβαίως η νέα μορφή του Ανατολικού, ήτις θα αποτελέση την βάσιν των νέων συνεννοήσεων δεν είναι η οριστική εκείνη, ην η δύναμις των πραγμάτων βιαζομένη υπό των ελληνικών όπλων θα δώση. Δεν είναι εκείνη την οποίαν ημείς οι Έλληνες προεβλέψαμεν και επί την διαμόρφωσιν της οποίας να εργαζώμεθα ηρξάμεθα. Δεν ευρισκόμεθα προ των αποτελεσμάτων εκείνων, τα οποία υπεσχέθημεν και επιβεβαιώσαμεν […] Δεν είναι εισέτι γνωστόν εάν αυτοπροσώπως ο κύριος πρωθυπουργός θα παραστή εις την νέαν Διάσκεψιν, ήτις και με το Ανατολικόν θα ασχοληθή»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΑ ΚΑΤΑ ΒΡΑΓΚΕΛ

«Επί πλέον τα λείψανα του αντιμπολσεβικικού στρατού του Βράγκελ εσκορπισμένα εις την Κωνσταντινούπολιν, εις την Καλλίπολιν, εις την Λήμνον και αλλαχού εδημιούργησαν, μετά την υπό της Γαλλίας εγκατάλειψίν των, ζήτημα σοβαρώτατον διττής μορφής, της συντηρήσεώς των αφ’ ενός και των κινδύνων τους οποίους δημιουργεί πάντοτε διά την τάξιν ένας μέγας αριθμός στοιχείων ευρισκομένων εις δεινήν οικονομικήν θέσιν, εις απορίαν και δι’ αυτόν ακόμη τον επιούσιον»

• Η ΚΑΣΣΙΑΝΗ

«Απόψε λοιπόν όλαι αι εκκλησίααι της πόλεώς μας θα παρουσιάσουν την πυκνοτέραν πιένναν από τον ωραιόκοσμον, τον τόσον ευπαθή προς ό,τι ρωμαντικόν και ιδεώδες»