Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 22 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Το Βορειοηπειρωτικό απασχολεί τους πάντες. Οι γνώμες διίστανται αναφορικά με τη στάση που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα… Δεν λείπουν οι φωνές που τάσσονται υπέρ μιας άμεσης επιχείρησης κατάληψης της Βορείου Ηπείρου. Δεν λείπουν όμως και οι απόψεις που θεωρούν τη Γαλλία μεταξύ των υποκινητών των αλβανικών επεισοδίων κατά των Βορειοηπειρωτών. Μία ακόμη αφορμή για εσωτερική αντιπαράθεση…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑΙ ΔΙΑΨΕΥΣΕΙΣ

«Η Κυβέρνησις έπρεπεν αυτή η ιδία να περιφρουρήση το κύρος των επισήμων ανακοινώσεών της. […] Αι διαψεύσεις, εις ας προέβη μέχρι τούδε, ανηρέθησαν σχεδόν πάσεαι παρ’ αυτής της ιδίας και εντός συντομωτάτου χρόνου. […] Η κοινή γνώμη έφθασεν εις τοιούτον σημείον δυσπιστίας προς τας επισήμους ανακοινώσεις, ώστε να πιστεύη ακριβώς τα’ αντίθετα των ανακοινουμένων»

• ΕΠΙ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ κ. ΧΑΡΜΣΓΟΥΟΡΘ

«Και πρέπει να συγκριθή η στάσις των Συμμάχων Δυνάμεων προς την Βουλγαρίαν προς τας διαθέσεις των απέναντι της Ελλάδος, η οποία κατήλθεν ως Σύμμαχος εις ένα αγώνα υπέρ των όλων, χωρίς να της επιτρέπεται ουδ’ αυτή η παρεμπόδισις του ανεφοδιασμού του εχθρικού στρατού. Διά να καταδειχθή η ανεπάρκεια της διπλωματίας μας»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Ο ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΩΤΕΡΟΣ ΛΑΟΣ

«Η Τουρκία του Κεμάλ δίδει αποστομωτικήν απάντησιν εις την λάλον Γαλλικήν φιλίαν και προστασίαν. [,,,] ηρνήθη να επικυρώση εν τω συνόλω της την συναφθείσαν Γαλλο-κεμαλικήν συμφωνίαν. […] Αν αι πληροφορίαι είναι ακριβείς –και όντως είναι ακριβείς- οι Γάλλοι λαμβάνουν εξ Αγκύρας εν πολιτικόν μάθημα […] Πράγματι διαπιστούται εκ του γεγονότος τούτου η απόλυτος κυριάρχησις του εθνικιστικού πνεύματος, όπερ διέπει την τουρκικήν αντίστασιν εις τας θελήσεις της Ευρώπης»

• Η ΚΗΡΥΞΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ – ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΛΑΒΑΡΟΝ

ΕΘΝΟΣ

• ΑΜΕΣΟΣ ΔΡΑΣΙΣ

«Θόρυβον πολύν προκαλεί η Κυβέρνησις περί τους κορυβαντιασμούς των Αλβανών, ενώ ενός εστί χρεία : δράσεως αμέσου, κεραυνοβόλου, αποτελεσματικής, εναντίον του θρασέως πυγμαίου, ο οποίος προκαλεί την Ελλάδα των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων και διανοείται να γίνη όργανον του Μουσταφά Κεμάλ. […] Ας εκμηδενισθή εν τω σπέρματι κάθε Αλβανική αντίδρασις κατά της Ελλάδος. Τούτο επιβάλλει αυτό το συμφέρον του Μικρασιατικού αγώνος, εκ του οποίου εξαρτάται το μέλλον μας και η υπόστασίς μας ως Κράτους»

• ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ. Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ – ΟΙ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΤΩΧΟΙ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ

ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ

«Αλλ’ η συμμαχία της Γαλλίας είνε πολυτιμωτέρα σήμερον διά την κυριαρχίαν των θαλασσών πάσης δευτερευούσης χεατομερείας, παρ’ όλους δε τους ενδοιασμούς και τας αμφιταλαντεύσεις της Αγγλικής διπλωματίας, ουδεμία υπάρχει αμφιβολία ότι τελικώς οι Γαλλικοί πόθοι θα κατισχύσωσι και των τελευταίων Βρεταννικών επιφυλάξεων, ηνωμένη δ’ η Συνεννόησις θα επιβάλη εις την Γερμανίαν την εκτέλεσιν υποχρεώσεων»

• Ο ΛΕΝΙΝ ΩΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ – Πώς τον περιγράφει ο θυρωρός του

«Ποίος θα εσυλλογίζετο, εξακολουθεί ο πολύτιμος ούτος μάρτυς, ότι οι Ρώσσοι θα εξέλεγον τον άνθρωπον αυτόν, τον πλέον μετριόφρονα και ολιγώτερον εγωιστήν εξ όσων εγνώρισα εις την ζωήν μας, όπως τον κάμουν αρχηγόν των;»

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΑΓΚΥΡΑ ΕΠΕΚΥΡΩΣΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΝ
• ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ
• Η ΜΑΧΟΜΕΝΗ ΕΛΛΑΣ

ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΗΤΕ ΠΡΟ ΤΩΝ ΑΝΔΡΕΙΩΝ – ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ – Η ΧΥΧΗ ΚΑΙ Η ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ – ΚΑΙ ΕΝ ΠΑΡΑΠΟΝΟΝ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΙΩΤΩΝ

«Μία απέραντος τάξις και ένα υπέροχον σύστημα κινήσεως, εργασίας, δράσεως, βασιλεύει εις όλον τον στρατόν και κάθε βλέμμα και κάθε παρατήρησις μας πείθει ότι ο στρατός αυτός ο οποίος αποτελεί το …Σώμα, είνε περισσότερον χρονόμετρον από στρατός […] Πρότυπον στρατού, όλος ο στρατός […] Από τον κόσμον όμως, τον κόσμον ο οποίος αυτού εις την παλαιάν Ελλάδα διασκεδάζει και χαίρεται και ζη την ιδικήν του άνετον ζωήν, καμμία πνοή χαιρετισμού […] Και η συνείδησις του στρατιώτου ότι τον έχει λησμονήσει η κοινωνία τον γεμίζει από ένα μελαγχολικόν, από ένα αληθινόν παιδικόν παράπονον»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΑΙ ΑΝΑΙΣΧΥΝΤΙΑΙ

«Αλλ’ εις την διδασκαλίαν των Βενιζελικών εφημερίδων δεν κυριαρχεί τόσον η άγνοια, όσον η κακοπιστία. Ομιλούν αι Βενιζελικαί εφημερίδες περί ευγνωμοσύνης και αναφέρουν συγκεκριμένα γεγονότα και ζητήματα, επί των οποίων η στοιχειώδης λογική και του πλέον αγραμμάτου ανθρώπου, βλέπει κυριαρχούν το συμφέρον και μόνον το συμφέρον […] Γνωρίζει καλώς ο Ελληνικός Λαός ότι όχι ένα αλλά χιλίους και εάν ανέτρεπε Βενιζέλους, η Γαλλία θα ευρίσκετο εις το πλευρόν ημών εάν τούτο υπαγόρευε το συμφέρον της

• ΑΙ ΓΕΡΜΑΝΟΣΥΜΜΑΧΙΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑΙ
• ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΟΡΥΤΣΑΝ !

«Οι Αλβανοί, ενισχυόμενοι αφ’ ενός από την Κεμαλικήν προπαγάνδαν, η οποία κατά τα φαινόμενα είνε πολυπλόκαμος, εξ άλλου δε από ημιεπισήμους ευρωπαϊκάς πρωτοβουλίας, απεθρασύνθησαν εις τοιούτον βαθμόν, ώστε να μη εννοούν εν τη πρωτογενεί αμαθεία των ότι, δρώντες κατά της Ελλάδος, δημιουργούν εις το αυτοσύστατον Κράτος των (!) πολύ κακήν γειτονίαν, η οποία θα είνε εις βάρος του μέλλοντός των (;)»

ΕΣΤΙΑ

• ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΜΠΟΥΡΑΝ ΤΗΣ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑΣ

«Η Κυβέρνησις υψώνει τους ώμους και νίπτει τας χείρας. Τι να κάμη η καϋμένη; Η κερδοσκοπία και ο επάρατος Βενιζελισμός ! Αλλά ο κοσμάκης, ο μη τρεφόμενος με άχυρα, αντιλαμβάνεται πολύ καλά περί τινος πρόκειται»

• ΑΚΙΝΔΥΝΟΣ ΙΠΠΟΤΙΣΜΟΣ

«Ο αντιβενιζελικός Τύπος εις την Ελλάδα μαστίζεται από καταπληκτικήν πτωχεχίαν επιχειρημάτων . […] Τώρα ευρέθη το τροπάριον της Γαλλίας. […] Ευτυχώς αι εφημερίδαι εις την Ελλάδα είνε πολύ προσωπικαί, δεν εκφράζουν παρά την γνώμην των συντακτών των, αν δε δύο ή τρεις άνθρωποι απεφάσισαν να σπαθίζουν την Γαλλίαν ή οιανδήποτε άλλην Δύναμιν, δεν υπάρχει καμμία ανάγκη να σπεύση η Γαλλία να προμηθευθή θώρακα»

• Η ΖΩΗ ΑΛΛΟΥ

«Εις όλον τον κόσμον, εκτός των Αθηνών, η ζωή αρχίζει να γίνεται υποφερτή και αι τιμαί των ειδών της πρώτης ανάγκης να κατρακυλούν προς τα προπολεμικά των όρια. […] Και όμως εις τας Αθήνας ισχύει όχι πλέον το κάθε πέρσυ και καλλίτερα, αλλά το κάθε χθες και καλλίτερα»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΤΗΝ Β. ΗΠΕΙΡΟΝ !

«Τι; Απηυθύνθη προς τους Συμμάχους, και τούτων αναμένει την συγκατάθεσιν η Κυβέρνησις των Μοιραίων, διά να σώση την Βόρειον Ήπειρον; […] Η Βόρειος Ήπειρος, αιμοσταγής ήδη, κινδυνεύει εξ ολοκλήρου. Οι Μετεκλογικοί Κυβερνήται ας αναλογισθούν τας τρομεράς ευθύνας των, κι’ ας πράξουν το καθήκον των. Είνε δε απλούστατον το καθήκον τούτο : Να συμμορφωθούν με την σύμβασιν της 31^ης Δεκεμβρίου 1919, η οποία δίδει εις την Ελλάδα το δικαίωμα της καταλήψεως της Βορείου Ηπείρου»

• Η ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ ΕΝ ΚΙΝΔΥΝΩ

ΤΟ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΡΕΥΜΑ ΟΓΚΟΥΤΑΙ – ΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ – ΣΚΗΝΑΙ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΒΕΡΑΤΙΟΝ

• ΕΜΦΑΝΙΣΙΣ ΣΥΜΜΟΡΙΩΝ – ΑΙΜΑΤΗΡΑ ΣΥΜΠΛΟΚΗ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΓΕΥΥΓΕΛΗΝ

ΔΡΑΚΟΝΤΕΙΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

«Και η ελαφρότης και η μωρία ακόμη έχουν όρια. Αλλά δεν δύναται να είνε ούτε ελαφρότης, ούτε μωρία η αληθής αφορμή που υποκινεί τόσον μανιώδη και τόσον θαυμασίως κακόπιστον την πολεμικήν κατά της Γαλλίας. […] ‘’Νάτην η Γαλλία! Την βλέπετε; Πίσω από τον Κεμάλ, πίσω από τους Αλβανούς μας πολεμάς η Γαλλία… Αν αποτύχωμεν, δεν θα πταίωμεν εξ ολοκλκήρου ημείς, αλλά η Γαλλία’’. Τούτο είνε το σχέδιον […] Και διεγέρται του γαλλικού μίσους κατά της Ελλάδος οι Βενιζελικοί!»

• ‘’Η ΑΓΡΙΑ ΓΑΛΛΙΚΗ ΒΕΝΤΕΤΤΑ’’

«Όταν αύται (οι κυβερνητικές εφημερίδες) εξασκούν τον έλεγχον επί του Βενιζελισμού κάμνουν εσωτερικήν πολιτικήν. Έχει καλώς. Όταν όμως μετά τόσης σφοδρότητος επιτίθενται κατά της Γαλλίας, κάμνουν εσωτερικήν πολιτικήν ή εξωτερικήν;»

• ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΙΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΕΝ ΑΝΑΤΟΛΗ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΕΩΣ

«Το Ανατολικόν δεν εθίχθη εν Λονδίνω, ούτε θα ήτο δυνατόν να συζητηθή εν μέσω τόσης νευρικότητος. Το ζήτημα των Γερμανικών επανορθώσεων απερρόφησεν ολοκληρωτικώς τας εν Λονδίνω συζητήσεις, αι οποίαι δεν φαίνονται να ετερματίσθησαν οριστικώς. […] Αι προς την Βουλήν αναμενόμεναι δηλώσεις του Άγγλου πρωθυπουργού θα σημειώσουν τον οριστικόν πλέον τόνον της εφεξής εξελίξεως της ευρωπαϊκής καταστάσεως»

ΣΚΡΙΠ

• ΕΙΣ ΤΙ ΑΦΕΩΡΑ Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ ΤΩΝ ΠΡΕΣΒΕΥΤΩΝ
• ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΕΝ ΑΓΓΛΙΑ ΔΙΑ ΤΑ ΛΗΦΘΕΝΤΑ ΠΙΕΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
• Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΚΛΗΘΗ ΕΠΙΣΗΜΩΣ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ
• Η ΓΑΛΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΡΡΙΨΙΣ ΤΗΣ ΥΠΟ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
• ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΡΟΦΥΛΑΚΑΣ – Του εφέδρου συντάκτου μας

«Ορίστε και το πρώτο θύμα του πολέμου εμπρός μας. Ένα ψόφιο άλογο, ωραίο ακόμη εις την νεκρική του απάθεια. Επάνω εις την ράχη του κάθονται δυό φαντάροι και κόβουν την κουραμάνα των κομμάτια – κομμάτια με τη σουγιά. Η θέα του ψοφιμιού σε κάνη να παραδεχθής τον πόλεμο για μια φυσική κατάστασι […] Ο πόλεμος παντού, λέγει ένας έφεδρος λοχίας. Ο πόλεμος της επικρατήσεως ζώων, χόρτων, ανθρώπων […] Η ζωή εις τας προφυλακάς οπίσω από τα χαρακώματα περνά ειρηνική, οσάκις εννοείται ότι δεν χαλά την αρμονίαν της ηρεμίας της το κανόνι. Οι στρατιώται μας ασχολούνται με την μουσικήν του μανδολίνου του υποδεκανέα, με την πολεμικήν έμμετρον εφημερίδα του μάγειρα του λόχου, με το καθημερινό κυνήγι των λευκών μικρών φίλων της φανέλλας των φαντάρων μας και των αξιωματικών μας»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΟ ΑΛΒΑΝΙΚΟΝ

«Οι Αλβανοί, ωθήθησαν από την ανωτέραν δύναμιν η οποία ευοδώνει τους Ελληνικούς αγώνας και τα Ελληνικά δίκαια, εις το να εκτελέσουν όσα εξετέλεσαν. Η Ελλάς έχει τώρα τον λόγον και εις το σημείον τούτο του Ελληνικού ορίζοντος»