Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 23 Απριλίου 1921

Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 23 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Ο πρωθυπουργός Δ. Γούναρης βρίσκεται στο δρόμο της επιστροφής από το Μικρασιατικό Μέτωπο, μετά δεκαήμερη απουσία και ‘’άπειρα είνε τα ζητήματα, τα οποία πρόκεινται, άμα τη αφίξει του προς λύσιν’’. Θέματα εξωτερικής πολιτικής, με το Βορειοηπειρωτικό να προστίθεται στην ατζέντα λόγω των αλβανικών προκλήσεων κατά των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου. Στο εσωτερικό, το κλίμα διχασμού συντηρείται και με διώξεις διευθυντών εφημερίδων, ενώ έχουν αυξηθεί τα οικονομικά προβλήματα της χώρας και των πολιτών»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΙΘΟΥΝ

«Η αρθρογραφία ωρισμένων συναδέλφων ενδιατρίβει εις θέματα, τα οποία ουδεμίαν έχουν αξίαν προκειμένου να διαφωτισθή η κοινή γνώμη περί των αφορμών της τηρουμένης έναντι ημών πολιτικής της Γαλλίας. […] Η Γαλλική πολιτική εις το Ανατολικόν είνε σταθερώς διαγεγραμμένη υπό των καθαρών γαλλικών συμφερόντων. […] Αλλά καθ’ ον χρόνον μάχεται εν Μ. Ασία ο στρατός, αποτελεί ανευλάβειαν προς τους αγώνας αυτού η επιμονή τινών όπως αναμηρικάζουν εκ του παρελθόντος γεγονότα χωρίς να δύνανται να πείσουν και περί του είδους της ωφελιμότητος αν είνε ικανή να προσδώση η τακτική των εις την εθνικήν υπόθεσιν»

• ΚΑΠΝΟΣ

«Το… κόπτειν το κάπνισμα είναι το αυτό, ως το καρατομείν στενόν, εγκάρδιον φίλον»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΔΙΩΞΙΣ

«Πρέπει να ελπίζωμεν, ότι το συμβούλιον Πλημμελειοδικών θέλει αποφανθή υπέρ της αποφυλακίσεως των κ.κ. Παπαναστασίου και Λαμπράκη. […] Ηκούσθη ποτέ εν συνταγματικών κράτει να πιέζεται ούτως η ελευθερία της σκέψεως και η συζήτησις επί της σωτηρίας των κοινών; Είνε καν υπηρεσία προς το στέμμα η εμφάνισις τοσούτων διώξεων επί εξυβρίσει;»

• ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ

Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ – ‘’ΟΥΑΛΛΙΚΟΣ ΤΡΑΓΟΣ’’ – ‘’Ο ΤΥΧΕΡΟΣ’’

«Τόση ήτο η ευστροφία του ώστε οι υπάλληλοί του, ειθισμένοι εις ανώτερον τρόπον εργσαίας από τους προκατόχους του, του είχαν δώσει το επώνυμον ‘’Ουαλλικός τράγος’’ λόγω της καταπληκτικής ταχύτητος και ετοιμότητος μετά της οποίας μετετίθετο από του ενός σημείου εις το άλλο κατά τας συζητήσεις των διαφόρων υποθέσεων»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΙΝΕ ΚΑΙΡΟΣ Ν’ ΑΝΑΛΑΒΗΤΕ ΤΑΣ ΕΥΘΥΝΑΣ ΣΑΣ

«Ο πόλεμος συνεχίζεται. Νέα βάρη προστίθενται επί νέων βαρών. […] Ο λαός υποφέρει, ο λαός δυσφορεί, ο λαός διαμαρτύρεται […] Και αν η κατάστασις αύτη υπήρξε κληροδότημα του Βενιζελισμού, διατί δεν την εθεραπεύσατε; […] Α! Παύσατε το κωμικόν τούτο παιγνίδιον! Αδιστάκτως, τιμίως, ανδρικώς, ημείς διεξεδικήσαμεν τας ευθύνας μας. Είνε καιρός ν’ αναλάβητε και σεις τας ιδικάς σας»

• Η ΦΑΤΡΙΑΣΤΙΚΗ ΛΥΣΣΑ

«Η αλληλεγγύη –η απλή ανθρώπινη αλληλεγγύη- πρέπει να ομολογήσωμεν ότι δεν είνε πράγμα γνωστόν εις την Ελλάδα […] Το πνεύμα του φατριασμού είνε ακμαιότατον, το δηλητήριόν του έχει μπολιάσει βαθύτατα τους οργανισμούς […] Αλλά το πνεύμα της φατρίας οργιάζει απροκάλυπτον εις την πολιτικήν ζωήν. Εκεί βλέπομεν αγεφυρώτους βαθείας τάφρους, τας οποίας έχει ανορύξη το στυγνόν μίσος»

• ΜΕΘΟΔΟΣ

«Οι Αλβανοί διά να υποστηρίξουν τα δικαιώματα τα οποία φαντάζονται πως έχουν επί της Βορείου Ηπείρου μεταχειρίζονται μίαν παλαιάν Τουρκικήν μέθοδον. Σφάζουν τον Ελληνικόν πληθυσμόν της χώρας»

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΜΠΡΙΑΝ ΘΕΛΕΙ ΕΥΡΥΤΕΡΑΝ ΓΑΛΛΟ-ΑΓΓΛΙΚΗΝ ΣΥΜΠΡΑΞΙΝ
• Η ΠΙΘΑΝΗ ΝΕΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ
• ΑΝΑΓΚΗ ΑΜΕΣΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

«Τεσσαράκοντα και πέντε ημέρας μετά την επανάληψιν των εχθροπραξιών ο Κεμάλ εξακολουθεί ν’ ανεφοδιάζεται ακωλύτως από θαλάσσης. Τούτο είνε σκάνδαλον, το οποίον πρέπει να τερματισθή»

• ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΚΥΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΥΣΑΝ

ΤΑ ΚΑΡΑΒΑΝΙΑ ΝΕΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ – Ο ΩΡΑΙΟΤΕΡΟΣ ΚΑΙ ΑΓΝΟΤΕΡΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

ΕΠΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΩΡΙΑ ΕΙΣ ΤΕΦΡΑΝ

«Ένας ζωντανός χείμαρρος από γυναίκες, παιδιά, γέρους, αρνιά, βόδια, αραμπάδες, κάρρα, βουαλια, άλογα, καμήλους, γαϊδούρια, όρνιθες, κατσίκια, εκυλίετο και εσέρνετο μέσα από τον δρόμον και τας όχθας του, και ολόγυρα ο κάμπος είχε γεμίσει από την βοήν και τον καπνόν»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΝ ΑΓΩΝΑ

«Η Τουρκική πολιτική εμφανίζεται εν Ευρώπη εργαζομένη επί παγίου προγράμματος και κατευθύνουσα τα βήματα αυτής και τας ενεργείας της επί συστήματος ενιαίου. […] Διότι εάν εις την Μικράν Ασίαν ο αγών διεξάγεται διά της πάλης, του χάλυβος και του σιδήρου, εν Ευρώπη ο πολιτικός αγών βασίζεται επί άλλου πεδίου και επί του πεδίου τούτου δεν βλέπει ο Ελληνικός Λαός ουδεμίαν εργασίαν συντελεστικήν των αγώνων του»

• ΑΝΑΓΚΗ ΚΗΡΥΞΕΩΣ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

«Λοιπόν, ποία δύναμις είνε εκείνη, η παρεντιθεμένη ως εμπόδιον εις την Ελλάδα από του να κηρύξη τον επίσημον ΚΑΘ’ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΠΟΛΕΜΟΝ και να δράση καθ’ όλων των ευθίκτων σημείων του εχθρικού εδάφους;»

• ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΝ ΔΙΠΟΡΤΟΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΔΙΑ ΜΙΑΝ ΦΙΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗΝ ΣΤΑΣΙΝ

«Εις την Ρώμην Τουρκικά και φιλοτουρκικά Συνέδρια διαδέχονται το εν τω άλλο. Πουθενά έως τώρα δεν είχε γείνη Συνέδριον ιδιωτικόν προς προστασίαν της Τουρκίας. Και έγεινεν εις την Ρώμην. […] Η φιλοτουρκική αυτή κίνησις, η οποία από την Ρώμην δεν ζητεί παρά ευκαιρίαν διά να μεταπηδήση βορειότερον και δυτικώτερον, περνά απαρατήρητος εν Ελλάδι»

• Η ΕΠΙΔΗΜΙΑ

«Πρόκειται περί της ετησίας εαρινής επιδημίας. Υπάρχουν άνθρωποι την εποχήν αυτήν που αυτοκτονούν, όπως άλλοι αγοράζουν το καινούργιο τους ψαθάκι.[…] Από το ποτόν της Ανοίξεως όλα τα ζώα, όλα τα φυτά, όλα τα μέταλλα ακόμη, κάμνουν ένα ωραίο μεθύσι. Ο άνθρωπος κάμνει το χειρότερον. […] Και ζη εις το περιθώριον της Φύσεως, με την ιδέαν ότι αυτό είνε πολιτισμός. Και πληρώνει την ανοησίαν του. Το συμπέρασμα είνε, ότι η Άνοιξις πρέπει να αθωωθή παμψηφί»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΤΟ ΜΟΝΟΝ ΜΕΣΟΝ

«Ασφαλώς, οι κυβερνητικοί παίρνουν για πολύ κουτόν τον κόσμον. Αλλέως, δεν θα κατέφευγον διαρκώς εις τους ‘’ξενικούς’’ δακτύλους, προς συγκάλυψιν της Αληθείας, η οποία είνε μία και μόνη : Ότι ο κυβερνητικός δάκτυλος είνε ο κυριώτερος συντελεστής της δημιουργηθείσης και εν Βορείω Ηπείρω καταστάσεως […] Να σπεύσουν να καταλάβουν την Βόρειον Ήπειρον, θέτοντες εν εφαρμογή μίαν σύμβασιν, την οποίαν κατήρτισεν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η οποία προσφέρει επί δίσκου την Βόρειον Ήπειρον εις την Ελλάδα»

• ΤΑ ΔΙΑΡΚΗ ΑΛΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΚΑΙ Η ΓΝΩΜΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΙΚΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΜΕ ΤΟ ΡΑΚΟΣ ΤΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ ΜΑΣ ΤΙΜΙΟΝ

«Ο πρώην υπουργός κ. Αλ. Παπαναστασίου και ο διευθυντής της ‘’Πατρίδος’’ κ. Δ. Λαμπράκης, κατηγορούμενοι ΕΠΙ ΕΞΥΒΡΙΣΕΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ, κρατούνται από χθες. […] Μας κυβερνά η εκδίκησις. Διατελούμεν εις την διάθεσιν βιαίας τρομοκρατήσεως. […] Την σημαίαν μας, αναπεπταμένην εις τον τίμιον αγώνα που μας επιβάλλει η συναίσθησις του ιερού προς την Ελλάδα καθήκοντος, την περνούν, η μία πίσω από την άλλην, αι σφαίραι. Πιθανόν να μεταβληθή ως το τέλος εις ράκος, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΟΒΙΒΑΣΘΗ. Οι αναλαβόντες να μας πτοήσουν, ας απελπισθούν από τώρα»

• ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΙΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΕΝ ΑΝΑΤΟΛΗ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΕΩΣ

«Αλλά και γενικωτέραν θα είχεν επίδρασιν επί των καθόλου εκκρεμών εισέτι μεταπολεμικών ζητημάτων μία λίαν ενδεχομένη επανεμφάνισις των Ηνωμένων Πολιτειών εις τον Ευρωπαϊκόν Άρειον Πάγον. Μεταξύ των εκκρεμών ζητημάτων καταλέγεται και το Ανατολικόν. Και φανταζόμεθα, ότι δεν λανθάνει την Κυβέρνησιν η σημασία τοιούτου τινός ενδεχομένου, διά το οποίον επιβάλλεται εσκεμμένη, αλλά και ταχεία προπαρασκευή»

ΣΚΡΙΠ

• ΤΟ ΑΝΑΧΩΡΗΣΑΝ ΧΘΕΣ ΔΙΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑΝ ΔΙΑΔΟΧΙΚΟΝ ΖΕΥΓΟΣ
• Ο κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΥΤΟΥ ΑΦΙΞΙΣ

«Επιστρέφει αύριον εκ του μακρού ανά τα διάφορα σημεία του μετώπου ταξειδίου του ο πρωθυπουργός κ. Δ. Γούναρης. Άπειρα είνε τα ζητήματα, τα οποία πρόκεινται, άμα τη αφίξει των προς λύσιν.[…] Από τον επανερχόμενον κ. πρωθυπουργόν αναμένομεν ταχείαν διαρρύθμισιν και αποκατάστασιν των πραγμάτων. Διαρρύθμισιν και αποκατάστασιν, ήτις θα διευκολύνη την αφοσίωσιν του Έθνους, εκεί όπου η τύχη τούτου κρίνεται σήμερον»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ

«Η Ελλάς η εν τω Μικρασιατικώ στρατοπέδω και η Ελλάς η εν τη εσωτερική ζώνη, αναμένει με παλμούς ανυπομονησίας το σύνθημα της κινήσεως η οποία θα φέρη προς την τελικήν νίκην […] Η επάνοδος του κ. Πρωθυπουργού θα σημάνη την έναρξιν του δρόμου προς την νίκην, τον πρόλογον τούτον της οριστικής και μονίμου αλλά και εντίμου ειρήνης»