Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Δευτέρα 31 Μαΐου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η μετάβαση του βασιλιά Κωνσταντίνου στη Σμύρνη αποτελεί το κύριο θέμα της αρθρογραφίας. Προσδοκία, η παρουσία του στο Μικρασιατικό μέτωπο και ό,τι αυτή συμβολίζει, να συμβάλει στην αναγνώρισή του από τους Συμμάχους. Η οριστική στάση της Αγγλίας στο Ανατολικό ζήτημα θα εξαρτηθεί από την έκβαση του πολέμου στη Μικρά Ασία…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΠΟΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ Η ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ

«Η πρωτεύουσα της Ιωνίας υπεδέχθη χθες εν εξάλλω ενθουσιασμώ τον πρώτον Έλληνα Βασιλέα, ο οποίος κατόπιν δουλείας στυγνής μακρών αιώνων, επάτησε την γην της μαρτυρικής Μικρασίας. […] Μεταξύ του εντεύθεν και του εκείθεν του Αιγαίου Ελληνισμού αποκαθίσταται ήδη κοινότης αισθημάτων, ταυτότης αντιλήψεων και η αμοιβαία εμπιστοσύνη, την οποίαν μία προδεδουλευμένη προσπάθεια ηθέλησε να διαταράξη». […] Και η ανίερος αυτή προσπάθεια, ήτις εγένετο διά κομματικούς καθαρώς σκοπούς, δεν είχεν αποβή άκαρπος. […] Η μετάβασις του Βασιλέως Κωνσταντίνου εις την Σμύρνην έδωσε την ευκαιρίαν της εκδηλώσεως των αισθημάτων, υπό των οποίων κατέχονται ήδη οι Μικρασιατικοί πληθυσμοί. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη αποκαθίσταται μεταξύ των νέων και των παλαιών Ελλήνων»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΟΧΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΝΙΚΗΝ ΑΛΛΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΤΡΙΒΗΝ

«Δεν πρέπει ν’ αναμένωμεν οριστικάς αποφάσεις της Αγγλικής κυβερνήσεως προ της ενάρξεως της επιθέσεως ημών κατά του Κεμάλ. Εν Ελλάδι είμεθα βέβαιοι περί της νίκης. Αλλά πρέπει να βεβαιωθώσι περί αυτής και εκείνοι οίτινες εξ ίσου με ημάς ενδιαφέρονται διά την νίκην των όπλων μας. Ηκούσθη ήδη εκ Λονδίνου ότι ενδεχομένη ήττα των Ελλήνων εν Μ. Ασία δεν δύναται ν’ αφήση αδιάφορον την Αγγλικήν κυβέρνησιν. Αλλ’ η Ελλάς δεν πρόκειται ν’ αντιμετωπίση τοιούτον ενδεχόμενον. […] Και διά την περαίωσιν αυτής ελπίζομεν ότι θα μας χορηγηθή η βοήθεια εκείνη, ήτις θα εξασφαλίση τα μέσα της τελικής επιτυχίας»

ΕΘΝΟΣ

• ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗΝ

«Κανείς δεν δύναται να προΐδη το τέρμα του Εθνικού μας αγώνος. Το ελπίζομεν και το ευχόμεθα αίσιον, καίτοι η οδός είνε ανάντης, οι δε διευθύνοντες αυτό ανίκανοι, ως απέδειξε το επτάμηνον διάστημα, καθ’ ο ευρίσκονται εις το πηδάλιον του κυβερνητικού σκάφους. Έχομεν όμως την υποχρέωσιν να υπομνήσωμεν εις τους πολιτικούς ημών αντιπάλους, ότι πάσα αποτυχία της πολιτικής των θα ΒΑΡΥΝΗ ΑΥΤΟΥΣ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΠΙΘΑΝΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΕΦΗΚ ΠΑΣΣ. ΑΠΟΚΗΡΥΞΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ

«ΠΕΡΑΝ. Η αδιάλλακτος στάσις την οποίαν τηρεί ο Μουσταφά Κεμάλ απέναντι των Συμμάχων και ιδιαιτέρως της Αγγλίας, προκαλεί ζωηροτάτας ανησυχίας εις τους ενταύθα τουρκικούς κύκλους»

• ΕΥΞΕΙΝΟΣ

«Επίκειται αγών υπέρτατος. Οφείλομεν να τον διεξαγάγωμεν δι’ όλων των στρατιωτικών και διπλωματικών μέσων μας, δι’ όλων μας των υλικών και ηθικών δυνάμεων. Εν Μικρά Ασία υπάρχουσι Κούρδοι, Κιρκάσιοι, Ερυθρίνοι, Γιουρούκοι, Ανσαρίται, μαινόμενοι κατά των κεμαλικών, έτοιμοι εις πάσαν κατ’ αυτών προσπάθειαν. […] Οφείλομεν να οτυς οπλίσωμεν, να τους εξεγείρωμεν, να τους χρησιμοποιήσωμεν. Εν Μικρά Ασία υπάρχουσιν επίσης Έλληνες μαρτυρούντες και πολεμικώτατοι. Οφείλομεν να τοις χορηγήσωμεν τα μέσα να υπεραμυνθώσιν εαυτών, να πλήξωσι τον άγριον τύραννον»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΠΟΘΕΩΤΙΚΗ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΕΙΣ ΣΜΥΡΝΗΝ. ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΜΠΡΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟΥ κ. ΤΣΩΡΤΣΙΛ
• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΣ ΣΜΥΡΝΗΝ ΚΑΙ ΑΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΤΗΣ ΠΥΛΗΣ

«Αλλ’ έκαστος δύναται να φαντασθή την λύσσαν αλλά και την απογοήτευσιν, ήτις θα ταράττη σήμερον τας φρένας των εν Αγκύρα και των πιστών εις τινας Συμμαχικάς πρωτευούσας φίλων των, εκ του γεγονότος της ενθρονίσεως του βασιλέως Κωνσατντίνου εις την Σμύρνην. Εκεί όπου υπελόγισζαν ότι θα ευρίσκετο ήδη και ανεμένετο ο κεμάλ, ορθώνει το παράστημά του ο βασιλεύς των Ελλήνων»

• ΤΟ ‘’ΕΜΠΡΟΣ’’ ΕΙΣ ΤΑ ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΑ. ΤΟ ΜΠΙΖΑΝΙ [………………..] ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΑΤΕ ΟΛΙΓΟΝ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ. Η ΖΩΝΤΑΝΗ ΚΑΙ ΑΓΡΥΠΝΟΣ ΕΛΛΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΑΡΑΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΘΥΕΛΛΗΣ

«Ο Βασιλεύς εις την Σμύρνην (…) Ο Βασιλεύς προς την Κωνσταντινούπολιν επί κεφαλής του ενόπλου Ελληνισμού. Τι άλλο σημαίνει τούτο ή ότι Δυναστεία και λαός υψώνουν ενώπιον των Λαών της γης το ΔΙΚΑΙΟΝ και την ΘΕΛΗΣΙΝ των υπερτάτων αποφάσεων. Το δίκαιον του Θεού επί της αναβιώσεως της Ελληνικής Αυτοκρατορίας, και την θέλησιν μιας τιμίας και εναρέτου Δυναστείας και ενός γενναίου και υπερηφάνου Λαού να ΑΠΟΘΑΝΟΥΝ με το όπλον ανά χείρας»

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ
• ΜΕΤΑ ΠΕΝΤΑΚΟΣΙΑ ΕΤΗ

ΕΣΤΙΑ

• Η ΕΝΤΟΝΟΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ

«Εις την μετάβασιν του Βασιλέως Κωνσταντίνου εις την Σμύρνην αποδίδεται και υπό του Ευρωπαϊκού Τύπου η σημασία, την οποίαν φυσικώς η ενέργεια αυτή έχει και την οποίαν αρχικώς έδωκεν η ‘’Εστία’’. Ότι δηλαδή η Ελλάς εννοεί δι’ όλων της των δυνάμεων να εκκαθαρίση την κατάστασιν εις την Μ. Ασίαν και να επιβάλη εις τον Κεμάλ την συνθήκην των Σεβρών, απλήν και καθαράν. […] Δεν πρέπει να θεωρήση η Κυβέρνησις αρκετόν ότι εξέπεμψε τον Βασιλέα εις την Σμύρνην. Πρέπει να εμφανίση τον μαχόμενον Ελληνικόν στρατόν με όλα του τα στοιχεία και εις το ακρότατον της προσπαθείας του»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΙ ΗΜΕΙΣ ΕΝ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
• Η ΦΙΛΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΓΓΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ! ΤΟ ΣΥΝΕΛΘΟΝ ΕΝ ΤΕΚΕΡ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ ΗΡΝΗΘΗ ΝΑ ΔΩΣΗ ΔΑΝΕΙΟΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«Το (υπουργικόν} Συμβούλιον κατέληξεν εις την απόφασιν, όπως η Μεγάλη Βρεττανία, πριν περιπλακή εις επιχειρήσεις εν Ανατολή αναμείνη το αποτέλεσμα της νέας επιθέσεως του ελληνικού στρατού εις το Μικρασιατικόν μέτωπον»

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

«Είνε ο Βενιζέλος, τον οποίον η Βρεττανική Κυβέρνησις ΚΑΛΕΙ ΠΛΗΣΙΟΝ ΤΗΣ κατά την κοσμοϊστορικήν αυτήν ώραν, αντί του κ. Γούναρη, ο οποίος μόνον αποκαρδίωσιν κατώρθωσε να εμπνεύση ως τώρα εις όλους τους φίλους μας, των οποίων και ΤΗΝ ΦΙΛΙΑΝ ΜΕΤΕΤΡΕΨΕΝ ΕΙΣ ΨΥΧΡΟΤΗΤΑ. Ας συκοφαντούν όσον θέλουν τον Βενιζέλον. Εκείνος ούτε τους ακούει, ούτε τους βλέπει. Εμπρός του ίσταται η Ελλάς, και εις αυτήν μόνον προσέχει»

• ΤΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΝ ΣΥΣΤΗΜΑ
• ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΣ ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ

«Και πώς, εφ’ όσον υφίσταται ΤΟΣΟΝ ΕΝΗΜΕΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟΣΟΝ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΗ ΑΛΩΘΗΩΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΙΣ διά της αυστηροτάτης λογοκρισίας των προς το εξωτερικόν δημοσιογραφικών τηλεγραφημάτων, πώς κατέστη δυνατόν να σταλή ‘’ΕΚ ΛΑΘΟΥΣ’’ τοιούτο τηλεγράφημα, τιαύτας σχόν συνεπείας;»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΘΑ ΕΛΘΟΥΝ ΟΙ ΦΙΛΟΙ

«Μόνοι ας βαδίσωμεν σήμερον προς την νίκην, διότι την νίκην την θέλομεν ιδικήν μας, ως πηγήν νέας ζωής και νέων ηθικών δυνάμεων. Γνωρίζομεν, ότι αργά ή γρήγορα, η φιλία των ξένων ισχυρών, της οποίας την σημασίαν εκτιμώμεν πλήρως, θα στεφανώση τους σκληρούς αγώνας μας, όπως γνωρίζομεν, ότι αργά ή γρήγορα, σήμερον ή αύριον, τώρα ή μετά ένα αιώνα, αδιάφορον, πάντως όμως κάποτε, ασφαλώς και οριστικώς, θα γίνη ιδική μας η Πόλις των ονείρων μας»

• ΧΘΕΣ ΤΗΝ 4^ΗΝ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗΝ Η Α.Μ. Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΠΕΒΙΒΑΣΘΗ ΕΙΣ ΣΜΥΡΝΗΝ. ΣΕΙΣΜΟΣ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΥ, ΖΗΤΩΚΡΑΥΓΩΝ, ΕΠΕΥΦΗΜΙΩΝ, ΦΡΕΝΙΤΙΔΟΣ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ

«Εις όλας τας χώρας κατεδείχθη εκ της μακράς πείρας της εφαρμογής του αντιπροσωπευτικού πολιτεύματος, ότι το σύστημα το καλούμενον της πλειοψηφίας, ως το ιδικόν μας, κάθε άλλο είνε παρά σύστημα εθνικής αντιπροσωπείας. […] Αλλά το ουσιαστικόν διά τους αντιλέγοντας είνε τούτο. Η προσπάθειά των είνε ακριβώς αύτη. Να μη σχηματισθούν κόμματα αρχών, διότι φοβούνται το Εργατικόν Σοσιαλιστικόν κόμμα»

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΦΘΙΣΙΑΤΡΕΙΟΥ Η ‘’ΣΩΤΗΡΙΑ’’. ΝΕΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΙ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

ΣΚΡΙΠ

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΠΕΒΙΒΑΣΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ ΤΗΝ 4^ΗΝ Μ.Μ. ΧΘΕΣ. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΑΡΤΟΣ ΔΙΑΣΚΟΡΠΙΖΕΙ ΠΑΝΤΑΧΟΥ ΤΑΣ ΚΕΜΑΛΙΚΑΣ ΣΥΜΜΟΡΙΑΣ
• Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ

«Όταν δε η νίκη μετ’ ολίγας ημέρας επιστέψη, ως ασφαλώς θα επιστέψη, τον ιερόν και άγιον Ελληνικόν αγώνα, ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος και η μετεκλογική Ελλάς θα ήνε έτι πλέον υπερήφανος…ότι ο…απελευθερωτικός αγών, τον οποίον διεξήγαγε νικηφόρως εντός του Βασιλείου της ο Ελληνικός λαός, κατέστησε και τον Βασιλέα Κωνσταντίνον και το Κράτος Του άξιον της εμπιστοσύνης των κραταιών Συμμάχων Του»

ΣΦΑΙΡΑ

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΣ ΣΜΥΡΝΗΝ

«Διά μίαν φοράν ακόμη Έλλην Βασιλεύς, γνήσιος απόγονος του Αλεξάνδρου, πρόκειται να χαράξη διά του ξίφους του τους όρους της ανατολικής ειρήνης και να κόψη τον γόρδιον δεσμόν του πολυπλόκου Ανατολικού ζητήματος, τον οποίον μάτην προσεπάθησε να λύση η μυωπιάζουσα προς το δίκαιον και το αληθινόν συμφέρον της ανθρωπότητος Ευρωπαϊκή διπλωματία»

• Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΝΑΥΛΩΝ