Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 2 Ιουνίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι προθέσεις της αγγλικής κυβέρνησης παραμένουν άγνωστες. Καθώς η ενημέρωση γίνεται από τον αγγλικό Τύπο, η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια, συνεχίζεται. Η μετάβαση του βασιλιά στη Σμύρνη απασχολεί για μία ακόμη μέρα τα πρωτοσέλιδα, δίνοντας τον απαραίτητο πανηγυρικό τόνο για την τόνωση της ψυχολογίας του λαού… Γεγονός είναι ‘’το μέγιστον πηδαλιουχούμενον της υφηλίου ‘’R.38’’ διά λογαριασμόν της Αμερικανικής Κυβερνήσεως»»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ. ΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΘΕΩΤΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ. ΑΙ ΠΑΡΘΕΝΟΙ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ ΨΑΛΛΟΥΣΑΙ ‘’ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ’’

«Ουδέποτε η Ιωνία ητένισε μετά τόση αδημονίας προς τα βάθη του δυτικού της ορίζοντος μεθ’ όσης χθες. […] Ακαριαίως διελύθη μία ολεθρία ομίχλη, η οποία τον συνεσκότιζε και εις τα βάθη των ενοράσεών των είδον οι αδελφοί μας να ενσαρκώνεται ο θρύλος, να προσωποποιείται ο πόθος, να ζωντανεύη ο Μαρμαρωμένος Βασιληάς στο πρόσωπο του Στρατηλάτου Κωνσταντίνου»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Η ΣΥΜΒΙΒΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΠΕΙΡΑ

«Το βαρυσήμαντον άρθρον του αγγλικού φύλλου (Παρατηρητής) κατέληγεν εις την βεβαίωσιν, εις τόνον αυτσηρώς ακτηγορηματικόν, ότι η Αγγλική κυβέρνησιςεις εις ουδεμίαν θα προβή απόφασιν, ης η εφαρμογή θ’ απαιτήση οιανδήποτε δαπάνην εις χρήματα και άνδρας, πριν αποδειχθη αδιαφιλονεικήτως ότι χρεωκοπεί η διπλωματική οδός»

• Ο ΟΥΡΑΝΟΣ

«Ο ουρανός της Ιωνίας έλαβε μέρος εις την υποδοχήν του Βασιλέως. Απέσυρε τα σύννεφά του και θριαμβικόν χρυσούν φως κατέκλυσε τα πάντα κατά την αποβίβασιν του Στρατηλάτου […] Το βέβαιον μόνον είνε, ότι ο ουρανός αισθάνεται ή συναισθάνεται να επιτρέπεται τοιαύτη σκέψις»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΑΓΓΛΙΚΗ ΑΠΟΨΙΣ

«Είνε γνωστή η άκρα επιρροή, ην ιδιαίτατα εν Αγγλία ενασκεί η κοινή γνώμη επί της Κυβερνήσεως. Και είνε γεγονός, ότι κατά τον παρελθόντα Φεβρουάριον ο κ. Λόϋδ Τζωρτζ προσεκάλεσε τον κ. Βενιζέλον εις Λονδίνον, όπως ο μέγας Έλλην πολιτικός ενασκήση το προσωπικόν του γόητρον προς μεταστροφήν των οργάνων της κοινής γνώμης. Εις τοιαύτην λοιπόν την θέσιν ευρίσκεται το Ελληνικόν ζήτημα από Αγγλικής απόψεως. Δυστυχώς δε η Κυβέρνησις ουδέν πράττει»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΜΑΛΙΚΟΙ ΥΠΟ ΔΙΩΓΜΟΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ. ΑΙ ΠΡΩΤΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΙ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
• ΔΙΕΞΟΔΟΙ

«Αναμένομεν ευρυτέραν περίληψιν του γνστού άρθρου του Λονδινίου ‘’Παρατηρητού’’ όπως εξαγάγωμεν τα επιβεβλημένα εξ αυτού συμπεράσματα. […] Εν πάση περιπτώσει η αγγλική Κυβέρνησις έχει καθήκον και προς εαυτήν και προς την χώραν ταύτην, ήτις συνδέεται διά τοσούτων προς αυτήν δεσμών, όπως ομιλήση, όπως καταστήση γνωστήν εις τον ελληνικόν λαόν την σκέψιν της. […] Και δεν είνε επείγον καθήκον δια το Ηνωμένον Βασίλειον η διαφώτισις λαού όστις βαδίζει προς την μάχην στηριζόμενος εις την φιλίαν του, απαραίτητον αντίρροπον απέναντι της απροκαλύπτου βοηθείας ην παρέχουσι τα Σοβιέτ εις την Άγκυραν;»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗΝ ΒΟΥΛΗΝ. Η ΑΓΓΛΙΑ ΑΝΑΜΕΝΕΙ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗΝ ΤΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΣ
• ΟΡΑΜΑ-ΟΝΕΙΡΩΝ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΟΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΤΑΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ. Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ. ΠΑΡΘΕΝΟΙ ΚΑΤΑΦΙΛΟΥΣΑΙ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ

«Τα στήθη όλων ανεπάλλοντο από την ιδίαν συγκίνησιν και εις τον νουν παντός ουδεμά άλλη σκέψις εύρισκε θέσιν, ειμή, ότι θα έβλεπεν η Ελληνικωτάτη πόλις τον Βασιλέα των Ελλήνων, αοβιβαζόμενον εις αυτήν εν μέσω πανηγυρικών εκδηλώσεων. Η αλήθεια αύτη είνε μόνη ικανή να εξηγήση διατί η χαρά επλημμύρησε τόσον εις τας ψυχάς πάσας, διατί έρρευσαν τόσα δάκρυα από οφθαλμούς, οι οποίοι πολλάκις έως τώρα είχιν κλαύσει από τον πόνον της σκλαβιάς»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΙΣΧΥΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΛΜΗΝ

«Εάν αληθεύη η εκ Κων/πόλεως τηλεγραφηθείσα πληροφορία επί του σχηματισμού της νέας Τουρκικής Κυβερνήσεως και της συμμετοχής εις αυτήν τριών στραταρχών εκ των φανατικώς προσκειμένων εις τας Κεμαλικάς αντιλήψεις, η Κων/πολις περιέπεσεν απολύτως εις χείρας των Κεμαλικών […] Πρέπει πάντες να κατανοήσωμεν σήμερον, ότι η έκβασις του αγώνος εξαρτάται προ παντός από δύο μεγάλους παράγοντας, την ΔΥΝΑΜΙΝ των όπλων μας και την ΙΣΧΥΝ της τόλμης και της αποφάσεώς μας. Έχομεν υπέρ ημών την δύναμιν των όπλων, οι δε εχθροί μας παρέχουν προς ημάς και την ΑΝΑΓΚΗΝ ΤΗΣ ΤΟΛΜΗΣ»

ΕΣΤΙΑ

• ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ

«Αντί λοιπόν ν’ αερολογούμεν και να μεταβάλλωμεν τους πόθους μας εις πραγματικότητα και να φανταζώμεθα ότι μεταξύ ονείρων και επιθυμιών και αληθείας δεν υπάρχει καμμία απόστασις, θα ήτο σοβαρόν και ωφέλιμον να προσπαθήσωμεν μέσα εις την ομίχλην και την ασάφειαν της καταστάσεως να εύρωμεν τα σημεία, επί των οποίων είνε δυνατόν μία προσεκτική και σκεπτική εργασία να δώση καρπούς»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΦΡΟΣΥΝΗ

«Αν πρόκειατι να εξασφαλίσωμεν την Αγγλικήν ευμένειαν εις τον αγώνα μας –πράγμα το οποίον δεν φαίνεται ακόμη να επετυεύχθη- δεν έπεται ότι πρέπει να δυσχεράνωμεν τας διαθέσεις της Αγγλίας υβρίζοντες καπηλικώς την Γαλλίαν και την Ιταλίαν, προς τας οποίας είνε αλληλέγγυος λόγω κολοσσιαίων συμφερόντων

• ΤΑ ΝΕΩΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ. ΑΛΛΕΠΑΛΛΗΛΟΙ ΣΤΡΑΤ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ. ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΑΙ ΩΡΑΙΑΙ ΛΑΪΚΑΙ ΕΟΡΤΑΙ

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο κ. ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ
• Ο ΚΕΜΑΛ ΕΠΕΚΥΡΩΣΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΝ
• Η ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

«Το άρθρον του ‘’Παρατηρητού’’, ημιεπισήμου οργάνου του Άγγλου Πρωθυπουργού, ήλθε λίαν ακαίρως να μας ταράξη τα νεύρα. Καθώρισε την απέναντι της Ελληνο-Τουρκικής ρήξεως σημερινήν της Βρεττανικής Κυβερνήσεως στάσιν ως αυστηράς και απολύτου ουδετερότητος, μετά διπλωματικής πιέσεως προς Αθήνας και την Άγκυραν προς ειρήνευσιν, χωρίς φυσικά ν’ αποκλείση και ενδεχομένας διά το μέλλον μεταβολάς»

• ΤΟ ΠΡΩΤΑΚΟΥΣΤΟΝ ΣΚΑΝΔΑΛΟΝ

«Καμμία επίσημος απάντησις εις όσα κατηγγείλαμεν προχθές περί αποστολής του πλαστού τηλεγραφήμτος προς το Ρώϋτερ εντεύθεν, διά του οποίου επήλθεν η τελευταία κρίσις συναλλάγματος, το κουρέλιασμα της δραχμής, η γνώμη περί οικονομικής καταστροφής της μαχομένης Ελλάδος. Καμμία επίσημος απάντησις. Και όμως δεν θα ήτο καθόλου δύσκολον να γνωσθούν οι εγκληματίαι του πρωτοφανούς αυτού κακουργήματος»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΧΥΔΑΙΟΝ ΨΕΜΜΑ

«Οι φιλοπόλεμοι Έλληνες πατριώται αντιλαμβάνονται τας συνεπείας που ημπορεί να έχη δι’ αυτούς η εντύπωσις που θα κάμουν εις τον λαόν αι σκέψεις της Αγγλικής Κυβερνήσεως όπως αναγκάση την Ελλάδα να κάμη ειρήνην. […] Οι σημερινοί κυβερνήται της Ελλάδος δεν ηθέλησαν ποτέ να αντιμετωπίσουν την περίπτωσιν μιας συμβιβαστικής λύσεως του Μικρασιατικού ζητήματος. Απέκρουσαν πάντοτε συστηματικώς μίαν τοιαύτην σκέψιν»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΗ ΘΑ ΕΠΙΦΕΡΗ ΤΗΝ ΛΥΣΙΝ

«Ο αναγιγνώσκων όμως επισταμένως τας κρίσεις του ‘’Παρατηρητού’’ θα εύρη ότι δι’ αυτών τούτο κυρίως τον΄ζεται, ότι η μόνη κατά του Κεμάλ ένοπλος δύναμις – ο Ελληνικός στρατός- δεν πρέπει να εξαφανισθή εκ Μικράς Ασίας. Όλαι αι απόψεις των εξεταζομένων λύσεων εις τούρο περιστρέφονται. Αν δεν απεκλείσθη και δεν αποκλείεται και σήμερον έτι διπλωματική λύσις του ζητήματος, εκ τούτου δεν έπεται, ότι μόνον εις αυτήν αποβλέπει η Αγγλική πολιτική»

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ. ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΗΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ

«Το τηλεγραφικόν καλώδιον όμως σταματά δειλόν, δεν μπορεί να μεταδώση την χαράν, την ενθουσιασμόν, την συγκίνησιν, τα δάκρυα του Σμυρναϊκού λαού»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΟ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΝ

«Με την ζωηράν προσοχήν όλων μας εις το Μικρασιατικόν μέτωπον, εν άλλο ζήτημα, ουχί μικροτέρου εθνικού ενδιαφέροντος, το Βορειοηπειρωτικόν, πολύ ολίγον φαίνεται ότι απασχολεί και την κοινήν γνώμην και την κυβέρνησιν. […] Η τύχη της θρυλικής Χειμάρρας, αι άλλαι αυθάδειαι των Αλβανών, αι απειλαί των και αι βιαιοπραγίαι των κατά των ομογενών Βορειοηπειρωτών, δεν αξίζουν τον κόπον να συγκινήσουν την Κυβέρνησιν, ώστε αύτη να προβή εις ζωηροτέρας κάπως ενεργείας;»

• Η ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΚΡΙΣΙΣ. ΤΑ ΑΝΑ ΤΗΝ ΥΦΗΛΙΟΝ ΔΕΜΕΝΑ ΠΛΟΙΑ
• ΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟΝ ΑΕΡΟΠΛΟΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΤΕΣΚΕΥΑΣΘΗ ΕΝ ΑΓΓΛΙΑ