Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 7 Ιουλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Ο ενθουσιασμός από τη νικηφόρα πορεία του ελληνικού στρατού κυριαρχεί στον ημερήσιο Τύπο. ‘’Η Κιουτάχεια, η πόλις των υπερεκατόν υπερυψήλων μιναρέδων και των απεράντων παλαιών κονακίων’’ βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ελληνικών στρατευμάτων, επόμενος στόχος των οποίων είναι το Εσκή Σεχήρ. Η κεμαλική προπαγάνδα στο γαλλικό κυρίως Τύπο, επιχειρεί να παρουσιάσει μία άλλη εικόνα. Και το ερώτημα που τίθεται είναι ‘’Τι κάμνει η αρμοδία Ελληνική υπηρεσία; Θα αφήνη τον στρατόν μας να νικά πάντοτε ινκόγκνιτο και τους Κεμαλικούς να κορυβαντιούν ελεύθεροι με τα ψευδολογήματά των;’’ …

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ. ΤΟ ΕΣΚΗ ΣΕΧΗΡ ΕΚΚΕΝΟΥΤΑΙ. Ο ΚΕΜΑΛ ΜΕΤΑΦΕΡΕΙ ΤΟ ΒΑΡΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΝ ΤΟΥ ΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑΝ. ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΗ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ. ΤΙ ΛΕΓΟΥΝ ΟΙ ΗΜΕΤΕΡΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ

«Εξηκριβωμέναι πληροφορίαι βεβαιούν ότι ο Μουσταφά Κεμάλ από πέντε ήδη ημερών διέταξε την εκκένωσιν της πόλεως του Εσκή Σεχήρ […] Εν τούτοις οι στρατιωτικοί ημών θεωρούν ως βέβαιον ότι ο Κεμάλ θα δώση μάχην προ του Εσκή Σεχήρ και ότι την οχυράν ταύτην θέσιν θα την εγκαταλείψη μόνον προ του κινδύνου της κυκλώσεως, όπως συνέβη και εις την Κιουτάχειαν»

• ΠΡΟ ΤΟΥ ΑΦΙΟΝ ΚΑΡΑ-ΧΙΣΑΡ. ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΜΕΡΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΙΚΟΝΙΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΑΝΑΚΑΤΑΛΗΨΙΝ. ΣΦΟΔΡΟΣ ΝΥΚΤΕΡΙΝΟΣ ΑΓΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΚΡΟΥΣΙΣ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΕΠΙΘΕΣΙΝ

«Ο πόλεμος ούτος δεν είνε η απόπειρα προς επιβολήν των διατάξεων της Συνθήκης των Σεβρών, την οποίαν μόνοι των οι Σύμμαχοι διεπραγματεύθησαν και εξουσιοδότησαν τους Έλληνας όπως εφαρμόσουν. Είνε μία προσπάθεια όπως καταβάλη την Τουρκικήν επανάστασιν, ήτις έχει ως σκοόν την επαναφοράν της Τουρκικής Αυτοκρατορίας εν Ευρώπη»

• ΤΟ ΨΕΥΔΟΣ

«Ιδού λοιπόν που ο Ελληνικός στρατός νικά και άνευ Βενιζέλου. Ιδού προ παντός ότι πολεμά και νικά. Άρα δεν είνε εξηντλημένος, άρα δεν φοβείται τον πόλεμον, αλλά τον θεωρεί εορτήν, πανήγυριν. Ο Αρχηγός της Φυλής εν τούτοις είχεν αντιθέτους περί τούτου αντιλήψεις. Φεύγων της Ελλάδος εν καταισχύνη διεκήρυξεν, ότι ο Ελληνικός λαός τον κατεψήφισε, διότι εβαρύνθη να πολεμά, εξαντληθείς! Το ψεύδος αυτό τότε ήτο βαρύ, ήτο φρικώδες»

ΕΘΝΟΣ

• ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΗ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ

«Τα πράγματα της Ανατολής εξελίσσονται μετά κεραυνοβόλου ταχύτητος. Εκ παραλλήλου κατ’ ανάγκην θα εξελιχθούν και αι αντιλήψεις των Συμμάχων. Καθήκον της Κυβερνήσεως είνε να επισπεύση την δευτέραν ταύτην εξέλιξιν. Η Ελλάς οφείλει από τούδε να τονίση τα δίκαιά της, τα δημιουργούμενα διά των νέων θυσιών και των θριάμβων της»

• Η ΚΕΜΑΛΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

«Το ‘’Ζουρνάλ’’ (γαλλική εφημερίδα) μάλιστα σερβίρει τα εξιλαρυντικά αυτά φαιδρολογήματα υπό τον κτυπητόν τίτλον ‘’Απέτυχεν η Ελληνική επίθεσις’’. Τονίζει δε ιδιαιτέρως την έλλειψιν ανακοινωθέντος εξ Αθηνών… Τι κάμνει η αρμοδία Ελληνική υπηρεσία; Θα αφήνη τον στρατόν μας να νικά πάντοτε ινκόγκνιτο και τους Κεμαλικούς να κορυβαντιούν ελεύθεροι με τα ψευδολογήματά των;»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟΝ. Η ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΑΡΑΜΠΟΓΙΟΥΚ-ΡΟΥΚΛΟΥ-ΝΤΑΓ. ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΦΑΝΤΑΣΤΟΥ ΗΡΩΪΣΜΟΥ

«Είνε αφάνταστος όντως ο ηρωϊσμός τον οποίον επέδειξεν ο ελληνικός στρατός κατά την πρώτην αυτού μεγάλην σύγκρουσιν μετά του εχθρού. Η ιστορία των μεγάλων ελληνικών αγώνων επανελήφθη εν όλη αυτής τη μεγαλοπρεπεία»

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ. Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΣΚΗ-ΣΕΧΗΡ

«Τα Ελληνικά στρατεύματα της επιθέσεως κατά της Κιουτάχειας, εις διάστημα ολιγώτερον των επτά ημερών (…) αετοί υπέρ τους αετούς και λέοντες υπέρ τους λέοντας, διήνυσαν από διαφόρων διευθύνσεων 100-120 χιλιόμετρα, εξ ων τα 0-100 διαρκώς μαχόμενα κατά του εχθρού, ελισσόμενα οφιοειδώς πέριξ αυτού, ανατρέποντα τας τρομερώς ωχυρωμένας θέσεις του και αφού κατέλαβον την Κιουτάχειαν ένδοξα, τρομερά, χαλύβδινα, αστραπηβόλα, θυελλώδη, εξακολουθούν την καταδίωξιν του φεύγοντος εχθρού»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΡΓΑ ΗΡΩΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ

«Απέναντι των νοσηρών εγκληματιών των Παρισίων και των γνωστών ανιάτων υπολειμμάτων αυτών εν Ελλάδι, ομοιάζει τον υπερήφανον ιππέα γίγαντα επί ίππου κολοσσού, εναντίον του οποίου γαυγίζουν κυνάρια και αγωνίζονται ματαίως να εκσφενδονίσουν τον ιόν του σιέλου του δηλητηριώδους ερπετού. Η Φυλή μας αναγεννάται κολοσσιαία και αναγεννωμένη συντρίβει τους εχθρούς της και συγχωρεί μόνον τους αποπλανηθέντας φίλους της»

ΕΣΤΙΑ

• ΑΙ ΝΕΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ

«Δεν ηνώχλησε, λοιπόν, μόνον την Ελλάδα το κίνημα του Κεμάλ. Διέσεισεν εκ βάθρων και κατά το πνεύμά της την συνθήκην των Σεβρών. Και χρειάζεται τώρα μία άλλη συνθήκη, όχι διαφορετική κατά το πνεύμα, αλλά στερεωτέρα κατά τα ασφαλιστικά όρια, τα οποία θα δώση εις την Ελλάδα. Υπ’ αυτό δε το πνεύμα πρέπει να προετοιμασθή τουλάχιστον η μεταπολεμική ενέργεια της Κυβερνήσεως, αφού δεν βλέπομεν καμμίαν πολιτικήν ενέργειάν της ερχομένην εκ παραλλήλου προς την λαμπράν ενέργειαν του στρατού»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΕΠΟΠΟΙΪΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ. Ο ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟΝ ΠΟΛΕΜΙΚΟΝ ΑΠΕΙΡΟΝ. ΙΣΤΟΡΙΚΑΙ ΚΥΚΛΩΤΙΚΑΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ ΠΡΟ ΤΟΥ ΕΣΚΗ ΣΕΧΗΡ

«Μετά την νίκην και την κατάληψιν της Κιουτάχειας ο στρατός μας συνεχίζει την προέλασιν με την έγκτρον πεποίθησιν, ότι τάχιστα θα πέση το Εσκή-Σεχήρ περί το οποίον εξελίσσονται ιστορικάί κυκλωτικαί κινήσεις. Επιφανής συμμαχική προσωπικότης, έλεγε χετικώς με την έκβασιν της μάχης της Κιουτάχειας, ότι η νίκη αύτη είναι ο θρίαμβος της διά της λόγχης Ελληνικής τακτικής»

• ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑ

«Περίλαμπρος αλλά και αποφασιστική είναι η νέα νίκη, την οποίαν με παλμούς χαράς και ανυπομονησίας ανέμενε το Πανελλήνιον επί μίαν σχεδόν εβδομάδα, και την οποίαν πανηγυρίζει με φρενιτιώδη ενθουσιασμόν από χθες. Η Κιουτάχεια, η πόλις των υπερεκατόν υπερυψήλων μιναρέδων και των απεράντων παλαιών κονακίων, η αρχαία των Σελτζουκιδών έδρα (…) υψούτο επί των αποτόμων υπερειών του ‘’όρους των Αρμενίων’’ ως πρόκλησις και ως απειλή εναντίον του ελληνικού στρατού»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ ΜΑΧΩΝ. Ο ΕΧΘΡΟΣ ΕΚΑΛΥΦΘΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΣΤΙΓΜΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΦΗΣ. ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΤΟΣ ΥΠΕΧΩΡΗΣΕ ΠΡΟ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΜΑΣ

«Ο αγών υπήρξε τραχύτατος από της πρώτης στιγμής της ενάρξεώς του μέχρι της εισόδου του στρατού μας εις την πόλιν. Οι Τούρκοι κατέβαλον απεγνωσμένην προσπάθειαν να διατηρήσουν τας θέσεις των, αλλ’ από της πρώτης στιγμής εφάνη η ασύγκριτος υπεροχή των ημετέρων στρατευμάτων»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΠΡΟΣΤΑΓΗ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ

«Αλλά δι’ όλους ημάς, εις όσους φθάνει η ηχώ της μεγάλης μάχης, η νίκη γεννά καθήκοντα και υπαγορεύει υποχρεώσεις. Δεν θα γίνωμεν αντάξοι των ηρώων του μετώπου, παρά μόνον αν μεταστρέψωεν εις ενεργόν δύναμιν την άγονον χαράν ήτις μας κυριεύει. Το ελληνικόν έθνος απέδειξεν, ότι έχει την θέλησιν και την ισχύν να επιβάλλεται»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΘΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΩΜΕΝ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ 21

«Τιμή εις Εκείνον ο οποίος συνήνωσε το Έθνος υπό την αιγίδα του νομίμου Βασιλέως. Τιμή εις Εκείνον ο οποίος κατέλυσε τας διαιρέσεις. Τιμή εις Εκείνον ο οποίον προητοίμασε την νίκην. Τιμή εις τον Πρωθυπουργόν της ενιαίας, ελευθέραας και δι’ εαυτήν και τα πεπρωμένα της αγωνιζομένης Ελλάδος»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• 7 ΙΟΥΛΙΟΥ 1919. ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

«Τρία ακριβώς χρόνια συμπληρούνται σήμερον από την ημέραν που η Εργατική Τάξις της χώρας υπέστη τας συνεπείας της βενιζελικής τυραννίας, διότι εξηγέρθη πρώτη και μόνη αυτή εναντίον της ακριβείας της ζωής του δυστυχισμένου Λαού, εναντίον της καταπατήσεως των πολιτικών του ελευθεριών […] Όλα δείχνουν ότι οι άνθρωποι που είχον ως σύμβολον τον κλάδον της ελαίας εμαράθησαν! Όλα μας πείθουν ότι η εργατική τάξις διέρχεται μίαν έτι χειροτέραν περίοδον της βενιζελικής εποχής»

ΣΚΡΙΠ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ ΕΠΙΚΕΙΤΑΙ Η ΚΥΚΛΩΣΙΣ ΕΣΚΗ ΣΕΧΗΡ. ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΕΡΟΠΛΑΝΩΝ ΜΑΣ ΤΩΝ ΕΧΘΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ
• ΚΑΙ ΕΙΔΕΝ Ο ΛΑΟΣ ‘’ΟΤΙ ΚΑΛΟΝ ΕΣΤΙ’’

«Η σημερινή Νίκη είνε δημιούργημα του λαού! Είνε έργον του! Ας σταθή λοιπόν να επισκοπήση το έργον αυτό, διότι και ο θεός την πρώτην ημέραν της δημιουργίας, εστάθη επεθεώρησε το έργον του και είδεν ‘’ότι καλόν εστί’’!»

• ΟΙ ΘΡΙΑΜΒΟΙ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ ΜΑΣ. Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΤΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ. Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΠΑΝΔΗΜΟΣ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΝ. ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΟΥ ΕΙΝΕ ΟΙ ΤΑΡΤΑΡΙΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΟΥ ΑΙ ΑΠΕΙΛΑΙ;

«Πού είνε λοιπόν αι απειλαί και υπεροψίαι του, πού οι βρυχηθμοί του και πού αι κομπορρημοσύναι του; Κατησχημένος και άπελπις φεύγει προ της Ελληνικής λόγχης διά να κρυβή εις το Εσκή-Σεχήρ μετά των αθλίων υπολειμμάτων του στρατού του, όστις κατήντησε συρφετός μάλλον»

• ΤΟ ΑΚΑΘΑΡΤΟΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΝ (ΜΑΖΟΥΤ) ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΟΣ ΥΛΗ. Ο πλους του υπερωκεανίου ‘’Παρίσιοι’’. Τα επιτευχθέντα αποτελέσματα εκ της καυσίμου ύλης του. Οικονομία και καθαριότης