Αυτή η εβδομάδα ξεκίνησε άσχημα για τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Τη Δευτέρα, το Facebook, το WhatsApp και το Instagram «έπεσαν» για περίπου έξι ώρες. Την Τρίτη, η Φράνσις Χάουγκεν, η μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος και πρώην υπάλληλος του Facebook, κατέθεσε ενώπιον υποεπιτροπής της Γερουσίας, μετά τη δημοσιοποίηση χιλιάδων σελίδων εσωτερικής έρευνας και εγγράφων.
Η 37χρονη πρώην διευθύντρια προϊόντων του Facebook που εργαζόταν σε θέματα ακεραιότητας των πολιτών στην εταιρεία, αποκάλυψε την ταυτότητά της κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής εκπομπής “60 Minutes”. Φέρεται να έχει καταθέσει τουλάχιστον οκτώ καταγγελίες στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ισχυριζόμενη ότι η εταιρεία αποκρύπτει από τους επενδυτές και το κοινό έρευνες σχετικά με τις ελλείψεις της. Μοιράστηκε επίσης τα έγγραφα με τις ρυθμιστικές αρχές και τη Wall Street Journal, η οποία δημοσίευσε μια πολυμερή έρευνα που δείχνει ότι το Facebook γνώριζε τα προβλήματα με τις εφαρμογές του.
Η εμφάνιση της Χάουγκεν ενώπιον της Γερουσίας, αποδείχθηκε ουσιαστική και μάλλον θα έχει διαρκή αντίκτυπο. Όπως αναφέρει σε άρθρο της η Guardian, σπάνια έχουμε δει την κατάθεση ενός μάρτυρα που έχει τόσο μεγάλη εμπειρία και τόσες πολλές εφαρμόσιμες προτάσεις για τη βελτίωση μιας εταιρείας τεχνολογίας.
Η κατάθεσή της απηχούσε τις ανησυχίες ακτιβιστών και ερευνητών ότι το Facebook προωθεί συστηματικά επιβλαβές περιεχόμενο και ενθαρρύνει την εμπλοκή με κάθε κόστος. «Οι επιλογές που γίνονται μέσα στο Facebook είναι καταστροφικές για τα παιδιά μας, τη δημόσια ασφάλεια, την ιδιωτική μας ζωή και τη δημοκρατία μας», είπε χαρακτηριστικά.
Σκάνδαλο Cambridge Analytica
Το 2018, ο Κρίστοφερ Γουάιλι, πρώην υπάλληλος της βρετανικής συμβουλευτικής εταιρείας Cambridge Analytica, δημοσιοποίησε τον τρόπο με τον οποίο η εταιρεία απέκτησε πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα εκατομμυρίων χρηστών του Facebook, χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Η εταιρεία- η οποία κήρυξε πτώχευση, χρησιμοποίησε αυτές τις πληροφορίες για να επηρεάσει διάφορες εκλογές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του δημοψηφίσματος για το Brexit.
Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο Delphi Economic Forum το 2019 στον επικεφαλής του ertnews.gr, Τάσο Οικονόμου, ο Γουάιλι μίλησε για τον θάνατο της Δημοκρατίας από το Facebook.
«Το Facebook δημιούργησε ένα νέο κόσμο, στον οποίο ο ψηφοφόρος είναι υποχείριο όσων πλειοδοτούν», είχε τονίσει τότε ο «προφήτης με τα ροζ μαλλιά», όπως τον αποκαλούν. «Το κάθε πεδίο μάχης έχει τα δικά του όπλα. Στη μάχη των πολιτισμών το όπλο είναι η πληροφορία: το σύνολο του οπλοστασίου που διαθέτει κάποιος είναι το αφήγημα και το σύστημα στόχευσης που διαθέτει κάποιος είναι τα δεδομένα».
Σχετικά με την Cambridge Analytica υποστήριξε ότι «αυτό το οποίο είχαμε σχεδιάσει ήταν ένας τρόπος με τον οποίο μπορεί κάποιος να βελτιώσει τη στόχευσή του, το αποτέλεσμα της επίθεσης. Και τότε βρήκαμε πολλές εταιρείες εκεί έξω οι οποίες ήξεραν πώς να μας βοηθήσουν σε αυτού του τύπου τη στόχευση».
Την ίδια χρονιά με τον Γουάιλι, μια πρώην διευθύντρια της Cambridge Analytica, η Μπρίτανι Κάιζερ, έδωσε στη βρετανική εφημερίδα «The Guardian» πληροφορίες σχετικά με τις πρακτικές της εταιρείας. Πάνω από 100.000 έγγραφα σχετικά με τις δραστηριότητες του Facebook σε 68 χώρες, κάνουν λόγο για μία επιχείρηση χειραγώγησης ψηφοφόρων σε «βιομηχανική κλίμακα». Τα έγγραφα αποδείχθηκε πως προέρχονταν από την πρώην Διευθύντρια Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της εταιρείας, Μπρίτανι Κάιζερ.
Η προσέγγιση του Facebook στην πολιτική διαφήμιση δείχνει γιατί αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την αμερικανική δημοκρατία, είχε δηλώσει στο CNBC το 2019, η Κάιζερ.
«Το Facebook είναι στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία μας, όχι μόνο για τους ξένους παράγοντες…Το λέω αυτό συγκεκριμένα επειδή μόλις πριν από δύο εβδομάδες ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ αποφάσισε ότι το Facebook δεν πρόκειται να λογοκρίνει πολιτικούς που διαδίδουν την παραπληροφόρηση, οπλοποιούν το φυλετικό μίσος και χρησιμοποιούν ακόμη και τακτικές καταστολής των ψηφοφόρων», είχε υποστηρίξει η Κάιζερ.
Η απάντηση του Μαρκ Ζούκερμπεργκ
Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Facebook, χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της Φράνσις Χάουγκεν ως «αναληθείς». Σε ένα σημείωμα προς τους υπαλλήλους που δημοσίευσε δημόσια στην πλατφόρμα, έγραψε: «Οι περισσότεροι από εμάς δεν αναγνωρίζουν την ψευδή εικόνα της εταιρείας που παρουσιάζεται. Το επιχείρημα ότι σκόπιμα προωθούμε περιεχόμενο που εξοργίζει τους ανθρώπους για λόγους κέρδους είναι παράλογο επειδή οι διαφημιστές δεν θέλουν να εμφανίζονται δίπλα σε πολωτικό περιεχόμενο». Ωστόσο, επανέλαβε έκκληση για περισσότερη κανονιστική ρύθμιση του κλάδου της τεχνολογίας.
Γιατί κατηγορείται το Facebook
Έλλειψη διαφάνειας
Στην κατάθεσή της η Φράνσις Χάουγκεν, είπε ότι το Facebook στερείται διαφάνειας και αναφέρθηκε στην απόφαση του Facebook τον Αύγουστο, να ανακαλέσει την πρόσβαση ερευνητών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης στα δεδομένα της πλατφόρμας σχετικά με τη διάδοση της παραπληροφόρησης για τα εμβόλια.
«Το γεγονός ότι το Facebook φοβάται τόσο πολύ ακόμη και τη στοιχειώδη διαφάνεια, ώστε να μπλοκάρει ερευνητές που θέτουν άβολες ερωτήσεις, δείχνει την ανάγκη για εποπτεία του από το Κογκρέσο», δήλωσε.
Περιορισμένη δράση για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης
Σύμφωνα με ένα εσωτερικό έγγραφο σχετικά με προβληματικό αλλά μη παραβατικό περιεχόμενο, το Facebook αφαιρεί μόλις 3% έως 5% της ρητορικής μίσους και λιγότερο από 1% του περιεχομένου που θεωρεί βίαιο ή που υποκινεί σε βία. Αυτό συμβαίνει επειδή ο όγκος είναι υπερβολικός για τους διαχειριστές της πλατφόρμας και γιατί οι αλγόριθμοί του συχνά δεν μπορούν να ταξινομήσουν με ακρίβεια το περιεχόμενο όταν πρέπει να ληφθεί υπόψη το πλαίσιο.
Εσωτερικά έγγραφα σχετικά με τον ρόλο του Facebook στις εκλογές του 2020 στις ΗΠΑ και τις ταραχές της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο υποδηλώνουν επίσης ότι οι μηχανισμοί παρέμβασης σπάνια σταματούν όσους διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις. Σε ένα έγγραφο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι: «Η επιβολή επιβολής σε σελίδες που δημοσιεύουν τουλάχιστον δύο ψευδείς ειδήσεις τις τελευταίες 67 ημέρες, θα επηρεάσει 277.000 σελίδες. Από αυτές τις σελίδες, οι 11.000 από αυτές είναι σημερινές σελίδες επαναλαμβανόμενων παραβατών».
Αρνητικές επιπτώσεις στα παιδιά και τους εφήβους
Οι εσωτερικές έρευνες του Facebook, αναφέρει το CNN, δείχνουν ότι το 13,5% των κοριτσιών που χρησιμοποιούν το Instagram λένε ότι η πλατφόρμα επιδεινώνει τις σκέψεις που έχουν να αυτοκτονήσουν ή να κάνουν κακό στον εαυτό τους. Επιπλέον, το 17% εξ αυτών, είπαν ότι το Instagram επιδεινώνει διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία.
Επιτρέπει την ανθρώπινη εκμετάλλευση
Παρόλο που τα κοινοτικά πρότυπα του Facebook αναφέρουν ότι «αφαιρούν περιεχόμενο που διευκολύνει ή συντονίζει την εκμετάλλευση ανθρώπων», τα εσωτερικά έγγραφα που αναφέρονται σε μία από τις καταγγελίες της Χάουγκεν υποδηλώνουν ότι η εταιρεία γνώριζε ότι «το περιεχόμενο της οικιακής δουλείας παρέμενε στην πλατφόρμα» πριν από μια έρευνα του 2019 από το BBC News σχετικά με μια μαύρη αγορά οικιακών εργαζομένων στο Instagram.
Διακομματική υποστήριξη για αυστηροποίηση της νομοθεσίας
Σύμφωνα με άρθρο των Financial Times, η κατάθεση της Φράνσες Χάουγκεν αναζωπύρωσε τη διακομματική υποστήριξη για περισσότερη κανονιστική ρύθμιση του τεχνολογικού τομέα, με τα μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου να υπόσχονται να αυστηροποιήσουν τους κανόνες για τις μεγάλες εταιρείες της τεχνολογίας.
Ο Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ, ο Δημοκρατικός πρόεδρος της υποεπιτροπής της Γερουσίας για την προστασία των καταναλωτών, δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά την ακρόαση: «Υπήρξε τέτοια διακομματική υποστήριξη σήμερα. Νομίζω ότι αυτό είναι καλός οιωνός για να περάσει η νέα νομοθεσία. Η Χάουγεν έδωσε μεγάλη ελπίδα στους γονείς σε όλη τη χώρα ότι κάτι μπορεί να γίνει για την προστασία των παιδιών».
Τι αλλαγές προτείνει η Φράνσις Χάουγκεν
Η Χάουγκεν υποστήριξε ότι το Facebook χρειάζεται περισσότερη κανονιστική ρύθμιση και παρουσίασε μια εταιρεία που δεν διαθέτει το προσωπικό, την τεχνογνωσία και τη διαφάνεια που απαιτούνται για ουσιαστικές αλλαγές.
«Το Facebook έχει παγιδευτεί σε έναν φαύλο κύκλο όπου αγωνίζεται να προσλάβει προσωπικό», λέει. «Αυτό σημαίνει ότι υποστελεχώνει τα έργα, γεγονός που προκαλεί σκάνδαλα, τα οποία στη συνέχεια δυσκολεύουν την πρόσληψη».
Η μάρτυρας πρότεινε διάφορα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για τη ρύθμισή της πλατφόρμας. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν τη σύσταση ενός ανεξάρτητου κυβερνητικού οργάνου στελεχωμένου από πρώην εργαζόμενους στον τομέα της τεχνολογίας που κατανοούν πώς λειτουργεί ο αλγόριθμος, την αλλαγή της ροής ειδήσεων ώστε να είναι χρονολογική και όχι να κατατάσσει το περιεχόμενο μέσω ενός αδιαφανούς αλγορίθμου, καθώς και τη δημοσιοποίηση των εσωτερικών ερευνών που διεξάγει η πλατφόρμα.
Μία από τις μεταρρυθμίσεις που είναι πιθανότερο να περάσει, λένε οι ειδικοί, είναι η επέκταση του νόμου για την προστασία της ιδιωτικής ζωής των παιδιών στο διαδίκτυο, ώστε να καταστεί παράνομη η συλλογή προσωπικών πληροφοριών από εταιρείες για παιδιά κάτω των 13 ετών χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων τους.
Μια άλλη, είναι η κίνηση για τον περιορισμό του άρθρου 230 του νόμου περί ευπρέπειας των Επικοινωνιών, που σημαίνει ότι οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν μπορούν να μηνυθούν για το περιεχόμενο που δημοσιεύουν οι χρήστες στις πλατφόρμες τους, ακόμη και αν το ελέγχουν. Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες από αυτές τις μεταρρυθμίσεις έχουν δυσκολευτεί να αποκτήσουν αρκετή πολιτική δυναμική ώστε να ψηφιστούν, αλλά οι ακτιβιστές και ορισμένοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι η κατάθεση της Χάουγκεν μπορεί να το αλλάξει αυτό.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος