Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 30 Οκτωβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Το Πατριαρχικό ζήτημα απασχολεί την αρθρογραφία της ημέρας. Η κυβέρνηση επιμένει στην αναβολή της πατριαρχικής εκλογής, ενώ το Οικουμενικό Πατριαρχείο ‘’εμμένει αντιθέτως εις την απόφασιν όπως ο χηρεύων θρόνος Γρηγορίου του Ε’, πληρωθή άμεσα’’. Το πρόβλημα εστιάζεται στην κυβερνητική πεποίθηση ότι το Πατριαρχείο κατευθύνεται από βενιζελικούς κύκλους…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ

«Η συνένωσις πάντων των ιδιωτικών υπαλλήλων εις Πανελλήνιον Συνομοσπονδίαν, ήτις επετεύχθη χθες, ανταποκρίνεται πλήρως προς τας εντεύθεν επανειλημμένως διατυπωθείσας υποδείξεις προς τους μισθωτούς αστούς, πρέπει δε να θεωρηθή ως το πρώτον ευτυχές βήμα της τάξεως ταύτης προς ωργανωμένην κοινωνικήν δράσιν»

• ΤΑ ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΩΛΟΥΣ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΟΧΙ ΟΛΙΓΩΤΕΡΟΝ ΑΠΟ ΤΟ ΟΝΕΙΔΟΣ

Οι Γάλλοι εκήρυττον πολλά κατά τον πόλεμον. Εν τούτοις χάριν ολίγων αιχμαλώτων, ους ηδύναντο και άλλως να απελευθερώσουν, και χάριν της εκμεταλλεύσεως μεταλλειοφόρων τινών πηγών, παρέδωκαν εις την εξουσίαν της βαρβαρότητος ολοκλήρους πληθυσμούς. Τούτο δεν είνε ολιγώτερον από το όνειδος, όπερ προσάπτεται εις την Γαλλίαν»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ

«Μόλις συμπληρούται έτος από της ημέρας του θριάμβου των και οι πρωτότυποι γεφυρωταί αγωνίζονται ήδη να δημιουργήσουν χάσμα μεταξύ του ελευθέρου και του αλυτρώτου Ελληνισμού, αξιούντες ν’ αναβιβάσουν επί του θρόνου του Γρηγορίου του Ε’ Οικουμενικόν Πατριάρχην της αρεσκείας των, όπως θα διώριζον νομάρχην τον πρώτον τυχόντα φίλον του κόμματος! Το κόμμα, προ παντός το κόμμα, υπέρ παν το κόμμα! Αποτελεί πάντοτε τον γνώμονα της δράσεως των σημερινών κυβερνητών»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΜΟΝΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΕΛΠΙΣ ΠΕΡΙΣΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ. ΣΟΒΑΡΩΤΑΤΑΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΟΣ

«Επιφανής Αγγλική προσωπικότης, μοί εδήλωσε τα επόμενα : ‘’ (…) Η Ελλάς οφείλει να φροντίση ώστε ή να ειρηνεύση με την Τουρκίαν συγχρόνως δε και με τας τρεις Μεγάλας τέως Συμμάχους της, ή, αν ληφθή απόφασις συνεχίσεως του αγώνος, να συνεχισθή ούτος διά κοινών συμμαχικών μέσων, της Ελλάδος ανακτώσης εκ νέου την εμπιστοσύνην των τριών Μεγάλων Δυνάμεων, ως επί Βενιζέλου’’»

• Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΚΛΟΓΗ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΝΑΧΩΡΕΙ ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΚ ΛΟΝΔΙΝΟΥ
• ΔΙΟΤΙ ΗΓΑΠΗΣΑΝ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑΝ ΚΑΙ ΕΣΦΑΓΙΑΣΘΗΣΑΝ ΧΑΡΙΝ ΑΥΤΗΣ

«Ήδη βλέπουν και οι νεκροί και οι ζώντες ότι το αίμα των και τα δάκρυά των έρρευσαν διά να σωθή και οργιάζη ο δήμιός των, ο χθεσινός εχθρός και ο σήμερον φίλος της Γαλλίας. Ο στρατηγός Πελλέ δύναται να είνε βέβαιος ότι όταν δεν θα υπάρχη πλέον χριστιανική ψυχή ζώσα εν Τουρκία, οι Τούρκοι θα σεβασθούν τας μειονότητας!»

• ΤΟ ‘’ΕΜΠΡΟΣ’’ ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ

ΝΕΑ ΑΝΘΗΣΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ. ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΩΡΙΑ. ΠΩΣ ΛΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΤΩΣΕΩΣ ΤΟΥ κ. ΜΠΡΙΑΝ

«Η πτώσις του κ. Μπριάν, είνε ενδεχόμενον […] Αλλ’ η πτώσις του κ. Μπριάν δεν σώζει την Γαλλικήν πολιτικήν από του ολισθηρού κατηφόρου, εις τον οποίον την εξώθησεν η Γαλλική κεφαλαιοκρατία […] Η κεφαλαιοκρατία δεν έχει ούτε καρδίαν, ούτε ηθικήν, διά τούτο η Γαλλική πολιτική απωλέσασα προ πολλού το αίσθημα, απώλεσεν ήδη και αυτά τα προσχήματα των εσχάτων λειψάνων της ηθικής»

ΕΣΤΙΑ

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ. Η ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ, Ο ΠΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ. ΕΡΕΙΠΙΑ ΕΠΙ ΕΡΕΙΠΙΩΝ

«Και διά να μη κακοκαρδίσουν οι μετανοεμβριανοί την Ιταλίαν δεν ηθέλησαν να την ενοχλήσουν και απεδέχθησαν ευχαρίστως την επίσημον μετατροπήν της ‘’Ιταλικής Διοικήσεως Ρόδου και Καστελλορίζου’’ εις ‘’Διοίκησιν των Δωδεκανήσων και του Καστελλορίζου’’. […] Μετά τας Νοεμβριανάς καταστροφάς αποτελεί ίσως ματαιοπονίαν το να ομιλή κανείς περί Πόντου. Και όμως απετέλει και αυτός μέρος της Βενιζελικής κληρονομίας»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ…

«Ουδέ πρέπει να λησμονή η Κυβέρνησις, ότι αν η Θράκη δεν είναι κεκηρυγμένη εναντίον του ‘’τυράννου’’ εκείνου, είναι όμως επαρχία, επί της οποίας στρέφονται αρπακτικαί βλέψεις εχθρών γειτόνων μας η δε αποκατάστασις ανθρωπίνης διοικήσεως εν αυτή δεν είναι μόνον ζήτημα εσωτερικόν, αλλά και εξωτερικόν…»

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΣ – 100 Ή 49; ΧΙΛ. ΟΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ Η ΜΑΚΑΡΙΤΙΣ ‘’ΑΚΑΘΑΡΤΟΣ’’ – ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΠΑΓΩΓΗΣ 5 ΕΚΑΤΟΜΜ.

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΘΡΟΝΟΣ

«Η Ελληνική Κυβέρνησις ειδοποιεί ότι θεωρεί εθνικώς συμφέορυσαν την αναβολήν της εκλογής Πατριάρχου. Το πατριαρχείον, με ιταμότητα πρωτοφανή, απαντά ότι αυτό έχει αντίθετον γνώμην και εντελώς αυτοβούλως ορίζει την εκλογήν διά τα με΄σα του προσεχούς μηνός! Ευρισκόμεθα ούτω πως ενώπιον μιας εθνικής ανταρσίας με τας ρίζας της εις την Βενιζελικήν εμπάθειαν και τον βενιζελικόν κομματισμόν»

• ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

Ο ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ ΤΗΣ 9^ΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΔΙΑΣΤΑΣΙΣ ΑΓΓΛΙΑΣ – ΓΑΛΛΙΑΣ

«Αι μεταξύ Αγγλικού και γαλλικού τύπου αντεγκλήσεις επί της Γαλλο-Κεμαλικής συμφωνίας εξακολουθούν εις τον αυτόν δριμύν τόνον. Αι αγγλικαί εφημερίδες δημοσιεύουν άρθρα, των οποίων η έμπνευσις οφείλεται εις τους επισήμους κύκλους, χαρακτηρίζοντα τα επιχειρήματα του ανακοινωθέντος του Χαβάς ως πολύ χλιαρά»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΝΤΑΠΟΔΟΣΙΣ ΜΑΚΡΑΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

«Ο Βενιζέλος εις την Νέαν Υόρκην απεθεώθη από τους Έλληνας και τους Αμερικανούς. […] Εις τας πικροτάτας ημέρας της εξορίας του ήλθε παρήγορον το ξέσπασμα εκείνο του θαυμασμού και της λατρείας του υπερατλαντικού Ελληνισμού. […] Η μοίρα των μεγάλων Ελλήνων είναι να εξορίζωνται και από τας νέας Αθήνας. Αλλ’ η μοίρα αυτή, όσον ακληρά και αν είναι, ίσως διά να μαλακώνη την άδικόν της τραχύτητα, επιφυλάσσει εις τα υπέροχα θύματα αυτής και ανταποδόσεις μακράν της Πατρίδος των»

• Η ΑΠΟΘΕΩΣΙΣ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΝΕΑΝ ΥΟΡΚΗΝ

ΟΥΔΕΠΟΤΕ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΕΔΕΧΘΗ ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΕΣΤΕΡΟΝ ΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΞΕΝΟΝ. Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΟΣ ΠΡΟ ΤΟΥ ΥΠΕΡΟΧΟΥ ΘΕΑΜΑΤΟΣ, ΔΑΚΡΥΕΙ ΕΚ ΣΥΓΚΙΝΗΣΕΩΣ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΗΘΙΚΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΙΣ

«Κατόπιν τόσων βεβαιώσεων, διαρκούντος του πολέμου, περί απελευθερώσεως των υποδούλων Χριστιανών της Τουρκίας, βεβαιώσεων, των οποίων η παράταξις θ’ απήτει σελίδας μακράς, η Γαλλία εγκαταλείπει εις την τύχην των τους Χριστιανούς της Κιλικίας, επαναπαυομένη εις τα φιλάνθρωπα και ‘’δημοκρατικά’’ αισθήματα του Κεμάλ και αρκουμένη εις μίαν προειδοποίησιν ανώδυνον εν Κωνσταντινουπόλει, διά την οποίαν οι Τούρκοι θα μειδιούν χαρακτηριστικώς»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΕΙΡΗΝΗΝ ΔΙΚΑΙΑΝ ΚΑΙ ΕΝΤΙΜΟΝ

«Επιθυμούμεν την ειρήνην του νικητού, την ειρήνην την έντιμον και την δικαίαν. Δεν ευρισκόμεθα εις την Μικράν Ασίαν ούτε ως κατακτηταί, ούτε ως δουλωταί ξένων Λαών. Μετέβημεν ως ελευθερωταί, και ως τοιούτοι εθυσιάσαμεν το αίμα πολυτίμων τέκνων. Ως ελευθερωταί δε αποστρέφομεν το πρόσωπον μετά περιφρονήσεως προς εκείνους, οίτινες ταρτούφοι του πολιτισμού και των ελευθεριών των λαών αγωνίζονται να αναστηλώσουν το κράτος των σφαγέων και των δολοφόνων, διά να διαρπάσουν τα ιμάτια της Πατρίδος μας και να λεηλατήσουν τα οστά των τιμίων νεκρών μας»

• ΠΩΣ ΥΠΕΔΕΧΘΗΣΑΝ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗΝ – ΜΙΑ ΣΥΓΚΡΙΣΙΣ ΜΕ ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

«Εις τοιαύτην κρίσιμον, εις τοιαύτην ιστορικήν στιγμήν, το Ελληνικόν Πατριαρχείον, λησμονούν το παρελθόν του, περιφρονούν τας παραδόσεις του, προδίδον τα στοιχειωδέστερα καθήκοντά του, εμφανίζεται με τον κόκκινον σκούφον της ανταρσίας, έρχεται να κηρύξει το ευαγγέλιον του μίσους και της διαιρέσεως»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΡΓΑΤΕΣ, ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΜΕ ΚΑΘΕ ΘΥΣΙΑ ΤΗΝ ΡΩΣΣΙΑ ΤΩΝ ΣΟΒΙΕΤ
• ΤΟ ΕΤΟΙΜΑΖΟΜΕΝΟΝ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΕΩΣ

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΜΕΛΕΤΑ ΣΟΒΑΡΩΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΝ ΤΟΥ ΟΚΛΤΑΩΡΟΥ. ΖΩΗΡΑ ΚΙΝΗΣΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΝ

• Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ
• ΚΑΙ ΑΛΛΗ ΑΠΟΚΗΡΥΞΙΣ ΤΩΝ ΑΝΤΕΡΓΑΤΩΝ

ΟΙ ΒΥΡΣΟΔΕΨΑΙ ΣΤΙΓΜΑΤΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΠΡΟΔΟΤΑΣ. ΟΙ ΕΡΓΑΤΑΙ ΘΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΟΥΝ ΤΑ ΚΕΚΤΗΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΣΟΒΑΡΑ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΕΝ ΑΓΓΛΙΑ ΔΙΑ ΤΟ ΙΡΛΑΝΔΙΚΟΝ
• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ
• ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΟΜΕΝ ΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟΝ

«Ενώπιον όμως της 1^ης Νοεμβρίου 1920 οφείλομεν να σταθώμεν ευλαβώς, διότι κατ’ αυτήν εσημειώθη υπό της ιστορίας μία πράξις του λαού. […] Η 1^η Νοεμβρίου αποτελεί την επίσημον ενώπιον των λαών εμφάνισιν της τετραετούς επαναστάσεως. Κατά την ημέραν ταύτην ο λαός εδημοσίευσε την απόφασίν του, δι’ ης σας κατεδίκαζεν ως τυράννους. […] Την ημέραν εκείνην εδημοσιεύθη το διαζύγιον μεταξύ της Ελλάδος και των τυράννων της»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΚΑΠΩΣ ΑΡΓΑ

«Διά να ανησυχή ο κ. Μπουγιόν διά την τύχην των εις την Τουρκίαν εγκαταλειπομένων χριστιανικών πληθυσμών, σημαίνει ότι εγνώριζεν εκ των προτέρων την ωμότητα των Τούρκων και δη των επαναστατών του Κεμάλ, μετά των οποίων εν τούτοις, η υπερήφανος Γαλλία, η διατυμπανίσασα κατά κόρον, ότι μάχεται υπέρ του ιδεώδους της ελευθερίας των λαών, εφ’ όσον ησθάνετο την πίεσιν του Γερμανικού γόνατος, δεν εδίστασε να συνομολογήση συνθήκην, διά της οποίας χάριν μερικών οικονομικών συμφερόντων παρέδωσε χιλιάδας χριστιανικών ψυχών εις την Τουρκικήν θηριωδίαν»

• ΤΟ ΝΕΟΝ ΔΑΝΙΚΟΝ ΥΠΕΡΩΚΕΑΝΙΟΝ ‘’ΙΑΒΑ’’