Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Ενώ στην Ουάσιγκτων οι συμμετέχουσες δυνάμεις αποδέχονται την αναγκαιότητα αφοπλισμού, η ειρήνευση στην Ανατολή παραμένει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Η αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων από την Κιλικία και η απόδοση της περιοχής στις κεμαλικές δυνάμεις, αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο που επιβαρύνει την κατάσταση. Άλλωστε, ‘’αι αφηγήσεις των πρώτων ομογενών προσφύγων, που έφθασαν γυμνοί και αξιολύπητοι εις την Σμύρνην, παρέχουν εις αδράς γραμμάς μίαν εναργή εικόνα της τραγωδίας της Κιλικίας’’…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟΝ ΤΩΝ 6,000,000 ΔΡΑΧΜΩΝ
• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΑΡΧΟΥΝΤΩΝ

«Δι’ όσους δε παρακολουθούν τα δημόσια πράγματα η κατά την κρίσιμον ταύτην ώραν στάσις των από αυτί εις αυτί σπουδαρχούντων αποτελεί την σπουδαιοτέραν αιτίαν απογοητεύσεως διά το μέλλον του τόπου»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Ο ΘΡΙΑΜΒΕΥΤΗΣ
• Ο ΣΚΟΠΟΣ

«Αλλ’ ως πολλάκις ετονίσθη και εξηγήθη, ο σκοπός του αγώνος ημών, υπό στρατιωτικήν έποψιν, δεν είνε μόνον η νίκη. Κύριος και αντικειμενικός σκοπός των επιχειρήσεων, τας οποίας ανέλαβον τα Ελληνικά στρατεύματα, είνε η στρατιωτική συντριβή του εχθρού, η ολοκληρωτική αυτού εκμηδένισις, ής άμεσον επακολούθημα, καθαρώς πλέον πολιτικόν, έσται η διάλυσις του κράτους της Αγκύρας»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΚΙΛΙΚΙΑΣ

«Αι αφηγήσεις των πρώτων ομογενών προσφύγων, που έφθασαν γυμνοί και αξιολύπητοι εις την Σμύρνην, παρέχουν εις αδράς γραμμάς μίαν εναργή εικόνα της τραγωδίας της Κιλικίας. […] η ειρήνη δεν θα εξασφαλισθή εάν οι λαοί δεν πιστεύσουν πραγματικώς, ότι από του μεγάλου πολέμου, κάτι νέον συνετελέσθη εις τον κόσμον, ότι επεκράτησεν αληθώς η πολιτική ηθική. Πώς όμως θα πιστεύσουν τούτο οι λαοί, όταν βλέπουν την διπλωματίαν, την αμαρτωλήν μυστικήν διπλωματίαν, η κατάργησις της οποίας περιελήφθη μεταξύ των πρώτων εις το πρόγραμμα των νικητών, να διαπράττη νέας τερατωδίας εις βάρος του στοιχειώδους δικαιώματος των λαών να ζήσουν ελεύθεροι και ήσυχοι»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΣΥΝΩΜΟΤΑΙ

«Η πρωϊνή εφημερίς συκοφαντεί κατά την συνήθειάν της το Φιλελεύθερον κόμμα, όπερ προέβη εις σαφείς και κατηγορηματικάς δηλώσεις, ισχυριζομένη ότι ονειρεύεται ανατροπάς. Κακοποιεί την αλήθειαν. […] Αν αυτή έθαψε διά παντός τον κ. βενιζέλον, ως ισχυρίζονται τα παλαιά κόμματα, δεν θα δυνηθή να τον αναστήση πολιτικώς καμμία προσπάθεια. Αλλ’ αν ποτέ τον καλέση ο λαός, απελπιζόμενος, ποίος θα τολμήση ν’ αναμετρηθή προς την κυριάρχόν του θέλησιν;»

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ ΑΦΑΝΤΩΝ ΤΗΣ 12^ΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
• ΑΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΟΥ
• Η ΨΗΦΟΣ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

«Η Εθνοσυνέλευσις και το Έθνος ολόκληρον είνε εν αναμονή αγωνιώδει αλλά ευέλπιδι, των αποτελεσμάτων του ατξειδίου του κ. Πρωθυπουργού, τοιούτων αποτελεσμάτων, τα οποία να φέρουν την Ελλάδα εις την πολυπόθητον οδόν της οριστικής και ικανοποιητικής επιλύσεως των εθνικών ζητημάτων. […] Παρά την απώλειαν πολυτιμοτάτου χρόνου -11 όλων μηνών- παρά τα διαπραχθέντα σφάλματα, παρά τας συσσωρευθείσας δυσχερείας, των οποίων την ευθύνην υπέχει ακεραίαν η Κυβέρνησις, θέλομεν να πιστεύωμεν ότι υπάρχει ακόμη στάδιον τελεσφόρου ενεργείας έστω και την τελευταίαν στιγμήν»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

«Σήμερον, ως έχουν τα πράγματα, είνε αδύνατον εις το Οικουμενικόν Πατριαρχείον να μη πολιτευθή. Θα ήτο όμως λυπηρότατον το πράγμα αν η Μεγάλη Εκκλησία επέμενε να ηγήται μιας καθημερινώς σμικρυνομένης αντιδράσεως κατά του Κωνσταντίνου, όστις δεν παύει να είνε ο δημοτικώτερος των Ελλήνων και ο μόνος διά λαϊκής ψήφου Βασιλεύς οιασδήποτε Χώρας»

ΕΣΤΙΑ

«Είτε αίρεσις, είτε θρησκεία, είτε πόθος, είτε γνησία γενεά είνε η εξορμήσασα από του 1909 προς την πραγματοποίησιν των εθνικών ιδανικών, έσκαψε τόσον βαθειά τα θεμέλια του οικοδομήματος και έδωκε τοιαύτην ώθησιν προς τα εμπρός, ώστε ρυμουλκεί ακόμη όπισθέν της τα λείψανα ενός παρελθόντος λησμονημένου έως προχθές και τα αναγκάζει να επισπεύδουν το βήμα και να εντείνουν τας δυνάμεις εκ φόβου μήπως μείνουν ανεπιστρεπτί χωρισμένα από το σύνολον. […] Και με την πεποίθησιν αυτήν ριζωμένην βαθειά οι Βενιζελικοί εξακολουθούν να επιμένουν διαδηλούντες ότι θα ζήσουν και θα υπηρετήσουν την Πατρίδα των και θα της φανούν χρήσιμοι, διότι η αίρεσίς των συμπίπτει να είνε η αυτή με την μεγάλην και αναλλοίωτον θρησκείαν της Ελλάδος»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΝΕΑ ‘’ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ’’

«Ας μην ανησυχούν οι μοιραίοι άνθρωποι. Οι Φιλελεύθεροι ούτε ποτέ εσυνωμότησαν και ούτε θα συνωμοτήσουν. […] Διατί άλλωστε να συνωμοτήσουν οι Φιλελευθέροι προς κατάληψιν αρχής, την οποίαν ημπορούσαν κάλλιστα να μη παραδώσουν; Και να συνωμοτήσουν διατί, αφού συνωμοτούν αυτοί καθ’ εαυτών οι μοιραίοι άνθρωποι διά της πολιτικής των;»

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΓΚΤΩΝΟΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΔΗΘΕΝ ΑΓΓΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΝ ΚΕΙΜΕΝΟΝ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ

«(…) αρκεί προς το παρόν να δημοσιεύσωμεν την μυστικήν Αγγλοτουρκικήν συνθήκην την υπογραφείσαν την 2αν Σεπτεμβρίου 1919. […] Η συναφθείσα συμφωνία εφαρμοζομένη θα είχεν ως αποτέλεσμα την παντελή καταστροφήν των συμφερόντων και της επιρροής της Γαλλίας εν τη Οθωμανική Αυτοκρατορία (…) και την πλήρη και απόλυτον ηγεμονίαν της Αγγλίας επί ολοκλήρου του ισλάμ»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΥ

«Ο κ. Μπριάν εξηκολούθησε : (…) Αλλά περί τινος ζητήματος συζητούμεν ενταύθα; Είνε απλώς υπόθεσις οικονομίας ή είνε ζήτημα να γνωρίζωμεν, αν οι λαοί δύνανται να συνεννοηθούν προς αλλήλους προς αποσόβησιν των φρικαλεοτήτων του πολέμου;»

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ

«Ο κύριος και πραγματικός σκοπός των είναι να συγκρατήσουν εαυτούς εις την καθ’ ημέραν ελαττουμένην εμπιστοσύνην των οπαδών των, εκείνων οι οποίοι τους εψήφισαν την πρώτην Νοεμβρίου. Και διά να το επιτύχουν, δημιουργούν παιδαριωδώς ανυπάρκτους δολοπλοκίας και ψεύδη ανάξια πάσης προσοχής. Εάν νομίζουν ότι τοιουτοτρόπως δύνανται ν’ αποπλανήσουν και διά δευτέραν φοράν τον Ελληνικόν Λαόν, ας συνεχίσουν την ανοσίαν σκηνοθεσίαν των»

• Η ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟΝ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ Ν. ΥΟΡΚΗΝ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟΝ ΑΠΟΘΕΩΝΕΙ ΤΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟΝ. ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΛΑΟΥ ΣΥΝΩΘΟΥΝΤΑΙ ΙΝΑ ΥΠΟΔΕΧΘΟΥΝ ΤΟΝ ΜΕΓΑΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΝ

• ‘’Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΣΙΝ ΤΟΥ’’

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΚ ΒΑΣΙΓΚΤΩΝΟΣ ΕΙΣ ΑΝΑΤΟΛΗΝ

«Χωρίς, μάλιστα, να ριψοκινδυνεύσωμεν εις προφητείας, δυνάμεθα να είμεθα βέβαιοι σχεδόν ότι η πρώτη επίδρασις των εν Βασιγκτώνι λεχθέντων θα εκδηλωθή συντομώτατα διά της επ’ αόριστον αναβολής της εκκενώσεως της Κιλικίας υπό των Γαλλικών στρατευμάτων. Και τούτο θα είναι κέρδος του ανθρωπισμού –συνεπώς και αυτής της Γαλλίας. Αλλά και γενικώτερον δυνάμεθα να ελπίσωμεν ότι θα επικρατήσουν πλέον παρ’ όλοις τοις Συμμάχοις ομόφωνοι και δίκαιαι αντιλήψεις διά την οριστικήν διευθέτησιν του Ανατολικού»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΟΙ ΑΥΘΑΔΕΙΣ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

«Δεν απομακρύνονται δε της αρχικής θρασύτητος οι όροι της Αγκύρας, της θρασύτητος δηλαδή της επαναβαρβαρώσεως της Ανατολής και της επανιδρύσεως του κράτους των σφαγών και της ανομίας. Τώρα η Άγκυρα δεν θέτει μόνον όρον απαράβατον την ολοκληρωτικήν εκκένωσιν υφ’ ημών της Μικράς Ασίας και την διαμφισβήτησιν της Θράκης, αλλά ζητεί και μερικά δισεκατομμύρια ως αποζημίωσιν ως και την επανόρθωσιν των Τούρκων προσφύγων»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΓΑΛΗΝΗΣ

«Αλλά κόμμα το οποίον αποκρύπτει την ιδεολογίαν του, κόμμα το οποίον αρνείται να εμφανίση τας πραγματικάς ιδέας του εις το φως, κόμμα του οποίου εκάστη παραφυάς προβάλλει και άλλας αρχάς, κόμμα θέλον να ζη εις ένα αβέβαιον λυκόφως, τοιούτο κόμμα δεν δυνάμεθα να είπωμεν ότι πολιτεύεται κοινοβουλευτικώς. Δεν δυνάμεθα να είπωμεν μετά βεβαιότητος ότι αποστέργει τας ανατροπάς. Ότι δεν υποδαυλίζει την αναρχίαν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΡΓΑΤΑΙ, ΑΓΩΝΙΣΘΗΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΟΚΤΑΩΡΟ
• ΟΙ ΑΣΤΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΝΑ ΣΑ ΠΑΡΟΥΝ ΠΙΣΩ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΚΕΡΔΙΣΑΤΕ ΜΕ ΤΟ ΑΙΜΑ ΣΑΣ!
• Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΤΥΡΑΝΝΙΑΣ

«Ο απολογισμός ενός έτους, είναι αρκετά διδακτικός. Ο εργαζόμενος Ελληνικός λαός ενθυμούμενος τους προεκλογικούς λόγους του κ. Γούναρη και έχων υπ’ όψιν του την εσωτερικήν αποσύνθεσιν και την αφόρητον τρομοκρατίαν των μπράβων του καθεστώτος αισθάνεται τον αυτόν κατά της γουναρικής τυραννίας αποτροπιασμόν τον οποίον ησθάνθη και διά την βενιζελικήν»

• ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ. ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΞΕΝΟΔΟΧΟ

ΣΚΡΙΠ

• ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΥ
• ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΕΞΟΔΟΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΤΗΣ ΚΙΛΙΚΙΑΣ
• ΚΡΙΜΑ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟΝ

«Δεν δυνάμεθα να πιστεύσωμεν ότι οι εν Ελλάδι απομείναντες βενιζελικοί είνε από τους ανθρώπους εκείνους οίτινες φθάνουν μέχρι του να διακινδυνεύσουν το σαρκίον χάριν της υποστηρίξεως των παραδοξολογιών των, και να φθάσουν μέχρι συνωμοσίας. Οι συνωμόται πρέπει να είνε γενναίοι. […] Έχετε τίποτε επιχειρήσεις να τοις προτείνητε; Τίποτε προμηθείας; […] Έτοιμοι είνε να τας δεχθούν και να σας προσκυνήσουν! […] Συνωμόται! Ποίοι αυτοί; Κρίμα στον έντιμον τίτλον!»

• Η ΔΙΚΗ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΟΥ

ΠΩΣ Ο ΛΑΝΔΡΥ ΕΣΑΓΗΝΕΥΕ ΚΑΙ ΕΞΗΦΑΝΙΖΕ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ. 283 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΕΡΙΕΠΛΕΧΘΗΣΑΝ ΕΙΣ ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΤΟΥ ΑΠΑΤΕΩΝΟΣ. ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΜΙΑΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑΝ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝ. ΚΑΘΗΚΟΝ

«Οι αναγραφόμενοι ότοι, τους οποίους η Άγκυρα προβάλλει διά την ειρήνευσιν, είνε τόσον αυθάδεις, ώστε να μη επιδέχονται ούτε την ελαχίστην συζήτησιν και με την καλλιτέραν έστω θέλησιν. […] Είνε προφανές, ότι ο Κεμάλ περισσότερον δεξιός διπλωμάτης παρά ικανός στρατηγός, νομίζει ότι δύναται να εκμεταλλευθή την Αγγλογαλλικήν αντιζηλίαν και να πτοήση, όχι τους Έλληνας, αλλά τας δύο αυτάς Δυνάμεις, επισείων το φάσμα της Πανισλαμικής ενώσεως»

• ΑΙ ΤΙΜΑΙ ΓΑΙΑΝΘΡΑΚΩΝ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΜΠΡΟΝΚΕΡΣ