Ανάλυση: Το προσφυγικό στο επίκεντρο της επίσκεψης του Ποντίφικα Φραγκίσκου στην Ελλάδα

Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής 

Η ώρα της ιστορικής επίσκεψης του Ποντίφικα Φραγκίσκου σε Κύπρο και Ελλάδα πλησιάζει. Πρόκειται για ένα Αποστολικό Ταξίδι με ανθρώπινο χαρακτήρα, συνολικής διάρκειας πέντε ημερών και που θα σηματοδοτηθεί συνολικά από 11 ομιλίες και μια προσευχή Angelus. Το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα δημοσίευσε το ertnews πρόσφατα. 

Ποιος είναι όμως ο Ποντίφικας Φραγκίσκος; 

Ο Πάπας Φραγκίσκος γεννήθηκε ως Jorge Mario Bergoglio στην Αργεντινή στα τέλη του 1936 και φέρει ιταλική καταγωγή, με γονείς από την Βόρειο Ιταλία οι οποίοι μετανάστευσαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στο Buenos Aires. 

Έχει δίπλωμα χημικού και δούλεψε ως καθαριστής και μπράβος, ενώ ο ίδιος δήλωσε πως είχε και μια σχέση πριν ξεκινήσει το εκκλησιαστικό μονοπάτι το 1958. Ύστερα από μακρόχρονη διαδρομή στην καθολική εκκλησία, ο Bergoglio έγινε Πάπας τον Μάρτιο του 2013 και είναι ο 266ος Πάπας κατά σειρά. 

O Πάπας Φραγκίσκος θεωρείται ένας Ποντίφικας που τρέφει μεγάλη αγάπη για τα παιδιά και με ιδιαίτερη ευαισθησία στις αντίξοες συνθήκες που περνούν οι μετανάστες, εξού και η κίνηση της πρώτης επίσκεψης στη Λέσβο το 2016. Συνεισφέρει σημαντικά στον πανθρησκευτικό διάλογο, τάσσεται υπέρ του εμβολιασμού και έχει μιλήσει πολύ συχνά για την ανάγκη τερματισμού των πολέμων σε όλο τον πλανήτη, με ιδιαίτερη αναφορά στην εμπόλεμη ζώνη της Συρίας.

Αντικειμενικά και μεταξύ άλλων, ο Papa Francesco είναι ένας πολύ δραστήριος Ποντίφικας, ο οποίος μέχρι στιγμής πραγματοποίησε – σύμφωνα με μέτρηση της εφημερίδας Il Sole 24 Ore – 34 αποστολικά ταξίδια από την αρχή της θητείας του.
Στις αρχές Ιουλίου χειρουργήθηκε στο παχύ έντερο, κάτι το οποίο ήταν ναι μεν γνωστό στο περιβάλλον του, αφετέρου δε ήρθε σαν έκπληξη στους πιστούς. Η εγχείρηση πέτυχε και παρόλη την κούραση, ο Πάπας συνέχισε το πρόγραμμά του σχεδόν κανονικά, όπως για παράδειγμα το ταξίδι του σε Σλοβακία και Ουγγαρία, και σε λίγες μέρες σε Κύπρο και Ελλάδα.

Το φετινό ταξίδι του Ποντίφικα σε Κύπρο και Ελλάδα

Το φετινό λοιπόν ταξίδι του σε Κύπρο και Ελλάδα θα έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα για διάφορους λόγους. 

Κατ’ αρχάς, θα είναι το δεύτερο ταξίδι του Ποντίφικα στην Ελλάδα από την αρχή της θητείας του, και η τρίτη ενός ποντίφικα μετά από αυτή του Ιωάννη Παύλου Β’ το 2001.

Επίσης, θα είναι το πρώτο παπικό ταξίδι με την νεοσυσταθείσα αεροπορική εταιρεία Ita Airways, η οποία ουσιαστικά αντικαθιστά την ιστορική Alitalia ύστερα από δεκαετίες ‘παπικών’ πτήσεων, με πρώτο ταξίδι το 1964. Παράλληλα, τα Ιταλικά ΜΜΕ μεταφέρουν πως ενώ η πρώτη πτήση (Ρώμη-Κύπρος) θα πραγματοποιηθεί με την Ita, οι επόμενες θα γίνουν με την Ελληνική εταιρεία Aegean.

Το επίκεντρο του επερχόμενου ταξιδιού του Ποντίφικα σε Κύπρο και Ελλάδα θα αναφέρεται κυρίως στις συναντήσεις με τους πρόσφυγες στη Λέσβο και από την εξέλιξη του προσφυγικού στην Ελλάδα, γεγονός γύρω από το οποίο κινείται ουσιαστικά όλο το ταξίδι.

Η τελευταία φορά που ο Ποντίφικας ταξίδεψε στην Ελλάδα ήταν στις 16 Απριλίου του 2016, στα πλαίσια του 13ου Αποστολικού του ταξιδιού. Σε εκείνη την περίπτωση, ο Πάπας Φραγκίσκος μετέβη στο νησί της Λέσβου για να επισκεφθεί μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α’ και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο Β’ τον τοπικό πληθυσμό καθώς επίσης μετανάστες και πρόσφυγες.

Μάλιστα τότε είχε προκαλέσει αίσθηση η χειρονομία αλληλεγγύης του Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος στο τέλος της συγκινητικής επίσκεψής του στο νησί θέλησε να πάρει μαζί του, στην ίδια την πτήση του, 12 πρόσφυγες που ήταν εγκλωβισμένοι στον καταυλισμό της Μόρια. Επρόκειτο για 3 οικογένειες μουσουλμάνων από την Συρία με τα έξι παιδιά τους.

Εκείνη την εποχή, υπενθυμίζω, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε καταφέρει ακόμη να δώσει επαρκείς απαντήσεις στην τραγωδία των μεταναστών, πόσο μάλλον στην περίπτωση της Λέσβου. 

Η τότε πρωτοβουλία οργανώθηκε και κατέστη δυνατή κατά τη διάρκεια Συνόδου Κορυφής μεταξύ της Γραμματείας του Βατικανού, των Ελληνικών και Ιταλικών αρχών. Η θρησκευτική Κοινότητα του Sant’Egidio παρείχε στους εν λόγω πρόσφυγες αρχική νοσηλεία και το Βατικανό ανέλαβε το κόστος στέγασης και την φροντίδα τους. 

Δεδομένου της χειρονομίας του 2016 αλλά και σημαντικών ομιλιών επί του προσφυγικού, η φετινή στάση στο ΚΥΤ της Λέσβου, αν και σύντομη, προσελκύει το ενδιαφέρον του Παγκόσμιου Τύπου.