Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Κυριακή 9 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι τελευταίες εξελίξεις στο εσωτερικό της Γαλλίας, οδηγούν όχι μόνο σε αναβολή της εξεύρεσης λύσης του Ανατολικού ζητήματος αλλά και σε παράταση της παραμονής Γούναρη στο εξωτερικό. Εντείνεται ο προβληματισμός για το πώς θα πιεστεί η Άγκυρα να αποδεχθεί την όποια λύση που θα προκύψει, δεδομένης της ασυμφωνίας των Συμμάχων. ‘’Η Ελλάς θα την εξαναγκάση εις υπακοήν και αναγνώρισιν συντρίβουσα εν ανάγκη τας δυνάμεις της και καταρρίπτουσα την ημισέληνον’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΠΟΙΑ ΗΤΟ Η ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΣΙΣ

«Καθ’ ημάς η Ελλάς και ηδύνατο και δύναται έτι, συντηρούσα την βάσιν του υφισταμένου καθεστώτος να επανεύρη την συμμαχικήν της θέσιν. Η ανυπαρξία ενός πολιτικού ανδρός επιβληθείσα δι’ αποβολής και κυρωθείσα διά φυγής, ουδόλως ηδύνατο ή δύναται να επιδράση επί ενός έθνους. […] Μη θέλουσα η Κυβέρνησις να ακολουθήση την αρμόζουσαν αυτή πολιτικήν ήν ο κ. Ε. Βενιζέλος κατέδειξεν επί τη βάσει ασφαλών δεδομένων, διέπραξε το κεφαλαιώδες λάθος, ούτινος ακολουθούν αι συνέπειαι»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

«Απέναντι των απειλών, απέναντι των κομπασμών, οίτινες διετυπώθησαν εσχάτως, απέναντι της πολιτικής της εξοντώσεως, ήτις εκηρύχθη αλλαχού, ο Άγγλος πρωθυπουργός ευαγγελίζεται ‘’την επί γης ειρήνην’’ και εκάλεσε τα έθνη ‘’να υποβληθούν εις τόσους κινδύνους υπέρ της ειρήνης, όσους διέτρεξαν και κατά τον πόλεμον’’. Η πάλη μεταξύ των δύο απόψεων, μεταξύ της απολύτου και αδιαλλάκτου πολιτικής, η οποία ονειρεύεται την εκμηδένισιν των αντιπάλων, και της ανθρωπιστικής πολιτικής, της οποίας προμαχεί η Μεγάλη Βρεττανία, εισέρχεται εις την κρισιμωτέραν της φάσιν, καθ’ όλας τας ενδείξεις»

• Η ΕΥΡΩΠΗ ΕΙΣ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΝ ΑΔΙΕΞΟΔΟΝ. ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΗΣ ΕΥΤΩΠΑΪΚΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

ΕΘΝΟΣ

• Η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ. Η ‘’ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΙΣ’’. ΤΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ. Η ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗ. ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΤΙ ΥΠΕΣΧΕΘΗ Ο ΧΑΡΔΙΓΚ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΝ ΜΕΛΕΤΙΟΝ
• ΜΟΝΟΝ ΔΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

«Αλλά διά ποίου μέσου θα επιβάλωσιν οι Σύμμαχοι τας αποφάσεις των εις την κακόπιστον και δυστροπούσαν Άγκυραν; Διά ποίου μέσου θα την κάμψωσιν, εφόσον και η Αγγλία και η Γαλλία δεν εννοούσι να διαθέσωσιν ούτε ένα στρατιώτην δι’ υποθέσεις μη θιγούσας αμέσως την εδαφικήν των ακεραιότητα; […] Το μόνον μέσον όπως η Τουρκία υποκύψη εις τας αποφάσεις των Δυνάμεων είνε ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΔΡΑΣΕΩΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, αν δε η παρούσα Κυβέρνησις δεν είνε εις θέσιν να επιτύχη την ελευθερίαν ταύτην, έχει την επιτακτικήν υποχρέωσιν να παραιτηθή της αρχής»

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο κ. ΠΟΑΝΚΑΡΕ ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑΝ
• ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ

«Να ζητήσουν πρώτον την εξάπλωσιν και εξύψωσιν της λαϊκής μορφώσεως και επαγγελματικής μορφώσεως και επαγγελματικής εκπαιδεύσεως εις την αγροτικήν Ελλάδα, την εγκαταλειφθείσαν προ πολλού, ελλείψει διδασκάλων, εις το απαισιώτερον σκότος της απαιδευσίας και βαρβαρότητος. Και δεύτερον την εξυγίανσιν της υπαίθρου διά της αποξηράνσεως των ελών και τελμάτων, ήτις θα σώση τον δεκατιζόμενον και καταπίπτοντα από την μάστιγα της ελονοσίας γεωργικόν πληθυσμόν και θα παραδώση εις την καλλιέργειαν νέας απεράντους εκτάσεις»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΙ ΕΥΧΕΤΑΙ ΟΛΟΨΥΧΩΣ Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΣ

«Ό,τι δε εξασφαλίζει η Γαλλία διά της πολιτικής ταύτης, είνε η απομόνωσις. Αλλ’ η πολιτική απομόνωσις σημαίνει πλήρη ερημίαν και φίλων και συμμάχων, ό,τι δε προ παντός έχει ανάγκην η Γαλλία σήμερον, είνε φίλων και συμμάχων. Ίσως όταν ευρεθή η Γαλλία προ της σκληράς πραγματικότητος, και θα ευρεθή ταχέως ως εξελίσσονται τα γεγονότα, θα συνέλθη της πλάνης. Οι πάντες εύχονται, τούτο να μη συμβή αργά, διότι όσον ταχύτερον συμβή τόσον το καλλίτερον και διά την Γαλλίαν και διά τα μεγάλα συμφέροντα των λαών της Ευρώπης και της Ανατολής»

• ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΤΥΡΑΝΝΩΝ

ΕΣΤΙΑ

• Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟΝ

«Εν τη συνεντεύξει προς τους ‘’Τάϊμς’’ ο Παναγιώτατος τονίζει ότι κακώς η Υψηλή Πύλη νομίζει ότι δύναται να χρησιμοποιή δικαιώματα, τα οποία είχε προ του πολέμου, και τα οποία η Ελληνική Εκκλησία εν γογγυσμώ και διαμαρτυρία έφερε πάντοτε, δεν δύναται όμως ν’ αναγνωρίση πλέον»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΑΙ ΔΥΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΤΑΣΕΙΣ

«Ο ούτως εμφανιζόμενος διχασμός του βενιζελικού κόμματος, ο έστω και εν επωάσει σήμερον ευρισκόμενος, αποτελεί σοβαρόν ζήτημα ενδιαφέρον αμέσως τον πολιτικόν βίον του ελληνικού λαού. Αλλ’ ούτως απερικαλύπτως υπόχρεοι όντες προς δήλωσιν γνώμης, δεν διστάζομεν να είπωμεν ότι οι επιζητούντες την εκλογήν υπευθύνου αρχηγού επιζητούσι την επάνοδον του κόμματος εις την τροχιάν της νομίμου εξελίξεως»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Ο ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΕΚ ΤΟΥ ΣΥΝΕΓΓΥΣ

«Είνε ίσως η ενεργοτέρα και η πρωτοτυπωτέρα προσωπικότης της σύγχρονης ιστορίας. Αλλά δεν σας δίδει την εντύπωσιν, ότι είνε ‘’μία δύναμις της φύσεως’’, όπως ένας διάσημος ψυχολόγος καθώρισε τους άνδρας, οι οποίοι καθίστανται οδηγοί λαών και ρυθμισταί γεγονότων. Συναισθανόμενος την γοητείαν, την οποίαν ασκεί περί εαυτόν ο Λόϋδ τζώρτζ, πόρρω απέχει από του να εμπιστεύεται εις αυτήν τυφλώς…»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΠΡΟΤΥΠΟΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ

«Διά την Εθνοσυνέλευσιν δεν έχομεν τίποτε να είπωμεν, διότι αύτη, ασχολουμένη εις πολύ σπουδαιότερα και θετικώτερα πράγματα, δεν έσχε την περιέργειαν να πληροφορηθή περί της θέσεως των εθνικών ζητημάτων και περί του τι είχε συμβουλεύσει ο Προδότης. Το θέμα ομολογουμένως λίαν κατάλληλον δι’ οπερέτταν […] Ο κ. Γούναρης, μεθ’ όσα και αν έπραξε κατά το διάστημα της κεκαλυμμένης και ακαλύπτου πρωθυπουργίας του, κρατεί το μυστικόν του, και μόνον όταν έλθουν τα αποτελέσματα θα τα αφήση να ομιλήσουν. Ύστερα από όλα αυτά ο κ. Γούναρης λέγεται συνταγματικός πρωθυπουργός»

• Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗ

 

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΙ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ

«Θα ήτο από πάσης απόψεως προτιμότερον αν η επίλυσις του πορβλήματος απεφασίζετο από κοινού υπό πάντων των Συμμάχων, δεδομένου ότι και διά την επιβολήν της αποφάσεώς των επί της Αγκύρας θα συνετέλει η ενιαία αυτών εμφάνισις. Από της καθαρώς Ελληνικής απόψεως εν είναι αυτονόητον : αν η επίτευξη εγκαίρου συμμαχικής συμφωνίας ήθελεν αποδειχθή δυσχερής, θα επεβάλλετο πάντως έγκαιρος δι’ ημάς λήψις αποφάσεως περί της αποτελεσματικωτέρας αντιμετωπίσεως των επακολούθων»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΣΤΗΡΙΖΟΜΕΘΑ ΜΟΝΟΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ ΜΑΣ

«Ο Λαός πρέπι να γνωρίζη επί πλέον, ότι ΠΛΗΣΙΑΖΟΜΕΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΜΑΣ. Ότι διατρέχομεν την τελευταίαν φάσιν των σκληροτάτων και αιματηροτάτων περιπετειών μιάς ολοκλήρου δεκαετίας […] Βεβαίως εάν αι χιόνες τ’ακούν και η Τουρκία δεν έχει υποκύψη προ των αποφάσεων της Ευρώπης και η Άγκυρα δεν αναγνωρίση τα εθνικά μας δίκαια και δεν καταθέση τα όπλα, η Ελλάς θα την εξαναγκάση εις υπακοήν και αναγνώρισιν συντρίβουσα εν ανάγκη τας δυνάμεις της και καταρρίπτουσα την ημισέληνον»

• Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΦΘΙΣΕΩΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΠΡΟΔΙΚΑΖΟΝΤΑΙ ΔΙΑ ΝΑ ΔΙΚΑΣΘΟΥΝ ΤΕΛΙΚΩΣ

«Η Γαλλική κρίσις, η άνοδος του κ. Πουανκαρέ, η επαναγωγή εις τας κανονικάς διπλωματικάς μεθόδους, η χρησιμοποίησις των πρεσβευτών, αχρηστευθέντων επί τοσούτον χρόνον, επροκάλεσαν μίαν αναβολήν. Επομένως κατέστησαν επιτακτικήν την παράτασιν της διαμονής του κ. Πρωθυπουργού εν Ευρώπη. […] Ο κ. Γούναρης πρέπει να ευρίσκεται εκεί όπου προδικάζεται και εκεί όπου ενδεχομένως θα εκδικασθή τελικώς η μεγάλη υπόθεσις του Ελληνικού Λαού. […] Και ας μη ζητώμεν την επιστροφήν του κ. Γούναρη εις στιγμάς καθ’ ας προδικάζονται διά να δικασθούν τελικώς αι εθνικαί υποθέσεις»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΗ

«Και επειδή ο αγών της οργανωμένης εργατικής τάξεως δεν παρέχει πρόσφορον το έδαφος εις την τοιαύτην εκμετάλλευσιν, διότι του αγώνος τούτου ηγείται ήδη ένα κόμμα συγκροτημένον και διότι η εργατική τάξις είνε ήδη επαρκώς επί του σημείου τούτου διαφωτισμένη, εσκέφθησαν να εκμεταλλευθούν το κίνημα των αγροτών [..] Αυτόν τον σκοπόν έχει η απόπειρα δημιουργίας αγροτικού κόμματος και το εξαγγελθέν διά σήμερον αγροτικόν συνέδριον»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΔΙΑ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ
• ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΣΙΑ

«Και όμως η εικών, ην παρέσχεν ο κ. Βοζίκης, θα ήτο χρησιμωτέρα διά τα εθνικά μας δίκαια εάν ετίθετο προ των ομμάτων του ξένου κόσμου, εις το πλέον εύγλωττον και ειλικρινές επιχείρημα εις χείρας εκείνων, οίτινες εξετάζουσι σήμερον το ζήτημα της Μικράς Ασίας όχι ως έμποροι των Εθνών ούτε ως πράκτορες ολίγων κερδοσκόπων, αλλ’ ως πληρεξούσιοι του πολιτισμού και απόστολοι του μέλλοντος της ανθρωπότητος»

• Η ΚΑΘΑΙΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΑΚΗ. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΜΕΛΕΤΑ ΑΚΟΜΗ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΙΝ