Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η αναμενόμενη επάνοδος Γούναρη, η Διακήρυξη των Βενιζελικών και τα σενάρια για τις πολιτικές εξελίξεις που θα ακολουθήσουν κυριαρχούν στην αρθρογραφία. Η οικονομική κατάσταση και τα μέτρα –φορολογικά κυρίως- που λαμβάνονται, αποτελούν την αφορμή για τη διαπίστωση ότι αυτά επιβαρύνουν ‘’την ατυχή μέσην τάξιν, ήτις ουδείς θα ηδύνατο να το αρνηθή, αποτελεί την γαλακτοφόρον αγελάδα, απογαλακτιζομένην μέχρι στειρεύσεως’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΕΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ ΔΙΑ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΝ

«Συμφωνούμεν προς τους κρίνοντας, ότι η επάνοδος του κ. Δ. Γούναρη σημαίνει απόφασιν αυτού ίνα απέλθη της αρχής. […] Αλλ’ απερχόμενος της εξουσίας οφείλει να επιλέξη την οδόν ήτις δεν θα εσώρευεν εις τον Θρόνον ευθύνας διά την συγκρότησιν της διαδοχής του. […] Διότι πιπτούσης της Κυβερνήσεως διά ψήφου της Συνελεύσεως έχει ο Θρόνος επιβελημένον καθήκον να καλέση πρώτον το κόμμα των Φιλελευθέρων εις ανάληψιν της αρχής. Εάν τούτο δεχθή ή όχι είνε δευτερεύον ζήτημα και όλως άσχετον προς την Κοινοβουλευτικήν υποχρέωσιν της ανευθύνου αρχής»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΚΑΠΝΟΣ ΗΝ ΚΑΙ ΔΙΕΛΥΘΗ !

«Μόλις εξεδόθη το δημοκρατικόν μανιφέστον, όπερ ουδέν εξεπροσώπει και εις ουδενός την ιδεολογίαν αντεστοίχει, ήρκεσε μία δημοσιογραφική αποδοκιμασία, διά να αναγκάση τα ‘’ηρωϊκά παλληκάρια’’ να προβούν εις δικολαβικάς και εμμέσους αναιρέσεις του περιεχομένου του. […] Ο βενιζελικός νεοδημοκρατισμός δεν είνε αποτέλεσμα βαθυτέρας κοινωνικοπολιτικής κινήσεως και διά τούτο εχάθη πριν ή αναφανή. Ο δημοκρατισμός των δημοκρατών μας ήτο το αποτέλεσμα μιας πείσμονος συζητήσεως μεταξύ των βενιζελικών οργάνων, άτινα εν τω δημοσιογραφιώ συναγωνισμώ εξώκειλαν εις υπερβολάς, ων μία και ο όψιμος δημοκρατισμός»

ΕΘΝΟΣ

• ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΙ

«Ο κ. Γούναρης επανέρχεται. Και ως ήτο επόμενον, έχομεν συνεπεία τούτου ακροτάτην έντασιν των ‘’ελευθεριών’’. […] Οι άνθρωποι, οίτινες ουδέν αφήκαν όρθιον εν Ελλάδι, ονειρεύονται ανατρεπτικάς συνωμοσίας και στάσεις, ενώ ουδείς, απολύτως ουδείς εσκέφθη τοιούτόν τι. Γνωρίζουν οι κυβερνώντες άριστα, περισσότερον παντός άλλου, ότι αι συνωμοσίαι εξυφαίνονται εν κρυπτώ και παραβύστω, ουχί δ’ υπό το φως της ημέρας και με δημοσιεύσεις εις τας εφημερίδας. […] Ας συνέλθουν από την φοβεράν πλάνην των και την ανήκουστον αυταπάτην. Ας ενατενίσουν εις τα έργα των και ας ίδουν τα πράγματα»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΟΙ ΚΕΜΑΛΙΚΟΙ Θ’ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΟΥΝ ΤΟΝ ΣΟΥΛΤΑΝΟΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ – ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΙΣ ΤΟΥ ΓΙΟΥΣΟΥΦ ΚΕΜΑΛ
• ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΗ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ

«ΠΑΣΑΙ ΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΙΝΕ ΚΑΘ’ ΗΜΩΝ. Την ελληνικήν υπόθεσιν υποστηρίζει η Αγγλία, ήτις κατέστησεν επανειλημμένως γνωστήν την σκέψιν της διά τους κυβερνώντας την Ελλάδα, αλλά την υποστηρίζει μόνον εν τω μέτρω κατά το οποίον ΕΦΑΠΤΕΤΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΤΗΣ. […] Διατί ο κ. Γούναρης δεν λαμβάνει την έγκαιρον απόφασιν, ήτις θα επέτρεπεν εις την Ελλάδα να επωφεληθή του μείζονος κεφαλαίου άλλων κυβερνητών, οίτινες θα περιέσωζον κάτι πλειότερον από ό,τι αυτός θα επετύγχανεν; Αι ευθύναι του είνε βαρύταται»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΚΗΝ ΤΩΝ ΣΥΝΩΜΟΤΩΝ – ΑΦΟΠΛΙΣΑΤΕ ΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟΝ ΧΩΡΑΝ

«Η ενώπιον του Στρατοδικείου Σμύρνης διεξαχθείσα δίκη 12 Οθωμανών εκ της περιφερείας Σιντιρτζή, κατηγορηθέντων επί συνεννοήσει μετά του εχθρού προς ένοπλον κίνημα εναντίον των Ελληνικών στρατευμάτων, και των οποίων όλων, πλην ενός αθωωθέντος, απεδείχθη η ενοχή εις την συνωμοσίαν, απέδειξε κατά τον μάλλον πανηγυρικόν και απτόν τρόπον εκείνο, περί του οποίου άλλως τε ουδεμία έπρεπε να υπάρχη αμφιβολία, ότι ο Μουσταφά Κεμάλ, προετοιμάζων όσον δύναται καλλίτερον την προαγγελλομένην επίθεσίν του κατά της Ελληνικής Στρατιάς, οργανώνει συγχρόνως διά των πρακτόρων του και των κατασκοπιεών του εις την εσωτερικήν ζώνην άλλην επίθεσιν κατά των μετόπισθεν του Ελληνικού Μετώπου, ούτως ώστε κατά την ώραν της ενεργείας να θέση αυτό μεταξύ δύο πυρών»

• ΑΙ ΕΥΘΥΝΑΙ ΤΩΝ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΩΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΑΡΑΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

Οι ταλαίπωροι! Απώλεσαν μετά της αιδούς και την λογικήν. Νέον δόγμα προσπαθούν να εισαγάγουν εις την πολιτικήν ιστορίαν των λαών, αδιαφορούντες αν θα ελκύσωσι προς εαυτούς την χλεύην των ανεπτυγμένων και το λαϊκόν μαστίγιον, το οποίον ευτυχώς προελήφθη χθες χάρις εις την έγκαιρον επέμβασιν των νομίμων του Κράτους εξουσιών, αίτινες προέβησαν εγκαίρως εις την σύλληψιν των ενόχων»

ΕΣΤΙΑ

• ΔΙΑΤΙ ΕΠΑΝΕΡΧΕΤΑΙ

«Ο κ. Γούναρης, εξαντλήσας το όριον της υπομονής των εδώ και των εκεί, σκέπτεται πολύ φρονίμως να επιστρέψη οίκαδε διά να συνεχίση τας σκέψεις του, ελεύθερος πλέον, ως πολίτης συνταγματικού κράτους, από τον οποίον, επί τέλους, κανείς δεν δικαιούται να ζητήση και πόρισμα των σκέψεών του. όσον αφορά τας υποθέσεις, τας οποίας διεχειρίσθη , … ni vu ni connu, όπως θα ήκουσε να λέγουν και εις την Γαλλίαν»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΕΞΟΔΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟΝ

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΔΕΝ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ – ΑΙ ΝΕΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ ΔΙΑ ΤΗΝ ΓΑΛΛΟΚΕΜΑΛΙΚΗΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΝ

• ΗΤΟ ΚΑΙΡΟΣ ΠΛΕΟΝ

«Το Κόμμα των Φιλελευθέρων αφήκε πλέον την εφεκτικότητά του και ύψωσε την φωνήν του διά τα εθνικά πράγματα. Ήτο καιρός πλέον. Το Κόμμα τούτο αρκετά ηνέχθη την σημερινήν κατάστασιν, και μόνο ουχί παρεξηγήθη υπό των οπαδών του και υπό του έξω κόσμου. Έπρεπε πλέον να δείξη την ύπαρξίν του και να εγείρη το ανάστημά του απέναντι του κινδύνου, όστις απειλεί την εθνικήν υπόθεσιν. Ήτο καθήκον του ιερόν τούτο και απέναντι εαυτού και απέναντι της Πατρίδος»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

Πρότασις προς σύγκλησιν της Εθνοσυνελεύσεως εκ μέρους της μειοψηφίας υποβαλλομένη, ουδεμίαν σημασίαν δύναται να έχη. Πρότασις παρομοία εκ μέρους της πλειοψηφίας θα εσήμαινεν αναμφιβόλως ανησυχίαν της Εθνοσυνελεύσεως, ανησυχίας περιέχουσαν εν αυτή μέγα στοιχείον αποδοκιμασίας κατά της Κυβερνήσεως. Δέον όθεν να αναμείνωμεν την κυβερνητικήν πρωτοβουλίαν επί του ζητήματος τούτου»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ

«Πολλοί νόμοι φορολογικοί υπήρξαν το απαύγασμα της πλέον αδικαιολογήτου προχειρότητος (…) και των εν γένει Κυβερνήσεων, αι οποίαι διά την κάλυψιν χαινόντων κενώ των προϋπολογισμών του Κράτους, ή θεραπείαν αναγκών, ουδέν άλλον έπραξαν, ή να αποβλέπωσιν ιδία εις την ακίνητον αστυκήν κτήσιν, ως την μάλλον προσιτήν, και εις ό,τι ιδία θα επεβάρυνε την ατυχή μέσην τάξιν, ήτις ουδείς θα ηδύνατο να το αρνηθή, αποτελεί την γαλακτοφόρον αγελάδα, απογαλακτιζομένην μέχρι στειρεύσεως. Διότι είνε γεγονός, ότι εν Ελλάδι τα μείζονα βάρη, η τάξις αύτη υφίσταται κυρίως»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΠΡΟ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ

«Τα πράγματα δεν μεταβάλλονται. Διότι τα πράγματα καταδιώκουν τους δράστας των. Προ της δυνάμεως αυτών, ουδεμία άλλη ανθρωπίνη δύναμις είνε ικανή να αντιταχθή και κανενός είδους τυραννία, βία και αυθαιρεσία θα χρησιμεύση εις χείρας εκείνων, οι οποίοι, αποτυχόντες όπως απέτυχον, είνε αδύνατον να κρατηθούν πλέον από της κόμης των, όσοι εννοείται έχουν και τοιαύτην!»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ ΤΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΩΣ

«Διαπιστούμεν απλώς, επί τη ευκαιρία ταύτη, εν γεγονός, το οποίον είναι από καιρού γενικώς αντιληπτόν. Ότι ο βενιζελισμός έχει διπλήν την μορφήν, αφ’ ης έπαυσε να είναι η κρατούσα εις την χώραν μερίς. Κοινοβουλευτικώς μεν εμφανίζεται επιμελώς εντός των πολιτειακών ορίων. […] Αλλ’ οι πράγματι ‘’στρατευόμενοι’’ βενιζελικοί ευρίσκονται εκτός των Ελληνικών συνόρων, εις Παρισίους και εις την Κωνσταντινούπολιν και εις την Αμερικήν και εις την Αίγυπτον εγκατεσπαρμένοι και δαπανώντες προς υπονομεύσεις και ανατροπάς»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ
• ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΛΑΟΝ

«Από της προχθές διακηρύσσουν ότι ευρισκόμεθα πρό Υπουργικής κρίσεως και ότι ο κ. Γούναρης είτε παρητήθη ήδη εκ Λονδίνου, είτε πρόκειται να παραιτηθή μόλις φθάση. Ο Βενιζελισμός, ανατρέψας τας βάσεις της κοινής ηθικής, εξακολουθεί να κακοποιή το δίκαιον και την λογικήν […] Υποστηρίζει συνεχώς την γνώμην, ότι τα συμφέροντα των Κρατών και αι διεθνείς σχέσεις στηρίζονται εις τας προσωπικάς συμπαθείας των ιθυνόντων τας τύχας των Λαών και όχι εις το κοινόν συμφέρον αυτών των Λαών. […] Ουδέν φρέαρ χρυσίου θα είνε ικανόν να πλανήση τας συνειδήσεις και να κατασιγάση την φωνής της δικαίας τιμωρίας των προδοτών»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ κ. ΤΖΑΝΕΤΟΥ

«Οι συγγραφείς του Βενιζελισμού κατηγορούν τον αρχηγόν του Λαϊκού κόμματος ότι υπερέβη την εντολήν την οποίαν του έδωκεν η Εθνοσυνέλευσις. τον κατηγορούν ότι εδέχθη την μεσολάβησιν των Δυνάμεων. Όπως πρό τινος χρόνου τον κατηγόρουν ότι αποβλέπων εις την διά των όπλων λύσιν απέστεργε πάσαν διπλωματικήν ενέργειαν. Διατί όμως επείγονται; Διατί δεν αναμένουν τον κ. Γούναρη όστις επανέρχεται –όστις θα επανέλθη ίνα ακούσουν εκ του στόματος αυτού υπό ποίας προϋποθέσεις εδέχθη την μεσολάβησιν των Δυνάμεων, ίν’ αποδείξη ότι δεν είνε η Ελλάς αλλ’ η διφυής Τουρκία το κώλυμα όπως βαδίσωμεν προς την ειρήνην;»

• ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΕΩΣ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Ο ΛΑΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ

«Τόσον λοιπόν το βενιζελικόν όσον και τα λοιπά αστικά κόμματα τα εποφθαλμιώντα την εξουσίαν, ευρίσκονται εις πλήρη αντίθεσιν και προς την πραγματικότητα και προς την αληθινήν του Ελληνικού λαού σκέψιν, όταν κηρύττουν, ότι θα έλθουν να συνεχίσουν, διαχειριζόμενοι καλύτερα από τον κ. Γούναρην, την πολιτικήν της εθνικής επεκτάσεως, την οποίαν ο Ελληνικός λαός ΕΙΣ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟΝ της καταδικάζει. Και ευρίσκονται τα αστικά κόμματα εις πλήρη προς τον Ελληνικόν λαόν αντίθεσιν, όταν αφίνουν να εννοηθή, ότι θα συνεχίσουν τον πόλεμον μέχρι πλήρους της πολιτικής ταύτης επικρατήσεως»

ΣΚΡΙΠ

• ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΑΙ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΟΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΝ
• ΑΙ ΔΥΟ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ
• ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛΙΚΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ

Αι περιποιήσεις των Άγγλων αξιωματικών Κάμπελ και Μπόριγκ – Ποίος ο λοχαγός Μπόριγκ – Αι συστάσεις του Αρμενίου διερμηνέως – Γιαβάς-γιαβάς φθάνει εξ Αγκύρας η απάντησις – Η φρικώδης ζωή των πρώτων μηνών – Μετά την επανάληψιν των επιχειρήσεων – Τα ανακοινωθέντα της ‘’Αζάνς’’