Π.Ο.Α.: Από τα Βουρλά στο Ατσαλένιο – Οι Μικρασιάτες με σήμα το αμπελόφυλλο

Τόπος μαζικής εγκατάστασης Μικρασιατών προσφυγων ήταν η Κρήτη μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και το Ηράκλειο δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Σε μία από τις περιοχές της πόλης το Ατσαλένιο ή αλλιώς Κλαζομενές εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες κυρίως από τα Βουρλά άλλα και από άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας. Περίπου 3.000 Βουρλιώτες υπολογίζεται ότι πολιτογραφήθηκαν ως δημότες του Δήμου Ηρακλείου.

Κυρίαρχη επαγγελματική τους ασχολία στη Μικρά Ασία ήταν τα αμπέλια, ειδικά η σουλτανίνα και οι ελιές. Μετέφεραν αυτή τη δραστηριότητα στη νέα τους πατρίδα, τα αμπέλια έδωσαν ώθηση στην οικονομική ζωή του νησιού, στο εμπόριο, τις εξαγωγές (μην ξεχνάμε το λιμάνι του Ηρακλείου), τη δημιουργία σταφιδεργοστασίων και όλη αυτή η κίνηση δημιούργησε και συντήρησε αρκετές θέσεις εργασίας για τους πρόσφυγες.Αλλού ήταν η υφαντουργία, στην περίπτωσή μας τα αμπέλια, αυτά που τους οδήγησαν στην ανασυγκρότηση της ζωής τους.

Καθόλου περίεργο λοιπόν γιατί το σήμα του Π.Ο. Ατσαλένιου, είναι το αμπελόφυλλο, άλλωστε είναι το σήμα που συμβολίζει την ανάσα ζωής που πήραν και τις ρίζες τους. Τα χρώματα του συλλόγου είναι το πράσινο και το λευκό.

Όπως σε όλες τις παράλληλες ιστορίες της εγκατάστασης των Μικρασιατών προσφύγων τέσσερα ήταν τα σημεία συγκρότησής τους, ο τοπικός σύλλογος (πολιτιστικός, εξωραϊστικός, διεκδικητικός για την εγκατάστασή τους, αγροτικός εκεί που η εργασία το επέβαλλε), η εκκλησία, το σχολείο και ο αθλητισμός. Ειδικά στον αθλητισμό οι Μικρασιάτες είχαν πλούσια παράδοση και οργανωτική και τεχνική, που τη μετέφεραν και εμπλούτισαν τις δραστηριότητες στην Ελλάδα από το 1922 και μετά. Προπολεμικά είχαν καταγραφεί παρουσίες του Ατρόμητου Ατσαλένιου και της Ενώσεως Ατσαλένιου.

Στην περίπτωσή μας όμως η ίδρυση του Π.Ο.Α. έγινε αρκετά χρόνια αργότερα.

Όπως αναφέρει ο σύλλογος στην ιστορία του: «Ο Παναθλητικός Όμιλος Ατσαλένιου (Π.Ο. Ατσαλένιου), ευρέως γνωστός και με την σύντμηση Π.Ο.Α., ιδρύθηκε στις 6 Αυγούστου 1951 από Μικρασιάτες πρόσφυγες οι οποίοι κατοικούσαν στο Ατσαλένιο, προάστιο του Ηρακλείου Κρήτης. Ιδρύθηκε από τους Βαγγέλη Καϊσαρλή, Νίκο Γκογκόση, Γιώργο Μασέλη, Μανώλη Δεμενόπουλο, Βασίλειο Σαμψών, και άλλους, ενώ μερικοί από τους πρώτους άσους ήταν οι Δημήτρης Βάβουλας, Γιάννης Καρασάββας, Πάνος Μασέλης και Μανώλης Κουντούρης, Μικρασιάτες πρόσφυγες, καταγόμενους κυρίως από τα Βουρλά οι οποίοι μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 εγκαταστάθηκαν και κατοικούσαν στο Ατσαλένιο (Νέες Κλαζομενές) του Ηρακλείου. Με την ίδρυσή του αναγνωρίστηκε και εντάχθηκε στην Ε.Π.Σ. Ηρακλείου.Δεν είναι η μοναδική περίπτωση που Μικρασιάτες πρόσφυγες ίδρυσαν αθλητικό σωματείο αρκετά χρόνια μετά την πρώτη εγκατάστασή τους. Να θυμίσουμε την περίπτωση του Κύψελου Κορίνθου που εκτός από το ότι ιδρύθηκε μεταπολεμικά μέσα στην περιοχή της Κορίνθου που είχαν εγκατασταθεί Μικρασιάτες τον «Συνοικισμό», η έλευση των προσφύγων στην Κορινθία έφερε όπως και στο Ατσαλένιο τη σταφιδοκαλλιέργεια. Κρατάμε ότι το συνεκτικό στοιχείο της Μικρασιατικής προέλευσης παρέμενε, άρα είχε γερή ρίζα και αναζητούσε και την έκφρασή του και στο αθλητικό πεδίο.Επίσης όπως και σε πολλά άλλα σημεία της χώρας, υπήρξε λαϊκή συμμετοχή στις προσπάθειες δημιουργίας γηπέδου, που δημιουργήθηκε το 1951, είναι ιδιόκτητο και με τις αναγκαίες παρεμβάσεις στα χρόνια που ακολούθησαν λειτουργεί και σήμερα και μάλιστα ιδιαίτερα σύγχρονο. Δεν έμεινε όμως στην ιστορία κυρίως για τη λαϊκή συμμετοχή αλλά για τα μακάβρια ευρήματα, στη διάρκεια των εργασιών κατασκευής του. Αυτό γιατί ο χώρος είχε χρησιμοποιηθεί από τους Γερμανούς κατακτητές σαν νεκροταφείο του στρατού τους, οπότε αντιλαμβάνεται κανείς τι εικόνες αντιμετώπισαν οι συμμετέχοντες στα έργα του γηπέδου.Ο σύλλογος έχει δείξει αρκετές φορές το κοινωνικό του πρόσωπο με αιμοδοσίες, συγκέντρωση υλικής βοήθειας για πληττόμενες κοινωνικές ομάδες, δωρεά υλικού από την Ακαδημία του στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών, παράρτημα Ηρακλείου, κλπΙδιαίτερη δουλειά γίνεται στις υποδομές του συλλόγου όπως δύο θυγατρικές ομάδες ο Ερμής για παιδιά 13-14 ετών και ο Κεραυνός για μεγαλύτερες ηλικίες, συμμετέχουν στα τοπικά πρωταθλήματα και από τη δράση τους ξεχωρίζουν όσοι θα αποτελέσουν τη νέα γενιά που θα στελεχώσει την πρώτη ομάδα του Π.Ο.Α.

Με σημαντική παρουσία τόσο στα τοπικά πρωταθλήματα και με αρκετές κατακτήσεις τοπικού πρωταθλήματος και κυπέλλου, με παρουσία σαν φιναλίστ του Κυπέλλου Ελλάδας ερασιτεχνών, στον τελικό του ΟΑΚΑ το 1984 με αντίπαλο τη Νίκη Διοικητηρίου Θεσσαλονίκης, με θητείες σε Β’ Εθνική (1963-64), Εθνική ερασιτεχνική κατηγορία, Δ’ Εθνική, Γ’ Εθνική έως και την τρέχουσα αγωνιστική περίοδο 2021-22, ο σύλλογος θυμάται και τιμά τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, προβάλλοντας το ειδικό σήμα μαζί με το έμβλημά του.

Πηγή φωτο: Π.Ο.Α.

Σχετικά θέματα

Aπό τον Ερμή Κωνσταντινούπολης το 1877 έως τη Beyoğlu Sports Club – 144 χρόνια ιστορίας

«Ο Απόλλων περιέχει δηλητήριον φοβερόν»: Από τον Πόντο μέχρι την Καλαμαριά

Α.Ε. Περάματος: Η ομάδα που ιδρύθηκε το 1927 από Μικρασιάτες Πρόσφυγες

Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες και ο αθλητισμός στο Αίγιο – Από την «ΑΕΚ Αιγίου» το 1926 έως την «Αθλητική Ένωσις Αιγίου»

Ηρόδοτος: Από την Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας στην Κρήτη

Μικρασιατική Αθλητική Ένωση Χίου: Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες σε αθλητική δράση από το 1924

Με έμπνευση από τη Μικρά Ασία και δύναμη από τα Χανιά: Απόλλων Αγίου Ιωάννη 1923

Το ταξίδι και η προσφορά του Ίκαρου Χανίων με μικρασιατική ρίζα στα γήπεδα της Κρήτης

Το γήπεδο «Προσφυγικών» στην Πάτρα – Το έφτιαξαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες

ΑΕΚ Τρίπολης 1929: Οι Μικρασιάτες στα αρκαδικά γήπεδα και ο Τάσος Μουκάκης

Ιωνία Χανίων 1924: Ο ποδοσφαιρικός όμιλος των Προσφύγων με τα στρατιωτικά άρβυλα

Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στα Χανιά, ο «Άφοβος» και ο Ινδός Φακίρης στο γήπεδο

Aετός Ρίου 1928: Αθλητική στέγη για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες

Κύψελος Κορίνθου: Είμαστε περήφανοι για την προσφυγική μας ιδιότητα

Aπό την Πόλη έως τα Σφαγεία – 95 χρόνια Φωστήρας «ο φονέας των γιγάντων»

Αγροτικός Αστέρας: Από τον Κουκλουτζά της Σμύρνης στα γήπεδα της Θεσσαλονίκης

Οι «παραποτάμιες» ομάδες στη Νέα Ιωνία του Μεσοπολέμου

Α.Ο.Ν.Α.: Οι πρόσφυγες από την Αργυρούπολη του Πόντου στα τοπικά πρωταθλήματα της Αθήνας

Οι αθλητικές συγκροτήσεις των προσφύγων του 1918 και του 1922 – Ο Α.Σ. Σουρμένων

Οι αθλητικές συγκροτήσεις Αρμενίων και Μικρασιατών προσφύγων στο Δουργούτι του Μεσοπολέμου

Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (Α’ μέρος)

Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (B’ μέρος)

Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (Γ’ μέρος)

Α.Ε. Ελευθερούπολης 1929: Με Μικρασιατική ρίζα σε μια διαδρομή προσφοράς μέχρι σήμερα

Α.Ο. Νέας Ιωνίας: Συνεχής προσφορά στον ερασιτεχνικό αθλητισμό

Ψυχικό 1926: Όταν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες ίδρυσαν αθλητικό σωματείο

Οι πρώτες αθλητικές συγκροτήσεις των Μικρασιατών προσφύγων στο συνοικισμό του Κοπανά

Από το 1926 έως σήμερα: Προποντίδα Χαλκίδας η ομάδα των Μικρασιατών προσφύγων

A.Σ. Ποντίων 1928: «Θα εφτάμε Σύλλογον τεμέτερον»

«Ναύαρχος Βότσης»: Πολιτιστική και αθλητική δράση από το 1933 από Μικρασιάτες και Πόντιους πρόσφυγες

Αθλητική κυψέλη από το 1925: Το ert.gr στα γραφεία του Ολυμπιακού Πατρών

B.A.O.-1926: Δημιουργική διέξοδος για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη

Από το όρος του Mίμα έως τα Μέγαρα – Η Μικρασιατική από τις αλάνες του 1937 στα γήπεδα του 2018

ΑΕΚ Χαλκίδας: Η «Εφτάψυχη» ομάδα των προσφύγων και των κυνηγημένων

Ιωνικός Αστέρας Θήβας: Από τα Σώκια της Μ. Ασίας το 1908 στον προσφυγικό συνοικισμό της Θήβας

Ιωνικός Νέας Φιλαδέλφειας: To προσφυγικό σωματείο συνεχίζει την προσφορά του από το 1930

90 χρόνια ιστορίας για τον Ηρακλή Ελευσίνας – Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες

Τριγλία Ραφήνας 1931: Η διαχρονική αθλητική και κοινωνική προσφορά των Μικρασιατών προσφύγων

Η αρχόντισσα της Πόλης στα γήπεδα της Αθήνας – Πέρα Κλουμπ με έτος ίδρυσης 1880

Aπό την Προσφυγική Ένωση Θεσσαλονίκης έως τον Μακεδονικό – 93 χρόνια ιστορίας

Ένα σπάνιο ντοκουμέντο του 1893 – “Ολυμπιακοί Αγώνες εν Βιθυνία”

98 χρόνια “με το άσπρο της ειρήνης και το πράσινο της ελπίδας” – Ο.Φ.Ν. Δόξα Πειραιά 1922

«Η Νίκη μας και πάλι πρωτάθλημα θα πάρει!…» το νέο βιβλίο του Θανάση Βογιατζή