Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 30 Μαρτίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Εντυπωσιακή η ομιλία του Άγγλου πρωθυπουργού Λόϋδ Τζωρτζ, στη Διάσκεψη της Γενούης. ‘’Είνε ανάγκη να δράσωμεν, διά ν’ αποδώσωμεν εις τον κόσμον τας ομαλάς συνθήκας της υγείας και της ρώμης […] Αν δεν αποκατασταθή η ειρήνη εις την Ευρώπην, αν δεν παύσουν υλακτούντες οι κύνες των εγωϊστικών συμφερόντων (…) ουδέν είναι δυνατόν να επιτευχθή’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΤΟ ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑ ΜΕ ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΑ ΕΓΓΥΗΣΙΣ – ΑΝ ΤΑ ΠΩΛΗΣΗΤΕ ΚΑΙ ΜΙΑΝ ΔΕΚΑΡΑΝ ΟΛΙΓΩΤΕΡΟΝ ΚΛΕΠΤΕΙ Ο ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΙΝ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ

«Δεν αξιοί η Ελλάς ειμή να αφεθή μόνον να συνεχίση τον αγώνα της. Αλλά μόνη καθ’ ολοκλήρου της Τουρκίας πλέον. Ας παραμερίσωσιν οι ξένοι από όλην την γραμμήν και ας αφίσωσι την Τουρκίαν να δράση ως σύνολον κράτους εναντίον της Ελλάδος. Θα ΄δωσιν εντός ελαχίστου, όλους αυτούς επτοημένους προ της καταστροφής να ικετεύωσι την ειρήνην και να ζητώσι ψυχία ελευθερίας υπέρ εαυτών και αντί του όγκου της νέας δουλείας ην ζητούσι να επιβάλωσι και πάλιν κατά των αποσεισάντων τον ζυγόν θυμάτων της κτηνώδους βίας»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΙ ΔΥΝΑΤΑΙ ΛΥΣΕΙΣ

«Εάν όμως η διπλωματική αύτη λύσις, παρά τας διαλλακτικάς διαθέσεις της Ελλάδος, καταστή δι’ οιονδήποτε λόγον αδύνατος, θα οδηγηθώμεν μοιραίως εις την εξακολούθησιν του πολέμου […] Διά να καταστή δυνατή οιαδήποτε δράσις, είτε επιθετική, είτε αμυντική, είτε πραξικοπηματική ακόμη του ελληνικού στρατού εις άλλο μέτωπον, πλην του Μικρασιατικού, πρέπει να υπάρξωσι προηγουμένως αι συνθήκαι αι επιτρέπουσαι ταύτην. Περί τοιαύτης μεταβολής των υφισταμένων συνθηκών ουδ’ η αμυδροτέρα ένδειξις υπάρχει μέχρι τούδε»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

«Το βέβαιον είνε, ότι την εθνικήν μας υπόθεσιν εξυπηρετούν καλλίτερον ο Μουσταφά Κεμάλ με την αδιαλλαξίαν του και τα Σοβιέτ με την συνδρομήν την οποίαν παρέχουν εις την Άγκυραν παρά η διπλωματική περίνοια του κ. Γούναρη. Η μυστική ρωσσοτουρκική συμφωνία, η οποία υπεγράφη πρό τινος εις την κεμαλικήν πρωτεύουσαν έρχται να ενισχύση τον ισχυρισμόν τούτον. […] Οι Τούρκοι και σύμμαχοί των εργάζονται προφρόνως διά την Ελλάδα, δημιουργούντες ατμοσφαίραν, εκ της οποίας θα ηδύνατο να επωφεληθή εις ικανός πολιτικός. Ο κ. Γούναρης (…) θα κατορθώση άραγε να πορισθή κανέν θετικόν κέρδος;»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΝΤΟΣ ΔΥΟ ΗΜΕΡΩΝ ΕΠΙΔΙΔΕΤΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗΝ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΝ

«Πληροφορίαι των τουρκικών εφημερίδων εξ Αγκύρας βεβαιούν, ότι η κεμαλική Κυβέρνησις παρακολουθεί μετά προσοχής τας προπαρασκευάς της Ελλάδος. Κατά τας αυτάς πληροφορίας, οι εν Αγκύρα δηλούν ότι θα υπογράψουν την ειρήνην, μόνον εν η περιπτώσει γίνη αποδεκτόν εξ ολοκλήρου το Εθνικόν Συμβόλαιον. Εν εναντία περιπτώσει, προσθέτουν, έχουν την απόφασιν να εξακολουθήσουν τον πόλεμον»

• ΠΕΡΙ ΤΑ 60 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ
• Η ΔΕΞΙΑ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΙΔΗΡΑΝ ΧΕΙΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Δεν ομιλούν αι Δυνάμεις περί Κυβερνήσεως Αγκύρας, αλλά περί ‘’Κυβερνήσεως της Τουρκίας’’ και περί ‘’Τουρκίας’’. Μίαν θεωρούν την Τουρκίαν απ’ άκρου εις άκρον εμπόλεμον, την οποίαν καλούν εις ειρήνευσιν. […] Αντί πάσης λογικεύσεως, η Τουρκική αυθάδεια υπερέβη παν όριον κυνισμού, χάρις εις την τερατώδη προδοσίαν των Δυνάμεων απέναντι της Ελλάδος και το έσχατον αυτών συγκύλισμα εις τους πόδας του κτηνωδεστέρου ασελγούς δημίου και υβριστού των. Θα την φέρη όμως εις τα λογικά της η σιδηρά χειρ της Ελλάδος, ην καθοπλίζει η πνοή του δικαίου και καθοδηγεί του Υψίστου η Δεξιά»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΝΑ ΣΥΜΒΑΔΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ

«Πρωτίστως δε δέον να ληφθή υπ’ όψιν ο πρώτος όρος του προγράμματος της Διασκέψεως, το οποίον έθεσεν ο Λόϋδ Τζώρτζ ειπών, ότι ‘’όταν μία Χώρα αναλαμβάνει υποχρεώσεις διά συμβάσεως έναντι μιάς άλλης Χώρας ή των πολιτών της, η σύμβασις αύτη δεν δύναται ν’ ακυρούται εις εκάστην αλλαγήν Κυβερνήσεως…’’ […] Ανάγκη λοιπόν διά της εν Γενούη Διασκέψεως να τηρηθή ο όρος αυτός πρωτίστως και να γείνη δεκτός υπό των Μεγάλων Δυνάμεων, ως ετόνισεν ο Λόϋδ Τζώρτζ διά να συμβαδίζουν οι λόγοι με τα πράγματα και να μη αδικηθή η Ελλάς»

• ΟΛΟΚΛΗΡΟΝ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΒΑΣ

ΕΣΤΙΑ

• Η ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ

«Τυπική αοριστολογία, χαλαρά και άτονος έκφρασις των άλλων ομιλητών. Ισχυρά και θετική διαγραφή προγράμματος εκ μέρους του κ. Λόϋδ Τζώρτζ και υπαινιγμοί περιοριστικοί προς διαφόρους κατευθύνσεις. […] Ο πρωθυπουργός της Αγγλίας κατήλθεν εις την ουσίαν, επροχώρησεν εις το βάθος της πολιτικής ηθικής. […] ‘’Είνε ανάγκη να δράσωμεν, είπεν ο Άγγλος Πρωθυπουργός, διά ν’ αποδώσωμεν εις τον κόσμον τας ομαλάς συνθήκας της υγείας και της ρώμης’’»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΝ ΔΑΝΕΙΟΝ

«Το κύριον μειονέκτημα του νόμου είνε η ανισότης μετά της οποίας πλήσσει τας περιουσίας διότι δανείζεται μόνον από τους μεν ενώ φορολογεί τους ετέρους μόνον. Πλην τούτων το μέτρον ενέχει έτερον μειονέκτημα το οποίον βαρύνει τας λαϊκάς μόνον τάξεις, των απομεμακρυσμένων ιδίως χωρίων, αίτινες μη αννοήσασαι επαρκώς τον νόμον ενόμισαν ότι πρόκειται περί δημευτικού τινός μέτρου και εκποιούν τα στέμματά των εις χαμηλάς τιμάς»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟΝ ΤΟΥ ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ
• Ο ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΜΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΕ ΕΧΘΡΟΥΣ

«Υπάρχουν αναντιρρήτως όρια διά τας λαϊκάς ελευθερίας, η υπέρβασις των οποίων οδηγεί εις βλάβην και ζημίαν του κράτους. […] Αλλά θα ήτο μάταιον έργον το να νομίση το Κράτος ότι ο περιορισμός της ελευθερίας του σκέπτεσθαι και του εκφράζεσθαι διά την πλειονότητα ακόμη των χρηστών και ευσυνειδήτων πολιτών, αποτελεί ασφαλή περιφρόνησιν των συμφερόντων αυτού. Τουναντίον τοιαύτα μέτρα είνε προωρισμένα να γεννούν αισθήματα επιβλαβούς καχυποψίας και μίσους των πολιτών κατά της Πολιτείας, η εκ των οποίων βλάβη είνε ασυγκρίτως μεγαλειτέρα εκείνης, η οποία ήθελε προκύψει εκ της τυχόν ελαφρότητος και της ελευθεροστομίας ακαταλογίστου τινός πολίτου»

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πώς κατηρτίσθη η Κυβέρνησις Δραγούμη – Το κράτος του Συνδέσμου – Ο Βασιλεύς υποκύπτει και διεκπεραιοί τας αποφάσεις του Συνδέσμου

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΣ

«Ο κ. Λόϋδ Τζώρτζ ωμίλησεν ανθρωπιστικώς, περιφρονητής των διπλωματικών τύπων. […] Παρεμέρισεν όλα τα τεχνικά θέματα της Διασκέψεως και εξήρε την αλήθειαν ότι, αν δεν αποκατασταθή η ειρήνη εις την Ευρώπην, αν δεν παύσουν υλακτούντες οι κύνες των εγωϊστικών συμφερόντων, αν, εν ενί λόγω, οι προσελθόντες εις την Γένουαν δεν αναλογισθούν, ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός και η μεταξύ των λαών ομόνοια είναι ηθικά, κοινά συμφέροντα υπέρτερα πάντων συλλήβδην των πολιτικών και των οικονομικών εκάστου κράτους, ουδέν είναι δυνατόν να επιτευχθή»

• ΣΠΕΥΣΩΜΕΝ

ΠΡΩΪΝΗ

• Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΚΕΜΑΛ

«Επομένως πάντες οι όροι, τους οποίους προβάλλει περί εκκενω΄σεως των εδαφών διά να δεχθή την ανακωχήν, δεν είνε δυνατόν να γείνουν αποδεκτοί. Δεν είνε δυνατόν να τους δεχθή ο Ελληνικός λαός. Δεν είνε δυνατόν ο νικητής να υπαχθή εις τα αυθάδη κελεύσματα του ηττημένου, και μάλιστα όταν ομιλή περί βιαιοτήτων, ο διαπράξας τα αιματηρά αίσχη εν Πόντω και εν Αρμενία, ο χθες ακόμη δι’ εγκυκλίου ριφθείσης δι’ αεροπλάνου απειλών να σφάξη όλους τους θράκας και Μικρασιάτας, τους αγωνιζομένους υπέρ της ελευθερίας των, αν δεν σπεύσουν να παραδοθούν εις αυτόν, αν δεν σπεύσουν ν’ αυτομολήσουν προς τον τύραννον ως δούλοι και δοριάλωτοι»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΔΑΝΕΙΟΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΙΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ!

«Το Κράτος, ως και το Έθνος σύμπαν, είνε οικονομικώς εύρωστα και ακμαία, ανεκμετάλλευτοι δε αι πλουσιοπαραγωγοί πηγαί. Γενική δε τούτων επιστράτευσις, μετά δικαίαν ειρήνη και αποκατάστασιν του Έθνους, θέλει καταστήσει το τε Κράος και την χώραν οικονομικώς ακαταχωνίστους. Μη δυσφημίζωμεν όθεν αδίκως την πίστιν του κράτους, διότι τότε καταστρέφομεν μόνον ημείς αυτούς»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΟΙ ΕΡΓΑΤΑΙ ΕΝ ΔΙΩΓΜΩ

«Η οργή του πτωχού και πονεμένου εργατικού κόσμου βράζει εις τα στήθη του, αλλοίμονον εις τον κ. Γούναρην, αν αφήση το ηφαίστειον να εκραγή!»

• ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ ΔΕΚΤΗ Η ΡΩΣΣΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΙΣ ΓΕΝΟΥΑΝ

ΣΚΡΙΠ

• ΑΙ ΥΛΑΚΑΙ

«Ο κ. Λόϋδ Τζώρτζ ομιλήσας περί κυνών, πολλών κυνών, οι οποίοι υπάρχουν εις πάσας τας χώρας, περί υλακών από τας οποίας εκωφάνθη η Ευρώπη, περί τρομακτικής ελλείψεως αξιοπρεπείας, διακηρύσσει μίαν αλήθειαν την οποίαν οι Έλληνες από μακρού χρόνου, δυστυχώς, εγνωρίσαμεν. […] Εάν ήκουε και έβλεπε τους βενιζελιούς κύνας, υλακτούντας σήμερον περισσότερον επί τη θέα του φιμώτρου! Συνήθειαι κυνών θα έλεγε. Ακριβώς το ίδιον σκέπτεται ολόκληρος η Κοινή Γνώμη της Ελλάδος, η οποία γνωρίζει, ότι όταν ο βενιζελισμός υλακτή, κάτι σοβαρόν διαβλέπει. Σήμερον δε σοβαρόν είναι το δάνειον. Δικαίως, επομένως, υλακτεί διότι η Ελλάς δεν συνετρίβη, διότι η Ελλάς ισχυρά δεν θα πέση πρώμα εις τους όνυχάς του και τους οδόντας του»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΕΠΙΣΗΜΟΙ ΟΔΗΓΙΑΙ ΔΙΑ ΤΟ ΔΑΝΕΙΟΝ
• Η ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

«Ενώ διά της αυτονομήσεως, έστω, της Σμύρνης μετά της περιοχής της, όχι μόνον η πλειοψηφία των πληθυσμών της θα απήλαυε των αγαθών της ελευθερίας, την οποίαν δικαιούται, αλλά και θ’ απέβαινεν το ασφαλέστερον καταφύγιον όλων των γύρω χριστιανικών πληθυσμών, οίτινες θα ήθελον ν’ αποφύγουν την Κεμαλικήν ή και την Τουρκικήν μάστιγα»

• Η ΣΥΜΜΑΧΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ