Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 7 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Λίγες ημέρες πριν την επιστροφή Γούναρη από τη Γένουα, όπου είχε μεταβεί με την ελπίδα να επιτύχει την αναστροφή του αρνητικού για την Ελλάδα κλίματος, το ερώτημα πότε τελικά θα επιδοθεί επίσημα η ελληνική απάντηση στους Συμμάχους και τι θα πράξει η Εθνοσυνέλευση απασχολεί τους πάντες. Η υπογραφή της γερμανο-ρωσικής συνθήκης, δημιουργεί ένα ακόμη εμπόδιο…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΕΝΩΠΙΟΝ ΔΥΟ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ

«Η Ελλάδα ευρίσκεται απορριμμένη έξω του κύκλου των νικητριών. Δεν είνε πλέον η σύμμαχος η καλουμένη εις πάσαν σύμπραξιν των μεγάλων Δυνάμεων. […] Αι υπογραφαί των αντιπορσώπων της Αγγλίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Βελγίου, Τσεχοσλοβακίας, Πολωνίας, Γιουγκοσλαυΐας και Ρουμανίας εμφανίζουσι τον διπλούν συνδυασμόν της Μεγάλης και της Μικράς Αντάντ από του οποίου μένει χωρισθείσα η Ελλάς»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΡΩΣΣΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ

«Διά την Ελληνικήν υπόθεσιν η αποκάλυψις της Ρωσσογερμανικής συμμαχίας έρχεται επικαίρως. Διά να εξαγάγη της πλάνης εκείνους ιδία εκ των Συμμάχων, οι οποίοι κατά το τελευταίον έτος ετράφησαν με την ελπίδα ότι θα ηδύναντο ν’ αντικαταστήσουν εν τη Εγγύς Ανατολή την καταλυθείσαν Γερμανικήν επιρροήν. […] Η Ελλάς είχε παύσει ν’ αναγνωρίζεται ως σύμμαχος. Αλλά πρέπει να ελπίσωμεν ότι θ’ αναγνωρισθή ήδη υπό την βίαν των περιστάσεων ως παράγων χρήσιμος εν τη εγγύς Ανατολή και άξιος της συμμαχικής ενισχύσεως»

ΕΘΝΟΣ

• ΠΕΡΙ ΡΟΔΟΥ Κ.Λ.Π.

Η ΔΙΑΛΕΞΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΗΤΟΣ ΜΠΟΣΔΑΡΙ – ΤΙ ΔΕΝ ΕΚΑΜΕΝ Η ΙΤΑΛΙΑ – Ο ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΕΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΘΑ ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΧΩΡΙΣ Ν’ ΑΠΟΡΡΙΠΤΗ ΤΑΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Οι πανηγυρίζοντες και οραματιζόμενοι προσεχείς επιτυχίας απαλείφουν, από την οδυνηράν εικόνα της πραγματικότητος, το κυριώτερον χαρακτηριστικόν : Ότι με την ‘’πολιτικήν’’, την οποίαν διεξάγουν αι μετανοεμβριαναί Κυβερνήσεις από δεκαέξ μηνών, και την κατάστασιν, ως εμφανίζεται, μετά την αφροσύνην του σαγγαρίου, δεν είμεθα εις θέσιν –παρά μόνον αν ραγδαίως και άρδην μεταβάλωμεν τα ιδικά μας δεδομένα- να επωφεληθώμεν της νέας τροπής των διεθνών περιστάσεων»

• ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΝ

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗΝ – ΓΑΛΗΝΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΕΝΟΥΑΝ
• Η ΕΘΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΕΙΣ ΧΕΙΡΑΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ

«Οι ηγέται των αντιπολιτευομένων κομμάτων και οι φίλοι αυτών, ως και όλοι εκείνοι οι πληρεξούσιοι, οίτινες κομματικοί φίλοι της Κυβερνήσεως είναι όμως πρώτον Έλληνες και έχουν συνείδησιν των κινδύνων, και δεν θυσιάζουν την Πατρίδα εις το κόμμα, αλλά αναγνωρίζουν εις το βάθος της ψυχής των την αποτυχίαν της Κυβερνήσεως και την ανεπάρκειαν αυτής, οφείλουν άνευ αναβολής και προτού ο κ. Γούναρης θέση αιφνιδιαστικώς, Εθνοσυνέλευσιν και Έθνος ενώπιον απαισίου τετελεσμένου διπλωματικού γεγονοτος, να κραυγάσουν προς την Κυβέρνησιν διά μιάς και της εντονωτέρας φωνής, ήτις ν’ αντηχήση βαθύτατα εις την ψυχήν του Έθνους : Κάτω τας χείρας! Κάτω τας χείρας εκείνας, τας οποίας είσθε έτοιμοι να δώσητε προς τον εχθρόν»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΟ ΕΣΧΑΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΟΡΙΟΝ

«Δύνανται να φεύγουν οι άλλοι Σύμμαχοι εκ των Μικρασιατικών χωρών τας οποίας αμαχητί έχουν καταλάβει […] Αλλ’ η Ελλάς δεν δύναται επ’ ουδενί λόγω να εγκαταλείψη εις την μάχαιραν του Τούρκου τα τέκνα της, άτινα εγεννήθησαν και υπάρχουν από αμνημονεύτων χρόνων εις την Μικράν Ασίαν και την Θράκην, την γην των πατέρων των, την οποίαν από πέντε αιώνων ατιμάζει ο Τούρκος κατακτητής. […] Η Ελλάς προέβη εις το ΕΣΧΑΤΟΝ ΟΡΙΟΝ της ενδοτικότητός της. Πέραν τούτου ουδεμία άλλη ΥΠΟΧΩΡΗΣΙΣ είνε ανεκτή ή δυνατή»

ΕΣΤΙΑ

• ΠΡΟΣ ΤΙ;

«Πλήθη αγωνιστών και πλήθη μαρτύρων εθυσιάσθησαν κατά την τελευταίαν δεκαετίαν εις τον βωμόν του Μολώχ της Ανατολής. Και όλα αυτά διατί; Διά να ταξιδεύη πάλιν ο Αγγλικός στόλος εις τον Εύξεινον και διά να υπογραφή μία ακόμη συνθήκη ‘’προστασίας των Χριστιανών’’. Αλλ’ υπάρχουν τόσαι θάλασσαι διά να πλέουν οι στόλοι της θαλασσοκρατείρας! Και υπάρχουν τόσαι συνθήκαι φέρουσαι την υπογραφήν της Τουρκίας και της Χριστιανικής Ευρώπης υπέρ των θυμάτων!»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟΝ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕΤΟ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑΝ

ΥΠΑΙΝΙΓΜΟΙ ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ – ΕΝ ΑΡΘΡΟΝ ΤΟΥ ‘’ΧΡΟΝΟΥ’’

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ
• ΥΠΟΔΕΙΞΙΣ ΜΕΤΡΩΝ ΕΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΚΑ ΠΡΟΜΗΝΥΜΑΤΑ

«Θα υπάρξουν Έλληνες και Χριστιανοί εις την Ανατολήν, οίτινες κατόπιν των παθημάτων του παρόντος θα πιστεύσουν εις μίαν νέαν ρωμαντικήν χειρονομίαν υπέρ ελευθερίας δήθεν των μικρών και ασθενών λαών, τους οποίους θα απειλήση ο Παγγερμανικός κατακλυσμός; Όσον και αν θελήσωμεν να είμεθα αγαοί και επιλήσμονες κατά την ημέραν εκείνην, ασφαλώς δεν θα έχωμεν ούτε την ψυχικήν διάθεσιν, αλλ’ ούτε και την υλικήν δύναμιν να βοηθήσωμεν και ημείς με τας ασθενείς μας δυνάμεις προς την πλευράν εκείνων, η οποία ενισχύει σήμερον τον Τουρκικόν Εγκέλαδον εναντίον της Χριστιανοσύνης και του πολιτισμού»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗΝ

«Η Ελλάς, γνωρίζουσα κάλλιον αυτών τα κατά την Ανατολήν εκ μακράς πείρας και δυναμένη να σταθμίση επακριβώς την διά τα’ Ανατολικά σημασίαν της ρωσσο-γερμανικής συμπράξεως, λαμβάνει εξ αυτής νέαν αφορμήν, όπως αναλογισθή πόσον αι προτάσεις των Συμμάχων διά την Μικρασίαν και την Θράκην είναι όχι μόνον τερατωδώς άδικοι, αλλά και επικίνδυνοι και διά τα συμφέροντα ακόμη των διατυπωσασών αυτάς Δυνάμεων»

ΠΡΩΪΝΗ

• Η ΓΕΡΜΑΝΟ-ΡΩΣΣΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

«Η εν λόγω συνθήκη θα καταλήξη αφεύκτως εις τριπλήν συμμαχίαν μεταξύ Γερμανίας, Ρωσσίας και Τουρκίας και τότε ο εξ αυτής κίνδυνος δεν θα απειλή μόνον Ελληνικά συμφέροντα, αλλά πρωτίστως αυτήν την ύπαρξιν της Γαλλίας […] Η Διάσκεψις της Γενούης πριν ή ναυαγήση οριστικώς θα προσπαθήση αναμφιβόλως να θέση τα πράγματα εις την θέσιν των και να πείση την Γαλλίαν ότι η μεταπολεμική πολιτική της δεν ήτο η ενδεδειγμένη υπό της Συμμαχικής αλληλεγγύης»

• ΤΟ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ Η ΤΙΜΗ ΜΑΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΛΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΕΩΣ ΗΜΩΝ

«Η κυβέρνησις, μέχρις αποδείξεως του εναντίου, φρονούμεν ότι έχει την εμπιστοσύνην της Συνελεύσεως. Εφ’ όσον δε τούτο αληθεύη δικαιούται να διαπραγματεύεται. Δικαιούται να προβαίνη δηλαδή εις εκείνας τας ενεργείας τας οποίας αυτή, μόνη γνώσις της καταστάσεως, είνε εις θέσιν να εκτιμήση ως αναγκαίας […] Η εξέτασις δεν σημαίνει αποδοχήν και βεβαίως η κυβέρνησις απαντώσα θα εύρη τρόπον όπως μη δεσμεύση την Ελλάδα προκειμένου περί θυσιών τας οποίας κρίνομεν υπερτέρας και της θελήσεως και της δυνάμεως ημών»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΟ-ΡΩΣΣΙΚΗΣ

«Αλλ’ ολόκληρος ο αλλαλαγμός κατά της συνθήκης ένα έχει σκοπόν : να καλύψη τας προθέσεις κυρίως της Γαλλίας, η οποία μετέβη εις την Γένουαν με την οικτράν και γελοίαν ματαιοδοξίαν και μεγαλομανίαν του νέου Ναπολέοντός της κ. Ποανκαρέ. Διότι η συνθήκη αυτή δεν ήτο άγνωστος εις ουδένα εκ των συμμάχων. […] Εξετάζοντες την Γερμανορωσσικην συνθήκην από διεθνούς σοσιαλιστικής απόψεως, δεν δυνάμεθα παρά να δοκιμάζωμεν μεγάλην ικανοποίησιν»

• Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΙΣ ΤΟΥ ΤΣΙΤΣΕΡΙΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΟΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΝ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ : ‘’ΤΙΠΟΤΕ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟΝ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΝ’’

ΣΚΡΙΠ

• Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΦΘΑΝΕΙ ΕΝΤΑΥΘΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΧΗ ΤΡΙΤΗΝ
• Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ

«Δεν ετορπιλλίσθη λοιπόν απλώς η Διάσκεψις. Ετορπιλλίσθη η ειρήνη του κόσμου. Περισσότερον ακόμη. Ηφαίστειον τεράστιον αναδίδει νέας φλόγας : η Ανατολή. […] Η Ελλάς φοβείται δικαίως την συμφωνίαν αυτήν, όταν δεν σκεφθή παρασυρομένη από στιγμιαίαν ικανοποίησιν της οργής της εναντίον του Έθνους, το οποίον τόσον ηγάπησε και αγαπά, ενός Έθνους όπως η Γαλλία. Διότι η συμφωνία αυτή αποτελεί κίνδυνον και διά την Ελλάδα, όπως και διά την Ευρώπην και την Ασίαν. Η Γαλλία ρίπτει πάντας εις νέας αγώνας»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΜΗ ΣΠΕΥΔΕΤΕ

«Διά τούτο επαναλαμβάνομεν, ότι ναι μεν η Εθνοσυνέλευσις μόνη θα αποφασίση επί των όρων της ειρήνης, αλλά αι σχετικαί συνεδριάσεις δεν θα λάβουν χώραν πριν ή αποκρυσταλλωθούν σταθερώς αι αντιλήψεις επί των όρων τούτων, κατόπιν των σχετικών διαπραγματεύσεων, αίτινες εξακολουθούσιν εισέτι να διεξάγωνται μεταξύ των συμμάχων και των δύο εμπολέμων»

• Η ΚΙΝΗΣΙΣ ΤΗΣ ΔΙΩΡΥΓΟΣ ΤΟΥ ΣΟΥΕΖ ΚΑΤΑ ΤΟ ΛΗΞΑΝ ΕΤΟΣ 1921