Στις 22 Μαΐου 1963 ο Βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης, στέλεχος του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος, δέχεται μια δολοφονική επίθεση από ένα κινούμενο τρίκυκλο όχημα, μετά το τέλος της ομιλίας του στη συγκέντρωση της Επιτροπής για Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Κάποιες ημέρες αργότερα θα υποκύψει στα τραύματά του. Οι ανακρίσεις που ακολουθούν (με ανακριτή τον Χρήστο Σαρτζετάκη) οδηγούν στην στοιχειοθέτηση ενός προμελετημένου εγκλήματος και την απόδοση ευθυνών για ανθρωποκτονία εκ πρόθεσης.Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από παρακρατικούς συντάραξε τα-ήδη ταραγμένα-πολιτικά πράγματα εκείνων των χρόνων, πυροδοτώντας μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, ενώ χιλιάδες πολίτες παρευρέθηκαν στην κηδεία του σε μια πρωτοφανή εκδήλωση υπέρ της δημοκρατίας.
Το μυθιστόρημα-ντοκουμέντο του Βασίλη Βασιλικού «Ζ» αναφέρεται και περιγράφει όλα τα γεγονότα της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη. Γράφτηκε από τον Βασιλικό το 1966, και πρωτοδημοσιεύτηκε τη χρονιά εκείνη σε συνέχειες στο περιοδικό «Ταχυδρόμος». Το 1969 ο Κώστας Γαβράς γυρίζει την ομώνυμη ταινία «Ζ», το σενάριο της οποίας αποτελεί διασκευή του μυθιστορήματος του Βασιλικού από τον ίδιο και τον Ισπανό συγγραφέα Χόρχε Σεμπρούν.
Με αφορμή την επέτειο των πενήντα εννέα χρόνων από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στις 27 Μαΐου 1963, το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα τηλεοπτικό ντοκουμέντο στο οποίο έχει καταγραφεί μια συζήτηση του Κώστα Γαβρά με τον Βασίλη Βασιλικό για το «Ζ».
ΚΩΣΤΑΣ ΓΑΒΡΑΣ-ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟ
Απόσπασμα της εκπομπής «Κώστας Γαβράς-Μια συζήτηση με τον Βασίλη Βασιλικό», παραγωγής 1990, σε επιμέλεια και παρουσίαση του Βασιλικού. Το απόσπασμα αφορά στην ταινία του Κώστα Γαβρά «Ζ», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Βασιλικού.
Ο Κώστας Γαβράς περιγράφει πώς πρωτοδιάβασε το βιβλίο του Βασιλικού, μέσω του αδερφού του που συνυπηρετούσε με τον Βασίλη Βασιλικό στον στρατό, και-μετά το απριλιανό πραξικόπημα των Συνταγματαρχών-αποφάσισε να κάνει την ομώνυμη ταινία. Περιγράφει ακόμη, τις δυσκολίες που συνάντησε μέχρι να βρει χρηματοδότηση για την ταινία, εξαιτίας του περιεχομένου της και την τελική απόφαση για τα γυρίσματα της ταινίας στην Αλγερία. Υπογραμμίζει, δε, το πάθος με το οποίο πραγματοποιήθηκε η ταινία αυτή.
Προβάλλονται πλάνα από την ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν (στο ρόλο του βουλευτή), τον Ζαν Λουι Τρεντινιάν (στο ρόλο του ανακριτή), τον Ζακ Περέν (φωτορεπόρτερ) και την Ειρήνη Παππά (στο ρόλο της χήρας του βουλευτή).
Έτος παραγωγής: 1990
Επιμέλεια-παρουσίαση: Βασίλης Βασιλικός
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Μπορείτε να δείτε ολόκληρο το τεκμήριο εδώ
Δείτε περισσότερα εδώ: https://archive.ert.gr/
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος