“Ο Αλιγάτορας της Λιώτας” στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ξεκινά τα θερινά εκπαιδευτικά προγράμματα,  με τη φιλοδοξία να παραμένει και για τους καλοκαιρινούς μήνες ένας χώρος εκπαίδευσης και διασκέδασης για τους μικρούς φίλους του, υλοποιώντας εκπαιδευτικές δράσεις, μέσα από τις οποίες παιδιά όλων των ηλικιών έχουν την ευκαιρία να ψυχαγωγηθούν παίζοντας και ταυτόχρονα μαθαίνοντας για τον πλανήτη, τα φυσικά φαινόμενα του και τη ζωή πάνω σε αυτόν.

Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου, το Μουσείο ανοίγει το πρόγραμμα θερινών εκπαιδευτικών δράσεων με θέμα τον «Αλιγάτορα της Λιώτας».

Γνωρίζουμε πως πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια η Λέσβος ήταν καλυμμένη με τροπικά – υποτροπικά δάση, οικοσυστήματα σαν αυτά που συναντάμε στις σύγχρονες ζούγκλες του Αμαζονίου, της Αφρικής και της νοτιοανατολικής Ασίας, πυκνή βλάστηση και λιμναία περιβάλλοντα στα οποία ζούσαν άγρια ζώα, πρόγονοι των σημερινών.

Ένα από τα ζώα αυτά ήταν και ο αλιγάτορας, ένα τετράποδο ερπετό που ανήκει στην οικογένεια των κροκοδειλιδών. Μεγαλόσωμο ζώο, που μοιάζει με γιγάντια σαύρα, υδρόβιο και αρπακτικό. Ζει κατά αγέλες σε λίμνες και ποτάμια των τροπικών περιοχών όπου παραμονεύει το θήραμα του κρυμμένο, μέσα στο νερό. Κινείται με δυσκολία στην ξηρά, αλλά κολυμπάει γρήγορα και αθόρυβα στο νερό. Έχει πολύ μεγάλο στόμα και δυνατά κοφτερά δόντια. Τρέφεται κυρίως με ψάρια, βατράχους, μικρά καρκινοειδή, χελώνες, μικρά θηλαστικά και πουλιά.

Σε μια τροπική λίμνη που απλωνόταν εκείνη την εποχή στη σημερινή βορειοδυτική πλευρά της Λέσβου, μεταξύ των περιοχών Γαββαθά και Λιώτας, ζούσε και ο αλιγάτορας μας, άλλοτε κολυμπώντας στα νερά της λίμνης και άλλοτε κυνηγώντας τροφή ανάμεσα στις πυκνές Φτέρες, τις Δάφνες, τους Φοίνικες, τα Κανελλόδενρα, τις Λεύκες και τα Πεύκα. Θάφτηκε στον βυθό αυτής της λίμνης και εκεί απολιθώθηκε αφήνοντας τα οστά, τα δόντια και τις φολίδες από το δέρμα του.

Τα σημαντικά αυτά ευρήματα ήρθαν στο φως την περίοδο 2007 – 2010, κατά τη διάρκεια παλαιοντολογικών ανασκαφών στο πλαίσιο συστηματικής έρευνας για τον προσδιορισμό των ζώων που έζησαν στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους. Οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τη Γεωλόγο – Παλαιοντολόγο Δρ. Κατερίνα Βασιλειάδου, ερευνήτρια τότε του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, η οποία μελέτησε και ταυτοποίησε τα ζωικά απολιθώματα που αποκαλύφθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Λιώτας, που αποτελεί τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους.

Ο Αλιγόταρας της Λιώτας ανήκει στο γένος Diplocynodon. Είναι σχετικά μικρόσωμος, με μήκος που φτάνει μέχρι 2 μετρά, και οστέινα λέπια που καλύπτουν εξωτερικά τον λαιμό, την πλάτη, την κοιλιά και την ουρά του. Διαθέτει κωνικά μυτερά δόντια. Οι Διπλοκυνόδοντες είναι οι δεινότεροι κυνηγοί στην υποτροπική λίμνη.

Το Μουσείο δημιούργησε ομοίωμα του αλιγάτορα σε πραγματικές διαστάσεις, με φυσικές κινήσεις και ήχο, για να φέρει τους επισκέπτες και κυρίως τα παιδιά σε άμεση επαφή με το πώς ήταν το ζώο αυτό και με σκοπό να δώσει ερεθίσματα στα παιδιά για να αναπαραστήσουν με τη φαντασία τους τα οικοσυστήματα του παρελθόντος της Λέσβου.

Κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος τα παιδιά, με τη βοήθεια του επιστημονικού προσωπικού του Μουσείου, θα γνωρίσουν από κοντά το ομοίωμα του αλιγάτορα, τοποθετημένο στο μεγάλο αίθριο ανάμεσα σε Φοίνικες και Πεύκα, σύγχρονα και απολιθωμένα, ώστε να έρθουν σε άμεση επαφή με το πραγματικό περιβάλλον στο οποίο ζούσε. Θα ενημερωθούν στην αίθουσα οτικοακουστικών μέσων με τη χρήση εκπαιδευτικού υλικού για τα χαρακτηριστικά αυτού του ζώου, καθώς και για τα είδη ζωής που χαρακτηρίζουν τα τροπικά – υποτροπικά περιβάλλοντα. Θα ανακαλύψουν κάτω από ποιες μεγάλες φυσικές αλλαγές εξαφανίστηκαν τα ζώα αυτά και γιατί δεν υπάρχουν πια στη Λέσβο. Θα απασχοληθούν σε βιωματικές δράσεις.

Για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν κράτηση στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (τηλ. 2253054434). Η έκδοση εισιτηρίου γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας www.lesvosmuseum.gr ή στο Μουσείο πριν την έναρξη της περιήγησης.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στο τηλέφωνο 22530-54434, e-mail: lesvospf@otenet.gr, www.lesvosmuseum.gr.