Έρχονται οι οικογένειες ψηφιακοί νομάδες, οι οικογένειες που ζουν ταξιδεύοντας

Η ιδέα πως τα ταξίδια προσφέρουν πολύτιμες εμπειρίες ζωής είναι ευρέως αποδεκτή. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα, τα μεγάλα και μακρινά ταξίδια θεωρούνταν πως προορίζονταν για νεότερους ενήλικες, προτού «νοικοκυρευτούν», ή για μεγαλύτερους, των οποίων τα παιδιά είχαν μεγαλώσει. Ειδικά η έννοια των ψηφιακών νομάδων συνοδευόταν από το στερεότυπο του εικοσάχρονου με σακίδιο, που εργάζεται από το λάπτοπ του στα beach bar. Όμως, τα πράγματα αλλάζουν, σύμφωνα με άρθρο του BBC, καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες αποφασίζουν να «πάρουν τους δρόμους».

Ο κόσμος «γυρίζει» και οι εργαζόμενοι νομάδες «γυρίζουν» τον κόσμο

Ο Τζόελ Γιανγκ, 38 ετών, σχεδιάζει τον τρόπο ζωής του έτσι ώστε να προσφέρει στα παιδιά του υψηλή πολιτισμική συνείδηση, σε συνδυασμό με μια διαφορετικού είδους μαθησιακή εμπειρία. Ο Γιανγκ, voice actor («ηθοποιός φωνής») που διευθύνει εξ αποστάσεως την εταιρεία παραγωγής του, και η σύζυγός του Τζένα, 39 ετών, ταξιδεύουν με τροχόσπιτο στις ΗΠΑ μέχρι κι έξι μήνες τον χρόνο, μαζί με τους τρεις γιους τους, ηλικίας μεταξύ οκτώ έως δεκατεσσάρων ετών, οι οποίοι κάνουν κατ’ οίκον εκπαίδευση.

«Η Τζένα κι εγώ μεγαλώσαμε σε επαρχία του Οχάιο, σε αγροτικές κοινότητες. Πρώτη φορά ανέβηκα σε αεροπλάνο στα δεκαεπτά μου. Ευχόμαστε να είχαμε δει και να είχαμε βιώσει περισσότερα προτού πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις ζωής», λέει ο Γιανγκ, και προσθέτει: «Θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν το πλεονέκτημα του να τα δουν όλα. Είναι κάτι που οδηγεί στην καλύτερη λήψη αποφάσεων».

Οι Γιανγκ αποτελούν μέρος μιας αναπτυσσόμενης δημογραφικής ομάδας γονέων που επιλέγουν να ταξιδεύουν επί μακρά διαστήματα με τα παιδιά τους. Σύμφωνα με  μελέτη του Lonely Planet και της πλατφόρμας ελεύθερων επαγγελματιών Fiverr, αργά και σταθερά αναδύεται ένα νέο είδος εργαζόμενου, ο «εργαζόμενος από οπουδήποτε».

Μια νέα «φυλή» ψηφιακών νομάδων που, αντί να εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, έχουν μόνιμη απασχόληση ως εργαζόμενοι γνώσης και τη βάση τους όπου επιθυμούν.

Από τους 1.400 συμμετέχοντες, οι οποίοι ανήκαν σε 67 διαφορετικές εθνικότητες, το 54% αυτοχαρακτηρίστηκε ως «εργαζόμενοι από οπουδήποτε» και το 70% ήταν γονείς που έπαιρναν τα παιδιά τους μαζί τους στα ταξίδια τους.

«Πριν από την πανδημία, ήξερα λιγότερες οικογένειες που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν νομαδικά», λέει η αρθρογράφος του Lonely Planet Σάρα Στόκινγκ. Όμως, το τοπίο άλλαξε. Πλέον, πολύ περισσότερα άτομα εργάζονται με πιο ευέλικτους όρους και οι γονείς έχουν μεγαλύτερη εμπειρία της μη παραδοσιακής εκπαίδευσης. «Η πανδημία έμαθε σε πολλούς γονείς πώς είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, και πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί η κατ’ οίκον εκπαίδευση», λέει η Στόκινγκ. «Επίσης έμαθαν να χρησιμοποιούν με άλλο τρόπο τα εργαλεία τους για να στηρίξουν τις οικογένειές τους», προσθέτει η ίδια.

Οι γονείς που ασπάζονται έναν τρόπο ζωής γεμάτο ταξίδια, πιστεύουν πως τα παιδιά τους έχουν πολλά να κερδίσουν, είτε πρόκειται για την έκθεσή τους σε νέες γλώσσες και πολιτισμούς και για σημαντικές δεξιότητες, όπως αντοχή και προσαρμογή, είτε καλλιεργώντας τους τη διάθεση για περιπέτεια.

                                Όμως δεν είναι όλα «ρόδινα» για τα παιδιά

Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν πως τα παιδιά ίσως ζημιωθούν αναφορικά με την αίσθηση της κοινότητας και της συνέχειας που αποκτούν μεγαλώνοντας σε ένα μέρος. Την ώρα που η εξ αποστάσεως εργασία απελευθερώνει περισσότερες οικογένειες ώστε να διερευνήσουν νέες δυνατότητες, η κατανόηση των πιθανών κινδύνων ενός τέτοιου τρόπου ζωής είναι κρίσιμη προκειμένου να αξιοποιήσουν τα οφέλη του.

Οι Γιανγκ πιστεύουν πως τα παιδιά τους μαθαίνουν περισσότερα ταξιδεύοντας από το να βρίσκονται σε μια σχολική αίθουσα. Μόλις επέστρεψαν από ένα ταξίδι 2.424 χλμ. μακριά από το σπίτι τους στο Σινσινάτι του Οχάιο. Έφτασαν μέχρι το Εθνικό Πάρκο Γιελοουστόουν στη Μοντάνα, τα Βραχώδη Όρη και τα Εθνικά Πάρκα στη Γιούτα. Η Τζένα σχεδιάζει διαδρομές που περιλαμβάνουν ευκαιρίες μάθησης για τα αγόρια.

«Η μάθηση γίνεται πιο εύκολα κομμάτι της ζωής σου όταν βλέπεις καινούρια πράγματα, παρά όταν βλέπεις τα ίδια κάθε μέρα», λέει ο Τζόελ. «Προσπαθούμε να τα εφοδιάσουμε, έτσι ώστε όταν εντοπίζουν ότι έχουν δυνατότητες και δεξιότητες, να λένε: “Είμαι καλός σ’ αυτό, κάποιος θα με πληρώσει να το κάνω. Ας το χρησιμοποιήσω ως βάση για να στήσω μια δουλειά”», συνεχίζει ο ίδιος.

Η εκπαιδευτικός Λούσι Αλεξάντρα Σπένσερ, με βάση το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι διευθύντρια της εταιρίας ιδιωτικής εκπαίδευσης Education Boutique, και συνοδεύει οικογένειες σε ταξίδια μεγάλης διάρκειας. Συμφωνεί πως η μάθηση μέσα από τις εμπειρίες της ζωής έχει τα οφέλη της. «Ένας από τους λόγους που το κάνεις, είναι για να προσφέρεις στα παιδιά την ελευθερία της σκέψης. Να τα κάνεις να δουν πόσο μεγάλος είναι ο κόσμος και πόσο διαφορετικές ευκαιρίες υπάρχουν εκεί έξω. Επίσης, συνειδητοποιείς πως η μάθηση δεν σταματάει ποτέ», σημειώνει η Σπένσερ.

Κάποιες οικογένειες πιστεύουν πως δεν είναι ποτέ υπερβολικά νωρίς να ξεκινήσει η μόρφωση μέσα από το ταξίδι. Η Σάρα Χόλεϊ και ο σύζυγός της Τζο ήταν δεινοί ταξιδευτές πριν από τη γέννηση του γιου τους, Λούκα, που τώρα είναι 14 μηνών. Είναι αποφασισμένοι να ενσωματώσουν την αγάπη τους για το ταξίδι στην οικογενειακή δυναμική τους.

Η Χόλεϊ, 41 ετών από την Αυστραλία, συνιδρύτρια της πλατφόρμας Growmotely για θέσεις εργασίας εξ αποστάσεως, και ο Τζο, 34 ετών, πρώην παίκτης της NFL του αμερικανικού ποδόσφαιρου και νυν σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης, ζουν μεταξύ Όστιν και στο Κολοράντο. Κάθε φορά, περνούν περίπου δύο μήνες γυρνώντας τις ΗΠΑ με το τροχόσπιτό τους. Σχεδιάζουν να βγουν ξανά στον δρόμο για ένα μήνα τον Ιούλιο, προτού περάσουν τον Αύγουστο σε Αυστραλία και Μπαλί. Ελπίζουν πως ο χρόνος που αφιερώνουν στα ταξίδια θα ενσταλάξει ένα αίσθημα περιέργειας και συναισθηματικής προσαρμοστικότητας στον γιο τους. Θέλουν να τον βοηθήσουν να αναπτύξει διαπολιτισμική κατανόηση, μαθαίνοντας πως «υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να ζούμε».

Τα μειονεκτήματα του «τριγυρίζειν» 

Παρόλο που οι Γιανγκ και οι Χόλεϊ περιγράφουν μια εικόνα ενός ειδυλλιακού τρόπου ζωής, όπου η πολιτισμική αναζήτηση συναντά την περιπέτεια, ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις εάν μια οικογένεια περνάει πολλούς μήνες ταξιδεύοντας, και σημειώνουν πως οι γονείς-ψηφιακοί νομάδες πρέπει να γνωρίζουν τα πιθανά μειονεκτήματα.
Η ειδική αναπτυξιολόγος δρ Τζόντι Λε Βος προειδοποιεί πως η έλλειψη ρουτίνας κι ευρύτερου υποστηρικτικού δικτύου μπορεί να είναι επιζήμιο για τα παιδιά, ακόμα κι αν εκτίθενται σε ποικίλες πολιτισμικές εμπειρίες.
«Ειδικά τα μικρά παιδιά συνήθως αποζητούν μια αίσθηση οικειότητας. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο εάν αλλάζουν οι ζώνες ώρας, το φυσικό περιβάλλον και οι κοινωνικές επαφές», λέει η Λε Βος, επικεφαλής του εκπαιδευτικού οργανισμού BEGiN. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας χρειάζονται τουλάχιστον έναν γονιό να αφοσιωθεί πλήρως στην εκπαίδευσή τους. Διαφορετικά, θα πρέπει να συνοδεύει εκπαιδευτικός την οικογένεια στα ταξίδια της, προκειμένου να μην μείνουν τα παιδιά πίσω στην εκπαίδευσή τους.

Τόσο οι Χόλεϊ όσο και οι Γιανγκ λένε πως έχουν υπόψη τους αυτούς τους παράγοντες. Η γιαγιά των Χόλεϊ συχνά τους συνοδεύει στα ταξίδια τους. Στην αντίθετη περίπτωση, η Σάρα και ο Τζο φροντίζουν τα παιδιά και δουλεύουν με βάρδιες. «Ακόμα και αν είμαστε αλλού, ξαπλώνουμε στις 8 μ.μ. για να έχουμε μια επίφαση τελετουργικού και ρουτίνας», λέει η Χόλεϊ.

Μακροπρόθεσμα εξετάζουν δυνατότητες κατ’ οίκον εκπαίδευσης για τον Λούκα και σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν την έννοια της «συνέχειας» μένοντας κοντά σε φίλους που επίσης ταξιδεύουν. «Περνάμε χρόνο σε σπίτια φίλων και κάποιοι από αυτούς ταξιδεύουν μαζί μας. Σχεδόν όλο το δίκτυό μας δουλεύει εξ αποστάσεως», λέει η Χόλεϊ.

Και οι Γιανγκ περνούν χρόνο με φίλους στα ταξίδια τους, προκειμένου να διατηρήσουν μια αίσθηση κοινότητας. Ταυτόχρονα, έχουν επίγνωση του τι προσφέρει το σπίτι, καθώς τα παιδιά τους μεγαλώνουν. Τα μαθήματα είναι πιο δομημένα και ακολουθούν ένα πρόγραμμα παρόμοιο με εκείνο των συνομήλικών τους στη σχολική αίθουσα, το οποίο θα τους επιτρέψει να λάβουν μέρος στις εισαγωγικές εξετάσεις για ανώτερες σπουδές.

Οι Γιανγκ αποφάσισαν να ολοκληρώνουν κάθε ταξίδι σε περίπου δύο μήνες, ώστε να επιστρέφουν έγκαιρα για την έναρξη της αθλητικής σεζόν των γιων τους. «Τα παιδιά μας είναι πλέον σε μια ηλικία που αναπτύσσουν μακροχρόνιες φιλίες και θέλουν να κάνουν πράγματα όπως το να είναι συνέχεια με τους φίλους τους. Αυτό δεν είναι εύκολο, αν είσαι στον δρόμο τρεις ή τέσσερις μήνες κάθε φορά. Έτσι, μειώσαμε τη διάρκεια των ταξιδιών, για να δώσουμε μεγαλύτερη ελευθερία κι ευελιξία στα παιδιά», εξηγεί ο Γιανγκ.

Η Σάρα Στόκινγκ πιστεύει πως θα παρατηρηθεί μεγαλύτερος αριθμός οικογενειών που θα πραγματοποιούν ταξίδια πιο αργής μορφής – είτε πρόκειται για ταξίδι με αυτοκίνητο, είτε για περιοδεία σε πολλές χώρες, ή, όπως έκανε η Στόκινγκ, η παραμονή σε μια περιοχή επί μήνες, ώστε να την εξερευνούν σε βάθος.
«Η σκέψη του να ταξιδέψω με την οικογένειά μου μερικές φορές με τρομάζει. Απαιτεί πολλή έρευνα και προετοιμασία. Όμως, όταν συνειδητοποιήσαμε πως είχαμε διαθέσιμα μεγάλα χρονικά διαστήματα το καλοκαίρι, και θα μπορούσαμε να επιλέξουμε ένα μέρος και να ζήσουμε εκεί, ενώ θα συνεχίζουμε το πρόγραμμά μας, άλλαξαν τα πάντα», αναφέρει η Στόκινγκ.

Ο τρόπος με τον οποίο δομούν τη ζωή τους οι οικογένειες που ζουν «ταξιδεύοντας» εξαρτάται από τις απαιτήσεις κάθε οικογένειας. Όμως, η Χόλεϊ πιστεύει πως όσο περισσότεροι άνθρωποι αμφισβητούν δομές που ορίζουν την εργασία και την εκπαίδευση, θα «κανονικοποιούνται» όλο και περισσότερο διαφορετικοί τρόποι οικογενειακής ζωής. Σύμφωνα με την ίδια, «παρατηρούμε μεγάλες αλλαγές και είναι συναρπαστικό».