Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 20 Αυγούστου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η άφιξη των πρώτων τραυματιών από το Μικρασιατικό Μέτωπο, συνοδεύεται από άρθρα – ύμνους στον ηρωισμό του ελληνικού στρατού, σε μία προφανή προσπάθεια η σύμπτυξη των στρατευμάτων να μην κλονίσει το ηθικό κυρίως των Ελλήνων πολιτών…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΕΜΟΛΕΝ…

«Δεν είνε δυνατόν επομένως άνευ γελωτοποιήσεως της Ελλάδος να γίνεται λόγος περί εφαρμογής σχεδίου. Εάν άψυχοι κυβερνούν και άτονοι δρώσιν, ας αφίσωσι την θέσιν εις τους τολμώντας. Η Ελλάς δεν πρέπει να αφεθή παρέχουσα την εντύπωσιν ηττηθέντος. Ο εχθρός πρέπει να εκτοπισθή»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ

«Απεδείχθη ήδη ότι η Μικρασιατική εκστρατεία δεν δύναται να εξακολουθήση επ’ άπειρον, άνευ κινδύνων την σοβαρότητα των οποίων έπρεπε ν’ αντιληφθώσιν ήδη και οι από των δημοσιογραφικών γραφείων ατρόμητοι, οι εκτελούντες καθ’ εκάστην ηρωϊκάς επελάσεις κατά του εχθρού. Η Ελλάς εις την Μικράν Ασίαν δεν αγωνίζεται κατά του συρφετού των Κεμαλικών, αλλά κατά των κραταιών των συμμάχων»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Ευτυχώς, την Ελλάδα κυβερνούν σήμερον κυβερνήται νουνεχείς και φιλοπάτριδες έχοντες πλήρη την συναίσθησιν των εκ του αξιώματος το οποίον ενεπιστεύθη εις αυτούς ο λαός υποχρεώσεων. Εφορεύει δε και παρακολουθεί την δράσιν αυτών αφ’ υψηλού μεγαλοπράγμων Βασιλεύς, ώστε να υπάρχη πλήρης η βεβαιότης, ότι δεν θα υπάρξη κακή η διαχείρισις των εθνικών ζητημάτων και ότι ταύτα θέλουσιν αχθή εις αίσιον πέρας σύμφωνα προς τας βλέψεις και τα όνειρα της αθανάτου Ελληνικής Φυλής»

• ΕΠΙΘΕΣΙΝ ΚΑΜΝΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ

ΕΘΝΟΣ

• ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ

«Έφθασαν από την Σμύρνην οι πρώτοι τιμημένοι τραυματίαι των τελευταίων μαχών. […] Η εθνική ψυχή υποκλίνεται με συγκίνησιν και ευγνωμοσύνην ενώπιον των ηρωϊκών νεκρών, υποδεχομένη δε με συγκίνησιν τους τραυματίας, απευθύνει την θερμήν έκκλησίν της υπέρ της μέχρις εσχάτων αντιστάσεως εις εκείνους που πάντοτε εξετέλεσαν το καθήκόν των και θα το εκτελέσουν και τώρα»

• ΟΙ ΘΕΟΜΙΣΗΤΟΙ
• ΤΟ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟΝ ΔΡΑΜΑ

Αι τάσεις του εν Γαλλία. Μάταιαι ελπίδες αναγεννήσεως… Η κίνησις και η υποστήριξις των ‘’νέων’’ συγγραφέων

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΑΣ ΑΠΕΣΥΡΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΡΑΜΜΗΝ ΤΟΥ ΟΥΣΣΑΚ

ΑΙ ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΑΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΝΟΤΙΟΝ ΤΟΜΕΑ ΕΠΑΝΕΥΡΟΝ ΤΗΝ ΕΠΑΦΗΝ – Ο ΕΧΘΡΟΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙΣ 150 ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ ΤΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΕΧΑΛΑΡΩΣΕ ΤΗΝ ΟΡΜΗΝ ΤΟΥ

• ΠΟΥ ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑΙ ΜΑΣ

«Θα ήτο εν τούτοις παρήγορον, αν οι ατυχώς ηγούμενοι του έθνους μας σήμερον αντιληφθούν και την τελευταίαν ταύτην στιγμήν την οδυνηράν θέσιν, εις ην περιήγαγον και εαυτούς και την πατρίδα μας και δεικνύοντες την απαιτουμένην αυταπάρνησιν συντελέσουν και αυτοί, όπως επανέλθωμεν από το βάραθρον, εις ο μας έρριψαν, προτού το καταχώσουν οι επικείμενοι χείμαρροι. Αν και μόνον αυτό εγίνετο θα εμετρίαζε τους σημερινούς φόβους μας και τας ανησυχίας μας»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ ΤΟΥ ΑΦΙΟΝ ΚΑΡΑΧΙΣΑΡ
• ΘΕΛΕΤΕ ΨΥΧΙΚΗΝ ΕΝΩΣΙΝ! ΙΔΟΥ Η ΚΟΛΥΜΒΗΘΡΑ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

«Και προδίδετε το καθήκον σας απέναντι των γενναίων εκείνων ανδρών, οίτινες ορθώνουν τα στήθη των κατά του εχθρού και κατακόπτουν τα κύματά του, εφ’ όσον δεν στέλλετε εις ενίσχυσιν των τας φάλαγγας των εμπειροπολέμων αξιωματικών, τους οποίους κρατείτε δεσμίους και ασχάλλοντας εις την ζώνην του εσωτερικού, όταν ο πόθος των και το καθήκόν των επιβάλλει να ήσαν εις την ζώνην του πυρός! Δημιουργήσατε και χαλυβδώσατε την ψυχική ενότητα όλων των Ελλήνων αξιωματικών ενώπιον του εχθρού. Δεν εξασφαλίζετε ούτω πλήρη και τελικήν την νίκην, αλλά συντελε΄τε πράγματι την ιεράν ένωσιν όλων των Ελληνικών ψυχών»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΝΑ ΦΥΓΕΤΕ ΤΟ ΤΑΧΥΤΕΡΟΝ

«Ας φύγουν τώρα το ταχύτερον. Διότι όσον γρηγορώτερα εγκαταλείψουν την Κυβέρνησιν της Χώρας, τόσον αι ζημίαι της Πατρίδος θα είνε ολιγώτεραι. Φύγετε λοιπόν, φύγετε το ταχύτερον και παραχωρήσατε την θέσιν σας εις άλλους δυναμένους να αναστηλώσουν την στρατιωτικήν τιμήν της Ελλάδος. Πάσα ώρα παρερχομένη εν αδρανεία εκατονταπλασιάζει τας ζημίας και τα δεινά της Πατρίδος»

ΕΣΤΙΑ

• Η ΜΟΝΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

«Οι σημερινοί Κυβερνήται εφάνησαν πάντοτε κατώτεροι των περιστάσεων και ανίκανοι να κυβερνήσουν Κράτος μεγαλείτερον εκείνου, εις το οποίον απέκτησαν την πολιτικήν των αγωγήν μέχρι του 1910, δεν έχουν τουλάχιστον την αρετήν να συναισθανθούν την ανεπάρκειάν των και το θάρρος να ομολογήσουν ανικανότητα, την οποίαν βροντοφωνούν τα πράγματα. Θα ήτο, εν τούτοις, η μόνη, η πρώτη και τελευταία υπηρεσία, την οποίαν θα ηδύναντο να προσφέρουν εις ατυχή Χώραν αξίαν καλυτέρων κυβερνητών και καλυτέρας τύχης»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΕΝ Μ. ΑΣΙΑ

ΤΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΜΑΣ ΕΞΕΚΕΝΩΣΑΝ ΤΟ ΕΣΚΗ-ΣΕΧΗΡ

ΟΠΟΥ ΑΙ ΜΑΧΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΝΟΤΙΟΝ ΤΟΜΕΑ – Η ΣΥΜΠΤΥΞΙΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΜΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΩΣ – ΠΟΣΟΝ ΠΡΟΗΛΑΣΕ Ο ΕΧΘΡΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ

«Τονίζεται, ότι ο Ελληνικός Στρατός διατηρεί ακεραίαν την πρωτοβουλίαν των κινήσεώντου εις τας νέας γραμμάς, τας οποίας καταλαμβάνει. Ο στρατός μας ενισχύεται διά σοβαρών αποσπασμάτων»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΑΣ

«Ας ρίψωμεν εν βλέμμα εις το πρόσφατον παρελθόν και ας ανασκοπήσωμεν τα γεγονότα της όλης Μικρασιατικής περιπετείας. Ουδέν άλλο θα ίδωμεν ή σειράν αδιάκοπον υπερόχων ηρωϊκών πράξεων. […] Ας αναλογισθώμεν τας πικροτάτας και παντοειδείς στερήσεις και κακουχίας τας οποίας υπέστη. Και θα πεισθώμεν ότι ο στρατός μας, το καύχημά μας, είνε και θα είνε πάντοτε εις το ύψος της περιωπής του και υπέρποτε αντάξιος της αγάπης και της ευγνωμοσύνης του έθνους»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ

ΙΚΑΝΗ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ – ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ κ. ΣΤΡΑΤΟΥ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΙΠΕ ΚΑΙ ΕΛΑΛΗΣΕΝ…

ΑΙ ΟΛΙΓΑΙ ΣΤΙΓΜΑΙ ΠΟΥ ΥΠΟΛΕΙΠΟΝΤΑΙ

«Πάντως ολίγαι ακόμη στιγμαί υπολείπονται διά τον Ελληνικόν Λαόν όπως υποδείξη προς τους Νοεμβριανούς άρχοντάς του να ΦΥΓΟΥΝ το ταχύτερον και προτού εκδοθή η επί Ιταλικού εδάφους καταδικαστική εναντίον της Ελλάδος απόφασις. Διότι κατόπιν θα είνε πολύ αργά. Η τιμωρία των αιτίων των καταστροφών, όσον και αν εξιλεώση το έγκλημα της 1^ης Νοεμβρίου, δεν θα ημπορέση όμως να διασώση τίποτε εξ όσων είνε ακόμη δυνατόν να διασωθούν κατά τας ολίγας στιγμάς που υπολείπονται»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΠΡΟΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΙΝ ΤΩΝ ΘΥΣΙΩΝ ΜΑΣ

«Ο στρατός και το Έθνος γνωρίζουν το καθήκόν των. Έχουν επίγνωσιν του δέοντος γενέσθαι και έχουν την απόφασιν να αγάγουν την Ελλάδα εν ασπίλω τιμή προς τας μόνας υπ’ αυτών παραδεκτάς λύσεις των εκκρεμών ζητημάτων της. Όσοι από πολλού καιρού ώφειλον να σταθμίοσυν τας ευθύνας και την ικανότητά των, σήμερον δε ευθυνολογούν αυτοί μεταξύ των ασχολούμενοι εις την κατανομήν του ποσοστού της ευθύνης εκάστου, ας αντιληφθούν εγκαίρως το τελευταίον καθήκόν των προς το Έθνος και τον στρατόν»

• ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΙ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ – ΟΙ ΔΙΑΚΟΜΙΣΘΕΝΤΕΣ ΕΙΣ ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΠΡΩΪΝΗ

• Ο ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΩΜΕΝ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ

ΟΙ ΝΑΝΟΙ ΑΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΘΕΣΙΝ ΤΩΝ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΙΓΑΝΤΑΣ

«Εάν η Κυβέρνησις των ημιμέτρων, και της ΑΒΟΥΛΙΑΣ δεν έχη το σθένος να ανέλθη εις το ύψος των εθνικών περιστάσεων και να προσανατολισθή προς τους πόθους του Ελληνικού Λαού, ΑΣ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗ εντός της ημέρας […] Χρειάζονται ΑΝΔΡΙΑΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. Να κτηπηθή αμέσως η Κωνσταντινούπολις. Το σκέπτονται οι ξένοι αυτό το πράγμα και δεν το σκέπτονται οι Έλληνες; Οι νάνοι ας παραχωρήσουν τη θέσιν των εις τους ΓΙΓΑΝΤΑΣ. Διότι βεβαίως γίγαντες θα είνε εκείνοι, οίτινες θα προβούν εις τοιαύτα ΤΟΛΜΗΜΑΤΑ, τα οποία θα κρίνουν την τύχην ολοκλήρου του Ελληνισμού»

ΣΚΡΙΠ

• Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΑΣ ΚΑΤΕΛΑΒΕ ΓΡΑΜΜΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΣ ΤΟΥ ΟΥΣΣΑΚ
• Η ΥΠΟΧΡΕΩΣΙΣ

«Η Ελληνική Κυβέρνησις έχει το καθήκον και την υποχρέωσιν να προβή εις αποφάσεις, εις αποφάσεις αμέσους ουχί αποβλεπούσας εις την ρύθμισιν της ειδικής εν Μικρασία καταστάσεως, ήτις παρά τον επεκτατικόν χαρακτήρα της απομένει πάντοτε μία των όψεων του όλου ζητήματος, καθορίζουσα σταθερώς την πολιτικήν αυτής έναντι του Ανατολικού ζητήματος εν τω συνόλω αυτού. Η πορεία του εχθρού θ’ ανακοπή. Μετά την ανακοπήν;»

• ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΓΡΑΜΜΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΣ ΤΟΥ ΟΥΣΑΚ

Η ΣΥΜΠΤΥΞΙΣ ΕΓΕΝΕΤΟ ΑΝΕΥ ΣΟΒΑΡΑΣ ΠΙΕΣΕΩΣ – ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΟΧΗ ΤΩΝ ΣΤΑΡΤΙΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ – ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΕΧΘΡΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΙ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ

«Εφ’ όσον δε δεν φρονούν, ότι πρέπει να καλέσουν την Εθνοσυνέλευσιν και να ζητήσουν την έγκυρον γνώμην της, επιβάλλεται όχι πλέον ανασχηματισμός της Κυβερνήσεως, αλλ’ εθνικός συνασπισμός, ούτως ώστε διά πάσαν εξέλιξιν των εθνικών μας ζητημάτων να φέρουν την ευθύνην όλοι οι πολιτικοί μας παράγοντες και όλα τα πολιτικά κόμματα»

• Η ΝΑΥΛΑΓΟΡΑ

ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΖΩΗΡΟΤΗΣ ΝΑΥΛΩΣΕΩΝ ΔΙ’ ΑΜΕΡΙΚΗΝ – ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΠΕΡΙ ΛΗΞΕΩΣ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ – ΑΙ ΤΙΜΑΙ ΤΩΝ ΝΑΥΛΩΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΑΠΩΛΕΙΑΙ ΑΤΜΟΠΛΟΙΩΝ, ΒΕΝΖΙΝΟΠΛΟΙΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΙΟΦΟΡΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1921