Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Παρά την παραβίαση των ουδετέρων ζωνών από τα στρατεύματα του Κεμάλ και την άρνηση του να εκκενώσει τα καταληφθέντα σημεία, οι Συμμαχικές Δυνάμεις σπεύδουν να τον συναντήσουν, θεωρώντας ότι θα εξασφαλίσουν την ειρήνη. Ακόμη και η Αγγλία φέρεται έτοιμη να αποδεχθεί τις απαιτήσεις του Κεμάλ, αν εξασφαλίσει το ζήτημα των Στενών. ‘’Πόση βία και σπουδή διά την σύγκλησιν της προκαταρκτικής Διασκέψεως των Μουδανιών!’’…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΟ ΜΟΝΟΠΩΛΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥ

«Παρά τη Κυβερνήσει, ως ανεκοινώθη, κρατεί σκέψις όπως αφεθή ελεύθερον το εμπόριον των αλεύρων και του άρτου, καταργουμένου του υπάρχοντος κρατικού μονοπωλίου […] Το μονοπώλιον τούτο, καθιερωθέν εξ ανάγκης από ετών, δεν είχε φορολογικόν σκοπόν, ως συνήθως, αλλά προστατευτικόν των απορωτέρων τάξεων […] Η διατήρησις του μονοπωλίου του άρτου μέχρι του τερματισμού του πολέμου αποτελεί ζήτημα εσωτερικής τάξεως»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΙΣ ΧΑΡΙΝ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ

«Διότι πας τις ανεξαιρέτως αντιλαμβάνεται ότι άνευ ψυχικής συνδέσεως όλων και της αποκαταστάσεως της εθνικής ενότητος, η Ελλάς δεν θα κατορθώση να γίνη ισχυρά εντός βραχυτάτου μάλιστα χρόνου, τόσον δε ισχυρά ώστε να στηρίξη εις την ισχύν της την επιτυχίαν του εθνικού αγώνος και την δικαίωσιν της ιεράς της υποθέσεως. Με εσωτερικάς διαιρέσεις δεν διεξάγονται οι εθνικοί αγώνες. Η εσωτερική διαίρεσις είνε εκείνη ήτις επέφερε τον φοβερόν ηθικόν κλονισμόν, όστις προεκάλεσε το ατύχημα εν Μ. Ασία. Τα παθήματα ας γίνουν εις ημάς διδακτικά»

ΕΘΝΟΣ

• ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟΝ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ

«Το επαναλαμβάνομεν δεν επιτρέπονται άμετροι αισιοδοξίαι, καθ’ όσον δεν γίνονται θαύματα. Αλλά πρέπει να έχωμεν την πίστιν, ότι η Ελλάς ανακτά πάλιν έδαφος ΥΠΟ ΠΑΣΑΝ ΕΠΟΧΨΙΝ. Τιμιώτατα συμφέροντα του Έθνους δεν επιτρέπουν να επεκταθώμεν εις την ΠΕΡΙ ΑΥΤΗΝ ΚΑΙ ΕΝ ΑΥΤΗ τελουμένην κίνησιν αποκαταστάσεως και αναγεννήσεως. Αλλ’ ο λαός ας έχη πίστιν. Και ας δείξη ευψυχίαν. Η Επανάστασις σώζει την Ελλάδα! Τούτο είνε το βέβαιον γεγονός»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΔΙΑΒΗΜΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ – Η ΑΓΓΛΙΑ Θ’ ΑΠΟΣΧΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΜΑΤΟΣ
• ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΧΡΟΥΣ Ή ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ

«Περί συμμετοχής εις την Κυβέρνησιν των ηνωμένων κομμάτων κανείς βέβαια δεν εσκέφθη. Αυτά μαζί με το καθεστώς των ανετράπησαν από την Επανάστασιν. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων επίσης δεν είνε δυνατόν να μετάσχη με τα μαχητικά στοιχεία του, διότι, αποβλέπον φυσικά να εφαρμόση την πολιτικήν του, έχει ανάγκην προς τούτο της λαϊκής εγκρίσεως. Δεν θεωρεί ούτε έντιμον ούτε συμφέρον να εκμεταλλευθή το επαναστατικόν κίνημα του στρατού, διά να εισέλθη εις την Κυβέρνησιν από του παραθύρου»

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ ΑΝΕΓΝΩΡΙΣΕ ΤΟΝ ΝΕΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ
• ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΑΝΕΧΩΡΗΣΑΝ ΔΙΑ ΤΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ
• Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ ΤΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ

«Αλλ’ η προδιάσκεψις αύτη δεν είνε άλλη παρά την προβλεπομένην εν τη προς Κεμάλ διακοινώσει των τριών Συμμαχικών Δυνάμεων της 10^ης Σεπτεμβρίου και σκοπούσαν εις την προκαταρκτικήν εκτέλεσιν των περί Θράκης όρων αυτής. Ποίοι οι όροι ούτοι : Η εκκένωσις της Θράκης, η αποχώρησις των Ελληνικών στρατευμάτων της Θράκης εις γραμμήν, ήτις ήθελε καθορισθή υπό των Συμμάχων στρατηγών από κοινού μετά των Τουρκικών και Ελληνικών σταρτιωτικών Αρχών»

• Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΤΑΞΗ ΤΗΝ ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑΝ;

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΜΟΝΟΝ ΣΤΑΡΤΙΩΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΘΟΥΝ ΕΙΣ ΤΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ – Η ΕΛΛΑΣ ΘΑ ΑΡΝΗΘΗ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΨΗ ΤΗΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ ΕΑΝ ΘΙΓΗ ΑΥΤΗ ΤΟ ΘΡΑΚΙΚΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
• ΘΑ ΑΡΝΗΘΩΜΕΝ ΥΠΟΤΑΓΗΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ

«Η πάλη εις τας συζητήσεις θα διεξαχθή κυρίως μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας. Ο αγών της επικρατήσεως εν τη Εγγύς Ανατολή των δύο αυτών Δυνάμεων ΕΙΝΕ ΑΓΩΝ ΥΨΙΣΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ. Αγών παγκοσμίου κύρους και επιβολής. Αγών εθνικού γοήτρου και κρατικής ισχύος. […] Και ιδού διατί οι αντιπρόσωποι της Ελλάδος Θ’ ΑΡΝΗΘΩΣΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΧΗΝ των τυχόν ανελευθέρων και απανθρώπων αποφάσεων των Μουδανιών»

• ΕΙΝΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΧΗΝ ΤΟΥ

ΕΣΤΙΑ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Η ιστορία δεκαετών νικηφόρων αγώνων του Ελληνικού Έθνους θα ήτο φρικτόν να σφραγισθή με την Μικρασιατικήν φυγήν. Αλλά θα ήτο αποτρόπαιον να σφραγισθή με την ουσίαν της Θράκης. Διότι η θυσία της Θράκης θα είνε η θυσία και η ατίμωσις της Ελλάδος. […] Αλλά η Ελλάς δεν θ’ αποθάνη. Διότι το Έθνος ολόκληρον θα πυργωθή εις απόρθητον προμαχώνα πρό των πυλών της Ελληνικής Πατρίδος»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ

«Ο τηλέγραφος της χθες μας ανήγγειλε την βαρυσήμαντον είδησιν, ότι ο Άγγλος επιτετραμμένος κ. Λίντλεϋ, κατόπιν οδηγιών της κυβερνήσεώς του, ενεγράφη χθές εις το βιβλίον των Ανακτόρων. […] Είνε έναρξις της διεθνούς αναγνωρίσεως του νέου υπό της επαναστάσεως διαμορφωθέντος καθεστώτος, ασφαλής δε ένδειξις, ότι ταχέως θα επακολουθήση καθολική διεθνής αναγνώρισις του νέου εν Ελλάδι καθεστώτος»

• VENDETTA
• ΤΑ ΝΕΥΡΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΘΑΛΨΙΝ – ΑΙ ΞΕΝΑΙ ΠΑΡΟΙΚΙΑΙ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ – ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΕΞΟΔΟΣ ΚΑΙ ΕΚ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΕΙΣ ΝΕΑΝ ΚΡΙΣΙΜΟΝ ΦΑΣΙΝ

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΤΗΣ ΠΡΟΦΙΑΣΚΕΨΕΩΣ ΤΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ – ΠΩΣ ΑΠΕΦΑΣΙΣΘΗ ΠΟΥ ΕΣΤΗΡΙΧΘΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΘΗ Η ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΚΕΜΑΛ

ΑΙ ΓΑΛΛΙΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΕΝ ΑΝΑΤΟΛΗ ΝΕΟΝ ΓΕΓΟΝΟΣ

[Υπό τον άνωθι τίτλον η χθές ληφθείσα ημιεπίσημος ‘’Τριμπούνα’’ της Παρασκευής δημοσιεύει το κάτωθι άρθρον εξ ού διαφαίνεται η Βενιζελοφοβία του Ιταλικού τύπου και η ανησυχία αυτού :]

• Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΣΑ ΤΑΣ ΑΡΧΑΣ – Ο κ. ΖΑΪΜΗΣ ΔΕΝ ΔΕΧΕΤΑΙ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Και η Επανάστασις και ο κ. Βενιζέλος έχουν να αντιμετωπίσουν δυσχερείας τρομακτικάς. Ας μη αυταπατώμεθα και ας μη αισιοδοξούμεν υπερμέτρως. Κατόπιν του θανατηφόρου πλήγματος το οποίον κατέφερε κατά της Ελλάδος το καταλυθέν καθεστώς, θα απαιτηθούν αγώνες μεγάλοι διπλωματικοί. […] Ο κ. Βενιζέλος καλείται να θαυματουργήση. Και ασφαλώς θα πρόκειται περί θαύματος εάν καταστή δυνατόν να σωθή η πέραν του Έβρου Θράκη επί της οποίας ενέγραψε προσημείωσιν ο Κεμάλ δυνάμει τίτλων τους οποίους του παρέσχε το καταλυθέν καθεστώς, εργασθέν συστηματικώς και εγκληματικώς επί δύο περίπου έτη»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ

«Ουδέποτε τοιαύτης σημασίας Διάσκεψις συνεκλήθη με τόσην κεραυνοβόλον σπουδήν. Και φρονούμεν ότι δεν αφιστάμεθα της αληθείας, αν αποδώσωμεν την σπουδήν ταύτην εις φόβους υφισταμένους εις τινας συμμαχικούς κύκλους, μήπως η επελθούσα εν Ελλάδι μεταβολή δυσχεράνη την πραγματοποίησιν των διά την Θράκην αποφάσεων. Εις την προκαταρκτικήν Διάσκεψιν, εις την οποίαν θα παρακαθήσουν και τρεις στρατιωτικοί πληρεξούσιοι της Ελλάδος, θα συζητηθή, βεβαιότατα το ζήτημα των Στενών και θα επιδιωχθή η αποσόβησις της Αγγλοκεμαλικής ρήξεως»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΕΙΝΕ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΣΥΜΠΟΛΕΜΗΣΩΜΕΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ ΩΣ ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΠΛΕΟΝ ΑΥΤΩΝ – ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΝ ΑΡΘΡΟΝ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΜΟΝΤΕΡΓΟΝΕΛ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΠΟΨΕΩΣ ΤΑΥΤΗΣ
• ΟΧΙ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ

«Η Επαναστατική Επιτροπή ας προσέξη περισσότερον εις το πνεύμα του Λαού παρά εις τας βλέψεις των κομμάτων. Διότι ο Λαός εδέχθη ασμένως την Επανάστασιν διά να ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ, ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ και όχι το έν ή το άλλον κόμμα. Και εκείνο που προέχει σήμερον, είνε η ένωσις του Έθνους διά να επιδοθώμεν πάντες εις την σωτηρίαν της Πατρίδος»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΟΛΑ – ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Και πολύ φοβούμεθα ότι, προϊόν πεπλανημένης αντιλήψεως περί των Ελληνικών διαθέσεων η Διάσκεψις των Μουδανιών, είνε καταδικασμένη εις αποτυχίαν. Τι δύναται να επακολουθήση; Δεν είμεθα υποχρεωμένοι να το γνωρίζωμεν. Μας αρκεί να γνωρίζωμεν τι θα πράξωμεν ημείς, να γνωρίζωμεν ότι υα σύνορα της Θράκης δεν φρουρούν απλώς οι πεντήκοντα ή εκατόν χιλιάδες των Ελληνικών λογχών, αι οποίαι ευρίσκονται παρατεταγμέναι εκεί επάνω. Φρουρεί η ψυχή του ενός και αδιαιρέτου Ελληνικού Έθνους. Εις την ηθικήν των συμβιβασμών, την οποίαν τόσον καλά γνωρίζουν να εφαρμόζουν οι Σύμμαχοι εις βάρος των άλλων, είμεθα ικανοί να αντιτάξωμεν εν ανάγκη την ηθικήν της υπέρ των όλων θυσίας»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΣ ΖΗΤΕΙ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗΝ ΤΟΥ ΣΥΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ
• ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟΝ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ

«Η κυβέρνησις λοιπόν, εφ’ όσον ήδη μελετά την τροποποίησιν του εκλογικού συστήματος ας μη σταματήση εις την κατάργησιν της ευρείας περιφερείας και την εισαγωγήν του ψηφοδελτίου, αλλ’ ας πραγματοποιήση την εισαγωγήν του συστήματος της αναλογικής αντιπροσωπείας το οποίον, ισχύει ήδη από ετών εις τας πλέον πολιτισμένας Ευρωπαϊκάς χώρας»

• ΕΝΤΟΝΟΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΙΑ ΤΗΣ ΡΩΣΣΙΑΣ – ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩ – ΝΑ ΣΥΓΚΛΙΘΗ ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ

ΣΚΡΙΠ

• Η ΑΓΓΛΙΑ, Η ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΒΕΛΓΙΟΝ ΑΝΕΓΝΩΡΙΣΑΝ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΓΕΩΡΓΙΟΝ
• ΔΙΑ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ !

«Δεν πρόκειται να σώσωμεν την Θράκην μόνον διά μιάς στρατιωτικής ενεργείας ή αντιστάσεως. Πρόκειται να διασώσωμεν τον χαρακτήρα της Φυλής, να διατηρήσωμεν αυτόν αλώβητον, να προασπίσωμεν αυτόν από παντός μολύσματος, το οποίον θα εξησθένει αυτόν. Πρέπει πάντες να πιστεύσωμεν ότι η διάσωσις της Θράκης δεν θ’ αποτελέση απλώς στρατιωτικήν ή διπλωματικήν νίκην, αλλά θα είναι η έκφρασις της θελήσεως του Έθνους όπως ζήση ισχυρόν, όπως διασώση τον χαρακτήρα αυτού, όπως παραμείνη ακλόνητον διά την συνέχισιν του ιστορικού του προορισμού»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΕΙΣ ΤΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ

«Σήμερον συνέρχονται εις τα Μουδανιά οι Ύπατοι Αρμοσταί των τριών Συμμάχων Δυνάμεων εν Κωνσταντινουπόλει και οι αντιπρόσωποι του Κεμάλ, χωρίς να καταστή δυνατόν, εν τη βία της Διασκέψεως να παραστούν και οι Έλληνες αντιπρόσωποι, πολύ αργά ειδοποιηθείσης προς τούτο της Ελληνικής Κυβερνήσεως. Τούτο, αν δεν σημαίνει περιφρόνησιν προς την Ελλάδα, πάντως όμως έχει την σημασίαν ότι δεν λαμβάνεται σοβαρώς υπ’ όψιν η γνώμη της και ότι εις τα Μουδανιά πρόκειται απλώς να συζητηθούν οι όροι της ανακωχής, συμφώνως προς τα κελεύσματα και τας αξιώσεις του Κεμάλ»

• Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ