Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η ανάμιξη της Ρωσίας και η στροφή της αγγλικής πολιτικής, απασχολούν τα δημοσιεύματα. Ο διεθνής Τύπος προαναγγέλλει ότι ‘’οι Έλληνες να υποχρεωθώσι να εγκαταλείψωσι την Θράκην τάχιστα, αρκεί οι Κεμαλικοί ν’ αποδεχθώσι την ελευθερίαν των Δαρδανελλίων’’. Η πρόσκληση απευθύνει ο υπουργός Στρατιωτικών να καταταγούν εθελοντικά στο στρατό αποστρατευθείσες ηλικίες, συνοδεύεται από άρθρα με εμψυχωτικό χαρακτήρα…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΥΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑΝ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Αλλ’ η επανάστασις δεν επεβλήθη διά να αναρριπήση τα πολιτικά πάθη και διά να ωθήση την χώραν εις νέαν διαμάχην. Ήλθε με την επαγγελίαν ότι θα θέση τέρμα εις αυτήν. Και την επαγγελίαν της αυτήν εξεπλήρωσεν από των πρώτων ημερών. […] Εν τω μεταξύ το έθνος έχει να διεξαγάγη άλλον αγώνα, τον εθνικόν. Υπό την ηγεσίαν της επαναστάσεως, απερίσπαστον από πάσαν άλλην σκέψιν, από πάσαν κομματικήν ιδιοτέλειαν, ηνωμένον και ομονοούν, θα τον διεξαγάγη και θα νικήση»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣ ΜΟΥΔΑΝΙΑ

«Αγνοούμεν ποίας οδηγίας έχουν οι Έλληνες αντιπρόσωποι διά την στάσιν, ην δέον να τηρήσουν εις Μουδανιά εις την περίπτωσιν ταύτην. Αλλά δεν αμφιβάλλομεν ποσώς ότι θ’ αρνηθούν να μετάσχουν συζητήσεως, ήτις σημαίνει παράδοσιν αμαχητεί εθνικού εδάφους εις τον εχθρόν. […] Διότι δεν υπάρχει παράδειγμα εν τη ιστορία χώρας παραδοθείσης αμαχητί εις τας ορέξεις του εχθρού»

ΕΘΝΟΣ

• ΑΣ ΕΥΨΥΧΗΣΩΜΕΝ!

«Άς το εννοήσωμεν δε πάντες: Θα ήτο διά την Ελλάδα αυτοκτονία η απώλεια της Θράκης. Και με τοιαύτην απόφασιν ας αναμείνωμεν, παρασκευαζόμενοι διά παντός τρόπου. Από την ΙΔΙΑΝ ΗΜΩΝ ΔΥΝΑΜΙΝ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ πρό παντός η διατήρησις της Θράκης. […] Παρ’ όλας τας δυσχερείας και τας εχθρότητας, ας εις παν βήμα της συναντά εξωτερικώς η Επανάστασις, δυνάμεθα ν’ ατενίζωμεν εις την ΒΕΛΤΙΩΣΙΝ, αρκεί να το ΘΕΛΗΣΗ το Έθνος όλον, σιδηρώς συνηνωμένον εν τω μεγάλω και ιερώ σκοπώ. Ας ευψυχίσωμεν : Τάχ’ αύριον έσετ’ άμεινον»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΠΑΤΡΙΣ ΜΑΣ ΚΑΛΕΙ

ΟΛΟΙ ΥΠΟ ΤΑΣ ΣΗΜΑΙΑΣ ΤΗΣ. Η ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΤΑΡΤΙΩΤΙΚΩΝ

• ΕΜΠΡΟΣ ΠΑΝΤΟΤΕ ΔΙ’ ΑΠΟΔΟΣΙΝ ΕΥΘΥΝΩΝ
• ΠΩΣ ΔΙΕΥΑΧΘΗ Η ΕΚΚΕΝΩΣΙΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΠΩΣ ΣΧΟΛΙΑΖΕΤΑΙ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΙΣ ΤΟΥ κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΚΩΡΖΟΝ
• ΣΤΡΑΤΟΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ. Η ΜΟΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΕΙΣ ΤΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ

«Η Κυβέρνησις εάν καλώς αντιλαμβάνεται την οξυτάτην κρίσιν, ην διανύει αυτάς τας ώρας διπλωματικώς η εθνική μας υπόθεσις εις παραμονάς τις οίδεν οποίων δυσμενών αποφάσεων των Μουδανιών, τας οποίας η Ελλάς ποτέ δεν θα δεχθή διά να γίνη αυτή άτιμον σφάγιον υπέρ της τιμής των άλλων (…) μίαν έχει να δώση απάντησιν – απάντησιν Ελληνικήν: Όχι! Ποτέ την Θράκην! Την ζώσαν απάντησιν μιας Στρατιάς εκατόν χιλιάδων μαχητών εις την Θράκην»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΕΛΛΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΩΣ ΕΔΗΛΩΣΕΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΘΑ ΕΚΚΕΝΩΣΗ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

ΑΙ ΧΘΕΣΙΝΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΜΥΣΤΙΚΑΙ – Η ΑΓΓΛΙΑ ΔΕΝ ΣΥΜΦΩΝΕΙ ΕΙΣ ΕΚΒΙΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

• ΠΡΟΣΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΑΙ

«Πάντα τα εκ Λονδίνου και Παρισίων ραδιοτηλεγραφήματα της νυκτός αναφέρουν, ότι μελετάται υπό των Συμμάχων ‘’Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ της Ανατολικής Θράκης υπό διασυμμαχικών στρατευμάτων μέχρι της γραμμής, την οποίαν θα εκκενώσουν τα Ελληνικά στρατεύματα και η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ εν αυτή Τουρκικής χωροφυλακής’’. […] Ότι η εκκένωσις της Ανατολικής Θράκης έχει ήδη ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΗ ΚΑΤ΄ΑΡΧΗΝ υπό των Συμμάχων καταφαίνεται εκ της ομοφώνου σχεδόν αρθρογραφίας του γαλλικού, ιταλικού και αγγλικού Τύπου»

• ΧΑΡΙΝ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

ΕΣΤΙΑ

• ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗΝ

«Εν Αμερική υπάρχουσι 300 χιλιάδες Ελλήνων, εκατοντάδες Ελληνικών σωματείων, υπάρχουσι δε και 300 χιλιάδες Αρμενίων και ισχυροί Αρμένιοι. Υπάρχει πρός τούτοις είς των πρωτίστων συνεργατών του Βενιζέλου, ο κ. Λάμπρος Κορομηλάς. Έχει και ο Οικουμενικός Πατριάρχης ισχυροτάτας γνωριμίας. Πιστεύομεν ότι η Αμερικανική συνείδησις δύναται δι’ αυτών να εξεγερθή εναντίον της πολιτικής ασυνειδησίας των Ευρωπαίων»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ!
• Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΤΕΩΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ

Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΙΣ – ΑΝΑΚΛΗΣΙΣ ΑΠΟΛΥΣΕΩΣ ΕΦΕΔΡΩΝ – ΝΕΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΙ ΔΙΑ ΔΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΩΝ ΑΓΟΡΑΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ

• Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

ΕΚΚΛΗΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗΝ – ΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΠΑΡΟΙΚΙΑΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΣΥΣΚΕΨΙΣ ΤΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ

«Είνε λίαν πιθανόν ότι ο Κεμάλ δεν θα αναμίξη εις την περί ανακωχής συζήτησιν το ζήτημα του Θρακικού καθεστώτος και εν τοιαύτη περιπτώσει η υπογραφή της ανακωχής δύναται να θεωρηθή ως βεβαία. αλλ’ εάν προβληθή τοιαύτη αξίωσις, δυνάμεθα να είμεθα βέβαιοι ότι η εν Κωνσταντινουπόλει συμμαχική κατοχή δεν είνε ευχερές να επεκταθή και καθ’ όλην την Θράκην και η τοιαύτη αξίωσις κατ’ αγγλικήν πρωτοβουλίαν την οποίαν θεωρούμεν εκ των προτέρων βεβαίως κατ’ ανάγκην θ’ απορριφθή»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΟΙΩΝΟΙ ΠΑΡΗΓΟΡΟΙ
• Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΙΣ
• ΤΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΓΟΥΛΙΕΛΜΟΥ Β’

ΠΑΤΡΙΣ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Δι’ αυτό είδομεν την Επανάστασιν μετά την αθόρυβον και αναίμακτον εκθρόνισιν του Βασιλέως να αλλάξη την αμφίεσίν της, να περιβληθή το ένδυμα μοναχής, να μετατραπή εις ιεροκήρυκα, να κηρύξη αυτή το Ευαγγέλιον, να συστήση εις πάντας ανεξαιρέτως την λήθην και να προσκαλέση όλους τους Έλληνας εις την αναδημιουργίαν του Έθνους και την σωτηρίαν της Πατρίδος, συγκεντρούσα εί το αυτό, όλας ανεξαιρέτως τας υλικάς, όλας τας ηθικάς και τας στρατιωτικάς δυνάμεις της Ελλάδος, χάριν της σωτηρίας της Θράκης»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΡΩΣΣΙΚΗΝ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΝ

«Η Ρωσσική διακοίνωσις αναφέρει εμφαντικώς την Ρωσσοκεμαλικήν συμφωνίαν διά το ζήτημα των Στενών. Πλέον τούτου, ομιλεί και περί των δικαιωμάτων της Τουρκίας ‘’επί εδαφών, τα οποία από πολλών αιώνων υπήρξαν ιδικά της’’ […] Είναι περιττόν να τονίσωμεν πόσον η Ρωσσική διακοίνωσις θα επιδράση εις τας αποφάσεις των Συμμάχων εν Μουδανίοις συζητητών, ως και εις την οριστικήν μέλλουσαν Διάσκεψιν διά την συνομολόγησιν της ειρήνης»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΜΟΝΟΝ ΣΤΑΡΤΙΩΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΘΟΥΝ ΕΙΣ ΤΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ – Η ΕΛΛΑΣ ΘΑ ΑΡΝΗΘΗ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΨΗ ΤΗΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ ΕΑΝ ΘΙΓΗ ΑΥΤΗ ΤΟ ΘΡΑΚΙΚΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
• ΘΑ ΑΡΝΗΘΩΜΕΝ ΥΠΟΤΑΓΗΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ

«Η πάλη εις τας συζητήσεις θα διεξαχθή κυρίως μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας. Ο αγών της επικρατήσεως εν τη Εγγύς Ανατολή των δύο αυτών Δυνάμεων ΕΙΝΕ ΑΓΩΝ ΥΨΙΣΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ. Αγών παγκοσμίου κύρους και επιβολής. Αγών εθνικού γοήτρου και κρατικής ισχύος. […] Και ιδού διατί οι αντιπρόσωποι της Ελλάδος Θ’ ΑΡΝΗΘΩΣΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΧΗΝ των τυχόν ανελευθέρων και απανθρώπων αποφάσεων των Μουδανιών»

• ΕΙΝΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΧΗΝ ΤΟΥ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΙΤΕ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ…

«’’Ας σπεύσωμεν όλοι υπό τας σημαίας. Η πατρίς μας καλεί’’. Είνε η φωνή της πατρίδος, η οποία μας καλεί. Η φωνή της Ελλάδος μας, η γλυκεία και ακαταπάλαιστος, η οποία έχει την δύναμιν ——- την ώραν των μεγάλων κινδύνων, να συναγείρη απ’ άκρου εις άκρον το Ελληνικόν εις άθλους δόξης ανεσπέρου. Ίτε παίδες Ελλήνων…»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΑΠΟΛΥΣΑΤΕ ΕΚ ΤΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΤΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ ΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ
• ΕΡΓΑΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ

«Το επικρατούν μέχρι της στιγμής παρά τη επαναστάσει πνεύμα, είνε το πνεύμα της συντηρήσεως, της παρούσης κοινωνικής τάξεως, πνεύμα που της εμπνέει το κεφαλαιοκρατικόν περιβάλλον, εντός του οποίου κινείται και δρα. Ο εργαζόμενος λαός αγνοείται μέχρι της στιγμής πλήρως, θεωρούμενος ως ποσότης μη αξία υπολογισμού»

ΣΚΡΙΠ

• ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ ΤΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ
• ΕΜΠΡΟΣ!

«Πάντες οι Έλληνες έχομεν την υποχρέωσιν να εργασθώμεν υπέρ της αντιστάσεως εις τας παρανόμους απαιτήσεις του βαρβάρου εχθρού, έχομεν το καθήκον να υψωθώμεν με μίαν ψυχήν και ενιαίαν θέλησιν ενώπιον του εχθρού και να αντιτάξωμεν εις αυτόν ουχί μόνον τα όπλα μας, αλλά την συναίσθησιν των υποχρεώσεών μας έναντι του μέλλοντος της Φυλής μας. Μία φωνή ας κινήση την Ελληνικήν δύναμιν και η φωνή αυτή ας είναι ο κεραυνός της θελήσεώς μας : Εμπρός! Διά την Θράκην!»

• ΑΣ ΣΠΕΥΣΟΥΝ ΟΛΟΙ ΥΠΟ ΤΑΣ ΣΗΜΑΙΑΣ ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΝΟΙ ΑΣ ΚΑΤΑΤΑΧΘΩΣΙΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΣ. ΤΟ ΑΠΑΙΤΕΙ Η ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Από τον ενθουσιώδη και αγνόν πατριωτισμόν της επαναστατικής επιτροπής αναμένομεν ταχείαν, ταχυτάτην την μοναδικήν διά τον σκοπόν της επαναστάσεως ενέργειαν της πυργώσεως του Θρακικού μετώπου, ούτως ώστε να εμπνευσθή η πεποίθησις και εις τον λαόν και να τον προθυμοποιήση εις κάθε θυσίαν χάριν της τιμής και των υψίστων συμφερόντων της κινδυνευούσης πατρίδος»

• Η ΚΡΙΣΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

Η Γαλλική Κυβέρνησις κατήργησε το οκτάωρον εργασίας εν τη Εμπορική Ναυτιλία – Διακοπή της κινήσεως εν Μασσαλία και εις άλλους Γαλλικούς λιμένας – Τα ατμόπλοια παροπλίζονται, τα δε πληρώματα αποχωρούν των εργασιών – Κατάργησις υπό της Γαλ. Κυβερνήσεως των Μονοπωλλιων της ακτοπλοΐας μεταξύ Γαλλίας και λιμένων Αλγερίου