Χανιά: Συγκλονιστική η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας στην Κάνδανο

Την ανάγκη υπεράσπισης της ιστορικής αλήθειας τόνισε σήμερα από την Κάνδανο, όπου βρέθηκε για την επέτειο των 75 χρόνων από την καταστροφή του χωριού από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.

Ο κ. Παυλόπουλος, ο οποίος ανακυρήχθηκε επίτιμος δημότης του δήμου Κανδάνου-Σελίνου, κατά διάρκεια ομιλίας του, χαρακτήρισε χρέος του να βρίσκεται σε χώρους θυσίας που στέλνουν το μήνυμα «ποτέ πια πόλεμος» και αναφερόμενος στην ανάγκη υπεράσπισης της ιερής αλήθειας πρόσθεσε: «Πολλώ μάλλον όταν υπάρχουν ακόμα και σήμερα ιστορικοί και δη Γερμανοί, ευτυχώς ελάχιστοι και απομονωμένοι, που δεν αισχύνονται να αρνούνται ιδίως τη σφαγή της Κανδάνου και της Βιάννου από τον γερμανικό στρατό κατοχής. Πρόκειται για πραγματικούς διαστροφείς της ιστορίας, οι οποίοι θα παίρνουν πάντα την απάντηση που τους αξίζει. Τα, δε, Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας μας, προτίστως για λόγους επιστημονικής δεοντολίας, οφείλουν να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά ως προς τις διακρίσεις που απονέμουν. Και από την άλλη πλευρά, την απαρέγκλιτη εφαρμογή του διεθνούς δικαίου ως στοιχειώδες δείγμα γραφής για την τελική επικράτηση του δικαίου και της νομιμότητας. Διότι, δίχως την επικράτησή τους υπάρχει ο κίνδυνος, ολοκαυτώματα όπως αυτό της Κανδάνου, έστω και με άλλη μορφή, να διαπραχθούν μελλοντικώς».

Για ακόμη μία φορά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διατύπωσε την άποψη ότι οι απαιτήσεις της Ελλάδος για το κατοχικό δάνειο και τις κάθε είδους αποζημιώσεις των θυμάτων του γερμανικού στρατού κατοχής είναι νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες.

Στα γεγονότα της περιόδου αναφέρθηκε σε ομιλία του ο καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Μαργαρίτης, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν ο κ. Περράκης και ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Απόστολος Βουλγαράκης. Στις εκδηλώσεις την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Επικρατείας Τέρενς Κουίκ, ενώ το «παρών» έδωσαν, μεταξύ πολλών άλλων, ο μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος, οι βουλευτές Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Βάλια Βαγιωνάκη και Αντώνης Μπαλωμενάκης, ο βουλευτής Ηρακλείου του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, ο πρώην υπουργός και πρώην βουλευτής Χανίων της ΝΔ Χρήστος Μαρκογιαννάκης, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, οι αντιπεριφερειάρχες Απόστολος Βουλγαράκης, Νίκος Καλογερής και Παναγιώτης Σημανδηράκης, οι δήμαρχοι: Χανίων Τάσος Βάμβουκας, Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης, Αποκορώνου Χαράλαμπος Κουκιανάκης, Σφακίων Γιάννης Ζερβός κ.ά.

Ολόκληρη η συγκλονιστική ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας:

«Συνεχίζοντας, όπως έχω στοιχειώδες χρέος ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, το προσκυνηματικό οδοιποιρικό μου στους μαρτυρικούς τόπους, στις μαρτυρικές πόλεις της πατρίδας μας, ύστερα από το Δίστομο και τα Καλάβρυτα -σας διαβεβαιώ ότι η σειρά είναι καθαρά θέμα συγκυρίας- βρίσκομαι σήμερα, προσκυνητής εδώ, στα αγιασμένα, αιματοβαμμένα χώματα της Καντάνου.

Και όπως έκανα και στις προηγούμενες περιπτώσεις, έτσι κι εδώ, θα πω τούτο: το ιερό θυσιαστήριο της Καντάνου μου θυμίζει το πραγματικό νόημα αυτής της μεγάλης τιμής που μου κάνετε κύριε Δήμαρχε να με ανακηρύξετε επίτιμο δημότη του Δήμου σας. Είναι ένα χρέος, το οποίο παίρνω πάνω μου ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας καθόλη τη διάρκεια της θητείας μου και όχι μόνο. Το χρέος να μην υποστείλω ποτέ τη σημαία ως την οριστική δικαίωση αυτών των θυμάτων. Και να κρατάω πάντα, από αυτόν τον τόπο, δύο μεγάλα μηνύματα: Δεν ξεχνάμε, ποτέ ξανά. Εδώ, και αποτελεί, πλέον, ιστορικό γεγονός, το οποίο έχει τεκμηριωθεί και δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς, το αναγνωρίζει και η ίδια η Γερμανία ως ένα είδος έμπρακτης συγνώμης για ό,τι διεπράχθη εδώ και έμπρακτης, επίσης, απάντησης σε αντιστόρητους ιστορικούς της, που τολμούν ν’ αμφισβητούν τι συνέβη εδώ.

Εδώ, λοιπόν, στις 3 Ιουνίου 1941, τελέσθηκε ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα πολέμου στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Αυτή είναι η αλήθεια. Ένα έγκλημα πολέμου από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, τα οποία κινούνταν από ναζιστικά κίνητρα. Και λέω ναζιστικά κίνητρα, γιατί μόνο τέτοια κίνητρα μπορούν να δικαιολογήσουν μια τέτοια πράξη. Να θανατωθούν, να σφαγιαστούν άνθρωποι, που το μόνο το οποίο έκαναν ήταν να υπερασπιστούν τον τόπο τους από τον κυνικό εισβολέα και κατακτητή. Αυτό ήταν το έγκλημά τους. Αν αυτό δεν είναι έγκλημα πολέμου και δείγμα ναζιστικής θηριωδίας, τι είναι άραγε;

Από αυτόν, λοιπόν, τον τόπο στέλνουμε το διπλό μήνυμα που είπα πριν. Δεν ξεχνάμε, ποτέ ξανά. Θα αρχίσω από το δεύτερο. Γιατί ποτέ ξανά; Υπάρχει άραγε κίνδυνος, θα μπορούσε να πει κανείς, να ξαναδούμε τέτοια φαινόμενα; Κι όμως. Ήδη η εποχή μάς δείχνει, δυστυχώς, ότι ο άνθρωπος πολλές φορές δεν διδάσκεται από τις θηριωδίες των προγόνων του. Και βλέπουμε αυτή τη στιγμή να συντελούνται εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, κυρίως από τζιχαντιστές τρομοκράτες, οι οποίοι έρχονται να ποτίσουν με το αίμα αθώων τον χώρο της Ευρώπης, εκείνο τον χώρο, ο οποίος φιλόξενα -και το είδατε, με πρώτη τη χώρα μας- ήρθε να αγκαλιάσει όλους αυτούς τους πρόσφυγες – θύματα πολέμου, τους οποίους δεχόμαστε, τους οποίους θα δεχθούμε όταν χρειαστεί και θα τους περιθάλψουμε με όρους ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Υπάρχουν, λοιπόν, ακόμα και τώρα τα φαινόμενα αυτά. Και αν δεν διδαχθούμε από το τι συνέβη εδώ, αν δεν μάθουμε, να πούμε ότι αυτό δεν επιτρέπεται να ξανασυμβεί, τότε από ‘κει και πέρα αυτό θα συντελείται. Και μπορεί να συντελείται και με άλλες χειρότερες μορφές που θίγουν την ουσία του ανθρώπου και την πορεία της ίδιας της ανθρωπότητας.

Είπα, όμως, ότι το πρώτο μήνυμα είναι ότι δεν ξεχνάμε. Γιατί δεν ξεχνάμε; Να εξηγήσω ότι σε καμία περίπτωση αυτό το δεν ξεχνάμε δεν ενέχει κάτι από εκδίκηση. Για δύο λόγους. Πριν απ’ όλα, διότι το αίμα των ανθρώπων που χύθηκε εδώ, στην Κάντανο, αυτό το αίμα δεν αποτιμάται σε χρήματα. Και δεύτερον, γιατί σ’ εμάς τους Έλληνες η έννοια της εκδίκησης είναι ένα αίσθημα άγνωστο. Έτσι μάθαμε να πορευόμαστε. Γιατί, λοιπόν, δεν πρέπει να ξεχνάμε; Δεν πρέπει να ξεχνάμε, διότι κάποιοι δεν φαίνεται να διδάσκονται από το τι συνέβη εδώ. Φαίνεται να τολμούν να παραχαράξουν την Ιστορία. Το είδαμε. Ενώ αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός το τι συνέβη στην Κάντανο, παρατηρούμε ορισμένους και δη Γερμανούς παρακαλώ, ανιστόρητους ιστορικούς που δεν διστάζουν να διαστρέψουν την Ιστορία. Να αμφισβητήσουν τι έγινε στην Κάντανο και στη Βιάννο. Ε, λοιπόν, αυτό δεν πρόκειται να το ανεχθούμε. Θα παίρνουν την απάντηση που τους ταιριάζει κάθε φορά που τολμούν ν’ αμφισβητούν τις μνήμες που αναδύδει αυτό το ιερό θυσιαστήριο που βρισκόμαστε εδώ.

Και επιπλέον, θα ήθελα να παρακαλέσω και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας να είναι προσεκτικά, καθαρώς για λόγους επιστημονικής δεοντολογίας, όταν απονέμουμε διακρίσεις. Να είμαστε σε αυτό το σημείο, όχι φειδωλοί με την έννοια ότι δεν αναγνωρίζουμε την αξία του άλλου, αλλά με περίσκεψη να σκύβουμε πάνω στην προσφορά των προσώπων, τα οποία τιμούμε, για να μην αναγκαζόμαστε να κάνουμε πράξεις ανάκλησης, που σας διαβεβαιώ, ούτε εύκολες είναι, ούτε μπορούν να εξαλείψουν το λάθος, το οποίο έγινε προηγουμένως.

Επίσης, όμως, το δεν ξεχνάμε σημαίνει ότι πρέπει να εμπεδωθεί επιτέλους η νομιμότητα στα ζητήματα που σχετίζονται με τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας. Πρέπει να εφαρμοστεί ως το τέλος το Διεθνές Δίκαιο στο σύνολό του και πρέπει να γίνει αυτό, διότι μόνο όταν εφαρμόζεται το Διεθνές Δίκαιο στο σύνολό του τότε μπορούμε να πούμε ότι και η ανθρωπότητα κάνει το χρέος της απέναντι στα θύματα και διδάσκεται από αυτό που συνέβη, για να μην ξανασυμβεί στο μέλλον. Πάνω σε αυτή τη βάση εμείς, λοιπόν, στηρίζουμε τα δικά μας αιτήματα, για τη δικαίωση αυτών των τραγικών, αλλά και μεγάλων θυμάτων.

Έχω πει, το έλεγα ως καθηγητής, το επαναλαμβάνω και τώρα και αυτή είναι η θέση μας η εθνική, ότι οι απαιτήσεις της Ελλάδας και για το κατοχικό δάνειο και για τις αποζημιώσεις και για τα θύματα είναι νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες. Νομικώς ενεργές, γιατί δεν υπάρχει θέμα παραγραφής. Ουδέποτε ετέθη, ούτε μπορεί να τεθεί νομικά. Και δικαστικώς επιδιώξιμες, γιατί υπάρχουν διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου, πάνω στις οποίες θεμελιώνονται οι απαιτήσεις μας. Αρκετές. Εγώ θα αναφέρω μόνο τις διατάξειςτης 4ης Σύμβασης της Χάγης του 1907. Θα βρεθεί και το αρμόδιο φόρουμ και αυτές οι διαφορές, ιερές διαφορές, θα λυθούν χωρίς διάθεση αντιδικίας, χωρίς διάθεση εκδίκησης. Αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας, δεν μπορεί να της το αφαιρέσει κανείς. Και αυτό θα το ασκήσουμε όταν εμείς νομίζουμε, μέσα στο πλαίσιο του νομικού μας πολιτισμού.

Και το λέω αυτό, γιατί αυτή η απαίτηση, η απαίτηση της Ελλάδας να εφαρμοστεί το Διεθνές Δίκαιο, είναι κομμάτι του ευρωπαϊκού πολιτισμού, του νομικού πολιτισμού. Και νομίζω πως σε αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει αντίρρηση η Γερμανία. Γιατί η δικαίωση του θυμάτων, η πραγμάτωση του Διεθνούς Δικαίου, είναι πραγμάτωση της ευρωπαϊκής έννομης τάξης, άρα πραγμάτωση και της γερμανικής έννομης τάξης, που είναι κομμάτι της ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Γι’ αυτό είπα ότι δεν υπάρχει καμία αντίφαση σε αυτό που ζητάμε εμείς για να δικαιωθεί η θυσία και εκείνο το οποίο μπορούμε ακριβώς να επιλύσουμε ως διαφορά, με βάση τον νομικό πολιτισμό που μάθαμε να έχουμε όλα τα κράτη της Ευρώπης, έχοντας και την πικρή εμπειρία του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.

Αυτά είναι, κύριε Δήμαρχε, τα μηνύματα που η Κάντανος μου δίνει και παίρνω μαζί μου, ως εφόδια, αλλά και ως χρέος για την άσκηση των καθηκόντων μου καθόλη τη διάρκεια της θητείας μου και όχι μόνο. Να θυμάστε ότι θα τιμήσω αυτή τη μεγάλη τιμή που μου περιποιείτε. Είναι χρέος που έχω απέναντι στον τόπο μας, αλλά είναι χρέος και απέναντι στις αρχές και τις αξίες, τις οποίες εμείς οι Έλληνες μάθαμε να υπηρετούμε, συνεισφέροντας στην πορεία της Ευρώπης, στην πορεία της ανθρωπότητας, με επίκεντρο πάντα τον άνθρωπο.

Γιατί εμείς οι Έλληνες με αυτόν τον τρόπο υπερασπιζόμαστε την πορεία της Ευρώπης και της ανθρωπότητας για να μην αντιμετωπίσει άλλα προβλήματα, υπαρξιακές προκλήσεις -εύχομαι να διαψευστώ- που μπορεί να είναι μπροστά της και μπορεί να ανακόψουν την πορεία της. Μια πορεία που την έχει ανάγκη πολύ περισσότερο η ίδια η ανθρωπότητα αυτή τη στιγμή, την έχει ανάγκη ο τόπος μας, την έχουν ανάγκη όλοι οι λαοί της Ευρώπης.

Να είστε καλά, κύριε Δήμαρχε. Σας ευχαριστώ πολύ και σας διαβεβαιώ και πάλι ότι αυτή είναι μια μεγάλη τιμή, ταυτόχρονα όμως και ένα μεγάλο χρέος. Καλή δύναμη σε όλους σας. Αιωνία η μνήμη τους». – Με πληροφορίες από το ΑΠΕ