Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η αυτονομία στην περιοχή της Σμύρνης και η χάραξη ουδέτερης ζώνης στη Θράκη αποτελούν δύο από τα βασικά σημεία διαπραγμάτευσης Αγγλίας – Γαλλίας, σε μία προσπάθεια εξεύρεσης συμφωνίας στο Ανατολικό. Η ανυπαρξία προόδου στο βασικό εθνικό θέμα, δημιουργεί στην Ελλάδα, κλίμα δυσαρέσκειας έναντι της κυβέρνησης με οποιαδήποτε αφορμή…

ΑΘΗΝΑΙ

• Η ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑΝ

«Ο κ. Ν. Καλογερόπουλος εδέχθη την ανάληψιν της πρωθυπουργίας. Ο κ. Δ. Γούναρης εδήλου ότι δεν θα μετείχε της αποστολής. Ενόμισεν ότι αι γνώμαι του υπερίσχυον, αδιάφορον εάν απεμακρύνετο της αρχής. Και τούτο υπήρξεν η ικανοποίησις και η παρηγορία του. Αλλά διεψεύσθησαν αι ελπίδες»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΡΧΙΑ

«Δεν μένει δε αληθώς τίποτε άλλο παρά η αναγνώρισις ως Πατριάρχου του απηνώς και απανθρώπως διώξαντος τους ιεράρχας της Ελληνικής Εκκλησίας, του στασιαστού της Αμερικής, του υποψηφίου του επιβληθέντος βία υπό των Αμυνιτών, διά να υπάρξη πλήρης η ηθική αναρχία, διά αν φθάσωμεν εις ολοκληρωτικήν κατάλυσιν πάσης ηθικής εννοίας υπό του επισήμου Κράτους»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

Η ΑΝΑΓΚΗ ΑΡΧΗΓΟΥ – ΑΙ ΣΤΡΑΤΙΚΡΑΤΙΚΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑΡΧΙΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ – ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ. Η ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΙΣ

«Οι φιλελεύθεροι εν τούτοις υπεβλήθησαν εξ αγνού πατριωτικού αισθήματος, εις σιωπηράν σχεδόν συγκατάθεσιν πάσης επιβολής ίνα μη συντείνωσιν εις τον διχασμόν της εθνικής ψυχής και όπως απομείνη άδολος και απερίσπαστος του Έλληνος σταρτιώτου η συνείδησις. Την αυτήν σχεδόν τακτικήν ετηρήσαμεν και ως προς την διπλωματικήν ενέργειαν της κυβερνήσεως, διστάσαντες όπως εμφανίσωμεν οιανδήποτε αντίστασιν εις την διπλωματικώς ανερμάτιστον πολιτικήν του πολέμου. Επιβάλλεται άρα μία μεταβολή κατευθύνσεως σήμερον;»

• ΕΙΣ ΤΗΝ ΧΩΡΑΝ ΤΟΥ ΑΝΑΤΕΛΛΟΝΤΟΣ ΗΛΙΟΥ

Περίεργα έθιμα Ιαπώνων. Η απέχθεια προς τα φιλιά και το πάθημα της Μπερτίνι. Η μυστηριώδης τάσις προς αυτοκτονίαν

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΕΖΗΤΗΣΕ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΕΙΣ ΠΑΡΙΣΙΟΥΣΚΑΤΑΦΥΓΟΝΤΩΝ. Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΔΕΝ ΑΠΗΝΤΗΣΕΝ
• ΤΙ ΖΗΤΟΥΣΙΝ ΟΙ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

«Πλην η αξίωσις της μεγάλης πλειονοψηφίας των φιλελευθέρων δεν περιορίζεται μόνον εις την εκκαθάρισιν. […] Οι φιλελεύθεροι αξιούσιν αναδιοργάνωσιν επί ευρυτάτων βάσεων. Διατί αληθώς το κόμμα των εθριάμβευσε, διατί έσχε την εκπλήττουσαν τύχην, ην τω εξησφάλισεν η λαϊκή ενίσχυσις; Απλούστατα, διότι υπήρξεν η ζώσα ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΦΑΤΡΙΩΝ, ων οι αρχηγοί τας είχον μεταβάλει ΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑΣ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑΣ […] Το κόμμα οφείλει συνεπώς να επανέλθη επειγόντως, αναδιοργανούμενον, εις τας αρχάς αφ’ ων απεμακρύνθη, να καταστή εκ νέου ότι ώφειλε να παραμείνη πάντοτε : ΕΙΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ, όστις ασφαλώς θα μεγαλουργήση και πάλιν»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΚΩΡΖΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΙΝ
• Η ΕΛΛΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΑΧΘΗ ΩΣ ΠΡΟΒΑΤΟΝ ΕΠΙ ΣΦΑΓΗΝ

«Ο κ. Γούναρης διέπραξε μέγιστον σφάλμα, δεχθείς αυτοβούλως και άνευ ουδεμιάς εντολής μεσολάβησιν άνευ όρων και αφεθείς άνευ επιφυλάξεων εις τας χείρας των δυνάμεων. Η συμφωνία της Αγκύρας έπρεπε να του ανοίξη τους οφθαλμούς ότι θα παρέδιδε την Ελλάδα αλυσίδετον εις τα στόματα των λύκων»

• ΜΕΤΩΠΟΝ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑΙ

Φάγωμα εν Αθήναις. Αγαπημένοι εις το Μέτωπον. Μαχηταί και πολιτική. Ζητούνται αλλά δεν ευρίσκονται εφημερίδες εις το Μέτωπον

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Ο ΘΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΙΝΕ ΣΤΕΡΕΟΣ

«Αλλ’ αι Βενιζελικαί προπαγάνδαι, πλανώνται μίαν οικτράν πλάνην. Πιστεύουν, ότι ο εχθρός των, είνε ο Βασιλεύς και φρονούν ακόμη, ότα αν δυνηθούν να ανατρέψουν τον Θρόνον, θα επιδράμουν κατά της Ελλάδος και θα τον επανακατακτήσουν. Ιδού η πλάνη. Εχθρός του Βενιζελισμού, είνε ο Λαός. Ο λαός ανέτρεψε τον Βενιζέλον. Ο Λαός κατεδίκασε τον Βενιζελισμόν»

• ΝΕΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ ΕΝ ΡΩΜΗ

Η ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ Η ΙΤΑΛΙΑ. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΑΡΑΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΘΛΙΒΕΡΑΣ ΛΥΣΕΩΣ

«Μία μόνον ελαφρά διαφορά παρατηρείται εις την Αγγλικήν πολιτικήν και Κοινήν Γνώμην όσον αφορά την εφαρμογήν των αποφάσεων: Αν, δηλαδή, πρέπει να εκκενωθή η υπό του Ελληνικού στρατού κατεχομένη Μικρά Ασία προ πάσης άλλης εκδηλώσεως της εφαρμογής της συμφωνίας. Και δι’ αυτήν την λεπτομέρειαν όμως δεν λαμβάνεται υ’ όψιν καμμία άλλη αξίωσις πλην της γενικωτέρας φιλανθρωπίας, η οποία δικαιότατα σκέπτεται τι θα γίνουν οι Χριστιανικοί πληθυσμοί της δυστυχισμένης χώρας, όταν το Τουρκικόν κύμα εκχυθή ελεύθερον εις τα μέρη, εις τα οποία οι πληθυσμοί αυτοί είχαν υποδεχθή ως λυτρωτήν τον Ελληνικόν στρατόν. Αυτή είνε η σημερινή θέσις του ζητήματος, θέσις θλιβερά»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΠΟΤΕ ΣΥΝΕΡΧΕΤΑΙ Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ

ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΣΥΝΕΦΩΝΗΣΑΝ ΗΔΗ ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΝ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΙΝ. Η ΑΓΓΛΙΑ ΘΕΛΕΙ ΠΡΙΝ ΝΑ ΛΥΘΟΥΝ ΤΑ ΕΚΚΡΕΜΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

• Ο ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑΣ

«Ο Ελληνικός λαός γνωρίζει πλέον πώς έχουν τα πράγματα και εκ των υστέρων αντελήφθη τι εσήμαινεν η αυτοτέλεια. […] Και κατανοεί ο Ελληνικός λαός, ότι όλαι αι μέχρι τούδε συμφοραί και αι επαπειλούμεναι καταστροφαί οφείλονται εις την διάλυσιν των συμμαχιών, οφειλομένων εις τους ανθρώπους της ψευδοαυτοτελείας, και ότι η πραγματική αυτοτέλεια ευρίσκετο εις την Μικρασίαν και την Θράκην, την Βόρειον Ήπειρον και τα Δωδεκάνησα, εις την συνθήκην των Σεβρών»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΑΠΟΜΟΝΩΣΕΩΣ

«Η κατά τας τελευταίας ειδήσεις αποτυχία ούτω του γενικού αφοπλισμού, ή τουλάχιστον του περιορισμού των ναυτικών εξοπλισμών των Μεγάλων Δυνάμεων, οφειλομένη εις της Γαλλίας την επίμονον άρνησιν να περιορίση τουλάχιστον τας υποβρυχιακάς της δυνάμεις, ως διατεινομένης ότι αύται τη αναγκαιούσι προς άμυναν των ιδίων της εκτεταμένων παραλίων, παραδίδει και πάλιν την ανθρωπότητα έρμαιον εις της ενόπλου ειρήνης την κινδυνώδη διά την παγκόσμιον ησυχίαν και την οικονομικήν αποκατάστασιν τύχην! Ως εκ των ανωτέρω, η εν Αγγλία κυρίως κοινή γνώμη, δυσθυμούσα διά την στάσιν ταύτην της Γαλλίας, εκφράζεται δυσμενώς από τούδε, κατά πάσης εφεξής οικονομικής αρωγής προς ταύτην, άνευ προτέρων και ασφαλών εγγυήσεών της, ότι το παρεχόμενον χρήμα δεν θέλει χρησιμοποιηθή δι’ εξοπλισμούς»

• ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΠΟΛΥΚΡΟΤΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ κ. ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ. ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΕΙΣ ΠΟΑΝΚΑΡΕ
• Η ΕΙΔΗΣΙΣ ΠΑΡΑΙΤΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ

«Τοιαύτη είδησις δεν φαίνεται πιθανόν να διεβιβάσθη εντεύθεν εις Λονδίνον. Ότι δε είνε εντελώς ανακριβής, εξάγεται και εκ του γεγονότος ότι ουδόλως θα προήγε τα εθνικά ζητήματα μία παραίτησις του Βασιλέως, διότι σήμερον τα ζητήματά μας εξαρτώνται αφ’ ενός εκ της ομοφωνίας των Συμμάχων και αφ’ ετέρου εκ του εξαναγκασμού του κεμάλ όπως αποδεχθή την εν ομοφωνία ληφθησομένην παρ’ αυτών απόφασιν»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ

«Το κόμμα των Φιλελευθέρων αποκατεστάθη ήδη και πάλιν εν τη συνειδήσει του Έθνους. Αι προεκλογικαί του προρρήσεις επηλήθευσαν απ’ άκρου εις άκρον. Η πολιτική του εδικαιώθη πανηγυρικώς υπό των πραγμάτων. […] Κατηγορούμενοι είνε οι κυβερνώντες, οι οποίοι οικτρώς εψεύσθησαν προς τον λαόν και οικτρότερον διαχειρίζονται τα συμφέροντά του. Εναντίον αυτών οφείλει να στραφή το κόμμα των Φιλελευθέρων και όχι καθ’ εαυτού και του εκπάγλου παρελθόντος του. Διότι τούτο πράττον βυζαντινίζει, αλλά δεν δρα. Και γίνεται συνένοχον των εγκλημάτων της φατρίας»  

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΜΕΤΑΞΥ ΑΓΚΥΡΑΣ ΚΑΙ ΣΤΑΜΠΟΥΛ

Η Κεμαλική επιτροπή και το έργον της. Παρασκηνιακαί ενέργειαι του Ιτζέτ. Σκανδαλώδης ανάμιξις του στρατητού Πελέ. Το περιπόθητον σουλτανικόν φιρμάνι. Αι διαθέσεις Μεχμέτ του Ε’ και του πρώτου Συμβούλου του

Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΧΑΡΡΙΓΚΤΩΝ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩΝ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ

ΠΡΩΙΝΗ

• ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ

«Εις το Συνέδριον της Γενούης, του οποίου η έναρξις, ως γνωστόν, ωρίσθη διά το δεύτερον δεκαήμερον του προσεχούς μηνός Φεβρουαρίου, θέλουσι συγκεντρωθή οι αντιπρόσωποι υπερτεσσαράκοντα Εθνών, του παλαιού και του νέου κόσμου. […] Αι ημέτεραι εφημερίδες απαυθύνονται προς Υμάς, κ. Πρόεδρε, με πλήρη την πεποίθησιν, ότι αι προς την Κυβέρνησίν Σας διαταγαί Σας θα είνε τοιαύται, ώστε η Ελλάς να παρουσιάση εις την Συνδιάσκεψιν της γενούης την αρτιωτέραν αντιπροσωπείαν»

• ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΑΡΕΡΧΟΝΤΑΙ – ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΜΕΝΕΙ

«Αν πολλοί του καταλογίζωμεν φυσικά τινα αστοχήματα περί την εκλογήν ενίων συνεργατών ουδείς εν τούτοις δύναται να ισχυρισθή ότι ο κ. Γούναρης δεν είνε ανώτερος και των συγχρόνων πολιτικών ανδρών της χώρας και της εποχής του, ανώτερος της καταστάσεως. Όταν δε γνωσθούν τ αποτελέσματα των σημερινών εν τω Εξωτερικώ ενεργειών του, όταν δοθή η λύσις ην επιδιώκει εις τας υποθέσεις μας τότε θα πεισθή και ο κ. Στράτος ότι αξίζει να υποστή τις την φθοράν δυσαρεστών πολλούς ή ολίγους χάριν του υπερτέρου εθνικού συμφέροντος. Διότι τα άτομα παρέρχονται και το έθνος μένει»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ

«Χρησιμοποιούντες το όνομα του Βασιλέως οι ηνωμένοι κατώρθωσαν να καταλάβουν την εξουσίαν. Αποτυχόντες εις την πολιτικήν των, την εκμετάλλευσιν του βασιλικού ζητήματος έχουν και πάλιν ως μόνον καταφύγιον διά να σταθούν περισωζόμενοι από την λαϊκήν εναντίον των εξέγερσιν. […] Διά τούτο με τόσην ταραχήν και με τόσην κατηγορηματικόττα, σπεύδουν να διαψεύσουν την είδησιν της αγγλικής εφημερίδος περί προτάσεως του Άγγλου επιτετραμμένου προς τον βασιλέα. Αυτή είνε η αλήθεια την οποίαν οφείλει να γνωρίζη ο λαός. Αι θυσίαι τας οποίας υπέστη από των εκλογών και εδώ, ο πόλεμος της Μικράς Ασίας, η επιστράτευσις, η οικονομική καταστροφή, όλα αυτά έγιναν χάριν και μόνον προσωπικών συμφερόντων»

ΣΚΡΙΠ

• ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΔΙΑΨΕΥΣΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΗΘΕΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΝ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ
• ΑΙ ΕΥΘΥΝΑΙ

«Και η ευθύνη των μετά τον Νοέμβριον του 1920 Κυβερνήσεων καθίσταται έτι μάλλον βαρυτέρα, εφόσον επέρχονται ήδη τα αποτελέσματα της ασυγγνώστου και ανεξηγήτου ανεκτικοτητός των. Ο Βενιζέλος, ο Κούνδουρος, ο Γύπαρης, ο Μεταξάκης και η λοιπή συντροφία είνε από τους προστατευθέντας παρά των Νομίμων Κυβερνήσεων και δραπετεύσαντας εν γνώσει και τη ανοχή αυτών. […] Ή θα εννοήση η Κυβέρνησις, διότι δεν είναι ίσως αργά, ότι πεπλανημένην έβη οδόν (…) ή άλλως θα χωρίση ο λαός τας ευθύνας του με πλήρες το συναίσθημα ότι αυτός μεν έπραξε το καθήκόν του διά της εμμονής και των μαρτυριών και του αίματός του, αι Κυβερνήσεις του όμως παρεγνώρισαν την λαϊκήν νίκην»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ

«Αλλά η Ελλάς, πρίν ή δώση την τελικήν της συγκατάθεσιν θ’ αναμείνη προηγουμένως να τη ανακοινωθώσιν επισήμως αι αποφάσεις της εν Παρισίοις Διασκέψεως, όπως κρίνη ποίου είδους αυτονομία πρόκειται να δοθή εις την περιοχήν της Σμύρνης και ποίου είδους επίσης ουδετέρα ζώνη θα χαραχθή εις την Θράκην. Διότι παρά την ζωηράν της επιθυμίαν διά την ειρήνην, δεν θα είνε ποτέ δυνατόν να παραδεχθή κολόβωσιν των αναγνωρισθέντων δικαίων της και παράβλεψιν των τόσων μεγάλων θυσιών της»

• Η ΚΙΝΗΣΙΣ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΞΕΝΟΥΣ ΛΙΜΕΝΑΣ