Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 11 Μαρτίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η συμμαχική πρόταση ανακωχής μεταξύ των εμπολέμων χωρών, συνοδεύεται από όρους οι οποίοι ουσιαστικά την καθιστούν ‘’προοίμιον απλούν διαπραγματεύσεων, εκ των οποίων θα εξαρτηθή η οριστική λήξις μιάς εμπολέμου καταστάσεως, ή η επανάληψις των εχθροπραξιών’’. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προτάσεις δυσμενείς για την ελληνική πλευρά… Στη Θράκη ‘’διαρρύθμισιν της μεθοριακής γραμμής’’, ενώ για τη Μ. Ασία η μεν Αγγλία προτείνει ‘’αυτονομιακόν τι καθεστώς’’, η δε Γαλλία ‘’την πλήρη και άμεσον εκκένωσίν της υπό του Ελληνικού στρατού’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ

«Εν πάση περιπτώσει μία ανακωχή είνε υπόθεσις στρατιωτικής πρωτοβουλίας. Διότι μόνον οι διευθύνοντες τας επιχειρήσεις είνε αρμόδιοι να κρίνωσι περί του συμφέροντος ή του επιβλαβούς της αναστολής της μαχητικής δράσεως. […] Η άσκοπος αιματοχυσία, εφ’ όσον τα πάντα ήρτηνται εκ της αποφάσεως των Δυνάμεων, αναστέλλεται διά της ανακωχής. Διότι ο μετά την ανακωχήν αγών έσεται ο υπέρ οριστικής ειρήνης τοιούτος»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΝΑΙ, ΑΛΛ’ ΟΧΙ ΓΔΑΡΣΙΜΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
• Η ΠΡΟΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΩΧΗΣ

«Η συνομολόγησις ανακωχής δεν θα εξετασθή μόνον από καθαρώς τεχνικής απόψεως. Θα εξετασθή κυρίως από πολιτικής και αφού πρώτον καθορισθή η τηρητέα κατεύθυνσις εν τω Μικρασιατικώ ζητήματι. Διότι εάν η Εθνική Συνέλευσις προέλθη εις την απόφασιν όπως απορρίψη τον όρον περί εκκενώσεως, η ανακωχή διά τον εχθρόν μόνον θα είνε συμφέρουσα και θα συντελέση εις την παράτασιν της εμπολέμου καταστάσεως, της οποίας εν τοιαύτη περιπτώσει θα έπρεπε να επιδιώξωμεν τον όσον το δυνατόν ταχύτερον τερματισμόν»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΑΝΑΚΩΧΗ

«Προβάλλει συνεπώς το ερώτημα : Αφού η ανακωχή τίθεται ως προδικαστικός τρόπον τινά όρος εκκενώσεως, η αποδοχή της ανακωχής υπό της Ελλάδος, έστω και υπό επιφυλάξεις, δεν έχει την έννοιαν προκαταβολικής αποδοχής και της εκκενώσεως; Ή μήπως η Ελλάς θα στέρξη οιανδήποτε απόφασιν των Συμμάχων, αφού ο κ. Γούναρης απεδέχθη ήδη μεσολάβησιν άνευ όρων; Ποία όμως Κυβέρνησις Ελληνική θα δεχθή ν’ αναλάβη το βάρος τοιαύτης κολοσσιαίας ευθύνης απέναντι της ιστορίας και απέναντι του Έθνους, ιδίως μάλιστα, όταν έχη ήδη καταδικασθή διά την κακήν διαχείρισιν της εθνικής υποθέσεως»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΝΩ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΚΩΧΗ Ο ΚΕΜΑΛ ΚΑΛΕΙ ΤΑΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΕΦΕΔΡΕΙΑΣ

«Αι τουρκικαί εφημερίδες πληροφορούνται εξ Αγκύρας, ότι η κεμαλική Κυβέρνησις προβαίνει ήδη εις την κινητοποίησιν των τελευταίων της εφεδρειών. Κατά τας αυτάς πληροφορίας, η κεμαλική Κυβέρνησις, φοβουμένη αντίδρασιν εκ μέρους των λαϊκών μαζών, εξέδωκε προκήρυξιν, εν η βεβαιοί στομφωδώς ότι μέρχι του φθινοπώρου ο ελληνικός στρατός θα έχη εκκενώσει εξ ολοκλήρου την Μικράν Ασίαν»

• ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΕΑΝ ΔΕΧΘΩΜΕΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ, ΔΕΧΟΜΕΘΑ ΕΚΚΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ!
• Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΝΑΚΩΧΗ – ΕΚΒΙΑΣΤΙΚΟΣ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ

«Αντί του ελπισθέντος ηλίου ειρήνης και δικαιοσύνης, από την βόμβαν εκείνην αναπηδούν μόνον αι φλόγες νέου πολέμου. Αντί παντός αμέσου τερματισμού του πολέμου επί τη βάσει δικαίων και εντίμων όρων ειρήνης, προτείνεται απλώς παράστασις επ’ αόριστον της εμπολέμου καταστάσεως, διά της μεθόδου της ανακωχής, της οποίας η αιχμή στρέφεται ευθύ κατά της καρδίας της Ελλάδος. […] Η Κυβέρνησις και η Συνέλευσις ας προσέξουν! Παίζουν σήμερον την κεφαλήν της Ελλάδος! Ανακωχήν προδοσίας του στρατού και εκδιώξεως αυτού ωσεί αιχμαλώτου, και θυσίας των ιερωτέρων δικαίων της Πατρίδος, δεν θα τολμήσουν να δεχθούν. ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΔΕΧΘΟΥΝ!»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΣ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΥΜΕΝ ΠΑΝΤΕΣ

«Ο Ελληνικός Λαός εν μόνον οφείλει να γνωρίζη. Ότι δεν θα ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΦΘΗ η Μικρά Ασία, ούτε θα ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ εκείθεν ο Ελληνικός στρατός. Πλειότερα επί του παρόντος, είνε αδύνατον να λαχθώσιν άνευ σοβαρού κινδύνου ζημίας των εθνικών μας υποθέσεων. Ας ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΥΜΕΝ από σήμερον πάντες οι Έλληνες πλειότερον από της χθες, και ας έχωμεν ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΝ και ΠΕΠΟΙΘΗΣΙΝ εις τον βασιλέα ημών και την υπεύθυνον της Χώρας Κυβέρνησιν»

• ΜΟΝΟΝ ΕΑΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΟΥΝ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

ΕΣΤΙΑ

• Ο ΠΑΓΓΕΡΜΑΝΙΣΜΟΣ ΖΗ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ

Η ΓΡΑΜΜΗ ΑΜΒΟΥΡΓΟΥ – ΒΑΓΔΑΤΗΣ (Από το βιβλίον του κ. Σεραντάμ)

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΑΝΑΚΩΧΗ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Ο ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΑΣΥΡΜΑΤΟΣ ΟΜΙΛΕΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ. ΤΟ ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΜΠΟΛΕΜΟΥΣ

• ΤΟ ΔΙΑΒΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΩΧΗΣ

«Διά να ληφθή υπό της Διασκέψεως η απόφασις περί ανακωχής χωρίς τον όρον της εκκενώσεως της Μικρασίας υπό των Ελληνικών Δυνάμεων, σημαίνει ότι και η Γαλλία είναι σύμφωνος, διά να είναι δε σύμφωνος η Γαλλία σημαίνει, ότι δεν έχει αντίρρησιν και η Άγκυρα, η οποία εστήριζε την αδιαλλαξίαν και τον ταρταρινισμόν της εις την Γαλλίαν»

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΒΟΥΛΗ – Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΟΜΙΛΕΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΩΧΗΣ – ΘΑ ΒΕΛΤΙΩΘΗ Η ΘΕΣΙΣ ΥΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ ΕΠΡΟΤΕΙΝΕ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΜΠΟΛΕΜΟΥΣ ΤΗΝ ΣΥΝΟΜΟΛΟΓΗΣΙΝ ΑΝΑΚΩΧΗΣ

ΕΠΕΔΟΘΗ ΧΘΕΣ ΣΧΕΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ – ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΟΡΟΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ – ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΟΥΔΕΤΕΡΑΣ ΖΩΝΗΣ – ΤΡΙΜΗΝΟΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ

• Η ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ‘’ΤΑΪΜΣ’’

«Δεν δυνάμεθα να επιδοκιμάσωμεν την χωριστήν ενέργειαν, την οποίαν ανέλαβεν η Γαλλία διά της συμφωνίας της Αγκύρας. Η εμμονή όμως της Αγγλίας εις τα λάθη της ενθαρρύνουσα τας υπερβολικάς ελληνικάς φιλοδοξίας είνε τα μέγιστα υπεύθυνος διά την σημερινήν σοβαράν κατάστασιν. Ευτυχώς φαίνεται ότι αναγνωρίζεται σήμερον η ανάγκη όπως οι ΄Ελληνες εκκενώσουν την Ανατολίαν»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ‘’ΡΑΚΕΝΔΥΤΟΣ’’-‘’ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ’’ (Πλήρες πικρίας άρθρον του περιωνύμου ‘’ΡΑΣΤΙΝΙΑΚ’’ εις την ‘’Τριμπούναν’’ της Ρώμης)

«Αλλά μετά την τραγωδίαν της ουδετερότητος, ο Λόϋδ Τζώρτζ έλαβεν υπό την προστασίαν του την εγκατελελειμένην ορφανήν. Ρακένδυτον την έκαμε βασίλισσαν, την οποίαν έδωσε ως νύμφην εις τον κ. Βενιζέλον. […] Εν όμως πράγμα μόνον δεν ηδυνήθη να μεταβιβάση μετά της Τουρκίας εις την Ελλάδα. […] Τους Τούρκους. Οι οποίοι παραμείναντες περισσότερον ή πριν Τούρκοι, ήρχισαν να παλαίουν ως κύνες κατά του μάγου Ουαλλού και κατά της ρακενδύτου, η οποία έγινε βασίλισσα. […] Εντός δύο ετών, όλαι αι καταστάσεις μετεβλήθησαν. Η Τουρκία της Αγκύρας, η οποία ήτο η αντάρτις Τουρκία κατέστη η νόμιμος Τουρκία και αι Δυνάμεις διαπραγματεύονται με την Τουρκίαν, η οποία έχει την δύναμιν»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΟΠΟΝ ΤΩΝ ‘’ΑΓΝΩΣΤΩΝ’’ !

«Εις την κλασικήν γην, όπου κακουργούν οι ‘’άγνωστοι’’, έστησάν ποτε οι πρόγονοί μας Βωμόν εις τον ‘’Άγνωστον Θεόν’’. […] Διά μυριοστήν φοράν ο Ελληνικός φακιρισμός επεκαλέσθη την αρωγήν του Θεού τούτου, ο οποίος, ίλεως γενόμενος, παρέσχε γενναίαν την συνδρομήν του εις τας εθνικάς ημών δυστυχίας και εις τας απροσδοκήτους ευτυχίας. Διά τούτο και υπό ευφυούς πολιτυεομένου απεκλήθη ‘’σκανδαλωδώς Φιλέλλην’’! Αλλ’ άρα γε διατηρείται ακόμη η υπομονή του και η ανοχή του απέναντι των πολλών και ατελειώτων σφαλμάτων των ευνοουμένων του; Αρχίζομεν να έχωμεν περί τούτου σοβαρωτάτους ενδοιασμούς. Ο ‘’άγνωστος Θεός’’ θα παρεχώρησε την θέσιν του προς του ‘’αγνώστους’’ δαίμονας και είνε ανάγκη να καταφύγωμεν εις λιτανείας διά να τον επαναφέρωμεν!»

• ΤΗΝ ΕΣΧΑΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΝ
• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πώς επέβαλε το σχέδιόν του ο κ. Βενιζέλος – Ρήξις του με τον Θεοτόκην και τον Στρατιωτικόν Σύνδεσμον – Πότε ήρχισεν ιδία ο ρόλος του κ. Βενιζέλου

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΝΑΚΩΧΗ

«Ανεξαρτήτως των λεπτομερειών της προτάσεως της Διασκέψεως –των όρων δηλονότι της ανακωχής- είναι ανάγκη να τονισθή ευθύς εξ αρχής, ότι η ανακωχή δεν είναί τι αυτοτελές, αλλά προοίμιον απλούν διαπραγματεύσεων, εκ των οποίων θα εξαρτηθή η οριστική λήξις μιάς εμπολέμου καταστάσεως, ή η επανάληψις των εχθροπραξιών. Συνεπώς ο κατ’ αρχήν αποδεχόμενος αυτήν οφείλει να γνωρίζη, έστω και εις γενικωτάτας γραμμάς, τινες αι βάσεις της συζητήσεως περί ειρηνεύσεως»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΔΕΝ ΘΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΦΘΗ Η ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

«Εάν οι Τούρκοι αποδεχθούν την ανακωχήν, τόσον το καλλίτερον δι’ αυτούς. Εάν την απορρίψουν, τόσον το χειρότερον δι’ αυτούς πάλιν. Η Ελλάς θα βαδίση την οδόν της καλής πίστεως του συμβιβασμού επιζητούσα την ασφάλειαν του δικαίου και του τιμίου επί τη βάσει ηγγυημένης ανακωχής και προ παντός ηγγυημένης προκαταρκτικής ειρήνης. Είτε αρνηθή η Τουρκία, είτε κακοπιστήση, είτε δολιευθή τόσον το χειρότερον δι’ αυτήν»

• ΑΣ ΔΟΚΙΜΑΣΟΥΝ ΕΑΝ ΘΕΛΟΥΝ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΑΝΩΦΕΛΕΙΣ ΤΡΑΓΙΚΟΤΗΤΕΣ

«Περί ουδενός προδικάζει η ανακωχή. Ουδαμώς δεσμεύει ημάς. Μετά δε την ανακωχήν δυνάμεθα ν’ απορρίψωμεν πάσαν πρότασιν μη ικανοποιούσαν τας βλέψεις ημών, μη εξασφαλίζουσαν τους αρτιλυτρώτους πληθυσμούς, τουναντίον δε ικανοποιούσαν τας βλέψεις του ηττημένου εχθρού. […] Η αποδοχή της ανακωχής ΥΦ’ ΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΕΙΝΕ ΠΑΡ’ ΗΜΩΝ δυνατή η αποδοχή της (και περί τούτου θα κρίνουν οι στρατιωτικοί), πρέπει ν’ αποδείξη ότι δεν είμεθα ημείς εμπόδιον εις την πραγμάτωσιν της ειρήνης»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΝΕΟΙ ΦΟΡΟΙ ΘΑ ΠΗ ΝΕΑ ΦΤΩΧΙΑ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΙΑ
• ΠΡΟΣ ΝΕΑΣ ΣΥΜΦΟΡΑΣ

«Διότι αν ακόμη η ανακωχή γίνει δεκτή από τα ενδιαφερόμενα εμπόλεμα μέρη, η επιστράτευσις θα συνεχισθή και αι οικονομικαί αντιθέσεις των Γάλλων και Άγγλων κεφαλαιοκρατών δεν θα παύσουν αλλά θα γίνουν οξύτεραι. Επομένως ουδεμία αισιόδοξος πρόβλεψις δύναται να εξαχθή και μόνον μία δυνατή χειρονομία μπορεί να σώση την κατάστασιν. Να ειπωθή εις τον λαόν επισήμως και αληθινά»

ΣΚΡΙΠ

• ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΑΠΕΡΡΙΨΑΝ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΙΝ ΠΕΡΙ ΑΝΑΚΩΧΗΣ ;

ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΑΠΕΡΡΙΨΑΝ ΤΗΝ ΑΝΑΚΩΧΗΝ. Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΛΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ – Η ΑΓΓΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Ο χαρακτήρ της αγγλικής πολιτικής, τον οποίον διέκρινεν ανέκαθεν η σταθερότης και ομοιομορφία, διετηρήθη αναλλοίωτος και μετά το εκλογικόν αποτέλεσμα του Νοεμβρίου, το οποίον ουδόλως επέδρασεν επί της πολιτικής ταύτης εις το Ανατολικόν ζήτημα, αι προς διευθέτησιν του οποίου δυσχέρειαι οφείλονται όχι εις το αποτέλεσμα τούτο, αλλ’ εις αίτια αλλαχού εγκείμενα»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΩΧΗΣ

«Οι κυριώτεροι και μάλλον συζητήσιμοι όροι της ανακωχής είνε δύο, πρώτον η τρίμηνος προθεσμία και δέυτερον η καταγγελία της ανακωχής δέκα πέντε ημέρας πρό της ενάρξεως των εχθροπραξιών, ειδοποιουμένων ταυτοχρόνως των τριών Συμμαχικών Κυβερνήσεων Αγγλίας, Γαλλίας, Ιταλίας. […] Διά τούτο έχομεν την γνώμην, ότι η Κυβέρνησις, πρίν ή αποφασίση ν’ απαντήση καταφατικώς εις την Διακοίνωσιν των Πρεσβευτών των τριών Συμμάχων δυνάμεων, θα μελετήση και θα εξονυχίση τας προτάσεις της ανακωχής υφ’ όλας των τας όψεις και όλα των τα ενδεχόμενα, ούτως ώστε να μη ευρεθώμεν προ εκπλήξεων ή αιφνηδιασμών δυσαρέστων»

• ΝΑΥΤΙΛΙΑ – ΕΜΠΟΡΙΟΝ

Η κίνησις του λιμένος Μασσαλίας κατά τον Φεβρουάριον – Πωλήσεις ατμοπλοίων – μεταφορά δημητριακών εις Ρωσσίαν