Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 18 Μαρτίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Εν αναμονή της συνεδρίασης της Εθνοσυνέλευσης, η οποία ‘’καλείται να δόση το σύνθημα’’, η ανησυχία και η απογοήτευση για τις συμμαχικές προαποφασισμένες προτάσεις είναι διάχυτη στην αρθρογραφία της ημέρας. Προβληματίζει και ‘’η υποχώρησις του λόρδου Κώρζον εις την γαλλικήν πολιτικήν περί τροποποιήσεως των συνόρων της Θράκης και της πλήρους εκκενώσεως της Μικράς Ασίας, καθότι ουδόλως ανεμένετο τούτο’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΩΝ

«Ούτω αισιοδοξούντες πιστεύομεν επί μέλλον εθνικόν σύμφωνον προς τας ονειροπολήσεις του έθνους και ανάλογον προς τας θυσίας της πατρίδος. Οι απαισιοδοξούντες είνε ανάπηροι την ψυχήν, διότι είνε και θύματα του μικροσυμφέροντος και του υπολογισμού. Τολμηροί ενώπιον των κινδύνων, ας κρίνωμεν αυτούς επί τη πραγματική των μορφή. Είνε κίνδυνοι αποτελούντες παροδικήν κρίσιν μετά την οποίαν πληρεστέρα αλλά και ασφαλής θα επέλθη η δικαίωσις, η νίκη και η ειρήνη»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Ο ΛΟΡΔΟΣ ΚΩΡΖΟΝ ΕΝΕΠΑΙΞΕ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ

ΕΔΩΚΕ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗΝ ΥΠΟΣΧΕΣΙΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΙΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΝ ΤΩΝ ΘΡΑΚΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΕΧΡΙ ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ-ΜΗΔΕΙΑΣ

ΜΙΑ ΑΥΤΟΓΡΑΦΟΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΚΩΡΖΟΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ

• Η ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΕΩΣ
• ΕΙΡΗΝΗ Ή ΠΟΛΕΜΟΣ

ΕΘΝΟΣ

• Η ΜΟΝΗ ΕΚΔΟΥΛΕΥΣΙΣ

«Είνε καιρός να παύση τέλος ο κ. Γούναρης τα παλαιοκομματικά του τερτίπια […] Τα πράγματα επιβάλλουν πλέον επιτακτικώς ν’ αποχωρήση το ταχύτερον της Αρχής. […] Εάν δεν θελήση ν’ αποχωρήση αμέσως οικειοθελώς της Αρχής προσφέρων την μόνην εκδούλευσιν, ήτις του απομένει, προς την πατρίδα, θα καταδικασθή υπό της Εθνικής Ψυχής ως συμπράττων με τους αποπειρωμένους να στραγγαλίσουν την Ελλάδα»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Η ΠΥΛΗ ΖΗΤΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΝ. ΕΠΙΣΗΣ ΑΠΟΚΡΟΥΕΙ ΤΗΝ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΝ
• ‘’ΜΕ ΟΛΑΣ ΤΑΣ ΤΙΜΑΣ’’

«Αλ’ εάν προς τον λαόν δεν αισθάνεται καμμίαν υποχρέωσιν ν’ απαντήση η Κυβέρνησις, δεν νομίζει άραγε ότι έχει την υποχρέωσιν ν’ απαντήση προς τον στρατόν, ο οποίος έπραξε το καθήκόν του; […] Και εάν επί δέκα εξ μήνας δεν έπραξε τίποτε άλλο παρά να αποκρύπτη την αλήθειαν οσάκις ηρωτάτο και να αποδεικνύεται κατωτέρα του λαού ο οποίος την περιέβαλε διά της εμπιστοσύνης του και να σκορπίζη υποσχέσεις τας οποίας ουδέποτε επραγματοποίησε, δεν νομίζει τουλάχιστον ότι πρέπει ν’ αλλάξη τακτικήν κατά την τραγικήν αυτήν ώραν;»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΙΝ
• Η ΠΑΤΡΙΣ ΕΝ ΚΙΝΔΥΝΩ

ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΕΙΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΝ ! ΟΧΙ ΑΤΙΜΟΝ ΕΙΡΗΝΗΝ ! ΝΥΝ, Ο ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΩΝ ΑΓΩΝ

• ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ

«Προσέχετε! Εν αρχή ην το Μέτωπον! Αυτό προασπίζει την Σμύρνην. Αυτό είνε ο προμαχών της Θράκης. Αυτό είνε ο θώραξ όλης της Ελλάδος. Το Έθνος δεν έχει άλλην ελπίδα και άλλην δύναμιν από τα στήθη του Μετώπου. Το Μέτωπον θα επιβάλη τα εθνικά μας Δίκαια και θα σώση τελικώς την Ελλάδα! Αυτό θα συντρίψη την αλαζόνα οφρύν του εχθρού. Αυτό θα ματαιώση τα άτιμα σχέδια της Διασκέψεως. Το Μέτωπον, η χρυσή ελπίς της Πατρίδος»

ΕΣΤΙΑ

• ΜΕ ΤΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ;

«Και ο μεν Ελληνικός λαός έχει εν μέρει το δικαίωμα να εκπλήσσεται διά την απόφασιν των Δυνάμεων. Ουδέποτε ο δυστυχής έμαθε την αλήθειαν. […] Η Κυβέρνησις όμως και τα όργανά της τα δημοσιογραφικά, με ποίον δικαίωμα κάμνουν τώρα τον έκπληκτον και υποκρίνοντραι ότι δεν επερίμεναν τον κεραυνόν; […] Οι άνθρωποι του ψεύδους είχαν λησμονήσει ένα πράγμα. Την λαϊκήν παροιμίαν ότι ‘’ο ψεύτης τον πρώτον χρόνον χαίρεται’’» 

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΨΥΧΗΣ

«Σήμερον η λαϊκή ψυχή πάσχει. Ευρίσκει ότι αδικείται. Θεωρεί ότι καταπατούνται τα δίκαιά της. Αναμετρά το παρελθόν και βλέπει σειράν θυσιών ασκόπων. Η λαϊκή ψυχή, έμπλεως οδύνης, διατρανοί την απελπισία ήτις την κατέχει. Και η φωνή του λαού υψούται προς την Κυβέρνησιν με την ορμήν φυσικού φαινομένου, κύματος ορμητικού εκσπώντος εις ώραν θυέλλης»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟΝ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ
• Ο ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• Η ΑΙΩΝΙΑ ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Ημείς οι εκτός της Αρχής, οι πολλάκις ειπόντες και προειπόντες και παρεξηγηθέντες, απειληθέντες, και δολοφονηθέντες, είμεθα πάντοτε έτοιμοι εις τας διαταγάς ας να υπηρετήσωμεν τον Εθνικόν αγώνα καθ’ οιονδήποτε τρόπον σεις υπευθύνως ηθέλετε υποδείξει. […] Σας προσκαλούμεν να αρθήτε υπεράνω του ταπεινού επιπέδου των μικρών συμφερόντων και των ευτελών παθών. […] Όπισθεν ημών θα παραμένη η Ελλάς αλλά και η αιωνία ΚΑΤΑΡΑ του Έθνους δι’ εκείνους, οι οποίοι δεν κατέστησαν ικανοί να θυσιάσουν και αυτά ακόμη τα μικροπάθη των, χάριν της αιωνοβίου πατρίδος των!»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΑΣ ΔΟΣΗ ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ

«Η Εθνοσυνέλευσις σήμερον καλείται να δόση το σύνθημα. Θα ήτο επαίσχυντον εάν εσίγα κατά την παρούσαν μοναδικήν εις την ιστορίαν της Ελλάδος στιγμήν. Η σημερινή αυτής συνεδρίασις πρέπει να είνε πράξις Ελληνική»

ΠΡΩΪΝΗ

• Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΡΑΥΓΑΖΕΙ ΚΑΤΩ ΤΑ ΨΕΥΔΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΜΠΑΙΓΜΟΙ

«Αλλά δυνάμεθα εντεύθεν να διακηρύξωμεν κατόπιν του ολέθρου ον επέφερεν ο Ευρωπαϊκός πόλεμος, ακριβώς διότι εστηρίζοντο εις τα ψεύδη και τους εμπαιγμούς οι υποκινήσαντες αυτόν, εξαπατήσαντες όλους του Λαούς της γης διά των ευγενεστέρων επαγγελιών, αλλ’ αθετήσαντες και επαγγελίας και υποσχέσεις και τας υπογραφάς των ακόμη – δυνάμεθα να είπωμεν προς αυτούς : Κάτω τα ψεύδη πλέον! Κάτω οι εμπαιγμοί των μικρών Λαών! Τα δίκαιά μας θα διεκδικήσωμεν μόνοι διά των δυνάμεών μας, διά του αίματός μας. Αλλ’ αφήσατέ μας ελευθέρους και μη συντάσσεσθε με τους χθεσινούς εχθρούς σας!» 

• ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΑΤΑΡΑΧΟΝ ΘΑ ΕΞΑΚΟΛΥΘΗΣΗ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟΝ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΟ ΜΕΓΑ ΔΙΛΗΜΜΑ

«Αν οι προταθέντες όροι δεν είνε ‘’αμετακίνητοι’’, αν δυνάμεθα να εξασφαλίσωμεν όχι μόνον θεωρητικώς αλλά και πρακτικώς τους Μικρασιατικούς πληθυσμούς, αν δυνάμεθα να επιτύχωμεν βελτίωσιν των αποφάσεων διά την Θράκην; Τότε; Πρέπει να συζητήσωμεν. Ιδού το δίλημμα. Το μέγα. Το τραγικόν δίλημμα. Προ του οποίου ευρισκόμεθα όλοι αυτήν την στιγμήν. Οι πολιτικοί αρχηγοί θ’ ακούσουν τον κ. Πρωθυπουργόν. Και διά των στοιχείων τα οποία θα τεθούν εις την διάθεσιν αυτών θέλουν αποφασίσει αυτήν την στιγμήν καθ’ ην κόμματα δεν υπάρχουν, τα ονόματα είνε ήχος και καπνός και αι προσωπικαί φιλοδοξίαι είνε εντελώς αδιανόητοι»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΟΧΙ ΦΟΡΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΕΙΡΗΝΗΝ, ΑΠΟΣΤΡΑΤΕΥΣΙΝ ΚΑΙ ΕΛΑΤΤΩΣΙΝ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
• Κομμένο από τη λογοκρισία το πρώτο θέμα της εφημερίδας

ΤΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΣΚΡΙΠ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΘΑ ΑΝΑΜΕΙΝΗ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΙΝ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ
• ΣΩΜΑΤΕΜΠΟΡΙΑ

«Αλλ’ ο Ελληνικός λαός έλαβε την απόφασίν του, την οποίαν δεν θα ευρεθή Κυβέρνησις διά να παραβή. Έλαβε την απόφασίν του, διότι εάν υπήρξε το θήραμα των ανθρωποκυνηγών, δεν υπήρξε διότι είνε Μαύρος ή Σενεγαλλέζος, αλλά διότι εκινήθη από την μεγάλην, την ισχυράν ψυχήν του, διότι εκινήθη από τα χαλύβδινα νεύρά του. Κινείται πάντοτε και τώρα πάλιν προς τας μεγάλας αποφάσεις […] Κινείται, υψώνεται, ημίθεος, ισόθεος προς την θέλησίν του. Το θήραμα εξέφυγε πλέον από τους ανθρωποκυνηγούς και κάμνει ιδικήν του υπόθεσιν την Ελευθερίαν του και τον Προορισμόν του»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ

«Τόσον ασυνείδητος σφαγιασμός των δικάιων ενός έθνους, το οποίον συνέβαλεν εις τον κοινόν Συμμαχικόν αγώνα, χάριν εκείνων οίτινες υπήρξαν λυσσώδεις εχθροί του και αείποτε εχαρακτηρίσθησαν ως απαίσιοι δολοφόνοι και βάρβαροι, δεν είνε δυνατόν να συντελεσθή με τόσην ευκολίαν, με όσην κατεστρώθη το σατανικόν σχέδιον εις την Παρισινήν Διάσκεψιν»