Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι προτάσεις Γούναρη, οι ελληνικοί όροι για την αποδοχή της συμμαχικής ειρηνευτικής μεσολάβησης, απορρίπτονται από την Αγγλική κυβέρνηση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου. Η επί μακρόν παραμονή της κυβερνητικής αντιπροσωπείας στο εξωτερικό, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, δημιουργεί ανησυχία και μια αφορμή για την προετοιμασία της κοινής γνώμης για όσα αρνητικά αναμένονται…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕΩΣ

«Επεβεβαιώθη και πάλιν η είδησις ότι ο κ. Γούναρης απεδέχθη κατ’ αρχήν την Συμμαχικήν μεσολάβησιν, χωρίς να εξαρτήση ταύτην εξ όρων και περιορισθείς μόνον εις την έκθεσιν των Ελληνικών απόψεων. […] Αι συζητήσεις δύο ολοκλήρων μηνών δεν κατέληξαν προφανώς εις ουδέν αποτέλεσμα, ακριβώς διότι δεν ετέθη υπό της Ελληνικής αντιπροσωπείας αρχικώς η βάσις, επί της οποίας θα ήτο δυνατόν να χωρήση η Συμμαχική επέμβασις. Ο κ. Πρωθυπουργός ουδέποτε αληθώς διεκρίθη διά την ταχύτητα ενεργείας και όταν ακόμη αι περιστάσεις είνε τοιαύται ώστε να επιβάλλωσι την σπουδήν και ν’ αποκλείωσι πάσαν αναβολήν

• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ

ΔΙΑΤΙ ΑΠΕΡΡΙΦΘΗΣΑΝ ΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ – ΗΤΟ Η ΑΠΑΙΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ – Η ΑΓΓΛΙΑ ΕΠΕΙΓΕΤΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΑΝΕΞΑΚΡΙΒΩΤΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

«Αι πληροφορίαι, τας οποίας αναγράφει ο αγγλογαλλικός τύπος, ότι η Αγγλική Κυβέρνησις απέρριψε την πρότασιν της Ελληνικής Αντιπροσωπείας περί συμμαχικής μεσολαβήσεως εις την Ελληνοτουρκικήν διαφοράν επί τη βάσει των όρων τους οποίους επρότεινεν ο κ. Γούναρης, και ότι συνέστησε εις την Αντιπροσωπείαν να ελαττώση τας διεκδικήσεις της δέον να γείνουν δεκταί μετά πολλής επιφυλάξεως […] Η Ελληνική κοινή γνώμη δεν ευρίσκει λόγον ν’ ανησυχήση από τούδε. Το ζήτημα της ειρηνεύσεως της Ανατολής είνε περίπλοκον και πολύπλοκον, φυσικόν δε είνε να διέλθη ακόμη πολλά στάδια αβεβαιότητος και νευρικότητος έως ότου φθάση εις την ορμητικήν του λύσιν, οιαδήποτε και αν είνε αύτη»

ΕΘΝΟΣ

• ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΑΡΑΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ ΔΙΑ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ

ΠΟΙΟΙ ΘΑ ΕΙΝΕ ΥΠΕΡ ΗΜΩΝ – Η ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ – ΣΥΖΗΤΕΙΤΑΙ ΣΟΒΑΡΩΣ Η ΙΔΡΥΣΙΣ ΕΝΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ – ΘΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΗ ΚΩΝ/ΠΟΛΙΝ ΚΑΙ ΣΜΥΡΝΗΝ

Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΘΑ ΣΥΝΕΛΘΗ ΕΙΣ ΓΕΝΕΥΗΝ ;

«Από τας δηλώσεις του λόρδου Κώρζον δύο συμπεράσματα απορρέουν. Πρώτον η ακριβής και αμετάβλητος θέλησις της Αγγλίας, όπως το μεταπολεμικόν καθεστώς εν Ανατολή μη μεταβληθή ή εν πάση περιπτώσει μη μεταβληθή υπέρ του Ισλαμισμού. Και δεύτερον η ανάγκη της πανσυμμαχικής συμφωνίας προς τούτο. Η οποία ατυχώς δεν υπάρχει»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟ ΔΙΩΓΜΟΝ. ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ. ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΗΔΗ ΕΚΛΕΙΣΘΗΣΑΝ
• ΩΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΘΕΛΗΣΕΩΣ

«Μίαν φράσιν ακόμη της υπουργικής ανακοινώσεως επιθυμώ να μη αφήσω απαρατήρητον, την φράσιν περί του θνήσκοντος Βενιζελισμού. Εις το σημείον τούτο δεν διαφωνούμεν, υπερβάλλομεν μάσιτα, δεν θνήσκει, αλλ’ απέθανεν από της 1^ης Νοεμβρίου του παρελθόντος έτους ως κομματική συνείδησις, εκ της τέφρας του όμως ανεγεννήθη ως συνείδησις του Ελληνισμού, ως ανανέωσις της εκδηλωθείσης το πρώτον κατά την επανάστασιν του 1909 εθνικής δυνάμεως και εθνικής θελήσεως, με τον προορισμόν να δώση τον οριστικόν θάνατον εις τον παλιοκομματισμόν και να αποδώση την ζωήν εις την Ελλάδα»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕΩΣ
• ΑΝΤΑΡΤΙΚΟΝ ΚΙΝΗΜΑ ΕΝ ΚΡΗΤΗ – ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ
• ΑΙ ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ

«Η Ελλάς ουδέποτε εθεώρησεν εχθρόν τον Ιταλικόν λαόν. […] Αλλ’ η Ιταλική πολιτική από δεκαετίας διά των πράξεών της εστάθη πάντοτε και ίσταται αντιμέτωπος κατά της Ελλάδος, επιζητούσα τον στραγγαλισμόν των ιερωτέρων Ελληνικών δικαίων»

• ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΛΗΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΩΝ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ – ΑΙ ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ Ή ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ;

«Η Ελλάς μίαν έχει υποχρέωσιν και μίαν οφείλει να τηρήση στοιχειώδη πρόνοιαν. Αποδεχομένη, ως απεδέχθη κατ’ αρχήν, την μεσολάβησιν, και προσερχομένη ειλικρινώς προς την ειρήνην, οφείλει να ευρεθή την άνοιξιν ετοίμη καθ’ όλα προς πόλεμον. Ουδέποτε άλλοτε ίσως η Ελλάς οφείλει ν’ ακολουθήση την σοφήν σκέψιν, ότι ο θέλων και επιδιώκων την ειρήνην οφείλει να προπαρασκευάζεται και να είνε έτοιμος πάντοτε προς πόλεμον, όπως ο θέλων τον πόλεμον οφείλει να προπαρασκευάζεται εν ειρήνη»

ΕΣΤΙΑ

• ΔΙΑ ΤΗΝ ΜΕΛΛΟΥΣΑΝ ΠΤΩΣΙΝ

«Επέτυχαν να έλθουν εις την εξουσίαν. Αυτός ήτο ο σκοπός των και εις τον σκοπόν δεν ηστόχησαν. Αλλά του λαού ο σκοπός ήτον άραγε να εκτοπίση τον Βενιζέλον από εκεί που εκάθητο και να καθίση τον κ. Γούναρην; Αυτήν την πλάνην δεν την δεχόμεθα […]Αλλά την διέξοδον –την πολιτικήν διέξοδον- την έχουν εις τα χέρια των. Μία παραίτησις και φούρνος ας μην καπνίση! Την ιδίαν σκέψιν όμως κάμνει και ο λαός; Θα δεχθή αδιαμαρτύρητος να φύγουν από την εξουσίαν οι υπεύθυνοι, απλώς ως να μη είχε συμβή τίποτε, αφίνοντες όμως ερείπια πίσω των; […] Ιδού τι δεν υπολογίζουν οι άνθρωποι, οι οποίοι, προβλέποντες την πτώσίν των, αρχίζουν από τώρα και απλώνουν στρώματα βάμβακος διά να την καταστήσουν όσον το δυνατόν περισσότερον αθόρυβον και ανώδυνον»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΚΑΜΜΙΑ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΥΠΟΧΩΡΗΣΙΣ

«Δεν γνωρίζομεν οποία θα είνε η στάσις της Ελληνικής αποστολής η οποία ευρίσκεται σήμερον εις πολύ δύσκολον θέσιν, ως άλλωστε εξηγεί το γεγονός ότι εξακολουθεί παραμένουσα εν σιγή εις το Λονδίνον, μη αναχωρούσα διά Ρώμην όπου έπρεπεν από δύο τουλάχιστον εβδομάδων να ευρίσκεται […] Εκείνο το οποίον πρέπει να τονισθή σήμερον είνε ότι (…)  πρέπει όμως να γνωρίζουν ότι το Έθνος ολόκληρον ανεξαρτήτως κομματικών αρχών και πεποιθήσεων, ορθούται σύσσωμον και απαγορεύει ρητώς πάσαν, έστω και την παραμικρήν υποχώρησιν»

• ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΜΠΝΕΥΣΙΣ

ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΘΑ ΕΧΩΜΕΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ – ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟΝ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΙΛΙΚΙΑΝ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΑΧΕΙΑΝ ΕΙΡΗΝΗΝ

«Βεβαίως η ειρήνη ‘’διά της λόγχης’’ όπως ο κ. Γούναρης την ηθέλησε και την επεδίωξε θα ήτο ένα ωραίον πατριωτικόν όνειρον. Αλλ’ εξ ίσου πατριωτικός, και αν ακόμη δεν έχει τίποτε από το μεγαλείον ενός πολεμικού ονείρου, εξ ίσου λέγομεν, πατριωτικός είνε και ο τερματισμός της αιματοχυσίας και η κατάπαυσις του ακρωτηριασμού του λαού. […] Οι Έλληνες ζώντες επί μίαν ήδη δεκαετίαν ως μαχόμενοι ήρωες έχουν το δικαίωμα να θέλουν να ζήσουν κάποτε και ως απλοί άνθρωποι”

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΠΡΟΣΤΡΙΒΑΙ

«Ενώ δε πάντες οι ιθύνοντες τας τύχας των Εθνών, άτινα κατήγαγον την υπέρλαμπρον νίκην, κηρύττουσιν, ότι μεγάλως ενδιαφέρονται να ίδωσι την ειρήνην βασιλεύουσαν αδιαταράκτως εις όλον τον κόσμον, εν τούτοις ο πόθος των ούτος, όστις αποτελεί και διάπυρον πόθον των λαών, αντιμετωπίζει συνεχώς δυσχερείας, εκ των οποίων εκάστη δεν είνε απλουστέρα της άλλης.

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΙΤΙΑ ΕΙΝΕ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Οι αδέξιοι κυβερνήται της χώρας αγωνίζονται και κοπιάζουν ν’ ανεύρουν, έστω και δημιουργούντες αυτά, τα προσχήματα, προς τα οποία θα στρέψουν την προσοχήν του λαού, ίνα απαλλάξουν εαυτούς από την δικαίαν κατακραυγήν του […] Δεν υπάρχει την ώραν ταύτην πολίτης που να μη βλέπη ότι αιτία όλων των κακών δεν είνε άλλη παρά η Κυβέρνησις του κ. Γούναρη. Δεν υπάρχει Έλλην που να μη αντιλαμβάνεται σαφώς ότι μόνη υπεύθυνος της σημερινής αθλιότητος, εις όλαςτας μεγάλας και τας λεπτομερειακάς εκδηλώσεις είνε η Κυβέρνησις του κ. Γούναρη, η οποία ουδέν ελαφρυντικόν έχει υπέρ αυτής»

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΕΙΣ ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ

Ολίγων ωρών παραμονή του κ. Βενιζέλου εις Λός Άντζελες δίδει την ευκαιρίαν εις τους Έλληνας της παροικίας να διαδηλώσουν πανηγυρικώς τα αισθήματά των προς τον Μέγαν Πολιτικόν. Σκηναί αφαντάστου ενθουσιασμού

• ‘’Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΤΩΣΙΝ ΤΟΥ’’

Ο κόμης Σφόρτζα αγωνίζεται να εκτοπίση εκ των παρασκηνίων τον Βενιζέλον – Μία επερώτησις εις την Ιταλικήν Βουλήν – Ο Λόϋδ Τζώρτζ αξιοί να νομιμοποιηθή η παρουσία του Βενιζέλου εις την Διάσκεψιν – Ο κ. Καλογερόπουλος δέχεται

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΟΣ

«Η σκληρά πείρα του ευρωπαϊκού πολέμου και των διπλωματικών ανακολουθιών, αίτινες κυρίως εχαρακτήρισαν την μεταπολεμικήν εποχήν, είναι αρκετή διά να διδάξη και τους πλέον μετρίους κυβερνήτας, περί της στάσεως, ην οφείλουν να τηρούν εις ωρισμένας περιστάσεις και υπό ωρισμένας συνθήκας […] Ο κ. Πρωθυπουργός ας λύση την σιωπήν του, και είτε μακρόθεν, είτε εντεύθεν, ας φωτίση τον λαόν της χώρας επί της πραγματικής θέσεως των ζητημάτων μας»

ΠΡΩΪΝΗ

• Ο ΠΕΝΘΙΜΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

«Επί των τάφων των Γάλλων ναυτών, οφείλομεν να καταθέτωμεν τον πένθιμον στέφανον ως προς τα δυστυχή θύματα ενός τραγικού καθήκοντος. Τούτο επιβάλλει η συνείδησις ανθρώπων γενναίων και εντίμων. Όσον δε τούτο είνε τίμιον, τόσον εξ αντιθέτου είνε άτιμον το έργον εκείνων, οίτινες είτε εκ πλάνης, είτε ενσυνειδήτως επιζητούν την εκμετάλλεσυσιν της πολιτικής απόψεως, όπως διαιωνίσουν την πλάνην και εκθρέψουν την οργήν και την εχθρότητα ενός λαού, όπως ο Γαλλικός»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΕΛΛΑΣ, ΚΡΗΤΗ ΚΑΙ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΣ

«Διότι επιτέλους δεν επέβαλεν ο Κρητικός λαός τον βενιζέλον εις την Ελλάδα. Αυτός ο λαός της Π. Ελλάδος πανηγυρικώς μετεκάλεσεν αυτόν από την Κρήτην, όπου επί εικοσαετίαν περίπου πολιτευόμενος ουδέποτε ήλθε πλειοψηφών, και τον εκάθισεν εις τον σβέρκον του, και τον περιέβαλε διά της ανεπιφυλάκτου εμπιστοσύνης του. Ο βενιζελισμός, λέγουν, δεν εφύτρωσεν εις την Κρήτην. Εβλάστησε και ήνθισε και ηνδρώθη εις την Παλ. Ελλάδα και διά της ψήφου του λαού της Παλ. Ελλάδος εγιγαντώθη»

 

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Χωρίς τίτλο και με μεγάλο μέρος του άρθρου λευκό, λόγω λογοκρισίας

«Απέναντι της νέας αυτής καταστάσεως η Αγγλία είνε υποχρεωμένη διά πολύν χρόνον να υποστείλη το σχέδιον της μονοκρατορίας εις την Ανατολήν, και να καταμετρήση μετά της Γαλλίας την έκτασιν της εκμεταλλεύσεώς της. Μόνον αφελείς δύνανται να φαντάζωνται ότι η Αγγλία θα φθάση εις τα άκρα διά τον ευγενή φιλελληνισμόν της. Η Αγγλία ηττάται επί της διεθνούς πολιτικής και προσπαθεί οπωσδήποτε να περισώση μόνον τα άμεσα συμφέροντά της εις την Ανατολήν»

ΣΚΡΙΠ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΜΑΧΙΚΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΙΝ
• Η ΙΤΑΛΙΑ ΔΕΝ ΣΥΝΗΨΕ ΣΥΝΘΗΚΗΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑΝ – ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΤΑΛΟΥ ΑΡΜΟΣΤΟΥ
• ΟΙ ΕΝΕΔΡΕΥΟΝΤΕΣ ΟΦΕΙΣ

«Δεν θέλομεν να κηρύξωμεν ως δόγμα την διαίρεσιν του Έθνους. Θέλομεν μόνον να προκαλέσωμεν την προσοχήν της Κυβερνήσεως επί του κινδύνου τον οποίον εγκλείει η αδιαφορία αυτής, η χριστιανική και μεγαλόφρων, προς τους ενεδρεύοντας εις όλας τας υπηρεσίας του κράτους όφεις, των οποίων, αν δεν εκτυπήθησαν αι κεφαλαί, ώφειλον να συντριβούν οι οδόντες»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ

«Είνε πιθανόν να συνέλθη η Συμμαχική Διάσκεψις, έστω και τον Ιανουάριον, πιθανόν ακόμη –μολονότι πολύ δύσκολον- να συμφωνήσουν οι Σύμμαχοι διά την εξεύρεσιν της λύσεως του Ανατολικού ζητήματος, αλλά θα είνε απολύτως αδύνατον να εξαναγκάσουν την Ελλάδα εις τυφλήν υποταγήν, εφ’ όσον θα πρόκειται να αδικηθή και να ίδη καταστρεφόμενα τα ζωτικώτερα των συμφερόντων της. Αλλά διατί ν’ απαισιοδοξώμεν προκαταβολικώς, εφ’ όσον εξακολουθούμεν να έχωμεν πάντοτε ακράδαντον πίστιν εις την Αγγλικήν ευθυκρισίαν»

• ΝΕΟΝ ΑΤΜΟΠΛΟΙΟΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡ. ‘’BYRON’’. ΤΟ Α/Π ‘’ΠΑΡΘΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣ’’ (‘’MAID OF HYDRA’’)