Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 4 Ιουνίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Εν αναμονή της απόφασης για την επόμενη φάση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, τίθεται το ερώτημα ‘’Ποίοι λοιπόν, λόγοι αναβάλλουν ακόμη την έναρξιν της επιθέσεως του στρατού μας, αφού όλα είνε έτοιμα και ο Βασιλεύς, ο στρατηλάτης Βασιλεύς, ευρίσκεται επί κεφαλής του;’’. Ο προβληματισμός για τη στάση των συμμαχικών κρατών μεγαλώνει, ενώ η Κεμαλική προπαγάνδα συνεχίζει ανενόχλητη το έργο της… 

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ – ΜΕΛΕΤΑΤΑΙ ΣΥΜΜΑΧΙΚΟΝ ΔΙΑΒΗΜΑ. ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ ΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΦΟΡΤΣΑ. Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΟΡΓΙΑΖΕΙ ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ, ΡΩΜΗ ΚΑΙ ΠΑΡΙΣΙΟΙΣ – Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ

«Εντός ολίγων ημερών πρόκειται να γίνη συνολικόν διάβημα εκ μέρους των συμμάχων προς τας κυβερνήσεις Ελλάδος και Τουρκίας διά τον κανονισμός του Μικρασιατικού ζητήματος. Το συμμαχικόν διάβημα θα πραγματοποιηθή εφόσον επέλθη πλήρης συμφωνία μεταξύ Ιταλίας, Αγγλίας και Γαλλίας επί μιας οριστικής αποφάσεως, ήτις θα απαιτηθή να γίνη αποδεκτή υπό των εμπολέμων»

• ΣΙΤΟΒΟΛΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΠΥΡΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Η Θρακική χώρα, με τας απεράντους, τας γονιμωτάτας και προσφερομένας εις παν είδος καλλιεργείας εκτάσεις, καλώς εκμεταλλευομένη δύναται μαζύ με το τμήμα της Ανατολικής Μακεδονίας, να μας δώση πλήρη αυτάρκειαν εις σιτηρά και εις παντός είδους γεωργικά προϊόντα»

 ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΕΛΠΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΣ

«Βεβαίως η εξέλιξις της καταστάσεως, εφ’ όσον κυριώτερος ρυθμιστής αυτής είνε ακόμη ο στρατιωτικός παράγων ου μόνον δεν αποκλείει αλλά και καθιστά αναποφεύκτους τας αλλοιώσεις των κυριαρχουσών εν τη διπλωματική ατμοσφαίρα τάσεων της παρούσης στιγμής […] Αλλ’ ασχέτως προς την εξέλιξιν ταύτην και επί τη υποθέσει ακόμη ότι ο διαμορφωθείς ήδη διπλωματικός ορίζων, μετά τας δηλώσεις του κ. Τσώρτσιλ, παραμένει αναλλοίωτος, δεν νομίζομεν ότι τα εθνικκά συμφέροντα προσκτώνται εκ της τοιαύτης διαπλάσεως οιανδήποτε ζημίαν»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΑ ΠΕΡΙ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕΩΣ

«Εκ του χάους εν τοσούτω των αλληλοσυγκρουομένων πληροφοριών περί της διεθνούς πολιτικής ζυμώσεως εν σχέσει με την Ανατολήν, ολίγιστα συμπεράσματα δύναταί τις να συναγάγη. […] Όπως και αν έχη το πράγμα μόνον ως αστείον δύναται να χαρακτηρισθή το ενδεχόμενον διπλωματικής επεμβάσεως των Συμμάχων, καθ’ ην στιγμήν ο Ελληνικός στρατός ετοιμάζεται να επιτεθή κατά του Μουσταφά Κεμάλ, διά να λύση διά του ξίφους τον γόρδιον δεσμόν του Ανατολικού ζητήματος»

• ΜΥΡΜΗΔΟΝΕΣ

«(…) οι Μπολσεβίκοι συνεκέντρωσαν 150 χιλιάδας άνδρας διά να βαδίσουν κατά της Κων/πόλεως, ενώ αφ’ ετέρου αι δυνάμεις του Κεμάλ ανήλθον εις 280 χιλιάδας στρατιώτας, από τους οποίυς δεν λείπει τίποτε… Ούτε οι ομηρικοί Μυρμηδόνες δεν εδημιουργούντο με τόσην ευκολίαν! Αι ανάγκαι όμως της Κεμαλικής προπαγάνδας καθίστανται ολονέν επιτακτικώτεραι εφόσον πλησιάζουν αι ημέραι της Ελληνικής επιθέσεως»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΠΛΗΡΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΚΕΜΑΛΙΚΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ. ΝΕΟΤΟΥΡΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

«Η ανασχηματσθείσα υπό τον Τεφήκ πασάν διά της συμμετοχής του Ιτζέτ πασά και του Σαλίχ πασά Κυβέρνησις φαίνεται έχουσα απόφασιν να συγκεντρώση την εν Κωνσταντινουπόλει τουρκικήν εξουσίαν εις χείρας Κεμαλικών»

• Η ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ

«Και αναγκαζόμεθα να κραυγάσωμεν, ότι είνε πλάνη ο ισχυρισμός, καθ’ ον η αναλογική εξασφαλίζει την επιβολήν της λαϊκής κυριαρχίας, διότι αντιθέτως, κατά στοιχειώδη επιστημονικόν ορισμόν, ΕΙΝΕ Η ΑΡΝΗΣΙΣ ΑΥΤΗΣ. Η αρχή της ‘’εθνικής κυριαρχίας’’ αποκλείει την λεγομένην ‘’εκπροσώπησιν συμφερόντων’’ και την εκπροσώπησιν των ομάδων, το τελευταίο δε τούτο ακριβώς είνε η αναλογική»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚ. ΚΑΛΑΠΟΘΑΚΗΣ

«Ο Δημήτριος Καλαποθάκης έκλεισεν ήρεμα τα βλέφαρα. Αλλ’ εκοιμήθη με ζωντανήν πλέον την εικόνα της Μεγάλης Ελλάδος, χαραγμένην εις τους μεγάλους του οφθαλμούς. Δεν επέζησε διά να ίδη κατά την εγγίζουσαν υπερτάτην στιγμήν την αποθέωσιν του Ονείρου, εις την πραγμάτωσιν του οποίου κατεσπατάλησε την ευγενή και εύρωστον ύπαρξίν του»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

«Εάν η εργασία του Βενιζέλου υπήρξεν επιπολαία και φθοροποιός, οι αγώνες του σήμερον, όπως εμφανίζει αυτούς ο Βενιζελικός Τύπος, είνε κακούργοι, είνε εγκληματικοί, και τόσον κακούργοι και τόσον εγκληματικοί, ώστε τον καταβιβάζουν εις τα Τάρταρα της εθνικής συνειδήσεως, όπου κατεκρημνίσθη διά των ιδίων αυτού χειρών και όπου θάπτεται διά των ιδίων αυτού έργων»

 ΕΣΤΙΑ

• ΤΑ ΣΤΕΝΑ

«Ελπίσωμεν ότι οι ιθύνοντες τας τύχας της Ευρώπης, αντλούντες διδάγματα εκ της Ιστορίας, διά του σεβασμού της υπογραφής των θα συντελέσωσιν εις την παγίωσιν της ειρήνης εν Ανατολή, εις την πλάστιγγα της οποίας ο Ελληνισμός, προ νέων βιαιαοτήτων και πανισλαμικών τάσεων του Τουρκισμού ευρεθείς, απέθηκε το ξίφος του»

• ΟΥΤΕ ΟΤΑΝ ΗΛΘΕΝ…

«Η δεξιά του δε συμπολίτευσις ισχυρίζεται ότι ο κ. Γούναρης δεν πρέπει να μεταβή εις το Λονδίνον διά να επαιτήση, όπως ο κ. Βενιζέλος! Μας χρειάζεται – διάβολε ! – ολίγη υπερηφάνεια. Ο κ. Βενιζέλος επαιτών έπαιρνε μίαν άλλην Ελλάδα. Από την υπερηφάνειαν του κ. Γούναρη εχάσαμεν έως τώρα την Χειμάρραν. Και έχει ο Θεός!»

 ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ – Η ΕΛΛΑΣ ΠΡΟΜΑΧΩΝ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ – Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΥΠΕΡΒΕΒΑΙΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΝΙΚΗΝ

«Ο βασιλεύς εδήλωσεν εις αυτούς (Άγγλους ανταποκριτές) ότι είνε υπερβέβαιος διά την νίκην των Ελληνικών όπλων. Η Ελλάς, είπε, αποτελεί τον προμαχώνα των Ευρωπαϊκών συμφερόντων και ιδία των Αγγλικών συμφερόντων εν τη Ανατολή»

 ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΝΕΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

«Επειδή όμως η φρόνησις και η λογική είνε γνωρίσματα εντελώς ξένα προς τους σημερινούς κυβερνήτας της Ελλάδος επόμενον είνε να μη καταβάλλεται ουδεμία τοιαύτη ενέργεια και να μένωμεν εκτεθειμένοι εις τον κίνδυνον του να μας επιβληθούν οι μειονεκτικοί εκείνοι όροι, τους οποίους αν απεδέχετο τουλάχιστον ο κ. Γούναρης τον παρελθόντα Φεβρουάριον, θα είχομεν αποφύγει και τας θυσίας και την επιστράτευσιν και τας υπερόγκους δαπάνας των τελευταίων μηνών. Ούτω καταλήγομεν να επιθυμούμεν όπως αι διεξαγόμεναι εν Παρισίοις διαπραγματεύσεις μη καταλήξουν εις συμφωνίαν»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ‘’ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ’’

«Δεν είναι λοιπόν κατορθωτόν να γίνη ανακαίνισις του κόμματος των Φιλελευθέρων. Ο Βενιζελισμός –διότι απλώς περί Βενιζελισμού πρόκειται – υπάρχει μόνον διά των πολιτικών συστημάτων, άτινα ο αρχηγός του κόμματος καθιέρωσε. […] Αλλά ποία είναι τα βενιζελικά συστήματα, υπάρχει άρα γε λόγος να αναλύσωμεν ενταύθα; Ο κομματισμός, η εμπάθεια, η έλλειψις πάσης συνειδήσεως, η συκοφαντία αναγομένη εις δόγμα, ο εξαγιασμός των μέσων χάριν του εγωιστικού και φιλαρχικού σκοπού»

• ΤΟ ΚΟΡΔΕΛΙΟ – ΡΙΧΑΡΔΟΣ Ο ΛΕΟΝΤΟΘΥΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ – Η ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ – ‘’ΜΕ ΤΕΤΟΙΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΜΕ ΤΕΤΟΙΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ ΘΑ ΜΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ’’

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΑΙ

«Καταπολεμούντες λοιπόν οι Έλληνες Κομμουνισταί την πολεμικήν πολιτικήν της Κυβερνήσεως, λέγοντες ότι ώφειλε η Κυβέρνησις να προτιμήση, αντί του σημερινού καταστρεπτικού πολέμου, την ειρήνην, δεν εννοούν να αφεθούν οι Ελληνικοί πληθυσμοί να σφαγούν από τον Κεμάλ, ούτε να υποδουλωθούν εις τους Τούρκους. […] Και διά τούτο φρονούμεν, ότι αντί να περιμένη η Ελλάς –πάνοπλος- την ειρήνην που θα της επιβληθή από το Λονδίνον, ώφειλε να κλείση την ειρήνην με τους Τούρκους εις την Μόσχαν η οποία μόνη δύναται να εγγυηθή την ανεξαρτησίαν και την ελευθερίαν των Ελληνικών πληθυσμών της Ασίας»

ΣΚΡΙΠ

• ΣΥΝΤΕΛΕΙΤΑΙ ΠΛΗΡΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΙΣ

Προ της επικρατούσης ταύτης καταστάσεως εν Ανατολή, καταστάσεως, ήτις τείνει να εξαπλώση τας πτέρυγάς της και επί της Κωνς/πόλεως διά των εκεί φιλοξενουμένων Ρώσσων, το καθήκον του Ελληνισμού είναι σαφώς διαγεγραμμένον, είναι το καθήκον επί την εκτέλεσιν του οποίου έχει τεθή η Ελλάς ηνωμένη και αδιαίρετος, με επί κεφαλής τον Βασιλέα της, η παρουσία του Οποίου εγγυάται την πλήρη επικράτησιν του αγώνός της»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ

«Ο Ελληνικός στρατός, με το όπλον ανά χείρας και με το δάκτυλον επί της σκανδάλης, αναμένει την διαταγήν να προελάση ως θύελλα κατά των ορδών του Κεμάλ. […] Ποίοι λοιπόν, λόγοι αναβάλλουν ακόμη την έναρξιν της επιθέσεως του στρατού μας, αφού όλα είνε έτοιμα και ο Βασιλεύς, ο στρατηλάτης Βασιλεύς, ευρίσκεται επί κεφαλής του;»

• ΕΜΠΟΡΙΟΝ – ΝΑΥΤΙΛΙΑ