Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

”Η Ελλάς ζητεί”, οι Σύμμαχοι είναι επιφυλακτικοί έως αρνητικοί και ο Κεμάλ εμφανίζεται έτοιμος για νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις με στόχο την Κωνσταντινούπολη…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
• ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ

«Είνε εμφανές ότι η διαμορφωθείσα πολιτική λαϊκή συνείδησις δεν απέβλεπε μόνον εις την ανάκτησιν της πολιτικής ελευθερίαε της, αλλά και εις την ακεραίαν πλέον διατήρησιν της ελευθερίας ταύτης, ήτις απαραιτήτως εγέννησε την νέαν πολιτικήν του λαού κατεύθυνσιν. Η πολιτική αύτη εξέλιξις από του 1909 μέχρι σήμερον δεν είνε φαινόμενον παρ’ ημίν, αλλ’ είνε ιστορική αλήθεια προόδου, παρατηρουμένη εις όλους τους Λαούς. Προς την πραγματικήν ταύτην αλήθειαν έχομεν πάντες καθήκον να συμμορφωθώμεν και να εναρμισθώμεν, αν θέλωμεν να είμεθα οι σύγχρονοι άνθρωποι. Θα ίδωμεν πώς»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ

«Από των αρχών του 1915 το βενιζελικόν κόμμα έχασε πλέον πάσαν επαφήν μετά του λαού. Και η τελευταία εσωτερική περιπέτεια απεκάλυψε και την καταγωγήν του κόμματος και την αληθή διανοητικότητά του. Σήμερον μένει εκτός της πολιτικής ζυμώσεως. Δικαίως, διότι ο λαός δεν θέλει να πάθη εκ δευτέρου παραποίησιν των ιδεών του και των αντιλήψεών του. Ο βενιζελισμός ας επιδεκνύη το εξωτερικόν του έργον. Ασχέτως προς την ερημίαν ηθικής ήτις χαρακτηρίζει την προσπάθειαν κόμματος, οικειοποιουμένου ως ιδικάς του τας εθνικάς δυνάμεις δι’ ων επετεύχθη η μεγέθυνσις του κράτους, ο Ελληνικός λαός, και αν θελήση ν’ αναγνωρίση αυτήν ως έργον του εξορίστου, δεν λησμονεί ότι επεχείρησε να καταστήση δούλην εις εαυτόν την Ελλάδα»

ΕΘΝΟΣ

• ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΤΕΡΓΙΑΔΗΣ

«Αλλ’ είνε γεγονός επίσης, ότι ουδείς πολίτης έχει το δικαίωμα ν’ αρνηθή τας υπηρεσίας του εις την πατρίδα, εις πάσαν μεν περίστασιν, ιδιαίτατα όμως υπό την νυν κατάστασιν, ήτις δεν εγκυμονεί ή κινδύνους και θυέλλας διά την Ελλάδα. Οι γνωρίζοντες δε τον πατριωτισμόν του Αριστείδη Στεργιάδη δεν δύνανται να έχουν ουδέ την ελαχίστην αμφιβολίαν, ότι θέλει επιτελέση το στοιχειώδες τούτο καθήκον. […] Χρειάζεται σιδηρά πυγμή, ήτις να επιβληθή εις πάντας. Και τοιούτος πολιτικός ανήρ είνε σήμερον ο Αριστείδης Στεργιάδης, όστις γνωρίζει να αίρεται υπέρ τα κόμματα, έχει δε την ισχύν και το κύρος της επιβολής»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ. ΑΥΣΤΗΡΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ

«Ούτως ο κ. Γούναρης πολλάκις ηκούσθη επικρίνων την αρθρογραφίαν των κυβερνητικών αθηναϊκών εφημερίδων. Τελευταίως μάλιστα είπε τα εξής επί λέξει : ‘’Αυτού του είδους η φρασεολογία εναντίον του Βενιζέλου ημπορεί να είνε ανεκτή στα καφενεία, υπό τον όρον να τα λέμα ‘’σότι βότσε’’. Αλλ’ είνε ολέθριον να ομιλούμεν ούτω διά τα οικογενειακά μας ενώπιον των ξένων»

• ΕΙΣ ΤΑΣ ΠΑΡΑΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗΣ ΕΚΚΡΗΞΕΩΣ

Φόβοι μεταβολής της Αιγύπτου εις έρημον διά της στερήσεως του ύδατος του Νείλου. Όλοι οι Αιγύπτιοι ηνωμένοι περί το αυτό πρόγραμμα. Αιματηραί συγκρούσεις μετά της αστυνομίας. Συμφιλίωσις Ζαγλούλ και Αντλύ.

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΝ ΤΟΥ ‘’ΕΜΠΡΟΣ’’
• ΕΝΩ Ο ΚΕΜΑΛ ΕΠΕΙΓΕΤΑΙ

«Όσον και αν επείγεται ο άνθρωπος της Αγκύρας να ενθρονισθή εις την Κωνσταντινούπολιν, έκαστος βλέπει ότι δεν είνε τόσον εύκολος η εκπλήρωσις της επιθυμίας του. […] Εάν ο Κεμάλ ήθελεν επιμείενι εις την αντίληψιν ότι δι’ αυτόν μία και μόνη είνε η άγουσα εις Κωνσταντινούπολιν, εκείνη ήτις διέρχεται εκ Σμύρνης, τότε είνε πολύ πιθανόν ότι δεν θα φθάση ποτέ και εις την Κωνσταντινούπολιν»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΑΝ Ο ΚΕΜΑΛ ΑΡΝΗΘΗ

«Αλλ’ εν πάση περιπτώσει εάν ο Κεμάλ δυστροπήση προς τας γενικάς αποφάσεις, η Κωνσταντινούπολις θα είνε το πρώτον σημείον, κατά του οποίου θα στραφή η Ελλάς και του οποίου την κατάληψιν θέλει ταχέως πραγματοποιήση ως εντολοδόχος των Συμμάχων και διά λογαριασμόν αυτών, διά να καταφέρη καίριον κατά του αντιπάλου κτύπημα και να παραλύση το ηθικόν αυτού κύρος εις τας αντιλήψεις των λαών της Ασίας, εξ ων αντλεί το ανθρώπινο υλικόν ο επαναστάτης της Αγκύρας»

ΕΣΤΙΑ

• Η ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΙΣ

«Είμεθα μόνον περίεργοι να μάθωμεν, τι θ’ απαντήση περί του ζητήματος, εάν ερωτηθή π.χ. ο κ. Πρωθυπουργός παρά τινος φίλου και συμμάχου υπουργού των Εξωτερικών, όστις είχε, νομίζομεν, ετοιμάσει και μίαν νόταν περί μη παύσεως των Ανταντικών υπαλλήλων εν Ελλάδι;»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΤΑ ΒΥΣΣΟΔΟΜΟΥΜΕΝΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΘΝ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ. ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΥΤΩΝ. Η ΠΡΥΤΑΝΕΙΑ ΑΝΕΣΤΕΙΛΕ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

«Σήμερον δημοσιεύεται το Διάταγμα του καταρτισμού της Ηνωμ. Επιτροπής διά την εκκαθάρισιν του Πανεπιστημίου. […] Αρκετός αριθμός φοιτητών συνήλθον σήμερον, αδεία της Αστυνομίας εις τα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, διά να συντάξουν ψήφισμα διαμαρυρίας, διά την αποφασισθείσαν εκκαθάρισιν του Πανεπιστημίου. Οι αντιφρονούντες προυκάλεσαν διάφορα επεισόδια κατά τα οποία εκακοποιήθησαν φοιτηταί τινες»

• ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΟ ΑΓΓΛΟΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΟΝ ΜΕΤΩΠΟΝ

«Υπάρχουν δηλαδή ως εμφαίνεται εκ των ανωτέρω όλαι αι βάσιμαι ελπίδες ότι κατά τας προσεχείς οριστικάς συζητήσεις επί του Ανατολικού ζητήματος κατά τας οποίας θα δοθή η κρίσιμος μάχη και θα ληφθώσιν αι οριστικαί και ανέκκλητοι αποφάσεις επ’ αυτού, θα εμφανισθή το μετά τοσαύτης βασιμότητος ελπιζόμενον αγγλοελληνοϊταλικόν διπλωματικόν Μέτωπον εν όλη αυτού τη συνοχή και τη σταθερότητι. Κοινή θα είνε η ενέργεια των αποτελούντων το Μέτωπον τούτον Δυνάμεων, ως είνε κοινά τα συνδέοντα αυτάς συμφέροντα, κοινής ωφελείας θα είνε επομένως και τα επιτευχθησόμενα αποτελέσματα»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
• Η ΡΩΣΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ
• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΙΣ ΡΩΜΗΝ
• Η ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΟΙ ΜΠΡΑΒΟΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

«Το φοιτητικόν συλλαλητήριον, το οποίον δεν είχεν άλλην χροιάν έξω του ενδιαφέροντος της ακαδημαϊκής νεολαίας υπέρ των σπουδών της και της επιθυμίας αυτής να μη παραλύσουν ολοτελώς τα πανεπιστημιακά της μαθήματα, αντιμετωπίσθη υπό των κρατικών εξουσιών ως δεν θ’ αντιμετωπίζετο η περίφημος συνωμοσία εναντίον του καθεστώτος, την οποίαν διαρκώς ονειρεύονται ως κάτι που θα επιστέψη τα έργα των»

• ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΙΤΑΛΟΙ

Η ροπή των Ελλήνων και αι αποικίαι των εις την Ιταλίαν. Δεσμοί αίματος και αγώνες κοινοί Ελλήνων και Ιταλών. Η Ελληνο-Ιταλική συνθήκη περί Δωδεκανήσου και η απόφασις της Ρώμης»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Ο ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΣ

«Εφ’ όσον και καθ’ όσον θα διετήρει αυτός την πρωτοβουλίαν μεταξύ των συνεπανασταών του, ο Μπολσεβικισμός θα διεπλάττετο προς τα πράγματα, θα απέβαλλε τον στενόν προλεταριακόν χαρακτήρα του, θα επεκοινώνει με την μεγάλην μάζαν, θα υπεβάλλετο εις μικράς θυσίας διά ν’ αποτρέψη μεγάλας. Τούτο και εγένετο»

ΠΡΩΙΝΗ

• Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΑΣ

«Τόσον αι εκ του Λονδίνου, όσον και εκ Ρώμης ειδήσεις, φέρουν ως γεγονός, του οποίου πλησιάζει η πραγματοποίησις, την αναγνώρισιν του Βασιλέως. […] Την χαρμόσυνον εκείνην ημέραν ο Ελληνικός λαός θα εορτάση εξαιρετικώς και ως επισφράγισιν των αγώνων αυτού και ως ένδειξιν χαράς και ευγνωμοσύνης προς τους ισχυρούς φίλους και συμμάχους, οίτινες εν τω προσώπω του Βασιλέως θέλουν αναγνωρίσει τους τιμίους και ηθικούς αγώνας και ενός εναρέτου Βασιλέως και ενός γενναίου Λαού»

• ΕΠΙ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Η Ελλάς ζητεί, κατά το Ελληνο – Αγγλικόν σχέδιον όπως ο Ελληνικός στρατός παραμείνη ως ο κυριώτερος παράγων προς επιβολήν εις τους Τούρκους πάσης συμφωνίας εις ήν θα κατέληγον τα δύο αντίπαλα σήμερον μέρη. […] Η Ελλάς επίσης ζητεί να δοθούν εις αυτήν όλα τα μέσα όπως καθίσταται αποτελεσματική πάσα εγγύησις αφορώσα την υπό των Τούρκων προστασίαν των μειονοτήτων εις όλα εκείνα τα μέρη, τα οποία ευρίσκονται πέραν της Ελληνικής ζώνης»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΜΟΝΟΝ ΝΑ ΤΟΝ ΚΡΙΝΩΜΕΝ

«Δεν είμεθα ημείς, οι οποίοι θα είπωμεν ότι η κυβέρνησις του κ. Γούναρη δεν πρέπει να δώση ευθύνας. Ουδ’ ο κ. Γούναρης διεκρίθη ποτέ επί ευθυνοφοβία. Διά την οποίαν θα ηδύνατο να κατηγορηθή και βασίμως ο εσμός των βενιζελικών υπουργών. […] Δεν ισχυριζόμεθα ότι η κυβέρνησις Γούναρη δεν θα δώση ευθύνας. Η κυβέρνησις πρέπει να λογοδοτήση και θα λογοδοτήση. Οφείλομεν δε ν’ αναμείνωμεν την επάνοδον του κ. Γούναρη, ν’ ακούσσωμεν εκ στόματος αυτού πώς διεχειρίσθη την εθνικήν υπόθεσιν, τι εζήτησε, τι επέτυχε, τι δεν επέτυχε και τότε να τον κρίνωμεν. Τότε και μόνον»

ΣΚΡΙΠ

• ΟΙ κ.κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΚΑΙ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ ΣΥΝΗΝΤΗΘΗΣΑΝ ΜΕΤΑ ΤΟΥ κ. ΜΠΟΝΟΜΙ
• ΑΙ ΕΠΙΤΥΧΙΑΙ ΤΟΥ

«Και όμως ευρίσκονται ακόμη άνθρωποι ομιλούντες περί επιτυχίας του προγράμματος του Βενιζέλου. Όχι, κύριοι! Ο Βενιζέλος προήγαγε τας επιχειρήσεις των οπαδών του, αλλ’ αβαράθρωσε τα δίκαια του Έθνους! Αυτό λέγουν τα πράγματα»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΚΑΤΑΛΗΞΙΣ

«Κατά τας πληροφορίας ταύτας η Διάσκεψις μεταξύ των άλλων όρων της Ελληνοτουρκικής ειρήνης θα διατυπώση και τον αυστηρόν όρον, καθ’ ον ‘’εν περιπτώσει δεν γείνη δεκτή η καταρτισθησομένη συνθήκη, η Τουρκία θα έχη ν’ αντιμετωπίση κοινήν Ελληνοσυμμαχικήν ενέργειαν, πραγματοποιουμένης της καταλήψεως της Κων/πόλεως υπό του Ελληνικού στρατού’’»

• ΠΩΣ ΚΑΤΗΡΤΙΣΘΗΣΑΝ ΟΙ ΣΤΟΛΟΙ ΑΓΓΛΙΑΣ, ΙΑΠΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗΣ