Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 3 Μαρτίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε. Πρωθυπουργός πάλι ο Δ. Γούναρης, λιγοστές οι αλλαγές σε επίπεδο υπουργών. Θα δώσει η Εθνοσυνέλευση ψήφο εμπιστοσύνης στο τροποποιημένο ουσιαστικά κυβερνητικό σχήμα; Προσπάθειες καταβάλλονται ‘’προς άγραν πληρεξουσίων’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΔΥΟ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΣΚΕΨΕΩΣ

«Πάντα ταύτα όμως άγουσι μοιραίως πλέον προς την λύσιν ην από μακράς σειράς μηνών κατεδεικνύομεν. Τουτέστι την παράδοσιν της διαχειρίσεως των υποθέσεων της χώρας, εις διάμεσόν το συγκρότημα, όπερ θα συγκεντρώση μετά της ομοθύμου εμπιστοσύνης της Συνελεύσεως και την προς το έργον και τους σκοπούς αυτού πίστον του λαού. Είνε λίαν πιθανόν να μη γείνη η προσφυγή προς την λύσιν ταύτην ευθύς αμέσως»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΘΕΙΣΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Εναντίον των νέων υπουργών ουδεμίαν θέλομεν να διατηρήσωμεν προκατάληψιν. Είνε όμως εξ άλλου αναντίρρητον ότι η εμπιστοσύνη την οποίαν εμπνέει παρά τη κοινή γνώμη η ούτως ανασχηματισθείσα Κυβέρνησις, δε είνε μεγαλειτέρα εκείνης ης απήλαυεν η προκάτοχος. […] Ο κ. Γούναρης δεν ηθέλησεν ούτε την φοράν αυτήν να υψωθή υπεράνω των κομματαρχικών αντιλήψεων. Ας ελπίσωμεν εν τούτοις να μη αποδειχθή αδικαιολόγητος, όπως απεδείχθη πολλάκις μέχρι τούδε, η ανέφελος αισιοδοξία του»

ΕΘΝΟΣ

• ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΣ

«Και ο κ. Γούναρης μετεμόρφωσε την ‘’αναλυθείσαν’’ Κυβέρνησιν, ήγουν την ανεσχημάτισε! […] Με μπαλλώματα, εντελώς άσχετα, άλλως τε, προς την ουσίαν δεν είνε δυνατόν να ικανοποιηθή η ομόφωνος αξίωσις της Κοινής Γνώμης, όπως η διαχείρισις των εθνικών μας πραγμάτων ανατεθή εις άλλους, ικανωτέρους ή οπωσδήποτε έχοντας την ειλικρινή θέλησιν ν’ απαρνηθούν την αποτυχίαν του αποδοκιμασθέντος πρωθυπουργού. Την Ελλάδα δεν δύναται πλέον να κυβερνά ο εκπέσας εις την εθνικήν συνείδησιν»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΛΟΡΔΟΣ ΚΩΡΖΟΝ ΘΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗ ΕΑΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΦΘΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ – ΑΜΦΙΒΟΛΙΑΙ ΚΑΙ ΦΟΒΟΙ ΔΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
• ΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΩΜΕΝ ΛΟΙΠΟΝ

«Ποίαν σημασίαν είχε διά τον κ. Γούναρην η γνώμη της Εθνοσυνελεύσεως; Και η γνώμη του λαού; Και η δύναμις των πραγμάτων; Και η επιτακτική αυτών αξίωσις Καμμίαν. Ο κ. Γούναρης τα παραμέρισεν όλα. Και τα περιεφρόνησεν όλα […] Αντί να καταδεχθή να τον κρίνη η Εθνοσυνέλευσις, υψώθη υπεράνω αυτής. Και έκρινεν ο ίδιος την Εθνοσυνέλευσιν […] Ιδού και πάλιν Πρωθυπουργός ο κ. Γούναρης εν μέσω ημών. Απαραίτητος. Και αναντικατάστατος […] Όσας και αν καταβάλη, και ασφαλώς θα καταβάλη, εντόνους προσπαθείας η νέα Κυβέρνησις, η συμφορά συνετελέσθη. Ο κ. Γούναρης θα έχη την τραγικήν μοίραν να μας την αναγγείλη επισήμως»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ
• Η ΟΡΚΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΘΕΙΣΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΓΟΥΝΑΡΗ
• Η ΚΡΙΣΙΣ ΔΕΝ ΕΛΗΞΕ

«Η κομματική εγωπάθεια του κ. Γούναρη, η αχαλίνωτος αρχομανία του, η αψυχία και η υποκριτική ρευστότης και το ερμαφρόδιοτν άλλων τινων πολιτικών προσώπων κατέστησαν αδύνατον την ανάδειξιν Κυβερνήσεως μη κομματικής, αλλά εθνικής, της οποίας και μόνη η εμφάνισις, επιβάλλουσα την εσωτερικήν γαλήνην και ενότητα, θα έδιδε το σύνθημα νέας αναφλέξεως της εθνικής πίστεως και αισιοδόξου και αποφασιστικού συναγερμού των εθνικών δυνάμεων»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ

«Η Κυβερνητική κρίσις, ήτις εξερράγη απροσδοκήτως την παρελθούσαν Παρασκευήν, ετερματίσθη χθες, αλλ’ ο οριστικός τερματισμός αυτής θα επιστεγασθή  μεθαύριον κατά την μεφάνισιν της νέας Κυβερνήσεως ενώπιον της Εθνοσυνελεύσεως, όπου οφείλει να περιβληθή, και πρέπει να περιβληθή, διά της πλήρους εμπιστοσύνης των όσων πληρεξουσίων ο Λαός απέστειλεν εις την Εθνοσυνέλευσιν υπό την αυτήν σημαίων της ανακτήσεως των ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ διά μακρών και σκληροτάτων αγώνων»

ΕΣΤΙΑ

• ΠΟΙΑ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ;

«Η Κυβέρνησις, εφ’ όσον εκ του ιδίου κόμματος ήντλησεν υπουργούς καιυπό την ιδίαν διανοητικότητα ανεσχηματίσθη, δεν δύναται βεβαίως να ισχυρισθή ότι ετονώθη τόσον, ώστε πραγματικώς ν’ ανακτήση την εμπιστοσύνην, την οποίαν της ηρνήθησαν προχθές. Θα είνε Κυβέρνησις προτιμήσεως του ήσσονος κακού. […] Πώς θα εμφανισθή εξωτερικώς με τον ίδιον Πρωθυπουργόν και τον ίδιον υπουργόν των Εξωτερικών; Ως συνεχίοζυσα απλώς το έργον το μέχρι τούδε μετά ολιγοήμερον ανάπαυσιν, ως αποπερατούσα το κακόν, το οποίον έφερε σχεδόν εις το τέρμα»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΠΩΣ ΚΑΤΗΡΤΙΣΘΗ Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΖΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ – ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣ ΑΓΡΑΝ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΩΝ

«Γενική πεποίθησις επικρατεί ότι η κυβέρνησις Γούναρη δεν θα είνε βιώσιμος […] Εν τω μεταξύ ο κ. Γούναρης και οι οπαδοί του συναισθανόμενοι την κοινοβουλευτικήν αδυναμίαν της νέας κυβερνήσεως καταβάλλουν επιμόνους ενεργείας προς άγραν πληρεξουσίων. Ιδίως αι ενέργειαι των κυβερνητικών στρέφονται προς τους ανεξαρτήτους Μακεδόνας και μάλιστα τους Τούρκους πληρεξουσίους»

• Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Αλλά διατί τότε εδημιουργήθη αύτη; Απλούστατα διά να καταδειχθή άπαξ ότι η αρχομανία και ο εγωισμός του εκ Πατρών πολιτευτού»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΛΥΣΙΝ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ

«Εν η περιπτώσει και η νέα Κυβέρνησις κριθή δυσμενώς εν τη Εθνοσυνελεύσει, τότε μία και μόνη εναπόκειται λύσις, εκείνη την οποίαν υπεδείξαμεν ήδη. Θα είνε δε τοσούτον κατάφωρος η ανάγκη της τοιαύτης λύσεως διά νεάς προσφυγής εις την λαϊκήν κυριαρχίαν, ώστε έχομεν από τούδε την ελπίδα ότι ουδείς θέλει παρίδη αυτήν»

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ – ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΡΙΣΙΣ ΕΤΕΡΜΑΤΙΣΘΗ

«Η θέσις της νέας Κυβερνήσεως κρίνεται ως ελάχιστα ασφαλής, είνε δε προφανής η προσπάθεια του κ. Γούναρη όπως ισχυροποιήση με παν μέσον την θέσιν της Κυβερνήσεώς του»

• Ο ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΙ ΘΑ ΠΡΑΞΗ Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ;
• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Αι ευτυχείς και καλαί κοινοβουλευτικαί ημέραι. Χαρακτηριστικά επεισόδια εν τη Βουλή. Η Βουλή συνεδριάζει υπό μαστίγιον. Πότε εκλήθη ο Βενιζέλος

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΜΒΑΛΩΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΣΙΣ

«Ο ανασχηματισμός της κυβερνήσεως δεν είναι λύσις. Είναι παράτασις εμβαλωματική μιας κυβερνητικής καταστάσεως θλιβεράς, όσον και επικινδύνου. Τα αίτια, τα προκαλέσαντα την κρίσιν, παραμένουν εις το ακέραιον. Προσετέθη μόνον εις αυτά η αηδία της πολιτικής ιστορίας πέντε ημερών. Και θα ήτο γενικώτατα προτιμότερον την λύσιν να διευκολύνουν οι δυνάμενοι και έχοντες καθήκον προς τούτο, παρά ν’ αναμένεται εκ του πειθαναγκασμού των πραγμάτων»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΠΡΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

«Σήμερον ως έχουν τα πράγματα ο Ελληνικός Λαός αισθάνεται την ανάγκην αφ’ ενός μεν της συγκροτήσεως Κυβερνήσεως καλής, ήτοι εκ προσώπων, άτινα να προκαλέσουν και αγαθήν εντύπωσιν και να παρέχουν την εγγύησιν μιας θερμουργού τάσεως και ειλικρινούς διαχειρίσεως των κοινών, και αφ’ ετέρου ότι η νέα υπό τον κ. Γούναρην τοιαύτη Κυβέρνησις να τύχη της ομοθύμου υποστηρίξεως των αντιπροσώπων, όσοι εξελέγησαν υπό την αυτήν σημαίαν και την αυτήν ιδεολογίαν»

ΠΡΩΤΕΟΥΣΑ

• Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΗΣ

«Εν τω μεταξύ η κυβέρνησις θα εμφανισθή εις την Συνέλευσιν. Και θα ζητήση την εμπιστοσύνην της. Αν την επιτύχη ως είνε βέβαιον θα προβή εις το έργον της. Το οποίον επί του παρόντος είνε η άμεσος λήψις οικονομικών μέτρων άνευ των οποίων θα είνε αδύνατος η ανακούφισις της Ελληνικής αγοράς διά δανείου ημών εις το εξωτερικόν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΕΙΣ ΤΑΣ ‘’ΕΛΈΥΘΕΡΙΑΣ’’

«Δικαιωματικώς πλέον ο κ. Γούναρης είνε ο αρχηγός της φαυλοκρατίας. Γνωρίζει και έχει αφομοιώσει τόσον καλώς τας μεθόδους του παρελθόντος, ώστε νομίζει κανείς ότι ο κ. Γούναρης ανέβηκε και συνεχίζει την περίοδον του Θεοδώρου Δηλιγιάννη. Με την διαφοράν ότι δεν έχει την χάριν και το θέλγητρον του Πελοποννησίου δημαγωγού. Είνε ένας ασυμπαθής Δηλιγιάννης»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΓΟΥΝΑΡΗ ΩΡΚΙΣΘΗ ΚΑΙ ΑΝΕΛΑΒΕ ΧΘΕΣ
• Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΙΣ

«Η Κυβέρνησις ευρέθη τυπικώς εν μειονοψηφία, ενώ ουσιαστικώς περιεβάλλετο υπό της μεγαλειτέρας και σταθεροτέρας κοινοβουλευτικής δυνάμεως. Και υπέβαλε την παραίτησιν αυτής. Τούτο εξήψε πολλάς ληθαργούσας έως τώρα φιλοδοξίας και περί τον Πρωθυπουργικόν θώκον ήρχισεν αγών αρπαγής ή κατακτήσεως, ασυνήθης εις τα πολιτικά χρονικά της Ελλάδος»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΛΟΙΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΤΩΝ ΠΛΟΑΣ
• Η ΑΝΑΧΑΙΤΙΣΙΣ ΤΩΝ ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΩΝ

«Κατά τα εκ Ρώμης τηλεγραφήματα αι τρεις Σύμμαχοι Μεγάλαι Δυνάμεις επισπεύδουν τας συνεννοήσεις των όπως παρέμβουν εν Αθήναις και Αγκύρα προς αναχαίτισιν της απειλουμένης συρράξεως μεταξύ του Ελληνικού και Τουρκικού στρατού εις το Μικρασιατικόν μέτωπον»