Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 3 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η λογοκρισία έχει αποφασιστεί, επισήμως δεν έχει ακόμη επιβληθεί, ωστόσο η δημοσιογραφική πένα κινείται σε καθεστώς ‘’επιβαλλόμενης αυτολογοκρισίας’’. Η κυβέρνηση αλλά και ο ‘’μεγαλοφάνταστος σαλτιμπάγκος’’ δέχονται κριτική για τις πρόσφατες ή τις παλαιότερες αντιστοίχως αποφάσεις τους στις μικρασιατικές επιχειρήσεις. Οι γιορτές του Πάσχα πλησιάζουν και η ανησυχία για την επάρκεια και κατά συνέπεια την τιμή της οκάς του πασχαλινού κρέατος αρχίζει να καταγράφεται στα δημοσιεύματα.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΔΙΑ ΝΑ ΤΕΡΜΑΤΙΣΘΗ Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

«Μένουν κατά συνέπειαν δύο μόνον λύσεις προς έξοδον εκ της δυσχερούς καταστάσεως, εις ην περιήχθημεν  και της οποίας την ευθύνην δεν έχει βεβαίως μόνον η παρούσα Κυβέρνησις, αλλά και ο μεγαλοφάνταστος σαλτιμπάγκος, ο οποίος υπήρξεν ο δημιουργός της Συνθήκης των Σεβρών. Ή θα ενισχύσωμεν το Μικρασιατικόν μέτωπον υπό πάσαν έποψιν, ούτως ώστε να καταστή δυνατή η ταχεία εκμηδένισις της Κεμαλικής οργανώσεως. Ή θα αναζητήσωμεν πολιτικήν διέξοδον εκ της περιπετείας αυτής, εις ην ενεπλέχθημεν»

• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ

ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΔΑΡΔΑΝΕΛΛΙΩΝ ΥΠΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ. ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ ΠΡΟΑΓΓΕΛΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ

«Οι βενιζελικοί δημοσιογράφοι είνε κακοί πατριώται… Σήμερον ότε η πολεμική προσπάθεια τείνει να οδηγήση την Ελλάδα εις την επίλυσιν όλων των εκκρεμών ζητημάτων η υπονόμευσις του στρατιωτικού έργου είνε το τελευταίον όπλον όπερ απέμεινεν εις αυτούς εκ της αντιδραστικής των φαρέτρας. Η λογοκρισία θα μας προφυλάξη από τας ανιδιοτελείς υπηρεσίας των. Είνε λυπηρόν το μέτρον τούτο. Αλλά δυστυχώς μόνον δι’ αυτού θα εξαναγκασθούν να σκέπτωνται καθώς επιβάλλει το εθνικόν συμφέρον και όχι το ιδικόν των»

ΕΘΝΟΣ

• ΑΣΥΜΠΛΗΡΩΤΟΝ

«Προσπαθούν να υποστηρίξουν, ότι ο κ. Βενιζέλος αφήκε το έργον του ασυμπλήρωτον. Αλλ’ είνε δυνατόν να υπάρξη έργον αρτιώτερον συμπεπληρωμένον από μίαν συνθήκην πλήρως πραγματοποιημένην, φέρουσαν τας υπογραφάς των ισχυρών της γης, στηριζομένην εις τας συμμαχίας των νικητών και την επιβολήν της Ελληνικής λόγχης; […] Εάν μοιραία σφάλματα και ανήκουστος ανεπάρκεια ωδήγησαν εις την σημερινήν κατάστασιν, πταίει το έργον; […] Και η μη εκτέλεσίς της δεν θα συνεπήγετο την απώλειαν της Κων/πόλεως δι’ αυτήν; Αλλά πράγματι ευρέθη ασυμπλήρωτον το έργον υπό μίαν έποψιν. Δεν εγκατεστάθη η Ελλάς εις την Κων/πολιν, ως βεβαίως θα εγίνετο»

• ΔΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ

«Πλησιάζουν αι εορταί του Πάσχα. Ολίγαι ημέραι μας χωρίζουν. Νομίζομεν ότι πρέπει να καταβληθή εγκαίρως φροντίς […] ώστε να μη πωληθή το αρνί και το Πάσχα 14 και 16 δραχμάς την οκάν. Ο Αθηναϊκός λαός, ο οποίος νηστεύει τόσον καιρόν τώρα, μη τολμών να ενατενίση το κρέας, να μη το πασχάση τουλάχιστον;»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΔΙΑ ΠΑΣΑΝ ΣΤΑΓΩΝΑ ΑΙΜΑΤΟΣ

«Αλλά δικαιολογεί η Τουρκική ήττα και η Ελληνική νίκη, ην ημελήσαμεν να καταστήσωμεν καν γνωστήν εν Ευρώπη, την παράτασιν αγώνος ανωφελούς και διατί η Κυβέρνησις τρέμει να είπη εις τον Ελληνικόν λαόν ότι ουδείς πλέον λόγος συνηγορεί όπως εμμείνωμεν εις την υπεράσπισιν σημείου, ούτινος η περαιτέρω διατήρησις θα ήτο και άσκοπος και επικίνδυνος;

Μήπως ως υποδηλούσιν ωρισμένα μέτρα της, προτίθεται να διεξαγάγη τον κατά του Κεμάλ πόλεμον ουχί ως αγώνα εθνικόν, ουχί ως αγώνα στρατιωτικόν, αλλ’ ως πολιτικήν και κομματικήν επιχείρησιν; Ας προσέξη καλώς, διότι ουδέποτε αγών διεξαχθείς υπό συνθήκας τοιαύτας, απέφυγε την τελικήν καταστροφήν και διότι θα ζητηθώσι παρ’ αυτής φρικταί ευθύναι διά πάσαν σταγόνα Ελληνικού αίματος»  

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ ΠΡΟΤΙΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΝΙΚΗΝ !

Ο ΤΕΩΣ ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΖΗΤΕΙ ΜΥΣΤΙΚΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΝ

• Ο ΑΓΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟΝ ΤΡΙΓΩΝΟΝ. Ο ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗΣ ΝΙΚΗΣ

«Το Έθνος αξιοί –και θα την έχη- τελικήν και ολοκληρωτικήν Νίκην […] Θεωρούμεν πρώτον όρον της ολοκληρωτικής Νίκης, την ταχυτέραν και οριστικήν εκμηδένισιν της από Κιουτάχειας και Μουράτ-Ντάγ εχθρικής απειλής. Και τούτο θα επιτευχθή καθ’ην ημέραν το Ελληνικόν μέτωπον, στηριζόμενον επί των ανατολικών του ερεισμάτων, κινηθή τοξοειδώς προς τα ΒΔ, σαρώνον τον εχθρόν και από του σκέλους της σιδηρ. Γραμμής Ουσάκ – Αφιόν Καρά Χισσάρ, ο κατέχει σήμερον, εγκατασταθή επί της βάσεως του ισοσκελούς τριγώνου, ήτοι της σιδηρ. Γραμμής Κιουτάχειας – Αφιόν Καρά Χισσάρ. Όταν συντελεσθή αυτή η επιτυχία, ο αγών εκρίθη τελικώς υπέρ των ενδόξων Ελληνικών όπλων»

. ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΙΤΑΛΙΑΣ – ΚΕΜΑΛ ΚΑΙ ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

«Μεταξύ των όρων της μυστικής ταύτης συμφωνίας, ήτις κατέστη γνωστή διά της εμπραγμάτου εκδηλώσεως, υπάρχει και ο όρος, ότι η Ιταλική Κυβέρνησις αναλαμβάνει υποχρέωσιν να υποστηρίξη τας αξιώσεις του κεμάλ έναντι των λοιπών Συμμαχικων Κυβερνήσεων […] Σήμερον η Ιταλία ενεκολπώθη την Τουρκίαν και την ενεκολπώθη κατά τρόπον εκπληκτικόν διά την πολιτικήν ηθικήν. Τούτο δεν εμποδίζει τους εν Ρώμη να κραυγάζουν ότι προστατεύουν την Ελλάδ»

• ΑΝΟΗΣΙΑΙ ΚΑΙ ΦΛΥΑΡΙΑΙ

«Λοιπόν καλόν οπωσδήποτε είνε ν’ αντιπολιτευώμεθα, αλλά και να μην ανοηταίνωμεν, διότι και η απάντησις εις τοιαύτας ανοησίας αρχίζει να καταντά εντροπή»

ΕΣΤΙΑ

• Η ‘’ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ’’ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑΝ. ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΗΚΙΣΤΑ ΑΣΦΑΛΗΣ

«Εις το ζήτημα της συνεννοήσεως με τον Κεμάλ ο Ιταλός υπουργός των Εξωτερικών εβίασε την Ιταλικήν Κυβέρνησιν να τελειώση τας διαπραγματεύσεις χωρίς να ληφθή υπ’ όψιν ότι υπάρχουν εις το Λονδίνον πολιτικοί, οι οποίοι δεν συγχωρούν γεγονότα τοιαύτης σημασίας να συμβαίνουν εν αγνοία των. Και το πρώτον σφάλμα ηκολούθησε το δεύτερον. Ο κόμης Σφόρτσα ηθέλησε να φέρη την πατρίδα του εις θέσιν να ηγήται της Ανατολικής πολιτικής…»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΕΠΟΠΟΙΪΑ ΤΟΥ ΕΣΚΗ-ΣΕΧΗΡ. ΠΩΣ ΠΡΟΗΛΑΣΑΜΕΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΥΠΟΧΩΡΗΣΑΜΕΝ

«Υπό τύπον συμπεράσματος, δύναταί τις να μνημονεύση τα εξής χαρακτηριστικά των τελευταίων επιχειρήσεων. Το ηθικόν των στρατιωτών μας ήτο πρό της επιχειρήσεως, διετηρήθη δε κατ’ αυτήν και μετ’ αυτήν υπέροχον. Αι εχθρικαί θέσεις είχον οργανωθή κατά τρόπον επιστημονικώς τέλειον. Το τουρκικόν πεζικόν, αν και έχον αριθμητικήν υπεροχήν, δεν κατώρθωσε να κρατήση τας θέσεις πρό της ορμής και της προς τον θάνατον περιφρονήσεως του ελληνικού πεζικού, όπερ ανώτερος τούρκος αξιωματικός, συλληφθείς αιχμάλωτος απεκάλεσε ‘’Ταύρον μαινόμενον’’»

• ΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

ΤΟ ΦΑΝΑΡΙΟΝ ΔΕΝ ΗΛΛΑΞΕ ΣΤΑΣΙΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Ο ΤΟΠΟΡΗΤΗΣ ΠΡΟΣΚΑΛΩΝ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗ!

ΠΑΤΡΙΣ

• ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΜΑΣ ‘’ΠΟΛΙΤΙΚΩΣ ΚΑΡΠΟΦΟΡΟΝ’’…

«Οι κυβερνώντες όμως, εάν σωφρονούν και αν επιθυμούν να σταθώσιν εις το ύψος των ευθυνών των, ευθυνών τρομακτικών, οφείλουν να καταστήσωσι τον εθνικόν αγώνα ΠΟΛΙΤΙΚΩΣ ΚΑΡΠΟΦΟΡΟΝ, και να τον περιβάλλουν με όλας τας εναντίον απροόπτων γεγονότων, εγγυήσεις και ασφαλείας, ενεργούντες ό,τι δει και υποδεικνύονες ό,τι επιβάλλεται»

• ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ;

«Το ζήτημα της Δωδεκανήσου ήτο οριστικώς ήδη λελυμένον τον παρελθόντα Οκτώβριον […] Έκτοτε παρήλθον έξ ολόκληροι μηνες, χωρίς το βήμα να προχωρήση ούτε κατά έν κάν βήμα προς την τελειωτικήν του λύσιν […] Πότε επιτέλους θα εκκενώσετε την Δωδεκάνησον, πότε θα λύσετε τα δεσμά μας ντέ φάκτο, αφού είνε λελυμένα από τόσου χρόνου ντέ γιούρε;»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΙΝ

«Περαίνων διά συνοπτικού επιλόγου την μακράν της Εθνικής Συνελεύσεως συζήτησιν επί των κυβερνητικών δηλώσεων, ο κ. Πρωθυπουργός, διεπίστωσε την εκδηλωθείσαν ενιαίαν και ομόθυμον απόφασιν, όπως ο αναληφθείς υπέρ των εθνικών δικαίων αγών διεξαχθή δι’ όλων των επιβαλλομένων μέσων και εν πλήρει και αδιασπάστω εθνική ενότητι […] Μία και μόνη είναι σήμερον η δεσπόζουσα σκέψις του Έθνους. Και στρέφεται προς τους γενναίους μαχητάς, οι οποίοι διά νέου αίματος παρασκευάζουν την Ελληνικήν πλέον αναθεώρησιν μιας ελλειπούς συνθήκης»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΑΣ ΜΗΝ ΕΦΗΣΥΧΑΖΕΙ

«Ο λαός αξιοί να μάθη ό,τι μέχρι τούδε δεν έμαθε και ό,τι ογκώνει την αγωνίαν του καθημερινώς. Επί τοιούτον δε περισσότερον αξιοί τούτο, εφ’ όσον οι δήθεν πληρεξούσιοί του, ούς απατηθείς έστειλεν εις την Βουλήν και τώρα δεν δύναται να ανακαλέση, όσον και αν δεν τον εκπροσωπούν, εφάνησαν δυνάσται του τυραννικοί, ανεξέλεγκτοι ηγεμόνες επί της τύχης του και ουχί υπηρέται αυτού, ως εκαυχόντο ότι θα είναι, ψευδόμενοι εννοείται προκαταβολικώς. Η Κυβέρνησις όθεν ας μην εφησυχάζει»

• ΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ. ΑΝΑΓΚΗ ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑΣ

ΣΚΡΙΠ

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΣΟΒΑΡΑ ΣΥΣΚΕΨΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΛΑΡΧΟΥ
• ΜΕΓΑΛΑΙ ΕΟΡΤΑΙ ΕΠ’ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΝ
• ΕΑΝ ΠΡΟ ΤΙΝΩΝ ΜΗΝΩΝ…

«Ανακοινωθέν του Αγγλικού πρακτορείου ‘’Ρώυτερ’’ αναφερόμενον εις τα τελευταία στρατιωτικά γεγονότα της Μ. Ασίας : ‘’Σημειωτέτον ότι η κατάστασις θα ήτο εντελώς διαφορετική εάν αι χείρες των Ελλήνων δεν ήσαν δεσμευμέναι πρό τινων μηνών διά διπλωματικούς λόγους. Διότι έκτοτε οι εθνικόφρονες Τούρκοι ενισχύθησαν σπουδαίως, αναδιοργανώσαντες τας θέσεις των»

• ΦΕΜΙΝΙΣΤΡΙΑ

«Ομολογώ ότι δεν σας επίστευα τόσο φεμινίστριαν… Μού κάνετε περισσσότερον την εντύπωσιν κοκέττας… Σας έχω συναντήσει να παίρνετε το παιδί σας από το σχολείον η ίδια για να το πάτε στο σπίτι… Πώς σας μένει καιρός να φροντίζετε διά τον φεμινιστικόν αγώνα;»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΕΠΙ ΤΕΛΟΥΣ

«Η περίοδος όμως της αποκρύψεως των αληθινών ελατηρίων και των αληθινών σκέψεων της Τουρκίας, η οποία αρκετόν καιρόν διεδραμάτισε τον ρόλον του κεχωρισμένου και του διαμαχομένου κράτους, έληξε κατ’ ανάγκην διαρκούσης της εν Λονδίνω διασκέψεως […] Η Τουρκία δεν εχωρίσθη ποτέ. Αυτό θα καταλογισθή κατά την πρόοδον των συνεννοήσεων αι οποίαι θα επακολουθήσουν τον διεξαγόμενον πόλεμον»