Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Με την επίλυση του Ανατολικού ζητήματος να αναβάλλεται συνεχώς, ‘’φαίνεται ότι είνε αναπόφευκτος η προσεχής επανάληψις των εχθροπραξιών’’.  Η προοπτική αυτή ενισχύεται από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Άγκυρα, καθώς ο Κεμάλ φέρεται να δέχεται πιέσεις για τους χειρισμούς του στο Ανατολικό ζήτημα…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΔΥΟ ΤΡΟΠΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ

«Ποίοι θα διαδεχθώσι λοιπόν την κυβέρνησιν ταύτην ικανοί να αντιμετωπίσωσι τον οσημέραι απειλητικώτερον αποβαίνοντα κίνδυνον; […] Είνε δε η λύσις αύτη σαφής. Επίσης προδιαγεγραμμένη επί τη βάσει δύο δεδομένων. Της αμέσου παραιτήσεως των κυβερνώντων και της πτώσεως αυτών μετά ψήφον της Συνελεύσεως. […] Ζητούμεν επομένως να απαλλάξωμεν το Στέμμα της τοιαύτης υποχρεώσεως, συνιστώντες να καταθέση την εντολήν η κυβέρνησις, προ της πραγματοποιήσεως του τύπου της εν τη Συνελεύσει ψηφοφορίας»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΝΑΓΚΗ ΑΜΕΣΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

«Αλλ’ ανεξαρτήτως της λαϊκής δυσφορίας, διά την οποίαν οι ευρισκόμενοι εν τη αρχή δεν έκριναν άξιον τον κόπον ν’ απασχοληθούν, και της οποίας η οξύτης διαφεύγει ίσως την αντίληψίν των, η ανάγκη της αμέσου λήψεως αποφάσεων επί της ακολουθητέας πολιτικής εν τω Μικρασιατικώ ζητήματι, κατέστη ήδη ανεπίδεκτος αναβολής. […] Και αν δε ακόμη υπάρχουσιν ελπίδες ειρηνικής διευθετήσεως του Ανατολικού ζητήματος, η νέα πολεμική περίοδος πρέπει εν πάση περιπτώσει να εύρη την Ελλάδα έχουσαν ειλημμένας τας αποφάσεις της και πανέτοιμον όπως αποδυθή εις τον νέον αγώνα»

ΕΘΝΟΣ

• ΕΝ ΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙ

«Αλλά το κόμμα των Φιλελευθέρων έχει καθήκοντα. Έχει ιστορίαν. Το έργον αυτό που καταρρίπτεται, είνε πρό παντός ιδικόν του. Δεν οφείλει λοιπόν να έχη γνώμην; Δεν υποχρεούται ν’ αμυνθή των δικαίων και της υπάρξεως του έθνους; Θα έπρεπε λοιπόν η διοικούσα κοινοβουλευτική επιτροπή να συγκαλέση όσω το δυνατόν περισσοτέρους φιλελευθέρους πληρεξουσίους εν Αθήναις. Ούτοι δε να ζητήσουν την ταχείαν τέλος σύγκλησιν της Εθνοσυνελεύσεως. Αδιαφορούντες προς τας απειλάς των μπράβων και τας άλλας αθλιότητας, έχουν το καθήκον να διακηρύξουν με όλην των την δύναμιν από του επισήμου εθνικού βήματος, ότι η Ελλάς δεν είνε τιμάριον, όπως διατίθεται κατά βούλησιν»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΡΙΣΙΣ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ. ΕΛΑΧΙΣΤΑΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΣΥΓΚΛΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ

«Το τοιούτον, οφείλεται κυρίως εις την στάσιν της Ιταλίας, η οποία αρνείται ν’ αποστείλη διπλωματικόν αντιπρόσωπον προ της οριστικής λύσεως της σημερινής πολιτικής ανωμαλίας. Η στάσις αύτη της Ιταλίας, εμποδίζει πάσαν εξακολούθησιν διαπραγματεύσεων διά την σύγκλησιν της διασκέψεως»

• ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΔΙΑ ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟΝ ΠΛΟΙΟΝ ΓΑΙΑΝΘΡΑΚΩΝ
• ΤΟ ΑΙΓΑΙΟΝ ΔΕΝ ΕΙΝΕ ΚΙΛΙΚΙΑ

«Η αδεξιότης, μεθ’ ής η Κυβέρνησις διεχειρίσθη απ’ αρχής διπλωματικώς το αναφυέν ζήτημα της ανηθίκου και εκνόμου απαγορεύσεως εις την Ελλάδα του δικαιώματος των νηοψιών επί των πλοίων των τριών Δυνάμεων (…) είνε μία εκ των κυριωτάτων αιτιών της μη τελικής συντριβής του εχθρού και της παρατάσεως του πολέμου. […] Η Κυβέρνησις (…) οφείλει να στρέψη συγχρόνως ολόκληρον την προσοχήν της εις την θάλασσαν, παραλύουσα τον εφοδιασμόν του εχθρού. […] Το Αιγαίον και η Μεσόγειος δεν είνε Κιλικία διά να χρησιμεύσουν ως γέφυρα ελευθέρου εφοδιασμού του εχθρού διά νέου Γαλλικού υλικού, κατόπιν εκείνου, το οποίον τόσον εντίμως και τόσον γενναίως παρέδωκαν εις τον Κεμάλ»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΣΟΒΑΡΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ
• ΤΙ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Εάν δε υπάρχουν εν τη Κυβερνήσει τινές φρονούντες, ότι θα εξυπηρετήσωμεν τα Ελληνικά συμφέροντα εξευτελιζόμενοι απέναντι της γαλλίας, οφείλουν να γνωρίζουν, ότι πλανώνται και ότι η θέλησις του Ελληνικού Λαού απέναντι της ύβρεως, είνε να ίδη κάλλιον το κατασχεθέν σκάφος εις τον πυθμένα της θαλάσσης ή να υποστή η Ελλάς τον εξευτελισμόν να παραδώση τούτο διά των ιδίων της χειρών, η δε απόφασις του δικαστηρίου των λειών, προς την οποίαν η Κυβέρνησις, οφείλει να είνε τιμία και ανδρική»

• Η ΠΑΛΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΙΣΧΥΡΩΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΘΑ ΦΥΓΗ

«Αλλ’ ας μη πλανάται κανείς. Ο κ. Γούναρης θα θέση την σφραγίδα της καταστροφής και τότε θα φύγη. Κατά την πολιτικήν θεωρίαν, άλλως τε, ην ανέπτυξε προ των ελκογών, η ευθύνη δεν βαρύνει αυτόν, αλλά τον λαόν, ούτινος υπήρξεν εντολοδόχος»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΝΑ ΔΙΑΨΕΥΣΗ Ή ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗ

«Οφείλει να ομιλήση ο κ. Γούναρης. Θα ήτο άξιος εθνικής καταισχύνης, εάν πράγματι του είπεν ο Λόϋδ Τζώρτζ όσα είπε και προς τον Πατριάρχην, και έμενεν ακόμη εις την Ευρώπην. Εάν του τα είπεν έτσι (…) εν ήτο το καθήκον του : Να επιστρέψη αυθωρεί εις τας Αθήνας και να παραιτηθή, αφού είπη προς τον Ελληνικόν Λαόν την αλήθειαν. Ήτο τούτο επιτακτικόν, αλλά και στοιχειώδες καθήκον, το οποίον θα θεωρούμεν, ότι δεν εξετέλεσεν ο από Σιέννης Διδάσκαλος μέχρι της στιγμής, που θα διαψεύση, ρητώς και κατηγορηματικώς, τας δηλώσεις του Άγγλου Πρωθυπουργού…»

• ΜΕΓΑΛΕΙΟΝ !

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΤΟ ΟΛΟΝ ΖΗΤΗΜΑ

«Ούτω θλιβερά διαμορφούται ημέρα τη ημέρα η κατάστασις εν Ελλάδι. Αγωνιώδης αναμονή εις το εσωτερικόν. Διαπραγματεύσεις χρονίζουσαι και ουδέν αποφέρουσαι, μέχρις ώρας τουλάχιστον, εις το εξωτερικόν. Αναμονή άγρυπνος εις το Μέτωπον, αλλά και άκαρπος επίσης, επιτρέπουσα την ενίσχυσιν ίσως του εχθρού και τον ανεφοδιασμόν του. […] Και είνε μεν φανερόν ότι πρό παντός άλλου διά την Ελλάδα το όλον ζήτημα δύναται να χαρακτηρισθή εν συνόψει ψς ζήτημα αντοχής, ψυχικής και οικονομικής»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΜΙΑ ΕΙΚΩΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Φαίνεται ότι είνε αναπόφευκτος η προσεχής επανάληψις των εχθροπραξιών. Αγγέλλεται αφ’ ετέρου ότι διχογνωμίαι και δυσαρέσκειαι επικρατούν εν Αγκύρα. Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι κατά τας τελευταίας εβδομάδας αι μεταφοραί και πωλήσεις τόσον Γαλλικού όσον και Μπολσεβικικού υλικού διεξήχθησαν εις σχετικάς σημαντικήν κλίμακα»

• Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΚΡΙΣΙΣ
• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ
• Ο ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ !

«Ο Μπαμπούλας προ του οποίου έτρεμον και τρέμουν οι εχθροί του εξαφανίζεται της πολιτικής σκηνής. […] Τι άλλο ζητούν να πράξη εκείνος απέναντι των πολιτικών του αντιπάλων, οίτινες εκ μίσους του φόβου προς αυτόν έθηκαν πρό του εσχάτου των κινδύνων, το έργον των Πανελληνίων αγώνων και θυσιών;»

• ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΝ
• ΝΕΑ ΑΝΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΖΗΤΗΜΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ

«Χωρίς, εν τούτοις, να διεκδική τις χαρίσματα μαντικά, η προσεχής εξέλιξις των καθ’ ημάς είναι φανερά. Βαίνομεν σταθερώς προς επανάληψιν των επιχειρήσεων. Τι δύναται ν’ αποφέρη παράτασις της παραμονής του κ. Γούναρη εις το εξωτερικόν; Θα παρατείνη απλώς –αλλά και με ασύγγνωστον απώλειαν χρόνου πολυτιμοτάτου- την σημερινήν κωματώδη κυβερνητικήν κατάστασιν παθητικής και αβούλου αναμονής. […] Ο  κ. Γούναρης, αν μη τι άλλο, οφείλει να αναγγείλη πότε σκέπτεται να επανέλθη διά να κριθή, αν ο χρόνος επιτρέπη ν’ αναμένηται»

• ΤΙ ΔΕΟΝ ΓΕΝΕΣΘΑΙ

ΠΡΩΙΝΗ

• ΔΙΑΤΙ ΘΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗΝ ΤΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ

«Εάν δε οι Βενιζελικοί μετά των ξένων εχθρών του Ελληνισμού φρονούν και ελπίζουν, ότι διά των επαισχύντων τούτων οδών θα επαναφέρουν τον αρχηγόν των, η πλάνη των θα αποβή εις αυτούς τραγική, και θα αισθανθούν το μέγεθος της πλάνης των εκ του μεγέθους της τιμωρίας των. Ο Ελληνισμός ηνωμένος βαδίζει τον δρόμον του ακλόνητος και απτόητος προς πάσας κατ’ αυτού συκοφαντίας»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΥΠΕΡΑΝΩ ΤΩΝ ΔΙΑΙΡΕΣΕΩΝ

ΥΨΗΛΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΝ ΤΗΣ ‘’ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ’’

«Εις βραχείαν ανάμιξιν και της πολιτικής εις την συνομιλίαν μετά του Βασιλέως, η Α. Μεγαλειότης αναφεικνύεται υπεράνω προσώπων και κομμάτων –εκεί υψηλά, όπου θέλει Αυτόν τοποθετημένον η εθνική ψυχή. Καμμία πικρία, καμμία λέξις, ούτε μία κεραία πέραν των εκφράσεων μιας ψυχής μεγάλης και ευγενούς, η οποία δεν δύναται να περιλάβη άλλα αισθήματα εκτός των ωραίων και μεγαλοφρόνων»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΡΩΣΙΑ ΕΙΣ ΓΕΝΟΥΑΝ

«Εις Γένουαν πρέπει να συνεννοηθώμεν και όχι να πολεμηθώμεν. Η Σοβιετική Κυβέρνησις είχε πολιτικήν πραγματικήν, μίαν και λογικήν. Η Γαλλία πρέπει να μελετήση την πολιτικήν ταύτην και να αποφασίση πώς θέλη να εισέλθω,μεν εις την ομάδα των Μεγάλων Δυνάμεων, μετ’ αυτής, άνευ αυτής ή κατ’ αυτής. Πρέπει να απαντήση εις την ουσίαν και ταχέως διότι ο καιρός επείγει»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΔΙΑΒΗΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΣΙΓΥ
• ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

«Αλλ’ εάν η ισχυρά Γαλλία, επιλήσμων της φιλίας ταύτης, προβάλλει την αξίωσιν να οπλίζη η Ελλάς διά των ιδίων της χειρών τας χείρας του Κεμάλ διά να την δολοφονή, υποβασταζομένη υπό της Γαλλίας, η Ελλάς, όσον μικρά και αν είναι, έχει δικαίωμα και εκ του γραπτού και εκ του αγράφου Νόμου να ορθώση το Κράτος αυτής και εν ονόματι της ανεξαρτησίας και κυριαρχίας της, εν ονόματι του φυσικού δικαίου της αμύνης κατ’ εκείνων οίτινες θέτουν εις τον λαιμόν της τας χείρας διά να στραγγαλίσουν»

• ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛΙΚΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ. ΑΙ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΘΕΝΤΩΝ

Εις το Φρουραρχείον του Εσκή Σεχήρ. Μία μακρά ανάκρισις. Μήπως έχετε εις τα τηλεβόλα σας Άγγλους; Το όνειρον της αιχμαλωσίας των τριών μεραρχιών. Με ταβούλια και ζουρνάδες. Η εμφάνισις του αιχμαλώτου. Στιγμαί αγωνιώδους αναμονής

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

«Η εν Παρισίοις Διάσκεψις διά το Ανατολικόν ζήτημα θ’ αναβληθή κατ’ ανάγκην, λόγω ιδίως της εκκρεμότητος της Ιταλικής κρίσεως. Την αναβολήν ταύτην, την οποίαν επεζήτησε πάση δυνάμει, εν αντιθέσει προς τας Αγγλικάς προσπαθείας, θα εκμεταλλευθή ασφαλώς ο Κεμάλ, όπως επιχειρήση μίαν υστάτην κατά του Ελληνικού μετώπου απόπειραν, φρονών ίσως, ότι διά μιάς οιασδήποτε –έστω και φαινομενικής- επιτυχίας, θα δυνηθή να επηρεάση την Ευρωπαϊκήν κοινήν γνώμην, ιδία όμως την Αγγλικήν, υπέρ των Τουρκικών αξιώσεων»

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΑΓΟΡΑ ΝΑΥΛΩΝ