Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 11 Αυγούστου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι ευρωπαϊκές εφημερίδες, κυρίως ο γαλλικός και ο ιταλικός, ασκούν έντονη κριτική στον ελληνικό Τύπο ότι ‘’ονειρεύεται με ανοικτά τα μάτια την κατάκτησιν της Κωνσταντινουπόλεως’’. Προφανώς γιατί αυτή η προοπτική δεν είναι συμβατή με τα συμφέροντα Παρισίων και Ρώμης. Στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, η ομιλία του Αρκάδα πολιτευτή Ν. Δημητρακόπουλου δημιουργεί νέα δεδομένα στη βενιζελική – αντιβενιζελική αντιπαράθεση…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ

«Η λογοκρισία απήλειψε χθες ολόκληρον το άρθρον της ‘’Αθηναϊκής’’. Δεν επρόκειτο εν τούτοις ούτε περί πολεμικών κινήσεων, ούτε περί της συγκροτήσεως του στρατεύματος […] Αλλά βεβαίως η ευθύνη διά τον τρόπον της λειτουργίας της λογοκριτικής υπηρεσίας δεν ανήκει εις τους ευρεθέντας κατά τύχην διαχειριστάς αυτής απλοϊκούς ανθρώπους. Η ευθύνη ανήκει αποκλειστικώς εις τον κ. Πρωθυπουργόν»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΟΙ ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ

 «Διερωτώμεθα πράγματι αν οι οψιμανείς αυτοί ειρηνοποιοί υπήρχον πρότερον παρ’ ημίν ή κατήλθον εκ της σελήνης. Τη αληθεία ημείς δεν τους γνωρίζομεν, η δε κοινή γνώμη –τους πληροφορούμεν ότι το αισθητήριόν της είνε πολύ οξύ- δεν τους εννοεί. […] Δεν γνωρίζομεν ποίον είνε εις τον εγκέφαλον των καθυστερημένων ειρηνοποιών το σύστημα, καθ’ ο αυτοί νομίζουν, ότι θα επιφέρουν την εσωτερικήν ειρήνευσιν. Οι άνθρωποι δεν κοπιάζουν να μας το ανακοινώσουν, ίσως διά να μη χάσουν το προνόμιον της ευρεσιτεχνίας»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΒΟΥΛΗΣΙΣ

«Ο κ. Ν. Π. Δημητρακόπουλος εκεραυνοβόλησε την ‘’φαύλην και εξαχρειωμένην’’ διοίκησιν. […] Όσα είπεν ο Αρκάς πολιτευτής θα τα επαναλάβη αδιστάκτως πας. Βολιδοσκοπήσατε την λαΪκήν ψυχήν. Ουδείς είνε ευχαριστημένος εκ της Κυβερνήσεως, έκαστος δ’ έχει και εν ωρισμένον γεγονός ν’ αναφέρη, όπως στηρίξη την βαρυτάτην καταδίκην της νυν διοικήσεως. […] Και η λαϊκή ψυχή ωργισμένη ζητεί ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΙΝ, ΤΗΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΝ, ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ ΤΗΣ ΑΝΟΡΘΩΣΕΩΣ […] Η ανάγκη της ΑΝΟΡΘΩΣΕΩΣ, ήτις υπεράνω παντός άλλου αποτελεί την επιτακτικωτάτην λαϊκήν βούλησιν»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΣΟΒΑΡΑΙ ΔΙΑΦΩΝΙΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ. Ο ΚΕΜΑΛ ΑΠΕΙΛΩΝ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ
• ΕΠΙ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

«Τα υγιά στοιχεία του τόπου, εις οιονδήποτε και αν υπάρχουν στρατόπεδον, αισθάνονται αληθινήν ανακούφισιν από τας δηλώσεις του κ. Δημητρακοπούλου. Ο λαός διακρίνει σφώς ότι τα παλαιά κόμματα όχι μόνον δεν ημπορούν να τον παρακολουθήσουν εις τον μεγαλειώδη του δρόμον, αλλά και του παρεμβάλλουν εμπόδια»

• ΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΙ ΒΟΛΑΙ ΤΙΜΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΑΦΟΝ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΝΔΟΞΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΤΗΣ 2ΑΣ ΚΑΙ 13^ΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
• Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ

«Και η Ρουμανική εφημερίς χαίρει ότι αι Ελληνικαί νίκαι κατά του κεμάλ εματαίωσαν οριστικώς και έθαψαν τα σχέδια της Τουρκοβουλγαρικής συμμαχίας εις τον Αίμον και κατέστησαν ούτω περιττήν οιανδήποτε επέμβασιν των δύο Συμμάχων και φίλων Δυνάμεων. […] Οι Έλληνες Μαχηταί δύνανται να καυχηθούν ότι διά του αίματός των δεν αποκαθιστούν μόνον εις Μικρασίαν το κράτος της ειρήνης και του πολιτισμού, ούτε εξασφαλίζουν την ειρήνην μόνον εις τον Αίμον, αλλά επέδρασαν ήδη κατευναστικώς και επί της Ουγγρικής ταραχοποιού εξάψεως, αναγκάζοντες τους Ούγγρους εις ησυχίαν»

• Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΜΥΡΙΩΝ, ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΕΝΟΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΟΥ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ
• Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΣ

«Αλλά το κάτω κάτω της γραφής ο μεν Γούναρης πρωθυπουργεύει τη θελήσει και αποφάσει του Ελληνικού Λαού, ο δε Βενιζέλος επρωθυπούργευε κατ’ αρχάς μεν τυχάρπαστος και εκ των περιστάσεων, βραδύτερον δε διά της βίας, του δόλου, της τρομοκρατίας, και της λόγχης των ξένων, κυρίως δε διά της δουλοφροσύνης του και της μαύρης συκοφαντίας κατά παντός ό,τι Ελληνικόν»

ΕΣΤΙΑ

• ‘’ΕΙΡΗΝΗ ΥΜΙΝ’’

«Διά την ειρήνην, την οποίαν ζητούν οι φρονιμώτεροι πολιτικοί της χώρας, είνε όργανον απολύτως ακατάλληλον η σημερινή Κυβέρνησις. Αυτή έχει διαιαρέση τους Έλληνας εις Βενιζελικούς και Αντιβενιζελικούς. Οι πρώτοι είναι ποιότης και ποσότης εξιντώσιμος. Οι δεύτεροι είναι εκλεκτοί του Κυρίο. […] Την ειρήνην λοιπόν πρέπει να την φέρη μία άλλη σκέψις, μία άλλη δύναμις, εν άλλο Εγώ, το οποίον να αισθανθή βαθύτατα τον πόθον του λαού»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Ο ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ

«Και δεν γνωρίζομεν αν ο κ. Δημητρακόπουλος είναι εκείνος, ο οποίος θα ηδύνατο να επαναφέρη τον τόπον αυτόν, εκεί όπου ευρίσκονται σήμερον τα ευνομούμενα κράτη. Αλλ’ ωρισμένως είναι παράγων ισχυρός, δυνάμενος να συντελέση εις την ανατροπήν της σημερινής οικτράς και απαισίας καταστάσεως των πραγμάτων, αν δε δεν δύναται να είναι φίλος του Κόμματος των Φιλελευθέρων, είναι όμως εις καλός σύμμαχος, τον οποίον θα έχωμεν παρά το πλευρόν μας λίαν συντόμως…»

• Η ΠΡΟΕΛΑΣΙΣ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ ΜΑΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΖΩΗΡΟΝ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ. ΑΛΛΟ ΨΥΧΡΟΛΟΥΣΤΙΚΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΡΩΫΤΕΡ

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΠΥΓΜΑΧΟΣ ΜΕ ΤΑΣ ΓΥΜΝΑΣ ΧΕΙΡΑΣ

Ο κ. Δημητρακόπουλος έφθασε καθυστερημένος. Αλλά προσέδωκε εις τας αληθείας ταύτας το φως της ηθικής του δυνάμεως. […] Ο Λαός, (…) τον ακούει μετά προσοχής και τον αισθάνεται βαθύτατα. Η επάνοδος του κ. Δημητρακοπούλου εις την πολιτικήν του προξενεί ειλικρινεστάτην χαράν. Αλλ’ ο αγών δεν φαίνεται ότι θα είναι ταχύς και εύκολος. Και ο εκ Γορτυνίας πολιτευτής θα χρειασθή να παλαίη επί μήνας και επί έτη ίσως προτού ανέλθη εις την Κυβέρνησιν. […] Θα επιμείνη μέχρι τέλους; Θα κουρασθή; Δυστυχώς το παρελθόν μαρτυρεί ότι δεν είχαν πάντοτε την απαιτουμένην συνεχή δραστηριότητα αι προσπάθειαί του»

• ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΤΗΣ 2^ΑΣ ΚΑΙ 13^ΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ. ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ‘’ΜΕΘΗ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ’’

«Το πρακτορείον Ρώϋτερ θεωρεί, ότι οι Έλληνες εμεθύσθησαν από τας επιτυχίας των και ονειρεύονται με ανοικτούς οφθαλμούς την Κωνσταντινούπολιν, απορεί δε με την στάσιν της Κυβερνήσεως, ήτις δεν μετριάζει το μένος του τύπου. […] Δεν ηδύνατο λοιπόν η ελληνική Κυβέρνησις να εμποδίση τον τύπον να διερμηνεύση εν κοινόν εθνικόν αίσθημα. […] Περί ‘’μέθης’’, περί καταστάσεως αποκλειούσης την ψύχραιμον σκέψιν, θα ηδύνατο να γίνη λόγος, μόνον αν η Ελλάς, αδιαφορούσα προς τις διεθνείς αποφάσεις, εχώρει προς την Κωνσταντινούπολιν, παραβιάζουσα την ουδετέραν ζώνην. Τοιούτον τι δεν συνέβη»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΑΙ ΝΙΚΑΙ ΜΑΣ ΕΣΩΣΑΝ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

«Θα συνέβαινε δηλαδή να ανάψη μεγάλη πυρκαϊά εις την Βαλκανικήν με επέκτασιν προς την μέσην Ευρώπην, εάν αντί να νικήσωμεν, ηττώμεθα. […] Η πυρκαϊά θα εξερρηγνύετο πάλιν εις τα Βαλκάνια και η έκτασις αυτής θα ήτο άδηλος […] Αι Ελληνικαί νίκαι έσωσαν ακόμη διά μίαν φοράν την Ανατολήν και την βαλκανικήν από μεγάλας συμφοράς, αλλά την φοράν ταύτην οι Ελληνικαί νίκαι έσωσαν και την ειρήνην της Ευρώπης»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΟ ΕΝΕΡΓΟΥΜΕΝΟΝ

«Ο ελλοχεύων εχθρός, δηλαδή τα απομεινάρια του ενταύθα βενιζελισμού εύρον τον κ. Ν. Δημητρακόπουλον ερμηνέα πόθου κοινού. Του πόθου όπως ίδουν ανατρεπομένην την κυβέρνησιν πριν ή επιστεγάση το εθνικόν οικοδόμημα και πριν ή αι νίκαι του εθνικού στρατού δώσουν τον προσδοκώμενον καρπόν. Μη δυνάμενοι ή μη θέλοντες να διαδηλώσουν τον πόθον των, τον υπέβαλον διά του κ. Ν. Δημητρακοπούλου. Ακουσίως ή εκουσίως του ο τέως εξ Αρκαδίας πολιτευτής ο χρησιμοποιήσας το φέρετρον ενός ευγενούς νεκρού διά ν’ ανεβή υψηλότερα, απέβη το ενεργούμενον του Βενιζελισμού»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΟΧΙ, ΑΣ ΜΗΝ ΤΟ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ !

«Χαμένος λοιπόν πάει όλος ο κόπος του κ. Δημητρακοπούλου και όλη του η προσπάθεια να δημιουργήση γύρω στας δηλώσεις του θόρυβον και να δημοκοπήση. Χαμένος θα πάη εξ’ ίσου ο κόπος του καθενός που θα πιστέψη, ότι μπορεί να εκμεταλλευθή την εσωτερική κακοδιοίκησι και την αγανάκτησι του λαού, για νάρθή να του καθίση τη δική του τυραννία στο σβέρκο»

• ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ. ΓΥΡΩ ΣΤΟ ΚΑΠΝΕΡΓΑΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΣΚΡΙΠ

• ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΑΝ ΣΕΛΙΔΑ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΗΣ ΙΙ ΚΑΙ ΧΙΙΙ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
• Ο ΚΕΜΑΛ ΔΙΕΛΥΣΕ ΤΗΝ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
• ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΡΗΓΟΡΕΙΤΕ !

«Κατηγορούσι τους Έλληνας, διότι ονειρεύονται με ανοικτούς οφθαλμούς την Κωνσταντινούπολιν! Και πράγματι δεν αφίστανται πολύ της αληθείας. […] Δεν εκοιμήθη δε ο Ελληνισμός, εξαπλωθείς όπως άλλοι τινές επάνω εις ξένας δάφνας, αλλά γρηγορεί! Συνεπώς δεν ονειρεύεται! […] Απομένουν βεβαίως τώρα και άλλοι ορεγόμενοι την Κωνσταντινούπολιν. […] Αφού ως εκ θαύματος δεν εχάθη διά τον Ελληνισμόν η Κων/πολις όταν το 1915 ήσαν όλοι σύμφωνοι, δεν θα χαθή βεβαίως τώρα που είναι όλοι… ασύμφωνοι!»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΠΟΘΟΙ ΜΑΣ

«Μας μέμφονται και πάλιν οι Ευρωπαϊκοί –ιδίως οι Γαλλικοί και Ιταλικοί κύκλοι- ότι κατόπιν των τελευταίων μας νικών εν τη Μικρά Ασία, ο Ελληνικός τύπος ονειρεύεται με ανοικτά τα μάτια την κατάκτησιν της Κωνσταντινουπόλεως. Είνε λοιπόν μομφή και κατηγορία, όταν ο κληρονόμος αποβλέπη εις την πατρικήν κληρονομίαν, την πλέον ή νόμιμον και δικαίαν, όταν μάλιστα δεν ζητώμεν να μας την χαρίσουν, αλλά την διεκδικώμεν διά του ξίφους και των θυσιών μας;»

• ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑΝ

«Κατά πάσαν πιθανότητα η Άγκυρα εντός ολίγων ημερών, θα ευρίσκεται υπό την κατοχήν του στρατού μας. Ο Κεμάλ φυγομαχών, δεν σκέπτεται να σταματήση ούτε καν εις την πρωτεύουσάν του, την οποίαν εγκαταλείπει αστόργως»