Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 6 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Με την υπογραφή της γερμανορωσικής συμφωνίας, ‘’ο πολιτικός και διπλωματικός κόσμος είνε ανάστατος’’ και ‘’εις την Συνδιάσκεψιν της Γενούης ενεφιλοχώρησε χθες μία απρόοπτος παρένθεσις’’, καθώς η Γερμανία φαίνεται να οδηγείται σε αποκλεισμό από τις εργασίες της επιτροπής ρωσικών υποθέσεων, ενώ της ασκούνται πιέσεις να ακυρώσει την απόφασή της…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΕΝΩ ΦΕΥΓΟΥΝ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ

«Η απόφασις της Ιταλίας όπως εγκαταλείψη τα στρατιωτικώς υπ’ αυτής κατεχόμενα μέρη εν Μικρά Ασία είνε ενδεικτική διπλής προς τούτο αιτίας. Εξ ενός της αφελούς πίστεως περί του δυνατού της εκκενώσεως του Μικρασιατικού εδάφους υπό του Ελληνικού στρατού. Και δεύτερον η εκ της εκκενώσεως ταύτης κινδυνώδης ύπαρξις των στρατευμάτων αυτής έναντι της εκθρονουμένης ολονέν Τουρκίας»

• ΠΑΣΧΑΛΙΝΑΙ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Θ’ ΑΠΟΦΑΣΙΣΗ ΤΟ ΕΘΝΟΣ

«Η δήλωσις περί αποδοχής των προταθέντων όρων έστω και υπό επιφυλάξεις επί τινων σημείων, ισοδυναμεί προς παραίτησιν της Ελλάδος από των αξιώσεων αυτής, από των ανεγνωρισμένων δικαιωμάτων της. Δεν θέλομεν να προδικάσωμεν την απόφασιν του έθνους. Αλλ’ επί του τιθεμένου ήδη σαφούς διλήμματος ουδεμία Κυβέρνησις δικαιούται ν’ αποφασίση. Θ’ αποφασίση το έθνος, το οποίον αντικρύζει την στιγμήν ταύτην την στυγνήν πραγματικότητα μετά ψυχραιμίας και μετ’ ακλονήτου εμπιστοσύνης επί τας ιδίας δυνάμεις»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΩΣ

«Είνε καιρός ν’ αφήση κατά μέρος η Κυβέρνησις την τακτικήν της διαβουλοκήσεως της Κοινής Γνώμης. […] Η Ελλάς πρόκειται να απαντήση τελικώς εις τους Συμμάχους, ν’ αποφασίση περί πολέμου ή ειρήνης, να κρίνη περί αυτής της υπάρξεώς της. Επιβάλλεται λοιπόν απόλυτος ειλικρίνεια προς τον Λαόν, ο οποίος θα είπη την τελευταίαν λέξιν. Τα πράγματα πρέπει να τεθούν ενώπιόν του με την αληθινήν, την ωμήν όψιν των, άνευ ψιμμυθίων. Αρκετά επλανήθη μέχρι τούδε και έχει πλέον ανανήψη»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΚΕΜΑΛΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΤΑΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ – ΖΗΤΕΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΕΝΩΣΙΝ
• ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

«Έχει ηθικήν υποχρέωσιν να προστατεύση το έργον του, εφόσον εκείνοι, οίτινες τίποτε άλλο δεν εφιλοδόξησαν, παρά να έχουν την υψίστην τιμήν να ισχυρισθούν ότι υπήρξαν ποτε πολιτικοί του αντίπαλοι, απεδείχθησαν ανίκανοι να το προστατεύσουν. Έχει τέλος ευθύνην απέναντι της Ιστορίας, διά την γνώμην της οποίας δεν δύναται ν’ αδιαφορή. Και η ιστορία ασφαλώς θα τον κατακρίνη εάν δεν προστατεύση το δημιούργημα της πολιτικής του μεγαλοφυΐας – τον ελευθερωθέντα Ελληνισμόν»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΗΡΧΙΣΑΝ ΤΗΝ ΕΚΚΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΟΙΛΑΔΟΣ ΤΟΥ ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ
• Η ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣ – ΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΠΡΟΤΕΙΝΑΝ ΝΕΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΑΝΑΚΩΧΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟΝ

«Διά τας Δυνάμεις δεν υπάρχει πλέον Ελλάς, ήτις δύναται να υπολογισθή εις το ζήτημα. Υπάρχει η Ελλάς της Κυβερνήσεως μόνον του κ. Γούναρη, ην φαντάζονται ότι έχουν τα θυλάκιά των, με τον Ελληνικόν στρατόν εις την διάθεσίν των. Ελλάς, όχι ελεύθερον κράτος, αλλά Ελλάς δούλη, Ελλάς κατάδικος, ήτις δεν έχει πλέον τίποτε άλλο να κάμη παρά να κύψη την κεφαλήν και υπογράψη την ατιμωτικήν απόφασιν, ην εξέδωκαν από συμφώνου μετά του εχθρού, και να σύρη μόνη της τον βρόχον της αγχόνης, εις την οποίαν την ανεβίβασαν. Τι την χρειάζονται λοιπόν την Ελλάδα;»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΓΕΡΜΑΝΟ-ΡΩΣΣΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

«Η εν λόγω συνθήκη θα καταλήξη αφεύκτως εις τριπλήν συμμαχίαν μεταξύ Γερμανίας, Ρωσσίας και Τουρκίας και τότε ο εξ αυτής κίνδυνος δεν θα απειλή μόνον Ελληνικά συμφέροντα, αλλά πρωτίστως αυτήν την ύπαρξιν της Γαλλίας […] Η Διάσκεψις της Γενούης πριν ή ναυαγήση οριστικώς θα προσπαθήση αναμφιβόλως να θέση τα πράγματα εις την θέσιν των και να πείση την Γαλλίαν ότι η μεταπολεμική πολιτική της δεν ήτο η ενδεδειγμένη υπό της Συμμαχικής αλληλεγγύης»

• ΤΟ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ Η ΤΙΜΗ ΜΑΣ

ΕΣΤΙΑ

• ΗΜΕΙΣ ΚΑΙ Η ΓΑΛΛΙΑ

«Ανεξαρτήτως των αισθηματικών δεσμών, οι οποίοι μας συνδέουν με την Γαλλίαν, πιστεύομεν ακραδάντως ότι, χωρίς την Γαλλικήν ενίσχυσιν, η Ελλάς είνε αδύνατον να ευημερήση. Η θέα της καταστροφής, η οποία απλούται γύρω μας, εδραιοί την πεποίθησιν ότι η φιλία του γαλλικού Έθνους ήτο αξία καλλιτέρας εκ μέρους μας ανταποδόσεως και ότι επιβάλλεται με κάθε θυσίαν η ανάκτησις της φιλίας αυτής»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΓΕΡΜΑΝΟΡΩΣΣΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

«Αλλ’ είτε τυχαίως έλαβε χώραν η υπογραφή εν γενούη είτε κατ’ αυτήν ελήφθησαν αι σχετικαί οριστικαί αποφάσεις, το γεγονός είνε ότι η Συνθήκη αύτη υπεγράφη ενώ αι εργασίαι της Συνδιασκέψεως ευρίσκοντο ακόμη εις το στάδιον του προοιμίου και κατά φυσικήν συνέπειαν ο καταρτισμός μιας διπλωματικής πράξεως τοιαύτης σοβαρότητος ήτο αδύνατον να μην έχη επίδρασίν τινα επί της όλης πορείας των υπό εξέτασιν ζητημάτων»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ

«Η Ελλάς έχουσα όλα τα δίκαι υπέρ εαυτής, θα ηδύνατο να αναμένη εκ Γενούης, μίαν κρίσιν τέμνουσαν οριστικώτερον την οδόν προς επίστεψιν των δικαιωμάτων της, χάριν της ειρήνης ήτις αποτελεί ορθώς το παρήγορον όνειρον της Διασκέψεως της Γενούης. Αι ευχαί του κόσμου, διάπυροι και διάθερμοι απευθύνονται προς τους συναθροισθέντας εν Γενούη, όπως καταγάγωσι τον θρίαμβον»

• ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ – ΤΕΡΑΣΤΙΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΙ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΜΕ ΤΟ ΟΠΛΟΝ ΑΝΑ ΧΕΙΡΑΣ

«Και άνευ της απαντήσεως των Δυνάμεων προς την αναίσχυντον αξίωσιν της Αγκύρας, όπως αι περί ειρήνης διαπραγματεύσεις άρξωνται μετά προηγουμένην αποχώρησιν του Ελληνικού στρατού εκ της Μικράς Ασίας και του ημίσεος σχεδόν της Θράκης, τα Ελληνικά όπλα δεν θα υφίσταντο την από του Κεμάλ αξιωθείσαν ατιμίαν. Ηττήθημεν, δυστυχώς, επί του πολιτικού πεδίου εξ υπαιτιότητος ημών απέναντι τριών Μεγάλων Δυνάμεων, αλλά στρατιωτικώς έχομεν να επιδείξωμεν αληθινά θαύματα, τα οποία μετ’ ευλαβείας θ’ αναφέρη μίαν ημέραν και η Ιστορία του μέλλοντος»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΡΩΣΣΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΟΛΗ

«Η αναγγελία της συνομολογηθείσης εν Γενούη συμφωνίας θα τρέψη ίσως την προσοχήν των Συμμάχων και επί του Ανατολικού, εξ αφορμής των συνεπειών, τας οποίας θα ηδύνατο να έχη επ’ αυτού η σύμπραξις αύτη. Και ίσως εννοηθή, εν όσω είναι ακόμη καιρός, πόσον κατά βάσιν εσφαλμένη ήτο η αντίληψις, η οποία επεκράτησε και καθ’ ην, ικανοποιουμένων όλων των Κεμαλικών αξιώσεων, θα απετρέπετο ο εκ της Κεμαλορωσσικής συμπράξεως κίνδυνος συμμαχικών συμφερόντων εν τη Εγγύς Ανατολή»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΤΑΦΟΥ

«Πριν ή δε λάβη και το Πατριαρχείον των Ιεροσολύμων την τύχην ην έλαβε το Πατριαρχείον Αντιοχείας, όπερ λόγω οικονομικών στενοχωριών απώλεσεν ίσως διά παντός τον Ελληνικόν αυτόν χαρακτήρα, έχομεν καθήκον και ως άτομα και ως Κράτος και ως Έθνος να έλθωμεν εις υλικήν αυτού υποστήριξιν. […] Ο δε Πανάγιος Τάφος, είνε το σύμβολον και ο καθηγιασμένος Βωμός της Θρησκευτικής ημών πίστεως, τον οποίον Βωμόν δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψη πλέον εις την τύχην του η μεγαλυνθείσα Ελληνική Πατρίς»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΓΕΡΜΑΝΟΡΩΣΣΙΚΗ

«Αλλ’ ο κόσμος ανέμενε κάτι καλλίτερον. Ανέμενε την πραγμάτωσιν της ειρήνης. […] Ενώ τώρα; Η Ευρώπη συνετάχθη εις δύο μέτωπα. Αι δύο Τριπλαί του 1914 διελύθησαν και αντ’ αυτών βλέπομεν τον Ρωσσογερμανικόν συνασπισμόν ο οποίος θα συνασπίση βέβαια τας άλλας Μεγάλας Δυνάμεις. Αλλοίμονον εις την ειρήνην του κόσμου!»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΠΝΕΡΓΑΤΑΙ

«Άς μη νομίζη όμως το Κράτος ότι δύναται ευκόλως να πιέση τον καπνεργατικόν κόσμον, υπό την επιρροήν του οποίου διατελεί και ο καπνοπαραγωγικός τοιούτος […] Οι Καπνεργάται ούτε προ της απεργίας θα αναχαιτισθούν ούτε τα μέσα του αγώνος θα τα διαθέσουν κατά βούλησιν του Κράτους»

ΣΚΡΙΠ

• ΣΗΜΕΡΟΝ ΑΠΟΧΩΡΟΥΝ ΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΕΚ Μ. ΑΣΙΑΣ
• Η ΕΠΙΒΑΛΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ

«Είμεθα βέβαιοι ότι η Κυβέρνησις είτε σήμερον προ της επανόδου του κ. Πρωθυπουργού, είτε αναμένουσα την επάνοδόν του, δεν θα λείψη να δηλώση εις τας Δυνάμεις ότι θα επρόδιδε τα συμφέροντα των Ελληνικών πληθυσμών της Μ. Ασίας και της Θράκης και θα υπερέβαινε την εντολήν της Εθνοσυνελεύσεως και του ελληνικού λαού εάν θέτουσα παρά πόδα τα όπλα των στρατευμάτων της, ερρίπτετο εις την διαπραγμάτευσιν όρων ειρήνης, ενώ ο εχθρός αυτής, εχθρός ηττημένος, διά διαφόρων κακοπίστων ελιγμών και αρνήσεων, θα απεκαθίστετο διά του αφοπλισμού της Ελλάδος εις την θέσιν του νικητού, υπαγορεύων όρους ειρήνης»