Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 7 Απριλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η δήλωση του Άγγλου πρωθυπουργού ότι ‘’η Ελλάς, ουδόλως πλέον κωλύεται, εάν ήθελε κρίνη τούτο αναγκαίον, να καταλάβη την Κωνσταντινούπολιν’’, δημιουργεί ελπίδες σε όσους ονειρεύονται τον Βασιλιά Κωνσταντίνο να μπαίνει ελευθερωτής στην Πόλη.  Οι μεγάλες ανάγκες χρηματοδότησης της Μικρασιατικής εκστρατείας και η άρνηση των Συμμάχων να προχωρήσουν σε δανεισμό της Ελλάδας, οδηγεί ωστόσο στην έκδοση ”νέου χαρτονομίσματος’’ 500 εκατομμυρίων δραχμών, ως αντάλλαγμα της παραχώρησης δανείου 550 εκ. δραχμών από την Εθνική Τράπεζα, όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΕΠΙ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ

«Η αποτυχία φαίνεται των προσπαθειών της Κυβερνήσεως προς σύναψιν δανείου εν τω εξωτερικώ, την ήγαγεν εις την απόφασιν της προσφυγής εις την Εθνικήν Τράπεζαν, παρ’ ης επέτυχε την παραχώρησιν δανείου 550 εκατομμυρίων δραχμών επί διαφόροις ανταλλάγμασι, μεταξύ των οποίων το σπουδαιότερον είνε η έκδοσις νέου χαρτονομίσματος 500 εκατομμυρίων δραχμών»

• Η ΠΑΓΙΣ ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΑΔΙΚΟΙ ΚΡΙΣΕΙΣ

«Ο ισχυρισμός όθεν του ‘’Ημερησίου Τηλεγράφου’’ περί αντιθέτου προσπαθείας του κ. προέδρου της κυβερνήσεως, καμφθείσης μάλιστα διά πριγκηπικής πιέσεως, στερείται και φαινομενικής καν υποστάσεως […] καθώς την Ελληνικήν επίθεσιν κατέστησεν ανυπέρβλητον η αλαζονική πολιτεία των Τούρκων ούτω και την μέχρι πλήρους νίκης εξακολούθησιν αυτής καθιστά αναπόφευκτον η Τουρκική κομπορρημοσύνη. Καμμία απολύτως θέλησις δεν ήτο ικανή ούτε τότε ούτε τώρα να εμποδίση την αιματοχυσίαν»

• ΟΙ ΝΑΟΙ

«Οι ναοί με άλλους λόγους είναι ανεπαρκείς, δεν χωρούν τα πλήθη των πιστών τας αγίας αυτάς ημέρας και οι πιστοί αναγκάζονται να ίστανται προ της εισόδου. […] Αλλά συγχρόνως γεννάται και το ερώτημα τούτον. Παρέμειναν λοιπόν τόσοι πιστοί οι άνθρωποι σήμερον, εποχήν υλισμού; […] Είναι πικρά η αλήθεια αυτή, ως κάθε αλήθεια συνήθως. Αλλά είναι η αλήθεια. Οι ναοί αρχίζουν να χάνουν τον προορισμό των, μεταβαλλόμενοι εις κέντρα κοσμικά»

ΕΘΝΟΣ

• ΜΕΓΑΛΗ ΣΤΙΓΜΗ

«Ο κ. Λόϋδ Τζωρτζ εν συζητήσει εις την Βουλήν των Κοινοτήτων εδήλωσεν εμμέσως, ότι η Ελλάς έχει το δικαίωμα να επεκτείνη τας επιχειρήσεις της εν Κων/πόλει, καταλαμβάνουσα αυτήν, εάν τούτο επιβάλλουσι τα πολεμικά της συμφέροντα. […] Είνε ικανή αυτή η Κυβέρνησις, η παραπαίουσα και διστάζουσα, ν’ ανταποκριθή εις τας ΥΨΙΣΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΤΙΓΜΗΣ; […] Απαιτείται ΤΟΛΜΗ, χρησιμοποίησις ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ των δυνάμεων του Έθνους, αποχή από ΗΜΙΜΕΤΡΩΝ, αδίστακτος απόδυσις εις τον υπέρ όλων αγώνα. Τούτο βοά η φωνή των πραγμάτων»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• AUDIATUR ET ALTERA PARS

«Κυβέρνησις αμερόληπτος υπό τον νέον Βασιλέα να ενεργήση ακλογάς εντός βραχυτάτης κατά παν το δυνατόν προθεσμίας. Και τότε υπό την ομόνοιαν του Έθνους, να κυβερνήση την Ελλάδα η Κυβέρνησις της ανεπηρεάστου ψήφου και εμπιστοσύνης του Λαού. Αλλά όντως πολύ το φοβούμεθα, ότι και η γνώμη αύτη είνε αληθώς ‘’ακαδημαϊκή’’»

• ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΜΙΑΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΡΑΛΛΗΝ – ΕΙΜΑΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ – ΠΡΟΘΥΜΟΣ ΝΑ ΓΙΝΩ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΤΗΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΟΝ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΩΝ – ΕΣΠΕΥΣΜΕΝΗ ΑΝΑΧΩΡΗΣΙΣ ΕΙΣ ΛΟΝΔΙΝΟΝ – ΠΩΣ ΑΠΕΜΑΚΡΥΝΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΝ ΤΟΥ – ΑΥΣΤΗΡΟΣ ΛΟΓΟΣ – ΘΕΛΩ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ ΜΟΥ

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο κ. ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ
• ΥΠΕΒΛΗΘΗ Η ΣΥΜΒΑΣΙΣ ΠΕΡΙ ΔΑΝΕΙΟΥ 550 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΔΡΑΧΜΩΝ
• ΔΙΑ ΤΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

«Τονίζομεν την ανάγκην να στρέψη ο κ. υπουργός των Στρατιωτικών αμέριστον και εντεταμένην την προσοχήν του εις όλα τα επείγοντα και καίρια ζητήματα, εξ ων απαρτίζεται και εξαρτάται η πεφωτισμένη, γοργή, στοργική, αυστηρά, αμερόληπτος, σώτειρα λειτουργία της ζωτικωτάτης ταύτης στρατιωτικής υπηρεσίας»

• Ο ΛΑΖΑΡΟΣ

«Όλα έγιναν επιχείρησις πλέον. Ακόμη και ο Λάζαρος, ο οποίος εφέτος ανέστη δέκα ημερας πριν. Προ πέντε ημερών τώρα αι χωρικαί της Αττικής έρχονται εις την πόλιν με ανθοστεφή τον σταυρόν των και ψάλλουν τον Λάζαρον. […] Μη λησμονήτε ότι ο συναγωνισμός ήρχισε όχι μόνον μεταξύ των ατμοπλοίων, αλλά και μεταξύ των χωρικών που ψάλλουν τον Λάζαρον»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΩΜΕΝ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ

ΜΕ ΤΗΝ ΔΥΝΑΜΙΝ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΝ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

«Σήμερον ΛΥΟΝΤΑΙ τα δεσμά της Ελλάδος και από του πολιτικού βήματος του Αγγλικού Κοινοβουλίου […] ο Λόϋδ Τζώρτζ εξαγγέλλει προς τον κόσμον όλον ότι η Ελλάς είν ελευθέρα να διεκδικήση την αποκατάστασιν αυτής, είνε ελευθέρα να καταλάβη διά του στρατού της τα εδάφη εκείνα, άτινα θα της εξησφάλιζον την επικράτησιν του αγώνος της, είνε ελευθέρα να πραγματοποιήση την ΚΑΤΑΛΗΨΙΝ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ»

• ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ

«Διότι σήμερον ποίος ολίγον, ποίος περισσότερον, είμεθα όλοι χελιδόνια. Ανοίγομεν τα πτερά μας όπως αυτά και μεταναστεύομεν, αλλά όχι διά το κέφι μας όπως αυτά […] αλλά ταξιδεύομεν από ανάγκην και εγκαταλείπομεν μάλιστα τόπους γλυκείς διά να μεταβώμεν εις υποβόρια κλίματα, όπου ο ήλιος και εάν ανατέλλη κάποτε ομοιάζει ως τεχνητός, ως πυροτέχνημα, ως ρεκλάμα»

ΕΣΤΙΑ

• ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ;

«Κατέρρευσαν λοιπόν οριστικώς όλαι αι ελπίδες περί εξωτερικού δανείου, τας οποίας, εν τούτοις, εβεβαίωναν μέχρι προ ολίγων ημερών υπουργοί και επίσημοι τραπεζίται. […] Αλλ’ ερωτώμεν : Επιτρέπεται να καταστραφή μία χώρα, διότι μία Κυβέρνησις απετελέσθη από ανθρώπους ατυχείς, όπως φαίνεται, ανικάνους όπως πραγματικώς είνε;»

• ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ

«Αι γυναίκες δεν πρόκειται να αποκτήσουν τώρα μόλις το δικαίωμα της ψήφου. Το είχαν προ πολλού. Εάν δεν το είχαν κατά τύποις, το είχαν κατ’ ουσίαν. Και υπήρξαν εκλογικός παράγων κατά πράξιν, πριν γίνουν κατά θεωρίαν. Υπήρξαν εκλογικός παάγων με την γλώσσαν των, με την ωραιότητά των, ,ε την ασχημίαν των, με την νεότητά των, με όλην εν συνόλω, την τεραστίαν επίδρασίν των επί των ανδρών»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚ. ΠΟΛΕΜΟΣ

Η ΑΓΓΛΙΑ ΖΗΤΕΙ ΝΕΑΣ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ

ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΑΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ

• Ο ΑΓΩΝ ΕΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑ

ΖΩΗΡΑΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΝΕΑΝ ΕΠΙΘΕΣΙΝ. ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΕΙΡΩΝΕΥΟΝΤΑΙ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ

«Τηλεγραφείται εκ Λονδίνου ότι το Πρακτορείον ‘’Ρέουτερ’’ αναγγέλλει ότι τα ελληνικά στρατεύματα εξεκένωσαν το Αφιόν-Καραχισάρ. Ήδη λέγει, τα ελληνικά στρατεύματα ευρίσκονται 30 χιλιόμετρα δυτικώς της πόλεως»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΣΥΝΗΦΘΗ ΔΑΝΕΙΟΝ 550 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑΝ
• ΔΕΝ ΕΧΟΜΕΝ ΠΛΕΟΝ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑΝ ΟΠΙΣΘΕΝ ΜΑΣ !

ΠΛΗΡΗΣ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΜΟΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗΝ

«Δεν έχομεν πλέον το έμπρακτον ενδιαφέρον του Φόρεϊν Όφις. Σχεδόν μετά τα τελευταία ατυχήματα του στρατού μας, δεν έχομεν πλέον ούτε το παθητικόν, το ψιλόν ενδιαφέρον της Μεγάλης Βρετανίας […] Και αντιτάσσει διάψευσιν επί διαψεύσεως εις τας φήμας ότι κρυφίως υπεστήριξε την τελευταίαν στρατιωτικήν ενέργειαν της Ελλάδος. ΟΧΙ. Η ΑΓΓΛΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΕ ΠΛΕΟΝ ΟΠΙΣΩ ΜΑΣ. Ενεργούμεν κατ’ ελευθέραν βούλησιν, αλλά και με ιδικάς μας, εξ ολοκλήρο, τας συνατάς στρατιωτικάς και διπλωματικάς συνεπείας»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ

Η ΚΑΤΑ ΚΑΤΟΙΚΟΝ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ. ΤΟ ΝΕΟΝ ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑ

«… επιτρέπεται εις την Εθνικήν Τράπεζαν η αύξησις του κυκλοφορούντος χαρτονομίσματος κατά 500 εκατομμύρια δραχμών. […] Διά του μετά της Εθνικής Τραπέζης συναπτομένου νέου δανείου των 550 εκατομμυρίων θα καλυφθούν κυρίως αι δαπάναι του δειξαγομένου εθνικού αγώνος»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ

«Από χθες ο τύπος, μαζύ με την ελευθερίαν της σκέψεως, ευρίσκονται υπό την στρατιωτικήν μπόταν. Ο κάθε νεαρός ανθυπολοχαγός, ο κάθε βασιλικός επίτροπος θα έχη δικαίωμα να πιάνη τον δημοσιογράφον από τα’ αυτί και να τον καθίζη εις το εδώλιον του κατηγορουμένου. […] Αλλ’ η Κυβέρνησις είχεν ανάγκην να βάλη όρια εις την ελευθέραν συζήτησιν των πράξεών της. Η καθημερινώς ογκουμένη αγωνία και αγανάκτησις του Ελληνικού λαού είχεν αρχίση να την ανησυχή. Κάτι ήξερε, σου λέγει, ο Βενιζέλος που είχε στρατιωτικόν νόμον. Ας τον βάλουμε κ’εμείς!»

• ΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ – ΑΝΑΓΚΗ ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΜΟΝΟΝ ΑΠΟΚΗΡΥΣΣΕΤΑΙ

«Ουδέποτε υπήρξε κόμμα ο βενιζελισμός. Καθεστώς ναι. Ομάς ανθρώπων κακοποιών διά ξενικής βίας επιβληθέντων και βία διοικούντων αναμφισβητήτως. Ο βενιζελισμός υπήρξε βενιζελισμός. Οι αποπειρώμενοι να ομιλούν περί αυτού ως περί κόμματος, ή αποπειρώνται να εξαπατήσουν τον Ελληνικόν λαόν, ή αυταπατώνται. […] Ο βενιζελισμός δεν ανασυγκροτείται […] Ο βενιζελισμός μόνον αποκηρύσσεται»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΩΝ/ΠΟΛΙΝ

«Ο Άγγλος πρωθυπουργός ομιλών επί του Ανατολικού ζητήματος ετόνισεν ότι η Ελλάς, ουδόλως πλέον κωλύεται, εάν ήθελε κρίνη τούτο αναγκαίον, να κάταλάβη την Κωνσταντινούπολιν. […] Η Τουρκία αφ’ ης ανέλαβε την ένοπλον αντίδρασιν κατά των αποφάσεων των ισχυρών, δεν υπήρχεν η μία και μόνη και αδιαίρετος. […] Και όμως η Ελλάς υποχρεούτο να αγνοή πάντα ταύτα και υπεχρεούτο ακόμη να αγνοή την Κωνσταντινούπολιν, καίτοι εκείθεν, πληττομένη κυρίως, καίτοι εκεί και μόνον εκεί τείνουσα. […] Το σύνθημα υπό το οποίον αι χαλύβδινοι Ελληνικαί Μεραρχίαι, ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να μεταβληθή. Όχι πλέον προς την Άγκυραν. Προς την Κωνσταντινούπολιν!