Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 31 Μαΐου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι πληροφορίες που φθάνουν από τον διεθνή Τύπο δίνουν την εικόνα ότι Αγγλία και Γαλλία επιθυμούν την ταχεία λύση του Ανατολικού ζητήματος, ενώ στο Μέτωπο οι μάχες συνεχίζονται και ο Κεμάλ φέρεται έτοιμος για νέα επίθεση μετά το βομβαρδισμό της στρατιωτικής βάσης του στη Σαμψούντα…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΝΩΝ

«Έξωθεν δεν δυνάμεθα να προσδοκώμεν ουδεμίαν επικουρίαν, εφ’ όσον τελούμεν υπό την αοριστίαν και της εδαφικής μας εκτάσεως, εμπνέομεν δε μόνοι την περιφρόνησιν διά την ασύστολον αναλγησίαν ήτις διέπτει τας κυβερνητικάς εν Ελλάδι μεθόδους. Επικαλούμεθα την προσοχήν των κατεχόντων. Δεν πρόκειται περί υποδείξεως ευθύνης ή απειλής αποδόσεως ευθυνών. Αι παρατηρήσεις άγουσιν εις δημιουργίαν προνοίας και περισώσεως»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

«Η Κυβέρνησις του αρχηγού του Λαϊκού κόμματος εζήτησε προ πολλού πίστωσιν ολίγου χρόνου. Η πίστωσις αυτή πολλάκις ανενεώθη και διά μίαν φοράν ακόμη μετά τον σχηματισμόν της Συμμαχικής Κυβερνήσεως. Αλλ’ ήδη η αμείλικτος πραγματικότης θέτει μίαν ωρισμένην προθεσμίαν ανυπέρβλητον πλέον. Εντός αυτής πρέπει να φθάσωμεν εις την ειρήνην»

ΕΘΝΟΣ

• ΣΤΙΓΜΗ ΕΙΡΗΝΗΣ

«Ήδη τι θα κάμη η Κυβέρνησις ημών; Θα συνεχίση την πολιτικήν της αδρανείας και της απομονώσεως; Δεν θ’ αφιερώση όλην της την προσοχήν και την εκμετάλλευσιν της τοιαύτης διεθνούς τροπής; Δεν θα χρησιμοποιήση πάσαν διπλωματικήν αξίαν; Δεν θα θελήση να δείξη ηνωμένον το Έθνος προς τον ύψιστον σκοπόν; […] Η στιγμή είνε κατάλληλος, όπως συνομολογήσωμεν ταχείαν και αισίαν ειρήνην. Ας λησμονήσουν οι κυβερνώντες τας παραδόσεις των. Ας πράξουν το παν ίνα φανούν άξιοι της στιγμής»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑΝ ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΣΗΜΕΙΟΥΤΑΙ ΕΞΑΝΤΛΗΣΙΣ. ΖΗΤΟΥΝ ΑΜΕΣΟΝ ΕΙΡΗΝΗΝ
• ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ

«Ευρισκόμεθα προ απολυταρχικής εκδηλώσεως σαφεστάτης. Ευρισκόμεθα προ της αξιώσεως, όπως αι Κυβερνήσεις διαφεύγουν πάντα σοβαρόν έλεγχον επί των θεμελιωδεστάτων υποθέσεων του έθνους. Πρέπει να επαφεθώμεν εις τον πατριωτισμόν του παλαιοκομματισμού. […] Μία οιαδήποτε παλαιοκομματική Κυβέρνησις δύναται να οδηγήση τα πράγματα οπουδήποτε. Και εις τον θάνατον της Ελλάδος. Και εις την πλήρη καταστροφήν. Δεν έχομεν το δικαίωμα να ομιλήσωμεν»

• Η ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΜΠΑΣΑΡΑΜΠΟ – ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΔΙΚΗ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ ΠΕΡΙ ΠΑΘΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΦΕΔΡΩΝ
• ΔΙΠΛΟΥΝ ΠΛΗΓΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟΝ ΑΠΟ ΘΑΛΑΣΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΞΗΡΑΣ

«Η αδυναμία, εις την οποίαν ευρίσκεται η Κυβέρνησις της Αγκύρας ν’ αναλάβη οιανδήποτε σοβαράν πολεμικήν επιχείρησιν επί του Μετώπου, διεπιστώθη άπαξ έτι κατά την περίπτωσιν του βομβαρδισμού της στρατιωτικής βάσεως του εχθρού εις Σαμψούντα. Αντί πάσης αντεπιθέσεως, ο Μουσταφά Κεμάλ εις την επίθεσιν του Ελληνικού στόλου απήντησε διά μιας χαρτίνης βόμβας, ην εξαπέλυσε προς τους Αρμοστάς των Δυνάμεων, διά να διαμαρτυρηθή κατά της ενεργείας εκείνης. Ο κυνισμός του περιεχομένου της διακοινώσεως ταύτης υπερβάλλεται μόνον από την ηλιθιότητα ήτις την ενέπνευσε»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΛΠΙΔΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΡΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

«Τους λόγους των Γαλλικών συμφερόντων εξεθέσαμεν ανωτέρω. Είνε μεγάλοι και σοβαροί διά την αξιοπρέπειαν της Γαλλίας εν Ανατολή, δι’ αυτήν την τιμήν της Γαλλίας, την οποίαν δεν θα επιτρέψη βεβαίως ο Γάλλος Πρωθυπουργός να καταρρυπάνη η Κυβέρνησις της Αγκύρας, παραβιάζουσα συνθήκας και συμφωνίας και επιζητούσα την κατάργησιν των διομολογήσεων και όλων των υποχρεώσεων, ας υπέχει η Τουρκία απέναντι των Γάλλων και των λοιπών Ευρωπαϊκών Δυνάμεων»

ΕΣΤΙΑ

• Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΓΑΛΛΙΑΣ – ΑΓΓΛΙΑΣ
• ΑΙ ΔΥΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑΙ – ΠΟΙΑ ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«Αρχίζουν επομένως να διαγράφωνται εις τον πολιτικον κόσμον της Ευρώπης δύο πολιτικαί. Η μία είνε εκείνη, η οποία κηρύσσει ότι δεν πρέπει πλέον να υπάρχουν νικηταί και ηττημένοι, ότι πρέπει να λησμονηθή το παρελθόν και να ενωθούν όλα τα έθνη εις ένα κοινόν αγώνα προς ανάκτησιν της προπολεμικής οικονομικής των ευρωστίας. Η άλλη πολιτική είνε η υποστηρίζουσα ότι βάσις της Ευρώπης πρέπει να είνε ο νόμος των εθνοτήτων και νόμος της πρέπει να είνε αι συνθήκαι, αι οποίαι προήλθον από τον απελευθερωτικόν πόλεμον. […] Απεδέχθη ήδη η Αγγλία την πρώτην , την πολιτικήν το Χρηματιστηρίου; Ευτυχώς όχι εντελώς. Ανεκήρυξεν ήδη η Γαλλία ως βάσιν κάθε ενεργείας της την δευτέραν; Δυστυχώς, όχι ακόμη»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΙΣ

«Πυκνούνται επίμονοι αι πληροφορίαι αι εξαγγέλουσαι ως προσεχή την επίθεσιν του εχθρού κατά των γραμμών μας […] Οπωσδήποτε θα ήτο ίσως ευκταίον να εδοκίμαζεν ο εχθρός μίαν επίθεσιν. Δεν θα απετύγχανε μόνον εις αυτήν αλλά και θα συνετρίβετο και θα αποσυνετίθετο και θα απεκαλύπτετο εν όλη τη γυμνότητι και αδυναμία του»

• ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕ ΤΑ ΦΕΣΙΑ

ΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑΝ. Ο ΠΕΡΙΦΗΜΟΣ ΧΑΜΙΤ ΣΑΪΤ ΚΑΙ Ο ΓΑΡΓΑΝΗ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΚΑΤ’ ΑΥΤΩΝ ΣΤΡΑΦΗΤΕ

«Αφήσατε ήσυχον το σύστημα. Τούτο δεν εχρεωκόπησε. Εάν υπέστη φθοράς μερικάς ή εάν επαλαιώθη ως προς τινας εκδηλώσεις αυτού δεν έχομεν ή να σκεφθώμεν περί ανανεώσεώς του. το σύστημα παν άλλο ή εχρεωκόπησε και επομένως είνε δεκτικόν ευχερούς ανανεώσεως. Δεν εχρεωκόπησε τούτο, αλλ’ οι παλαιοί πολιτικοί άνδρες οι αποτελούντες κατά το μείζον αυτού μέρος το κοινοβούλιον. Κατ’ αυτών στραφήτε […] Αυτών ζητήσατε την πλήρη και τελειωτικήν ανανέωσιν, αυτών κηρύξατε την χρεωκοπίαν»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ
• ΤΟ ΚΟΝΣΟΡΤΣΙΟΥΜ
• ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ
• ΠΛΗΡΗΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΔΙΑ ΜΙΑΝ ΑΚΟΜΗ ΦΟΡΑΝ

«Η πολιτική η οποία εδημιούργησε την Ελλάδα εστηρίζετο επί μιας ωμής πραγματικότητος και επί μιας ακλονήτου αληθείας. Εστηρίζετο επί των συμμαχιών. Η πολιτική η οποία έφερε την Ελλάδα εις την σημερινήν θέσιν εστηρίχθη επί της ανατροπής της καταστάσεως εκείνης. Δυστυχώς τίποτε δεν μας λέγει ότι η πολιτική αύτη εγκατελείφθη»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΑΙ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ

«Αι πολιτικαί επιτυχίαι ουδέποτε υπήρξαν αποτέλεσμα τυχαίων συμπτώσεων ή παθητικής αντιδράσεως. Είναι η συνέπεια δεξιάς και επιτυχούς και αγρύπνου διαχειρίσεως των ζητημάτων […] Η αντίθετος αντίληψις δύναται ίσως ν’ αποτελέση συζητήσιμον φιλοσοφικόν θεώρημα, αλλά δεν είναι δεκτική πρακτική εφαρμογής εις την σφαίραν ιδία της πολιτικής»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΣΟΒΑΡΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΡΟΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΝ
• ΕΝΟΤΗΣ ΚΑΡΔΙΩΝ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΩΝ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΤΟ ΕΝΟΙΚΙΟΣΤΑΣΙΟΝ

«Ας ενθυμηθή ο πολυμαθής κ. Γούναρης ότι το ζήτημα της κατοικίας, των δικαιωμάτων του ιδιοκτήτου οικιών, και του ενοικιοστασίου, είνε εκ των σπουδαιοτέρων κοινωνικών ζητημάτων. Ότι εν τη ιστορία των νεωτέρων χρόνων τούτο έπαιξεν σπουδαίον ρόλον και υπήρξε το έναυσμα γενικωτέρων κοινωνικών κινημάτων»

ΣΚΡΙΠ

• Ο ΚΕΜΑΛ ΔΙΕΜΑΡΤΥΡΗΘΗ ΔΙΑ ΤΟΝ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΝ ΤΗΣ ΣΑΜΨΟΥΝΤΟΣ
• Ο ΕΧΘΡΟΣ ΑΚΟΥΕΙ

«Ο εχθρός ακούει, ο εχθρός μανθάνει, ο εχθρός γνωρίζει. Ακούει την φωνήν του βενιζελισμού και των ξένων φίλων του, εχθρών της Ελλάδος, μανθάνει δι’ αυτού και δι’ εκείνων, γνωρίζει πάντα όσα αποκαλύπτονται υπό της ενδημούσης και αποδήμου Αντιδράσεως και υπό των εχθρικώς διακειμένων προς ημάς ξένων. Δυνάμεθα να ματαιώσωμεν τας ενεργείας ταύτας; Οφείλομεν να το πράξωμεν αμέσως. Ας ενταθή η λογοκρισία. Και ας αγρυπνούν οι φύλακες της Πατρίδος»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΜΕΓΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ ΔΕΟΜΕΝΟΝ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡ. ΚΟΣΜΟΥ
• ΑΙ ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΚΥΚΛΩΝ ΔΙΑ ΤΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ