Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 4 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Μετά τη διάλυση της διάσκεψης των Καννών, η αποκάλυψη των προθέσεων του Λόϋδ Τζωρτζ να προτείνει την εκκένωση της ζώνης της Σμύρνης από τα ελληνικά στρατεύματα δημιουργεί νέα πραγματικότητα. ‘’Αι ελπίδες, αίτινες εβασίσθησαν διά την λύσιν του Ανατολικού ζητήματος εις την Συμμαχικήν συμφωνίαν μετά την νέαν τροπήν της διεθνούς καταστάσεως εξησθένησαν ή και σχεδόν εξέλειψαν ολοτελώς’’…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΠΡΟ ΠΑΣΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ

«Η Ελληνική Κυβέρνησις θα ευρεθή κατά πάσαν πιθανότητα εις την ανάγκην να καθορίση αποφασιστικώς την στάσιν της εν τω Μικρασιατικώ ζητήματι. Αλλά τοσούτον κρίσιμοι αποφάσεις δεν είνε επιτετραμμένον να λαμβάνωνται ιεροκρυφίως και άνευ της γνώμης εκείνων οι οποίοι θα κληθούν να εκτελέσουν αυτάς. Οιαδήποτε δε κατεύθυνσις και αν προκριθή, πρέπει να προκληθή προηγουμένως η εκδήλωσις της θελήσεως του λαού, εκ του οποίου άλλως τε θέλει εξαρτηθή και η εφαρμογή των ληφθησομένων αποφάσεων»

ΕΘΝΟΣ

• Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ

«Αυταπατάται τόσον πολύ, ώστε να νομίζη, ότι αρκεί ν’ αποφασίση αυτός ειρήνην μετ’ ειδεχθών ακρωτηριασμών ή νέον σκληρόν πόλεμον ή την απολύτως σύμφωνον προς τον χαρακτήρά του παράτασιν της εκκρεμότητος, ίνα η απόφασίς του γίνη αμέσως δεκτή από τον λαόν; Αλλ’ ούτος ευρίσκεται πλέον εις το στάδιον της πλήρους ανανήψεως. Γνωρίζω καλώς ποίοι είνε οι ‘’ηνωμένοι’’. Γνωρίζει άριστα, ότι το όνομα του κ. Πρωθυπουργού απέβη συνώνυμον της καταστροφής»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΑΙΣΘΗΣΙΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΝ ΤΟΥ κ. ΜΠΡΙΑΝ. ΕΛΠΙΔΕΣ ΔΙΑ ΤΟΝ κ. ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ

«Εκφράζονται εν τούτοις ελπίδες εκ μέρους των κύκλων των προσκειμώνων προς την Υψηλήν Πύλην, ότι και η νέα Κυβέρνησις υπό τον κ. Ποανκαρέ θα υιοθετήση την συνθήκην μετά της Αγκύρας και εν γένει θα τηρήση απέναντι των Τούρκων την ιδίαν πολιτικήν, την οποίαν είχε διαγράψει η προκάτοχος αυτής»

• Η ΕΝΟΠΛΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΣ [                  ]     ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΟΠΛΟΝ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑΝ
• ΤΙ ΕΙΝΕ ΤΟ ΛΕΓΟΜΕΝΟΝ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΕΙΧΕ ΔΕΧΘΗ ΑΝΕΠΙΦΥΛΑΚΤΩΣ ΤΗΝ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΙΝ
• ΠΕΡΙ ΕΚΚΕΝΩΣΕΩΣ

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είνε έτοιμοι οι διπλωμάται, οίτινες θα προτείνουν εκκένωσιν. […] Αλλά και αν ήθελε προταθή και αποφασισθή εκκένωσις, η εκκένωσις θα μείνη κενή λέξις, και μόνον επί χάρτου. Διότι κανείς –ούτε ο Κεμάλ, ούτε άλλη τις Δύναμις- έχει την δύναμιν να την εκτελέση […] εάν ήθελεν υπάρξει ποτέ Ελληνική Κυβέρνησις, πρόθυμος να προσυπογράψη εις παρομοίαν εθνικήν καταισχύνην και καταστροφήν, ήθελε κατασπαραχθή ως ο ατιμότερος των προδοτών της Ελλάδος»

• ΟΛΙΓΩΤΕΡΑ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ; ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ. ΑΙ ΕΠΑΡΧΙΩΤΙΣΣΑΙ ΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΑΣ ΘΗΝΑΙΑΣ. ΚΑΙ ΟΛΙΓΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΑΛΕΠΟΥΝ!

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΕΝ ΑΓΓΛΙΑ
• ΔΙΑΤΙ ΕΙΣΘΕ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ;

«Ο πόλεμος την Άνοιξιν θα καταφέρη κατά των Τούρκων αποτελεσματικά και θανάσιμα κτυπήματα, διότι μόνον δι’ αυτών θα φονευθή το τέρας του κεμαλισμού και θα εκριζωθή από της Ανατολής η εστία της ανταρσίας. […] Δεν πρέπει λοιπόν να απαισιοδοξή η κοινή γνώμη. Ουδέν μετεβλήθη εκ της γενικής καταστάσεως. Ο Κεμάλ είνε αδιάλλακτος και δεν θα ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ οσασδήποτε αποφάσεις και εάν ελάμβανον ή πρόκειται να λάβουν οι Σύμμαχοι. Θα υποκύψη μόνον εις την βίαν. Και η ΒΙΑ ΑΥΤΗ ΘΑ ΕΠΙΒΛΗΘΗ διά του ελληνικού στρατού, είτε έχουν λάβει, είτε δεν έχουν λάβει αποφάσεις οι Σύμμαχοι»

• ΕΧΟΜΕΝ ΑΝΑΓΚΗΝ ΙΣΧΥΡΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΤΗΣ

«Ο παράγων της δυσπιστίας προς την μετανοεμβριανήν Ελλάδα και τους πολιτικούς, οίτινες, αν δεν έπραξάν τι όπως χάσουν, ουδέν όμως έπραξαν όπως διατηρήσουν την Γαλλικήν ευμένειαν και εμπιστοσύνην, και ο παράγων των οικονομικών συμφερόντων, τα οποία ανέκαθεν ες τας Τουρκικάς κτήσεις έβλεπον και εν μέρει είχον αγρούς ευφόρους προς εκμετάλλευσιν. Τι έπραξεν η Ελληνική αποστολή όπως μειώση την αντίδρασιν των δύο τούτων παραγόντων;»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΕΚΚΕΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΘΑ ΠΡΟΗΓΓΗΘΗ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΕΥΣΕΩΣ;

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟΝ ΑΡΘΡΟΝ ΤΟΥ ΑΓΓΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ‘’ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗ’’

«Είνε προφανές ότι το ανωτέρω άρθρον προαγγέλλει την πρότασιν του Λόρδου Κώρζον περί εκκενώσεως της Μικρασιατικής περιοχής. Είνε ούτω φανερόν ότι κατά τας επικρατούσας σήμερον αγγλικάς αντιλήψεις δεν δύναται να πραγματοποιηθή, λόγω των εκτιθεμένων αντιξόων συνθηκών, ειρηνική διευθέτησις μετά της Τουρκίας, εφ’ όσον μικρασιατικά εδάφη κατέχονται υπό συμμαχικών ή ελληνικών στρατευμάτων»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΕΝ ΓΑΛΛΙΑ ΚΡΙΣΙΣ – ΠΩΣ ΕΠΗΛΘΕΝ Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΜΠΡΙΑΝ
• ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ

Συναντάται ο κ. Πουανκαρέ με τον Κόρζων

Η Αγγλία μόνον αυτονομίαν της Σμύρνης θα δυνηθή να αξιώση

Επανειλημμέναι αυνατήσεις Λόϋδ Τζώρτζ-Κόρζων-Γούναρη εις Κάννας

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ

«Παρ’ όλην την συμπάθειαν της Αγγλίας προς τα ελληνικά συμφέροντα, αύτη δεν δύναται να δράση μεμονωμένως υπέρ ημών. Η Γαλλία δεν είνε διατεθειμένη να αναμιχθή εις επέμβασιν προς λύσιν της διαφοράς, επίσης ουδέ η Αγγλία. Κατ’ ακολουθίαν προς ειρήνευσιν απαιτείται η συμφωνία και ημών και του Κεμάλ, εφ’ όσον δε ούτος αρνείται οιανδήποτε συνεννόησιν προ της εκκενώσεως της Μικράς Ασίας, την οποίαν καμμία Ελληνική Κυβέρνησις δεν θα είνε διατεθειμένη να δεχθή, η παράτασις της πολεμικής καταστάσεως είνε αναπόφευκτος»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Ο ΜΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ

«(…) κατά τίνα λοιπόν τρόπον δύναται να τερματισθή η Ανατολική εκκρεμότης; […] Όταν ορισθή διά της συμμαχικής αποφάσεως το μέλλον ν’ αποσπασθή από της Τουρκικής κυριαρχίας τμήμα της Μικράς Ασίας, το οικούμενον υπό χριστιανικής πλειονότητος, θα έπρεπε να παρασχεθή εις τον Ελληνικόν στρατόν, μόνην πραγματικήν και επί τόπου ευρισκομένην δύναμιν επιβολής των αποφάσεων των Συμμάχων, πλήρης ελευθερία δράσεως κατά της Κωνσταντινουπόλεως. Ο εκ των βεβαίων συνεπειών της εξουσιοδοτήσεως ταύτης αντίκτυπος επί του ηθικού του υπό την Κεμαλικήν δεσποτείαν λαού θα ήτο αρκετός διά να καταρρίψη τον Κεμάλ εις πλήρη ανυπαρξίαν»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΩΦΕΡΕΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΧΑΟΣ

«Εις τας Κάννας προσεκομίσθησαν δύο σχέδια ειρηνεύσεως της Ευρώπης και της Ανατολής, το Αγγλικόν και το Γαλλικόν. […] Με άλλους λόγους η Γαλλία ζητεί να ασφαλίση υπέρ αυτής την Ανατολήν διά της γαλλοκεμαλικής Συνθήκης, την Πολωνίαν διά της Γαλλοπολωνικής, να αλυσσοδέση τον Γερμανικόν λαόν διά της εις ακέραιον εφαρμογής της Συνθήκης των Βερσαλλιών […] Αλλά τοιούτοι όροι δεν υποβάλλονται προς συζήτησιν εις συμμάχους. Υπαγορεύονται από νικητάς προς ηττημένους»

• ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΙΣ

«Καθ’ α δε ημείς γνωρίζομεν ουδέποτε η Αγγλική πολιτική διενοήθη να μειώση το κύρος της Γαλλίας υπέρ της οποίας υπεχώρησεν εις ζητήματα εις α είχε ριζικώς αντίθετον γνώμην. Πρέπει οπωσδήποτε ν’ αρθή εκ του μέσου η μεγάλη αυτή παρεξήγησις»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΕΚΚΕΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

«Η Αγγλία, η μόνη Μ. Δύναμις που είχε λόγους να ευνοή –και που το έκανε όσον ημπορούσε- την παραμονήν της Ελλάδος εις την Μικρασίαν, η οποία ενεθάρρυνεν αφανώς κάθε επιθετικήν ενέργειαν κατά του κεμάλ εν τη επιθυμία της να συντριβή κάθε μουσουλμανικόν όνειρον αποσείσεως του ζυγού της, ιδού αυτή τείνουσα να πλησιάση προς την γαλλικήν άποψιν προ του κινδύνου να μείνη αυτή μόνη εχθρά του μουσουλμανικού κόσμου. Και εν συνειδήσει των ιμπεριαλιστικών της συμφερόντων, τα οποία δύναται να ασφαλίση σήμερον η ειρήνη παρά ο πόλεμος εις την Μικράν Ασίαν προτείνει ήδη την εκκένωσιν της Μικρασίας, όπως άλλοτε επρότεινε την κατάληψίν της»

ΣΚΡΙΠ

• ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗΝ ΘΑ ΕΜΦΑΝΙΣΘΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ Ο κ. ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ
• Η ΔΙΑΣΥΜΜΑΧΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΗΞΙΩΣΕ ΤΟΝ ΑΦΟΠΛΙΣΜΟΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ. Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΔΗΛΩΣΕΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑΝ
• Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΑΠΕΚΡΟΥΣΕΝ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΝ ΤΗΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΕΝΟΥΑΝ
• Η ΝΕΑ ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Αλλά το γαλλικόν ζήτημα, το οποίον επροκάλεσε την πτώσιν του κ. Μπριάν, δεν είνε εσωτερικόν […] Η πολιτική της Αγγλίας, ην διεμόρφωσε τελευταίον ο Άγγλος πρωθυπουργός εις πολιτικήν παγκοσμίου ειρήνης επί τη βάσει ευρυτάτου σχεδίου γενικής συμπράξεως πάντων των κρατών, αντιτιθεμένη εν πολλοίς εις τα Γαλλικά συμφέροντα, δεν ικανοποιεί τον Γαλλικόν σωβινισμόν […] Η νέα Γαλλική κυβέρνησις επομένως θα έχη να διεξαγάγη πολύ δυσχερές έργον να συνδυάση το αδιάλλακτον πνεύμα της Γαλλικής κοινής γνώμης προς τας απαιτήσεις της Αγγλικής πολιτικής»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΝ;

«Ο λόρδος Κώρζον, ο κυριώτερος παράγων και ρυθμιστής του Ανατολικού ζητήματος, επρόκειτο να προτείνη κατά την εν Παρισίοις Διάσκεψιν των τριών υπουργών των Εξωτερικών επί του Ανατολικού ζητήματος, την αυτονομίαν της Σμύρνης […] Αι αντιλήψεις της νέας Γαλλικής πολιτικής δεν φαίνονται ολιγώτερον φιλ΄ποτουρκοι της προκατόχου της. Τοιουτοτρόπως και πάλιν το Ανατολικόν ζήτημα, περιπλεγμένον μεταξύ των ζωηρών Αγγλογαλλικών αντιθέσεων, διέρχεται νέαν κρίσιμον φάσιν, ήτις άγνωστον ακόμη ποίαν νέαν θα λάβη μορφήν.

• Η ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ Β^ον ΕΞΑΜΗΝΟΝ ΤΟΥ 1921

Τι ακριβώς αναφέρει το δελτίον ενός εκ των μεγαλειτέρων ναυλομεσιτικών γραφείων των εν Λονδίνω, Λίβερπουλ και Νιουκάστελ κ.κ. H.E. MOSS & Co. Προβλέψεις για το μέλλον της Ναυτιλίας