Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Με την ολοκλήρωση της αποχώρησης και του Γ’ Σώματος γράφεται ο επίλογος της Μικρασιατικής εκστρατείας. Η καταστροφή της Σμύρνης ελάχιστα απασχολεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Ο πόλεμος άλλωστε φαίνεται να έρχεται όλο και πιο κοντά.  Μετακίνηση στρατευμάτων στη Θράκη, καθώς είναι ‘’η πύλη η άγουσα εις την καρδίαν αυτήν της Ελλάδος. Αλλοίμονον εις ημάς εάν δεν φρουρηθή επαρκώς’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΤΟ ΔΙΔΑΓΜΑ ΕΝΟΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝΤΟΣ

«Σώσωμεν την Ελλάδα, κινδυνεύουσαν και γύρω και εντός των συνόρων της τα οποία τη απέδωκαν οι πόλεμοι του 12 και 13. Μη κλείωμεν τους οφθαλμούς ενώπιον του κινδύνου. Το ανακοινωθέν του ‘’Ρώϋτερ’’ έχει την ευγλωττίαν διδάγματος σωτηρίας και τον οιωνόν της πλήρους εξοντώσεως του Ελληνικού Έθνους»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

«Η ευθύνη της διαχειρίσεως των ζητημάτων, τα οποία αντιμετωπίζει σήμερον η χώρα δεν δύναται βεβαίως να εμπιστευθή εις Κυβέρνησιν ημιτελή και σχηματισθείσαν εν σπουδή και εν στιγμαίς συγχύσεως. Ούτε είνε δυνατόν να παράσχη καμμίαν εγγύησιν διά την αποσόβησιν των πανταχόθεν περιστοιχούντων την πατρίδα κινδύνων η παρουσία εν τω υπουργικώ συμβουλίω ανθρώπων μοναδικήν εχόντων πείραν περί την πώλησιν κορδελλών»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΑΓΓΛΟΓΑΛΛΙΚΗ ΠΑΛΗ

«Αναμφίβολον βεβαίως είνε ότι τα ζωτικά συμφέροντα της Μ. Βρεττανίας ανθίστανται εις την επανεγκατάστασιν των Τούρκων εις Κων/πολιν και τα Στενά και την επανίδρυσιν της Τουρκίας εν Ευρώπη, αφού η ελευθερία των Στενών είνε το σπουδαιότερον και σημαντικώτερον απόκτημα της Αγγλίας εκ του μεγάλου πολέμου και χάριν αυτής το Αγγλικόν έθνος μετέσχεν, ως δι’ ένα των σπουδαιοτέρων λόγων, του μεγάλου ευρωπαϊκού πολέμου. Ό, τι όμως είνε εξεταστέον, είνε αν η Αγγλία έχη την δύναμιν να αναλάβη σοβαράν δράσιν εναντίον των κεμαλικών προς ματαίωσιν των Γαλλοτουρκικών σχεδίων»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΙ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗΝ

«Κατά τον μέγαν κίνδυνον ας πράξωμεν το παν διά την σωτηρίαν. Είνε η στιγμή υπερτάτη. Οι άνδρες, που κυβερνούν την Ελλάδα, ας δείξουν, ότι φιλοδοξούν ν’ αρθούν εις το ύψος αυτών. ΤΟ ΑΙΣΧΟΣ ΠΡΕΠΕΙ Ν’ ΑΠΟΠΛΥΘΗ. Η ΕΛΛΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΣΗ! Ας μη χάνεται ημέρα, ώρα, στιγμή. Απέραντον πεδίον αγώνος διά την ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΙΝ ας δημιουργήσωμεν όλοι»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΚΑΤΟΠΙΝ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΗΡΧΙΣΑΝ ΝΑ ΣΥΝΕΡΧΩΝΤΑΙ – ΘΑ ΣΕΒΑΣΘΟΥΝ ΤΗΝ ΟΥΔΕΤΕΡΑΝ ΖΩΝΗΝ

«Αι τουρκικαί εφημερίδες βεβαιούν, ότι η Κυβέρνησις της Αγκύρας θα σεβασθή την ουδετέραν ζώνην της Κωνσταντινουπόλως, υπό τον όρον όμως της ταχείας εκκαθαρίσεως της καταστάσεως. Βεβαιούται μάλιστα, ότι θα τάξη και προθεσμίαν, εντός της οποίας ν’ αξιλωση να γίνη η εκκαθάρισις αύτη»

• ΠΡΟ ΠΑΝΤΟΣ ΜΗ ΧΑΣΩΜΕΝ ΤΗΝ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΙΝ ΜΑΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Ή ΝΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Ή ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗ

«Η Κυβέρνησις εάν έχη συναίσθησιν των ευθυνών της και των απειλουμένων δεινών, οφείλει άνευ αναβολής να επιβάλη εις πάντας την θέλησίν της, μη αναγνωρίζουσα εις κανένα το δικαίωμα ουδεμιάς επεμβάσεως. Αλλ’ εάν τυχόν ήθελεν εξακολουθή προσκρούουσα εις προσκόμματα εν μέσω του τριγμού αυτού των κινδύνων, οίτινες μας περισφίγγουν, έν έχει μόνον καθήκον, να καταθέση πάραυτα την Αρχήν εις τας χείρας του Βασιλέως»

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΑΛΥΤΡΩΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ – ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ ΤΑ ΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΑΠΟΧΩΡΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ – Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΟΣ – Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΑΣ ΥΠΟ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ
• ΑΝΤΟΧΗ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΟΤΗΣ ΛΑΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΟΥ

«Η Θράκη θέλει θυσίας. Η Θράκη θέλει νούν και ψυχήν. Η Θράκη απαιτεί μεγάλην συνεκτικήν δύναμιν διά να συνθέση τα διαλυόμενα και συγκρατήση τα αποσυντιθέμενα. Η Θράκη θέλει πρωτοβουλίαν δράσεως εξαρτωμένην εκ του Κέντρου, αλλά και διευθυνομένην υπευθύνως υπό Πολιτικών παραγόντων διαχειριζομένων την Διοίκησιν αυτής ΕΝ ΠΛΗΡΗ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙ μετά των στρατιωτικών παραγόντων. Αν κρίνομεν δε από τους μέχρι τούδε διπλωματικούς και διοικητικούς διορισμούς της Κυβερνήσεως, είνε προφανές, ότι ο κ. Τριανταφυλλάκος ΟΥΔΕ ΙΔΕΑΝ ΕΧΕΙ περί προσώπων και πραγμάτων»

• Η ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΤΡΑΠΗ ΕΙΣ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΟΥΣ

ΕΣΤΙΑ

• ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ

«Πώς να ομιλήση κανείς περί του μέλλοντος της Ελλάδος ότε εξακολουθούν ευρισκόμενοι εν αρχή οι νεκροθάπται της, και ότε γνωρίζομεν όλοι πολύ καλά ότι με την σημερινήν κατάστασιν των πραγμάτων κάθε αύριον θα είνε χειροτέρα της σήμερον. […] Και ημείς; Πρέπει και ημείς να απογοητευθώμεν και να απελπισθώμεν; […] Όχι. Βεβαίως δεν πρέπει να περιμένωμεν την δόξαν του 1920, την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Λευκός –από τη λογοκρισία- ο τίτλος και μεγάλο μέρος του άρθρου

«Στήτε, όμως, καλώς. Η Ελλάς θέλει να ζήση. Και θα ζήση. Η Μακεδονία, η Θράκη, η Ήπειρος δεν θα επιτρέψουν να ταφούν ως ι Ιωνία, δεν θα επιτρέψουν να αυτοκτονήση και η Λοιπή Ελλάς. Κινδυνεύουσαι αυταί πρώται, αντιλαμβάνονται σαφώς τον κίνδυνον. Και ο κίνδυνος τας ενώνι νυν, και θα τας ενώση έτι πλέον»

• ΑΠΟΤΙΝΑΞΩΜΕΝ ΑΜΕΣΩΣ ΤΗΝ ΝΑΡΚΗΝ !
• ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΧΑΜΟΓΕΛΟ, ΠΛΑΣΤΗΡΑ!

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΘΡΑΚΗ ΠΡΟΠΥΡΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Αλλ’ η κεμαλική επιχείρησις, παρά την έλλειψιν πιθανοτήτων περί της επιτυχίας αυτής, εξεταζομένη αυτή καθ’ αυτήν αποτελεί τον μέγιστον των κινδύνων τους οποίους διέτρεξέ ποτε η ελληνική φυλή. Ιδού διατί προς την Θράκην έχομεν ήδη πάντες εστραμμένα τα όμματα θεωρούντες αυτήν προμαχώνα ασφαλίζοντα αυτήν την ύπαρξίν μας. Η Θράκη είνε η πύλη η άγουσα εις την καρδίαν αυτήν της Ελλάδος. Αλλοίμονον εις ημάς εάν δεν φρουρηθή επαρκώς»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΤΟ ΠΟΛΥΚΡΟΤΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΟΥ ‘’ΡΩΫΤΕΡ’’ ΠΩΣ ΕΡΜΗΝΕΥΕΤΑΙ

«Αι αποφάσεις της Αγγλικής Κυβερνήσεως, αι διά του ανακοινωθέντος τούτου μεταδοθείσαι παρέχουν την βάσιμον ελπίδα, ότι το ζήτημα της Θράκης δεν πρέπει να θεωρήται απολεσθέν μετά την εν Μ. Ασία καταστροφήν»

ΠΑΤΡΙΣ

• Ο ΧΑΒΑΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

«Κάποτε εις μίαν συγκέντρωσιν οι χορευταί ήτο αδύνατον να χορεύσουν. Ήλλαξαν οι οργαναοπαίκται, αλλά και πάλιν αι αυταί δυσκολίαι ενεφανίζοντο. Εγίνοντο τα ίδια λάθη. Τότε ο Γέρος του Μωρηά επενέβη και είπεν : Οι βιολιτζήδες άλλαξαν, αλλά ο χαβάς έμεινεν ο ίδιος. Ο κ. Τριανταφυλλάκος ας λάβη υπ’ όψιν του την σοφήν ρήσιν του μεγάλου συμπολίτου του. δεν αρκεί να αντικαταστήση τον κ. Γούναρην και τον κ. Στράτον. Πρέπει να αντικαταστήση ριζικώς και την πολιτικήν των και την διανοητικότητά των με μίαν νέαν πολιτικήν και διανοητικότηταν. Πρέπει να αλλάξη χαβάν»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

«Αλλά διά ν’ αξιωθώμεν να επιτελέσωμεν τον άθλον, τον οποίον η Μοίρα μας αναθέτει, πρέπει να γίνωμεν πραγματικώς και ψυχικώς ελεύθεροι : ανάγκη να υπερνικήσωμεν εαυτούς, να γίνωμεν κύριοι των παθών και των αδυναμιών μας, και να πατήσωμεν επάνω εις αυτάς διά να υψωθώμεν έως εις την ελευθερίαν. […] Η ελευθερία ήτο και είναι ο λόγος της υπάρξεώς μας και μόνον ελεύθεροι ψυχικώς δυνάμεθα να πραγματοποιήσωμεν την αποστολήν μας»

• ΠΩΣ ΕΦΕΡΘΗ ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΤΥΠΟΝ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΠΡΩΪΝΗ

• Η ΑΓΓΛΙΑ ΜΕΤΑΦΕΡΕΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΟΛΙΝ ΔΙΑΚΟΣΙΑΣ ΧΙΛΙΑΔΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ – ΠΡΩΤΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΓΓΛΙΚΗ ΠΡΑΞΙΣ ΕΑΝ ΚΗΡΥΧΘΗ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΘΑ ΕΙΝΕ Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
• ΑΙ ΤΡΑΓΙΚΑΙ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΛΑΪΚΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

«Η διάσωσις της θράκης, η εξασφάλισις της ακεριότητος του κράτους, η εμπιστοσύνη του Στρατού και του λαού, αι κρίσιμοι του Έθνους περιστάσεις απαιτούν Κυβερνήτην νέον με νέας δυνάμεις, με νέαν νοοτροπίαν, με εντελώς νέους συνεργάτας, απαιτούν Κυβέρνησιν Μεταξά. Προς την τοιαύτην απαίτησιν του Έθνους είνε αδύνατον να μη συμμορφωθή εντός ολίγου και η Εθνοσυνέλευσις και το Στέμμα»

• ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟΥΧΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΙΣ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

«Αλλά δεν εννοούμεν διόλου εκείνους, οι οποίοι αγωνισθέντες και προκινδυνεύσαντες εναντίον του βενιζελισμού, διότι επίστευον ότι ωδήγει την Ελλάδα εσωτερικώς μέν εις την αναρχίαν, εξωτερικώς δε εις την καταστροφήν, προσέρχονται τώρα, όταν ευρίσκωνται ακριβώς πρό των συνεπειών, τας οποίας οι ίδιοι προέβλεψαν, κλαυθμηρίζοντες διά να συστήσουν όπως αναθέσωμεν την σωτηρίαν της πατρίδος εις τα υπόπτους χείρας του. δεν τους εννοούμεν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΤΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΛΑΟΥ :

ΑΠΟΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ – ΓΕΝΙΚΗ ΑΜΝΗΣΤΙΑ – ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – ΒΑΡΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – Η ΓΗ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΧΩΡΙΚΟΥΣ – ΔΙΑΛΥΣΙΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ – ΕΚΛΟΓΑΙ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΝ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ – ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ – ΑΜΕΣΟΣ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΕΩΣ

• Η ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

«Η πρότασις της Ρωσσίας να μεσολαβήση μεταξύ των δύο αντιπάλων μερίδων, αποτελεί, μετά τας τόσας απωλεσθείσας χάριν εις την στενοκεφαλιάν του κ. Μπαλτατζή ευκαιρίας, μοναδικήν ευκαιρίαν διά την Ελλάδα της οποίας αύτη οφείλει να σπεύση να επωφεληθή. […] Εμπρός λοιπόν. Αποφασίσατε να συνεννοηθήτε με την Ρωσσίαν, αφίνοντες κατά μέρος τας μέχρι τούδε ανοήτους προκαταλήψεις»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΑΓΓΛΙΑ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΝΑ ΔΡΑΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ
• Ο ΕΝΟΧΟΣ

«Εάν ο βενιζελισμός και οι εν Γαλλία φίλοι αυτού επιμένουν ν’ αναζητούν τας ευθύνας από του Νοεμβρίου του 1920, ο Ελληνικός λαός κρίνει ότι αι ευθύναι άρχονται από της 2ας Μαΐου 1919 και πρό της ημέρας ταύτης ακόμη. Την αλήθειαν ταύτην γνωρίζων ο Ελληνικός λαός ουδέν θα παραλίπη όπως καταστήση αυτήν σεβαστήν, ίνα μη οι εξωθήσαντες την Ελλάδα εις καταστροφήν, εξ ιδίας πρωτοβουλίας των, επιζητούν να εμφανίζωνται ως σωτήρες αυτής»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑΙ
• ΕΜΠΟΡΙΟΝ – ΝΑΥΤΙΛΙΑ