Ανάλυση: Θα χτιστεί μια γέφυρα συμφιλίωσης στον Βόσπορο;

Ένας νέος γύρος απευθείας συνομιλιών μεταξύ της ρωσικής και της ουκρανικής αντιπροσωπείας διοργανώθηκε σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. «Η Τουρκία ελπίζει ότι οι επικείμενες συνομιλίες μεταξύ της ρωσικής και της ουκρανικής αντιπροσωπείας θα οδηγήσουν σε ειρήνη στην Ουκρανία», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Μετά από περίπου δύο εβδομάδες διαδικτυακών ειρηνευτικών συνομιλιών, οι αντιπροσωπείες από την Ουκρανία και τη Ρωσία συαντώνται ξανά διά ζώσης. Το Κίεβο σχεδιάζει να εξετάσει διεξοδικά τις απαιτήσεις της Ρωσίας για ουδέτερο καθεστώς της Ουκρανίας. Προς το παρόν, δεν μπορούμε και δεν θα μιλήσουμε για πρόοδο. «Το ίδιο το γεγονός ότι αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι συνομιλίες σε άμεση μορφή είναι σίγουρα σημαντικό», είπε ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ στους δημοσιογράφους.

Η Ουκρανία είναι έτοιμη να συζητήσει την ουδετερότητα και το μη πυρηνικό καθεστώς της χώρας, εάν λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε βιντεοσκοπημένη συνέντευξη σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Εγγυήσεις ασφαλείας και ουδετερότητα, μη πυρηνικό καθεστώς της χώρας μας. Είμαστε έτοιμοι να το συζητήσουμε. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο. «Η απόφαση για το ουδέτερο καθεστώς της Ουκρανίας θα πρέπει να είναι εγγυημένη από τρίτο μέρος και να επιβεβαιωθεί σε δημοψήφισμα», είπε ο Ζελένσκι. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, μια συμφωνία με τη Ρωσία είναι δυνατή μόνο εάν τα ρωσικά στρατεύματα αποχωρήσουν από την Ουκρανία.

Ανάλυση εμπειρογνωμόνων από το Κέντρο Στρατηγικής και Ασφάλειας του Ατλαντικού Συμβουλίου

Η ανακοίνωση των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Κιέβου και Μόσχας έχει πυροδοτήσει ποικίλες αναλύσεις και ερμηνείες, αλλά μια από τις πιο σοβαρές είναι φυσικά αυτή που δημοσιεύτηκε στο Foreign Policy, στην οποία η Emma Ashford, ανώτερη συνεργάτης στο Scowcroft, το Κέντρο του Ατλαντικού Συμβουλίου Στρατηγικής και Ασφάλειας, μοιράζεται τις σκέψεις της με τον Matthew Cranig, αναπληρωτή διευθυντή στο ίδιο κέντρο. Αυτό που έχουν κοινό, για αρχή, είναι το γεγονός ότι την πέμπτη εβδομάδα της σύγκρουσης αρχίζουν να φαίνονται πιο ξεκάθαρα σημάδια για το πώς θα τελειώσει αυτή η αρχική φάση.

Σύμφωνα με την Ashford ενώ μια σοβαρή λύση μέσω διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να δώσει τέλος στα δεινά των Ουκρανών, μια πρόωρη ειρηνευτική συμφωνία θα μπορούσε να είναι το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα για το Κίεβο. Πιστεύει ότι η αρχή των βημάτων μπορεί ήδη να φανεί τόσο από το Κίεβο όσο και από τη Μόσχα για να σκεφτούν τρόπους με τους οποίους μπορεί να επιλυθεί αυτή η σύγκρουση.

«υσικά, δεν θα είναι εύκολο. Οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία θα ανταμείψει αναπόφευκτα τη Ρωσία κατά κάποιο τρόπο. Αλλά αυτή είναι η φύση του πολέμου: τα κέρδη στο πεδίο της μάχης υπαγορεύουν πολιτικές παραχωρήσεις. Από τη ρωσική πλευρά, έχουμε δει κάποιες ενδείξεις ότι η Μόσχα δεν είναι πλέον δεσμευμένη στην αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο, αλλά αυτό είναι μόνο μια εικασία. Οι δύο πλευρές είναι ακόμα μακριά η μία από την άλλη και είναι απίθανο να επιτευχθεί συμφωνία σύντομα. «Απλώς λέω ότι ίσως είναι καλύτερο για όλα τα μέρη εάν υπάρξει διαπραγμάτευση και συμφωνία», είπε η Ashford .

Από την πλευρά του, ο Matthew Cranig, αναπληρωτής διευθυντής του Scockoft, είπε ότι μια γρήγορη συμφωνία δεν είναι απαραίτητα η καλύτερη για όλα τα μέρη. «Ο  Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θέλει να δώσει στη Μόσχα παραχωρήσεις που του ήταν απαράδεκτες πριν από την έναρξη του πολέμου. Από την άλλη πλευρά, στόχος του ΝΑΤΟ είναι να διασφαλίσει ότι αυτός ο πόλεμος θα οδηγήσει σε μια μεγάλη στρατηγική ήττα για τον Πούτιν και ότι η Δύση θα βγει από αυτή την κρίση σε ισχυρότερη θέση. Κανείς δεν θέλει να επιβραβεύσει την επιθετικότητα του Πούτιν. Ο κόσμος θα στρέψει γρήγορα την προσοχή του σε άλλο μέρος, νομίζοντας ότι το πρόβλημα έχει λυθεί. Ο Πούτιν μπορεί να εγκαταλείψει τη συμφωνία και να συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Ο Ζελένσκι θα χάσει την υποστήριξη του κοινού μετά την παράδοση στον Πούτιν και θα μπορούσε να εκδιωχθεί. Και ο Πούτιν θα αλλάξει το πολυπόθητο καθεστώς με τον εύκολο τρόπο».

Πρόσθεσε ότι η Δύση πρέπει και θα συνεχίσει να εργάζεται σκληρότερα πριν αποδεχτεί μια κακή συμφωνία, πιστεύοντας ότι υπάρχει ακόμα ελπίδα. «Είδαμε άλλα άλυτα στρατιωτικά αδιέξοδα (όπως το Δυτικό Μέτωπο στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη), τα οποία τελικά οδήγησαν σε διμερείς νίκες. Τι γίνεται με το ταξίδι του Μπάιντεν και το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας; Είμαι βέβαιος ότι συμφωνούμε ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια θα αλλάξει ουσιαστικά μετά από αυτόν τον πόλεμο. Η Ουκρανία δεν θα είναι η ίδια. Θα υπάρχει διαφορετικό ΝΑΤΟ, διαφορετική Ευρωπαϊκή Ένωση, διαφορετική Ρωσία κ.λ.π. Αλλά αμφιβάλλω ότι δεν συμφωνούμε για το πώς πρέπει να μοιάζει» ο ειδικός εξηγεί.

Ανάλυση ειδικών από την περιοχή των Βαλκανίων, εν όψει των σημερινών συνομιλιών Ρωσίας-Ουκρανίας στην Τουρκία

Αυτές είναι κρίσιμες ημέρες, οι επόμενες δέκα ημέρες έως δύο εβδομάδες θα καθορίσουν ξεκάθαρα εάν οι διαπραγματεύσεις και η λύση θα ενταθούν ή η συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, δηλαδή η μετάβαση στη δεύτερη φάση της ρώσο-ουκρανικής σύγκρουσης – είπε ο Αλεξάνταρ Ζίβοτιτς, μόνιμος καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Βελιγραδίου.

Τόνισε ότι ένα από τα κύρια θέματα των διαπραγματεύσεων θα είναι η μελλοντική ουδετερότητα της Ουκρανίας και η ουκρανική πλευρά επιμένει στο λεγόμενο ουκρανικό μοντέλο, αν και, όπως λέει, δεν έχει ειπωθεί ποιο θα είναι αυτό το μοντέλο. Τονίζει ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η κατάσταση, η οποία είναι πολύ ιδιαίτερη και διαφορετική σε σχέση με όλα τα ειδικά μοντέλα και που θα πρέπει να περιέχει όλα εκείνα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Αυτό θα σήμαινε πρωτίστως, όπως απαιτεί κάθε ουδετερότητα, σοβαρές διεθνείς εγγυήσεις. Σε αυτήν την περίπτωση, αυτές οι εγγυήσεις θα πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερες και λίγο ευρύτερες, γιατί πρόκειται για μια εξαιρετικά μεγάλη χώρα και, από την άλλη πλευρά, μια χώρα όπου διασταυρώνονται διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα. “Για αυτόν τον λόγο, σίγουρα θα επιμείνουν σε μια ειδική μορφή ουδετερότητας που θα περιλαμβάνει ορισμένες εγγυήσεις ασφαλείας”, είπε ο Ζίβοτιτς.

Μιλώντας για το πώς οι καλές σχέσεις μεταξύ του Τούρκου και του Ρώσου προέδρου μπορούν να συμβάλουν σε έναν πιθανό συμβιβασμό, ο Ζίβοτιτς είπε ότι σίγουρα μπορούν, επειδή οι δύο χώρες έχουν στενές σχέσεις, όπως και οι πρόεδροι Ερντογάν και Πούτιν.

«Από την άλλη πλευρά, όταν κοιτάξετε τα στατιστικά στοιχεία για τις παραδόσεις όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, θα δείτε ότι η Τουρκία είναι μεταξύ των κορυφαίων χωρών, σε ορισμένα τμήματα μάλιστα προηγείται», είπε ο Ζίβοτιτς.

Τόνισε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν ορισμένες λύσεις σε αυτό το τρίγωνο μεταξύ Κιέβου, Μόσχας και Άγκυρας. Η Τουρκία πήρε θέση για να καταδικάσει τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, αλλά από την άλλη αρνήθηκε να επιβάλει κυρώσεις, αφήνοντας αυτά τα πολιτικά και οικονομικά κανάλια για το μέλλον», πρόσθεσε ο Ζίβοτιτς.

Προσθέτει ότι το θέμα του Ντόνμπας είναι ένα από τα βασικά ζητήματα. Αυτή τη στιγμή, αυτό που βρίσκεται στο επίκεντρο είναι η συζήτηση για τη μελλοντική αναδιοργάνωση της Ουκρανίας όσον αφορά τις μελλοντικές συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και ένα συγκεκριμένο ειδικό καθεστώς για αυτές τις περιοχές. Αυτό που περιπλέκει αυτές τις συνομιλίες τώρα είναι ότι αφενός έχετε αυτοανακηρυχθεί ανεξαρτησία και ότι η ανεξαρτησία έχει αναγνωριστεί από τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, ήταν μια εισαγωγή σε όλα αυτά τα γεγονότα – την αναγνώριση ακολούθησε μια συμφωνία βοήθειας και στη συνέχεια η ρωσική ένοπλη παρέμβαση καθ’ όλη τη διάρκεια σύγκρουσης – δηλώνει ο Ζίβοτιτς.

Επισημαίνει ότι το ζήτημα της Κριμαίας παραμένει, γιατί η Ρωσία «προσαρτά την Κριμαία, δηλώνει δηλαδή την επιστροφή της στην πατρίδα».

Ωστόσο, κανείς δεν έχει αναγνωρίσει αυτή την επιστροφή, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, και είναι πολύ σημαντικό για τη Ρωσία να εξασφαλίσει νομικά την τρέχουσα κατάσταση – έτσι ώστε να είναι ένα από τα κύρια σημεία συζήτησης – είπε ο Ζίβοτιτς.

Επιμέλεια και μετάφραση: Ντάνιελ  Στάνκοβιτς

Πηγή: Εφημερίδα Σκοπίων (novamakedonija)