WWF Ελλάς: Πρωτοβουλία δημόσιου διαλόγου για τη συνδιαμόρφωση πρότασης κλιματικού νόμου

Με σύνθημα “Ενώνουμε δυνάμεις για το κλίμα», το WWF Ελλάς καλεί πολίτες και οικονομικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη συνδιαμόρφωση πρότασης κλιματικού νόμου, που θα στηρίζεται σε στέρεη επιστημονική βάση.

Τα πλέον έγκυρα και πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι ανοχύρωτη μπροστά στις επιπτώσεις ακόμα και της μέχρι τώρα συγκριτικά ήπιας κλιματικής αλλαγής. Με ελάχιστο χρόνο να απομένει προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη, το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Vouliwatch και με την υποστήριξη επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων, αναλαμβάνει πρωτοβουλία δημόσιου διαλόγου για το κλίμα.

Η πρωτοβουλία που ανακοινώνεται σήμερα στοχεύει στη συνδιαμόρφωση μιας φιλόδοξης και συνεκτικής πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου, που θα ευθυγραμμίζει την οικονομική και κοινωνική πολιτική της χώρας, καθώς και την αναπτυξιακή της στρατηγική με τον στόχο συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5°C.

Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι σήμερα μόλις 1,1°C πιο υψηλή σε σχέση με τις απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης, αλλά αν δεν ληφθούν γενναία μέτρα θα ξεπεράσει τους +3°C ως το τέλος του αιώνα. Η συγκράτηση της αύξησης στον 1,5 βαθμό είναι κρίσιμης σημασίας. Αξίζει να σημειωθεί πως για την Ελλάδα η αύξηση 1,5°C σημαίνει και αύξηση κατά 173% για τους ακραίους καύσωνες που κανονικά εμφανίζονται μία φορά στα είκοσι χρόνια, ενώ αν ανέβει η θερμοκρασία 2°C οι ακραίοι καύσωνες θα αυξηθούν κατά 478%.

Η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία. Η πρόκληση είναι μακροπρόθεσμη – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει η ανάγκη για άμεσα, βραχυπρόθεσμα μέτρα. Απαιτούνται μηχανισμοί παρακολούθησης και διεύθυνσης, ένα πλαίσιο προγραμματισμού και νομικής ασφάλειας. Πάνω από όλα, πρέπει να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, και η ισότητα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Οι ανάγκες αυτές υπερβαίνουν το ισχύον νομικό πλαίσιο, και επιβάλλουν μία νέα νομική παρέμβαση: έναν νέο κλιματικό νόμο.

«Όραμά μας είναι ένας κλιματικός νόμος που θα θωρακίζει τη χώρα από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και θα έχει συνδιαμορφωθεί από χιλιάδες συγγραφείς. Η “από τα κάτω” πρωτοβουλία μας ακούει ενεργητικά την επιστήμη και μιλάει ουσιαστικά με την κοινωνία για να στείλει ένα θετικό, αλλά επείγον μήνυμα: η τολμηρή κλιματική δράση σήμερα προστατεύει τον φυσικό πλούτο, μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες από την απανθρακοποίηση της οικονομίας και εξασφαλίζει ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους πολίτες, ιδίως τους πιο ευάλωτους. Αυτή η ευθύνη ανήκει σε όλους μας, αλλά πρώτα από άλλα ανήκει στην πολιτική ηγεσία της χώρας», δήλωσε ο Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος του τομέα κλίματος και ενέργειας στο WWF Ελλάς.

Ειδικότερα, η πρόταση κλιματικού νόμου, στην οποία αποσκοπεί η νέα πρωτοβουλία του WWF, θα στηρίζεται σε δύο στρατηγικούς πυλώνες. Ο πρώτος είναι το γεγονός ότι θα αποτελεί ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο νομικό εργαλείο. Δηλαδή, θα στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα για την αποτροπή μίας ανεξέλεγκτης κλιματικής κρίσης, εστιάζοντας στη μετάβαση σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών όσο το δυνατόν νωρίτερα από το 2050. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει συσταθεί επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο που θα συμβάλει στη διαμόρφωση της πρότασης νόμου και στην επεξεργασία των συμβολών που θα κατατεθούν στο πλαίσιο της ανοιχτής συμμετοχικής διαβούλευσης.

Ο δεύτερος πυλώνας είναι η ευρεία κοινωνική συμμετοχή. Πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να συνδιαμορφώσουν το προσχέδιο της πρότασης κλιματικού νόμου από μηδενική βάση, μέσω της συμμετοχής τους σε σχετικό ερωτηματολόγιο που θα δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα. Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και τις απαντήσεις τους, το WWF Ελλάς θα αναρτήσει το αρχικό κείμενο προς δημόσια διαβούλευση σε ειδική ιστοσελίδα. Εκεί, πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να σχολιάσουν ή και να τροποποιήσουν το προσχέδιο, καθώς και να ανταλλάξουν απόψεις μεταξύ τους, συνδιαμορφώνοντας την τελική πρόταση νόμου. Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο θα αναλάβει την τελική διαμόρφωση του κειμένου, στη βάση των σχολίων και τροποποιήσεων που θα έχουν κατατεθεί. Οι πολίτες και οι φορείς των οποίων τα σχόλια και οι συμβολές θα συμπεριληφθούν στην τελική πρόταση νόμου, θα αναφέρονται από κοινού συντάκτες.

«Από την εμπειρία μας στο Vouliwatch είμαστε αισιόδοξοι ότι οι πολίτες θα αγκαλιάσουν αυτή την πρωτοβουλία ανοιχτής συζήτησης και συνδιαμόρφωσης για ένα τόσο επείγον και σημαντικό θέμα όπως η κλιματική αλλαγή και ότι θα αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα συμμετοχικής δημοκρατίας με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας για την Ελλάδα και την Ευρώπη», συμπληρώνει ο Διευθυντής του Vouliwatch, Στέφανος Λουκόπουλος.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, καθώς οι ηγέτες του πλανήτη καλούνται να συμφωνήσουν για το ύψος της κλιματικής φιλοδοξίας, ενώ ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε προχωρημένες διεργασίες για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού κλιματικού στόχου* και την ψήφιση ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου έως το 2030.

Το WWF Ελλάς απευθύνει κάλεσμα σε πολίτες και φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία δημόσιου διαλόγου και συνδιαμόρφωσης της πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου. Ορόσημο της πρωτοβουλίας είναι η επόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο του 2021. Σκοπός είναι η τελική πρόταση νόμου που θα διαμορφωθεί στο πλαίσιο ευρείας και ουσιαστικής διαβούλευσης, να αποτελέσει τη βάση για έναν πρωτοποριακό ελληνικό νόμο που θα γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ επιστήμης, δικαίου και πολιτικής για την κλιματική κρίση και την προστασία του περιβάλλοντος.

*Έως το τέλος του έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να έχει καταλήξει σε νέο κλιματικό στόχο για το 2030 που θα αναβαθμίζει τον υφιστάμενο (40% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου). Στις 7 Οκτωβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε στόχο 60% ενώ νωρίτερα η Επιτροπή είχε προτείνει 55%. Πλέον το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καταλήξει στον τελικό στόχο τον Δεκέμβριο.