Με “μπόνους” 0,25% του ΑΕΠ ο μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής

Με τροπολογία κατατέθηκε αργά την Τετάρτη το βράδυ στη Βουλή ο αυτόματος μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής που θα ενεργοποιείται αν η απόκλιση από τον στόχο είναι μεγαλύτερη από 0,25% του ΑΕΠ. Ο μηχανισμός που αναμένεται να ψηφισθεί μαζί με τα υπόλοιπα μέτρα μέσα στο Σαββατοκύριακο εξαιρεί από τη μείωση ορισμένες κρατικές δαπάνες.

Ο μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής, γνωστός ως “κόφτης”, δεν θα ενεργοποιείται αν η απόκλιση του αποτελέσματος από τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος στο οικονομικό πρόγραμμα είναι μικρότερη από 0,25% του ΑΕΠ. Από την άλλη πλευρά, το 10% των πιστώσεων όλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης θα μπαίνει στην άκρη έως την 30η Ιουνίου με εξαίρεση συγκεκριμένες δαπάνες.

Η τροπολογία προβλέπει ότι ο υπουργός Οικονομικών θα συντάσσει κάθε χρόνο, έως τις 10 Μαΐου, έκθεση που θα δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και θα γνωστοποιείται στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Εφόσον το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης του προηγούμενου οικονομικού έτους είναι μικρότερο από τον στόχο που ορίζει το πρόγραμμα (αρνητική απόκλιση) θα εκδίδεται μέχρι την 31η Μαΐου, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών, Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) με το οποίο θα περιορίζεται η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, με μείωση των δαπανών που θα ορίζονται σε αυτό.

Εάν παρέλθει αυτή η 31η Μαϊου και δεν έχει εκδοθεί το Π.Δ., η δημοσιονομική προσαρμογή θα επέρχεται αυτόματα από την 1η Ιουνίου του ιδίου έτους, με μείωση κατά ίσο ποσοστό του συνόλου των δαπανών όλων των κατηγοριών του εκτελούμενου προϋπολογισμού. Αυτή η κατηγορία των μέτρων θα ισχύει τουλάχιστον έως την 31η Μαΐου του επομένου έτους, εφόσον αυτά δεν αντικατασταθούν με άλλα μέτρα, μόνιμου χαρακτήρα, με το προσχέδιο προϋπολογισμού του επόμενου έτους.

Σημειωτέον ότι στην έκθεση θα διαπιστώνεται η αρνητική απόκλιση και το εύρος της και θα αποτυπώνεται σε ποσό το συνολικό ύψος των μέτρων που πρέπει να ληφθούν. Οι αποκλίσεις θα προκύπτουν από την επίσημη ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, επικυρωμένη από την Eurostat για τις ετήσιες δημοσιονομικές επιδόσεις.

Επίσης, θα διαπιστώνεται η δημοσιονομική επίπτωση από τυχόν υστέρηση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το έτος αναφοράς, όπως αυτή προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της πρόβλεψης του πραγματικού ρυθμού ετήσιας μεγέθυνσης του ΑΕΠ και της πραγματοποιηθείσας. Ακόμη, θα αποτυπώνεται σε ποσό και σε ποσοστό επί του ΑΕΠ η δημοσιονομική επίδραση των μέτρων προσαρμογής που λαμβάνονται, επί των εσόδων του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με το εκάστοτε Τεχνικό Μνημόνιο Συνεργασίας (TMU).

Τέλος, σε ειδικό παράρτημα της έκθεσης θα προσδιορίζονται όλες οι κατηγορίες των δαπανών του προϋπολογισμού επί των οποίων θα εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς και το επιβαλλόμενο ποσοστό περιορισμού των δαπανών. Η προσαρμογή επιβάλλεται αποκλειστικά στην περίπτωση που το Προεδρικό Διάταγμα δεν εκδοθεί μέσα στην προβλεπόμενη αποκλειστική προθεσμία.

Αν η έκθεση διαπιστώσει αρνητική απόκλιση στο προηγούμενο οικονομικό έτος, αυτή θα περιορισθεί από την 1η Ιουνίου με αντίστοιχη μείωση των δαπανών, κατ’ ανώτατο όριο σε 2% του ΑΕΠ του τρέχοντος οικονομικού έτους, σύμφωνα με τα ακόλουθα:

Εάν η απόκλιση από τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μικρότερη ή ίση του 0,25% του ΑΕΠ, δεν θα λαμβάνονται μέτρα.

Αντίθετα, θα λαμβάνονται μέτρα σε περίπτωση μεγαλύτερων αποκλίσεων. Ειδικότερα:

* Για απόκλιση 0,26%- 0,75% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 0,5% του ΑΕΠ
* Για απόκλιση 0,76%- 1,25% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 1% του ΑΕΠ
* Για απόκλιση 1,26%- 1,75% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 1,5% του ΑΕΠ
* Για απόκλιση 1,76%- 2,25% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα 2% του ΑΕΠ.

Η τροπολογία προβλέπει ότι ποσοστό ίσο με 10% των πιστώσεων του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης και των ετήσιων προϋπολογισμών όλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης δεν διατίθεται και δεν αναλαμβάνεται έως την 30η Ιουνίου κάθε οικονομικού έτους με εξαίρεση.

• Το σύνολο των δαπανών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων
• Δαπάνες απορρέουσες από αξιώσεις ιδιωτών από την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων, από τις ήδη συναφθείσες συμβάσεις μισθώσεων, από καταπτώσεις εγγυήσεων και από αμετάκλητα επιδικασθείσες απαιτήσεις εις βάρος του Δημοσίου.
• Λειτουργικές δαπάνες του Δημοσίου (ύδρευσης, ηλεκτρικής ενέργειας, χρήσης φυσικού αερίου)
• Δαπάνες συντήρησης και επισκευής μεταφορικών μέσων ξηράς, πλωτών μέσων και αεροσκαφών
• Το σύνολο των δαπανών υγείας
• Δαπάνες για επιδόματα πολυτέκνων, θέρμανσης, ανεργίας και προνοιακά επιδόματα, ενισχύσεις νοικοκυριών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα και παιδιά στην υποχρεωτική εκπαίδευση ή παιδιά που σπουδάζουν μακριά από την κατοικία τους
• Δαπάνες για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
• Δαπάνες για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα
• Δαπάνες για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»

Σημειώνεται ότι στο κατάλογο των εξαιρούμενων δαπανών δεν περιλαμβάνονται οι κωδικοί για μισθούς και συντάξεις.

Οι περικοπές παραμένουν σε ισχύ για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται για να διασφαλισθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι της περιόδου των οικονομικών ετών 2017-2019 του προγράμματος και τουλάχιστον έως την 1η Μαΐου της χρονιάς που έπεται της έναρξης εφαρμογής τους οπότε και επανεξετάζονται.

Κατόπιν ειδικής διαβούλευσης με τους θεσμούς, η κυβέρνηση θα μπορεί να λάβει μόνιμα διαρθρωτικά μέτρα που θα ενσωματωθούν στο προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους από εκείνο που εμφανίσθηκε η απόκλιση από τον δημοσιονομικό στόχο. Στα διαρθρωτικά μέτρα μπορεί να συμπεριλαμβάνονται μέτρα στο σκέλος των εσόδων κατόπιν ειδικής διαβούλευσης με τους θεσμούς.

Η εφαρμογή του μηχανισμού θα μπορεί να επανεξεταστεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις που δεν ανάγονται σε ευθύνη του κράτους, όπως φυσικές καταστροφές ή λόγοι ανωτέρας βίας με δημοσιονομική επίπτωση άνω του 0,5% του ΑΕΠ, και κατόπιν ειδικής διαβούλευσης με τους θεσμούς.

Επίσης, θα επανεξετάζονται σε περίπτωση υστέρησης του ρυθμού ανόδου τού ΑΕΠ άνω του 0,5%. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα υπάρχει προσαρμογή των αναγκαίων μέτρων στο ήμισυ της διαφοράς που προκύπτει από την πρόβλεψη για το ΑΕΠ.

Σχετικές ειδήσεις:

• Αλλαγές και στον ΕΝΦΙΑ του 2016 φέρνει το πολυνομοσχέδιο
• Με μεγάλη προίκα ξεκινά το νέο Ταμείο ιδιωτικοποιήσεων