Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 8 Απριλίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Περιπλέκεται η διεθνής κατάσταση μετά τη ρωσογερμανική συνθήκη, ενώ η Τουρκία η οποία καθυστερεί την απάντησή τους στους Συμμάχους φέρεται έτοιμη να συμμετάσχει στη συμμαχία Ρωσίας – Γερμανίας. Την ίδια ώρα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου υποστηρίζουν ότι ασκούνται πιέσεις στην ελληνική πλευρά για νέες υποχωρήσεις…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΜΕΤΑΞΥ ΔΥΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

«Πολιτικολογούσι και φθείρονται εις στείρας συζητήσεις, οι συγχέοντες και νυν την εθνικήν υπόθεσιν μετά της κομματικής τοιαύτης. […] Εάν η κυβέρνησις έχη αναλάβει υποχρεώσεις ρητάς ίνα αποδεχθή τους όρους της ειρήνης, οιοιδήποτε και αν ώσιν αυτοί, τότε δεν δύναται ειμή να απέλθη της αρχής. Μέσος όρος επί τούτου δεν χωρεί. Η Συνέλευσις εν παμψηφία θα εμμείνη εις ικανοποίησιν των Ελληνικών διεκδικήσεων, δι’ ας τόσαι εγένοντο θυσίαι»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ

«Ανεξαρτήτως όμως των συνεπειών, τας οποίας θα έχη υπό γενικήν έποψιν η Ρωσσογερμανική συνθήκη, παραμένει αναμφίβολον ότι η Τουρκία θα θελήση να επωφεληθή της νεοπήκτου συμμαχίας των ηττημένων διά να εμφανίση ενώπιον των Συμμάχων αδιαλλάκτως τας αξιώσεις της, τας ήδη γνωστάς, ίσως δε και νέας ακόμη, παραλειφθείσας προσωρινώς από το Εθνικόν Συμβόλαιον. Υπό τοιούτους δε όρους η συμβιβαστική λύσις, προς την οποίαν έτεινον αι προσπάθειαι της συμμαχικής Ευρώπης, φαίνεται και πάλιν απομακρυνομένη»

• ΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΡΟΝΤΩΝ – Η ΑΣΦΑΛΙΣΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΓΗΡΑΤΟΣ – Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΙΣ ΕΝ ΕΥΡΩΠΗ

ΕΘΝΟΣ

• ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ !

«Κατά λογικήν συνέπειαν, δεν έχομεν παρά να κύψωμεν ημείς την κεφαλήν και να δεχθώμεν τον συμβιβασμόν! […] Αλλ’ αν διά την Κυβέρνησιν επέστη η ώρα των επαισχύντων συμβιβασμών, διά τον Ελληνικόν Λαόν, όστις την κατεδίκασεν επανειλημμένως και εις την συνείδησιν του οποίου εξέπεσεν οριστικώς, ήλθεν η ώρα των μεγάλων αποφάσεων, επειδή δε η Κυβέρνησις των τριών ψήφων δεν είνε πλέον ανεκτή υπό τοιαύτας συνθήκας, καιρός είνε να παραχωρήση την θέσιν της εις άλλους, οίτινες παρέχοντες εχέγγυα, ότι δεν φιλοδοξούν να γίνουν οι νεκροθάπται της Ελλάδος, είνε ικανοί, με ολόκληρον το έθνος όπισθέν των, να λάβουν τας μεγάλας αποφάσεις, που σώζουν τους λαούς»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ ΠΑΡΑΙΤΗΣΙΣ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΤΟΥ κ. ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΥ κ. ΜΙΛΛΕΡΑΝ
• ΔΕΝ ΘΑ ΒΑΔΙΣΩΜΕΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΙΣΧΥΝΗΝ

«Πρέπει να εννοήσωμεν, ότι ο Κεμάλ δεν θα κύψη τον αυχένα. Πρέπει να παρακολουθήσωμεν, ως απαθείς θεαταί, τον μελετώμενον φρικώδη ακρωτηριασμόν. Πρέπει να σίγήση και η Εθνοσυνέλευσις. Και ν’ αφεθή ο κ. Γούναρης, όπως φέρη ανενόχλητος εις πέρας την εγχείρησιν. Τούτο είνε το νέον κήρυγμα της Κυβερνήσεως. […] Αλλ’ εάν παρά πάσαν ελπίδα, η Εθνοσυνέλευσις ήθελεν εκπέσει μέχρι τοιούτου σημείου ώστε να παραιτηθή των στοιχειωδεστέρων της δικαιωμάτων, ας είνε η Κυβέρνησις απολύτως βεβαία, ότι το Έθνος, εκ του οποίου απορρέει πάσα εξουσία και εντολή, δεν θα παραιτηθή των ιδικών του. Θ’ αναζητήση και θ’ ανεύρη, όπως εξέλθη της τραγικής δοκιμασίας, οδόν άλλην, από την μοιραίαν εγκατάλειψιν εις την καταισχύνην και την καταστροφήν»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΩΣ
• ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟΝ ΔΙΔΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΚΚΕΝΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ

«Εάν η Ελλάς είχεν άλλην Κυβέρνησιν, όχι την κυβέρνησιν της χρεωκοπίας και της εκκενώσεως του κ. Γούναρη – η Ελληνική διοίκησις θα είχεν επεκταθή σήμερον εις τον εκκενωθέντα υπό των Ιταλών Μαίανδρον. Και αι Δυνάμεις θα έτριβον έκθαμβοι τους οφθαλμούς των εις το εξαίσιον θέαμα των Ιταλών και λοιπών υπηκόων, σπευδόντων να παλινοστήσουν αθρόοι, περιχαρείς, έμπλεοι εμπιστοσύνης επί την Ελληνικήν σημαίαν εις τα μέρη από τα οποία έφυγον έντρομοι με την Ιταλικήν εκκένωσιν, επί τη φρικώδει προσεγγίσει των ορδών του Κεμάλ»

ΤΟ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟΝ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΣΟΒΑΡΑΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥΣ
• Η ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

«’’Η Αγγλία δεν ανέχεται ουδεμίαν υπεροχήν ενός Κράτους επί των άλλων Κρατών της Ευρώπης’’. Η δήλωσις αύτη του Άγγλου Πρωθυπουργού αποτελεί τον ακρογωνιαίον λίθομ της Αγγλικής πολιτικής […] Κατά της Γαλλίας λοιπόν απηυθύνθη η δήλωσις, και τον ακατανόητον εγωϊσμόν, και την όψιμον απολυταρχίαν των Γάλλων έρχεται να ταπεινώση ο συντάξας την προς τους Γερμανούς διαμαρτυρίαν Άγγλος Πρωθυπουργός»

• Ο ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗΝ – ΑΤΙΜΑ ΜΕΣΑ

ΕΣΤΙΑ

• ΑΙ ΑΝΤΕΘΝΙΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΙ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

«Μάλιστα κ. Γούναρη! Ενήργησαν αντεθνικώς οι εν των εξωτερικώ Φιλελεύθεροι. Ενήργησεν αντεθνικώς ο Βενιζέλος, ιδρώσας κυριολεκτικώς διά να ομιλήση υπέρ των δικαίων μας όπου ηδύνατο και προς οιονδήποτε εφαντάζετο ότι ηδύνατο να μας χρησιμεύση […] Ενήργησαν αντεθνικώς όλοι αυτοί […] Αλλά προβάλλεται μία απορία : […] Διατί θα το έκαμναν; Διά να ρίψουν τον κ. Γούναρην βέβαια και να πάρουν την θέσιν του. Αλλά δεν είνε τόσον αφελείς. Γνωρίζουν ότι η Κυβέρνησις του κ. Γούναρη είνε σταθερά και δεν κινδυνεύει από τέτοια μικροπράγματα»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΗ

«Κατέστησε όσον ηδύνατο δυσχερεστέραν την αναγνώρισιν της Ρωσσικής Δημοκρατίας, την οποίαν εν τέλει δεν ίσχυσεν όπως παρεμποδίση. Απεξενώθη των συμπαθειών ολοκλήρου του ελληνικού λαού, όστις αποβλέπει σήμερον προς την Γαλλίαν ως μίαν κατ’ εξοχήν κακοποιόν Δύναμιν. Ηυνόησε την εν εξεγέρσει διατελούσαν Τουρκίαν αντί ωφελημάτων αμφιβόλου σημασίας διά να ίδη σήμερον αυτήν προσχωρούσαν εις τον συνασπισμόν των εχθρών της. Ιδού ο συνοπρικός πίναξ των κατορθωμάτων της γαλλικής πολιτικής […] Η  Μεγάλη Απογοητευμένη θα αισθναθή σήμερον όλην την πικρίαν της αποτυχίας»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΓΕΡΜΑΝΟ-ΡΩΣΣΙΚΗ
• Ο ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΣ ΟΨΩΝΤΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΟΙ !

«Τυραννία κόμματος εναντίον κόμματος είνε επί τέλους δυνατή μέχρι ενός χρονικού ορίου. Αλλά τυραννία κόμματος εναντίον λαού, όσον και αν ήθελε τον φαντασθή τις άτονον και άτολμον, ούτε εστάθη ποτέ ούτε είνε φυσικώς δυνατόν να επικρατήση. […] Αλλοίμονον εάν τοιαύτη επιφυλάσσεται τύχη και διά την Ελλάδα! […] Ημείς, ως πολιτικόν κόμμα, το οποίον υφίσταται και θα υφίσταται εν τη συνειδήσει του Ελληνικού λαού, είτε ως μειονοψηφία χθες είτε ως πλειονοψηφία σήμερον, επράξαμεν επί του προκειμένου το καθήκον ημών, τείναντες ειλικρινώς την χείρα προς τους πολιτικούς ημών αντιπάλους. Εάν δεν θέλουν ή δεν τους συμφέρει να την αναλάβουν προς επιτέλεσιν της εθνικής ΕΝΩΣΕΩΣ, ας όψωνται αυτοί και μόνον ενώπιον του Θεού και ενώπιον του Λαού»

• ΑΙ ΚΕΜΑΛΙΚΑΙ ΘΗΡΙΩΔΙΑΙ

ΑΠΙΣΤΕΥΤΟΙ ΑΓΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑ ΑΜΑΧΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ – ΑΦΙΕΡΟΥΤΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΦΙΛΟΥΣ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΤΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ

«Εκ της ραγδαίας αυτών εξελίξεως απομένει, εν τούτοις, εν δίδαγμα. Ότι αι τετελεσμέναι καταστάσεις επιβάλλονται. Τούτο είναι και του Κεμάλ το σταθερόν αξίωμα, επί του οποίου στηρίζει όλας αυτού τας διπλωματικάς ενεργείας. Εδημιούργησε μίαν κατάστασιν εις την Ανατολίαν ανατρέπουσαν άρδην τας συμμαχικάς αποφάσεις. […] Και εν τέλει αι διεκδικήσεις του εγένοντο ολοκληρωτικώς σχεδόν δεκταί εν Παρισίοις κατά την τελευταία Διάσκεψιν επί του Ανατολικού»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΤΟ ΕΣΧΑΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΟΡΙΟΝ

«Δύνανται να φεύγουν οι άλλοι Σύμμαχοι εκ των Μικρασιατικών χωρών τας οποίας αμαχητί έχουν καταλάβει […] Αλλ’ η Ελλάς δεν δύναται επ’ ουδενί λόγω να εγκαταλείψη εις την μάχαιραν του Τούρκου τα τέκνα της, άτινα εγεννήθησαν και υπάρχουν από αμνημονεύτων χρόνων εις την Μικράν Ασίαν και την Θράκην, την γην των πατέρων των, την οποίαν από πέντε αιώνων ατιμάζει ο Τούρκος κατακτητής. […] Η Ελλάς προέβη εις το ΕΣΧΑΤΟΝ ΟΡΙΟΝ της ενδοτικότητός της. Πέραν τούτου ουδεμία άλλη ΥΠΟΧΩΡΗΣΙΣ είνε ανεκτή ή δυνατή»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΠΡΟΣ ΝΕΑΝ ΚΡΙΣΙΝ;

«Αγόμεθα προς νέαν κρίσιν. Διατί να το κρύπτωμεν; Αλλά διατί να κρύπτωμεν την σκέψιν ημών από εκείνους εις τους οποίους οφείλομεν να την είπωμεν; Η κρίσις δεν είνε συμφέρουσα. Και θα βλάψη πολιτικώς εκείνους οίτινες θα την προκαλέσουν και οίτινες είνε οι ενδεδειγμένοι διάδοχοι της κυβερνήσεως. Χωρίς εννοείται να ωφελήση την Ελλάδα της οποίας η διεθνής θέσις κατ’ ουδέν διά της αλλαγής πρόκειται να βελτιωθή»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΓΟΥΝΑΡΗ ΚΑΙ ΟΙ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΙ

«Ο κακή τη μοίρα αρχηγός της παλαιοκομματικής Φαυλοκρατίας ανατραφείς πολιτικώς με τας θεωρίας του γερμανικού μιλιταρισμού δεν δύναται ποτέ ν’ ατενίση, χωρίς προκατάληψιν, τους νέους πολιτικούς ορίζοντας που διανοίγη εν μέσω του καπιταλιστικού σκότους η Ρωσσική Δημοκρατία των Σοβιέτ. Η όλη του πολιτεία κατά το διαρρεύσαν διάστημα που κυβερνά διά της Τρομοκρατίας τον δυστυχισμένον αυτόν τόπον αποδεικνύει ότι κάθε άλλο παρά συμπαθής είνε προς τας νέας πολιτικάς ζυμώσεις που εν λανθανούση καταστάσει συνετελούντο υπό την έμπνευσιν της Ρωσσικής Σοβιετικής Δημοκρατίας»

• Ο ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ & ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΗΡΧΙΣΕΝ Η ΕΚΤΕΛΕΣΙΣ ΤΗΣ ΡΩΣΣΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ
• Η ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ

«Μία κατηγορία υψώθη και εξετοξεύθη κατά της Ελλάδος από τέκνα της ανάξια, όπως συνέβη και διά τας πλείστας, δι’ όλας τας κατηγορίας, αι οποίαι ηκούσθησαν εναντίον της διά να τορπιλλίσουν την εθνικήν της ύπαρξιν και την κρατικήν της οντότητα. […] Ότι η Ελλάς πανηγυρίζει διά την γερμανορωσσικήν συμφωνίαν! […] Η Ελλάς δεν αλαλάζει εκ χαράς διότι κινδυνεύει η Γαλλία. […] Σήμερον βλέπει την Γαλλίαν αγωνιώσαν διά την Γερμανορωσσικήν απειλήν. Η θεία δίκη; […] Θα έχαιρε δε –διατί να το αποκρίψωμεν;- εάν δεν ησθάνετο ότι ο κίνδυνος στρέφεται και εναντίον της»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΡΟ ΤΗΣ ΣΑΜΨΟΥΝΤΟΣ

«Ο Αγγλικός στόλος καπνίζει και πάλιν απειλητικός προ του λιμένος της Σαμψούντος, όπου νέαι αθρόαι εσημειώθησαν άγριαι σφαγαί χριστιανών και μάλιστα Ελληνικών πληθυσμών, υπό των αιμοδιψών Τούρκων του Κεμάλ. […] Αν αληθώς και ειλικρινώς συνεκινείτο ο Αγγλικός λαός εκ των Τουρκικών θηριωδιών, θα ήρκει εν και μόνον νεύμα του να τας προλάβη, έστω και διά το μέλλον»