Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 7 Αυγούστου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η πένα των αρθρογράφων ασχολείται με τη στάση της Ιταλίας, η οποία χαρακτηρίζεται ‘’ο ταραξίας του Αιγαίου’’, εξαιτίας της ακολουθούμενης πολιτικής τόσο στο Ανατολικό όσο και στα Δωδεκάνησα όπου εμφανίζεται να μην τηρεί τις συμφωνίες που έχει υπογράψει. Για μία ακόμη ημέρα άρθρα αφιερωμένα στον πρώην πρωθυπουργό Δημήτριο Ράλλη, ενώ σε μία παράξενη εκδοτική πρακτική, η ‘’ΠΡΩΙΝΗ’’ συνεχίζει να επαναλαμβάνει το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ‘’ΕΣΠΕΡΙΝΗ’’, της προηγούμενης εσπέρας. Και οι δύο εφημερίδες είναι του ίδιου εκδότη…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΑΓΓΛΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΙΣ ΠΕΡΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

«Ο Άγγλος Πρωθυπουργός φέρεται ζητήσας την αντικατάστασιν του Συμμαχικού στρατού, του εντεταλμένου την φρούρησιν των Στενών, δι’ Ελληνικού τοιούτου […] Η επικειμένη πλήρης εκμηδένισις του εχθρικού στρατού θα μας εξασφαλίση ίσως ανεπιφύλακτον την αγγλικήν υποστήριξιν. Αλλά των λοιπών συμμάχων κατ’ ουδέν θα τροποποιήση τας διαθέσεις απέναντι ημών. […] Ωφείλομεν κατά συνέπειαν να προσπαθήσωμεν όπως επιτύχωμεν δι’ άλλων μέσων την μεταβολήν αυτών. […] Αλλά προς τούτο θα εχρειάζετο βεβαίως διπλωματική ενέργεια, την οποίαν επιμόνως αποφεύγει η Κυβέρνησις»

• ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΑΙΜΑ

«Όταν ένα μικρόν και τίμιον έθνος χύνει το αίμά του διά τα δίκαιά του, αρκεί να μην έχη κανέν συμφέρον ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός διά να φανή βάρβαρος και απαίσιος. Αυτό είνε το μέγα δίδαγμα, το οποίον αποκομίζει η Ελλάς σήμερον κατά τον απτότερον πλέον τρόπον εκ μέρους των πολιτισμένων κρατών»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΣΤΙΒΑΡΟΣ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΒΡΑΧΙΩΝ

«Από την Ρώμην παρατηρείται αναζωπυρωθείς πάλιν ο ανθελληνικός άνεμος, όστις είχε κοπάση επί τινα χρόνον. […] Η ελληνοφοβία της Κονσούλτας παραμένει αμείωτος (…) και ουδεμία θα υπάρξη ελπίς να μετριασθή, εφόσον ο ιταλικός ιμπεριαλισμός θα οδεύη εν σχέσει προς την Ελλάδα ανασχετικώς προς την φοράν της εθνικής της ζωτικότητος. […] Αλλά συνάμα και παρά την θέλησιν αυτής η Ελλάς θα πραγματοποιήση τας βλέψεις της»

ΕΘΝΟΣ

• Ο ΤΑΡΑΞΙΑΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

«Δέκα έτη συμπληρούνται προσεχώς, αφ’ ότου κακή μοίρα ενεφανίσθη εις το Αιγαίον και απεβιβάσθη εις την Δωδεκάνησον η Ιταλία. […] Δεν ήκουσαν ποτέ μίαν καλήν συμβουλήν οι δωδεκανήσιοι, δεν είδον ποτέ εν γενναίον παράδειγμα, δεν αντίκρυσαν εν ειλικρινές χαμόγελον, αλλ’ ούτε και την αλήθειαν ποτέ είδον ή ήκουσαν οι δυστυχείς μας νησιώται»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ! Ο ΜΕΓΑΣ ΒΕΖΥΡΗΣ ΤΕΦΗΚ ΠΑΡΗΤΗΘΗ. Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΦΙΛΕΙΡΗΝΙΚΗ

«Υπό των ενταύθα πολιτικών κύκλων θεωρείται πιθανή η συγκρότησις καθαρώς αντικεμαλικής Κυβερνήσεως, της οποίας η πρώτη πράξις θα είνε η αίτησις προς τας Μεγάλας Δυνάμεις όπως επέμβουν προς συνομολόγησιν ειρήνης μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας»

• ΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΙ ΒΟΛΑΙ ΤΙΜΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΑΦΟΝ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ
• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΡΑΛΛΗΣ

«Ο ειλικρινής και τίμιος και ευθαρσής ούτος πολιτικός θα παραμείνη πάντοτε ως αντιπροσωπευτικός τύπος της πολιτικής ηθικής»

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΕΧΘΡΟΣ ΟΧΥΡΟΥΤΑΙ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ
• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ

«Όχι ότι υπήρξεν ούτος μεγάλου και πολλαχού δράσαντος κόμματος αρχηγός, ο συγκεντρώσαας ενίοτε ευαρίθμους πολιτικούς οπαδούς, αλλά και οιονεί ανυπομονών εκάστοτε να ίδη αυτούς διασπειρομένους εις τας λοιπάς πολιτικάς μερίδας, ο κατ’ αυτόν τον τρόπον συνηθέστατα μόνος άνευ οπαδών εμφανιζόμενος εν τη Ελληνική Βουλή. Αλλ’ υπάρχουσι πολιτικοί άνδρες, οίτινες καν ως μονάδες παρουσιαζόμενοι εν τω κοινοβουλευτικώ βίω, ασκούσι ροπήν οίαν και τα πολυπροσωπότερα των πολιτικών κομμάτων»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΕΙΣ ΟΥΔΕΝΑ ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΨΩΜΕΝ ΝΑ ΜΑΣ ΛΗΣΤΕΥΣΗ

«Ομιλούσα σήμερον η Ιταλία περί επιρροής εν Μικρά Ασία και περί κινδύνων Ιταλικών συμφερόντων, ομιλεί αναλώμασι του Ελληνικού αίματος και των Ελληνικών θυσιών, διότι το σχέδιον των εθνικοφρόνων της Αγκύρας, το οποίον τόσον υπούλως περιέθαλπεν η Κων/πολις, εκμεταλλευομένη την μυωπίαν και τας αντιθέσεις των Ευρωπαίων πολιτικών, ήτο πασίγνωστον. […] Εάν υπάρχουν εν Ευρώπη συμφέροντα τοιαύτα, ώστε να γεννούν σκέψεις ληστεύσεως της Ελλάδος, η Ελλάς δεν αποτελεί σήμερον κράτος δυνάμενον να ληστευθή ευκόλως»

ΕΣΤΙΑ

• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ

«Άλλοτε αρχηγός κόμματος και άλλοτε Καπετάν Ένας, κάποτε παρασύρων όλους τους αντιπάλους του, κάποτε σωζόμενος μόνος αυτός από μίαν εκλογικήν πανωλεθρίαν, κάποτε μη σωζόμενος ούτε αυτός, ο Δημήτριος Ράλλης υπήρξε προσωπικότης ιδιαιτέρα, ψυχολογία ξεχωριστή, διανόησις ασυνήθης, οργανισμός εγκεφαλικός πρωτότυπος»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΕΙΣ ΤΑ ΒΑΘΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ. ΤΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟΝ ΖΕΥΓΝΥΕΙ ΤΟΝ ΖΑΓΓΑΡΙΟΝ ΠΟΤΑΜΟΝ. ΟΙ ΚΕΜΑΛΙΚΟΙ ΦΕΥΓΟΝΤΕΣ ΤΗΝ ΚΥΚΛΩΣΙΝ ΕΞΕΚΕΝΩΣΑΝ ΤΟ ΓΟΡΔΙΟΝ
• ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΝ

«Χθεσινόν μεταμεσονύκτιον τηλεγράφημά μας έφερε μέχρις ημών φήμας κυκλοφορούσας εν Αθήναι επιμόνως μεταξύ των προσκειμένων εις την Κυβέρνησιν κύκλων. […] Αλλ’ ο κ. Γούναρης διέψευσε τας φήμας. Τούτο ήτο επόμενον. Αν ανεγνώριζεν ότι τοιαύτα είναι τα έργα των συναδέλφων του δεν έπρεπε να απομακρύνη αυτούς εκ της Κυβερνήσεως, έπρεπε να απέλθη ο ίδιος της αρχής μεθ’ ολοκλήρου της Κυβερνήσεώς του»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΝ ΔΕΝ ΕΙΝΕ Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ…

«Όχι, αυτή δεν είναι πλέον η πολιτική του Βενιζέλου, ο οποίος δεν εννοούσε να συντρίψη την Άγκυραν χωρίς εντολήν. Είναι η πολιτική του κ. Γούναρη, τον οποίον η ανανδρία φέρει εις την παράδοξον θέσιν ανδρός, διακηρύσσοντος ότι ασκεί πολιτικήν αγρίως παρά του ιδίου πολεμηθείσαν. Και ο ‘’αίτιος’’ του ότι εστρατεύθησαν και πολεμούν μίαν ακόμη φοράν οι υιοί της Ελλάδος, αν δεν είναι ο κ. Γούναρης και το παρελθόν του, πάντως δεν είναι ούτε ο Βενιζέλος. Φαίνεται μάλλον ότι θα είναι η ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ»

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΣΟΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Γ. ΡΑΛΛΗ. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ, Ο ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΠΑΛΑΙΣΤΗΣ. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ
• Ο ΤΙΜΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
• ΠΟΙΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

ΠΡΩΙΝΗ

• ΤΟ ΤΕΡΜΑ Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΣ
• ΑΣ ΜΑΣ ΑΔΕΙΑΣΟΥΝ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΟΠΟΛΙΝ

«Η Κυβέρνησις της Κων/πόλεως, εάν επιθυμεί πράγματι την ειρήνην εις την Ανατολήν, δεν έχει παρά να πείση τον Σουλτάνον να μεταφέρη τον Θρόνον του εις την Άγκυραν και να τον ακολουθήση και αύτη εκεί. […] Ας μας αδειάσουν όθεν την Κων/πολιν και έπειτα ομιλούμεν»

• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΕΙΣ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟΝ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ

«(…) ενόμισε και ο βενιζελισμός ότι θα ηδύνατο να κρατή επ’ άπειρον εγκεκλεισμένην την πατρίδα του υπό απαγόρευσιν, ως πάσχουσα εκ Γερμανοπληξίας. […] Αρκετά κύριοι. Συνέλθετε! Εάν δεν έχετε συνείδησιν την οποίαν να συμβουλευθήτε, τουλάχιστον η στοιχειώδης λογική δεν αρκεί διά να σας πείση ότι αποτελεί εις το εξής ματαιοπονίαν πάσα απόπειρα να φέρετε διά συκοφαντικών μηχανορραφιών και πάλιν εις το αδιέξοδον την πατρίδα σας;»

• ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΛΛΗΣ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΦΕΛΛΑΧΟΙ

«’’Νομίζω ότι δυνάμεθα να χειρισθώμεν ευχερέστερον τας φυλάς αυτάς, εάν καλώς αντιληφθώμεν μέχρι ποίου ορίου φθάνουν αι δυνάμεις του’’» … Το κείμενο κομμένο από τη λογοκρισία

• Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΠΕΡΓΟΥΣ ΝΑΥΤΕΡΓΑΤΑΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΣΗΜΕΡΟΝ ΤΗΝ 4.30’ Μ.Μ. ΚΗΔΕΥΕΤΑΙ Ο ΔΗΜ. ΡΑΛΛΗΣ
• ΕΙΣ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΟΥΣ

«Τότε δε και ο Βενιζελισμός γινόμενος ασυνειδήτως ίσως Σύμμαχος του Κεμάλ, και όργανον των εν Ευρώπη φίλων και υποστηρικτών της Αγκύρας εξήλθε διακηρύσσων εις τας αγυιάς ότι ‘’η Ευρώπη δεν τα δίνει διότι ο Ελληνικός λαός θέλει τον Βασιλέα Κωνσταντίνον’’. Ενώ το αληθές ήτο ότι υπήρχον Σύμμαχοι οίτινες επροτίμησαν αντί του Βενιζέλου τον Κεμάλ! Η Αγγλία δε, η μεγάλη Αγγλία, προέβαινε τότε εις προτάσεις τινάς προς τον ΒΑΣΙΛΕΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΝ, αλλ’ η Ελλάς δεν εδέχθη, διότι ησθάνετο επανελθούσας τας δυνάμεις της, και εγνώριζεν ότι ήτο ικανή να στείλη εις τον διάβολον τον ευνοούμενον Κεμάλ, όπως έστειλεν εις τον Διάβολον και τον άλλον ευνοούμενον, τον Βενιζέλον!»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΑΝΟΙΞΙΣ ΚΑΙ Η ΑΣΥΜΦΩΝΙΑ

«Υπάρχουν, ατυχώς, ακόμη, ευρωπαϊκοί κύκλοι, πιστεύοντες εις μίαν μέλλουσαν νίκην του Κεμάλ, προς τον οποίον μάλιστα εξακολουθούν διαπραγματευόμενοι, παρά τας μέχρι τούδε διαψεύσεις των προσδοκιών των. […] Το χυθέν Ελληνικόν αίμα και αι τεράστιαι Ελληνικαί θυσίαι πρέπει να πληρωθούν, και θα πληρωθούν πολύ ακριβά, ακριβώτερα βέβαια την άνοιξιν, που υπολογίζει ο Κεμάλ, παρά τον Σεπτέμβριον, που επιθυμεί η επίσημος Τουρκική Κυβέρνησις της Κωνσταντινουπόλεως»