Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Παρασκευή 16 Ιουλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η τύχη της Κωνσταντινούπολης θεωρείται αποφασιστικής σημασίας για την επίλυση του Ανατολικού ζητήματος, καθώς όπως πιστεύεται ‘’το Ανατολικόν ζήτημα, είνε πρό πάντων ζήτημα Κωνσταντινουπόλεως’’. Η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ‘’εις την διά των όπλων λύσιν του περιπλόκου ζητήματος της Ανατολής’’. Και παραμένει μόνη στα πεδία των μαχών…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΠΑΡΑΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΕΜΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

«Ο τελευταίος πόλεμος εδημιούργησε διάφορα συστήματα προς πρόληψιν της οικονομικής καταστροφής, ήτις ηπείλει πάσας τας χώρας τας περιπλακείσας εις αυτόν. Την πείραν δε ταύτην των ξένων κρατών οφείλομεν και ημείς να χρησιμοποιήσωμεν μετά περιεσκεμμένης επιλογής προς πρόληψιν της οικονομικής καταστροφής»

• ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΙΣ. Ο ΛΟΡΔΟΣ ΚΩΡΖΟΝ ΚΑΙ Ο κ. ΜΠΟΝΟΜΙ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΑΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ. Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΩΣ ΔΙΚΑΙΑ ΔΙ’ ΑΜΦΟΤΕΡΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΜΠΟΛΕΜΟΥΣ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΗΛΩΣΩΜΕΝ

«Το κεμαλικόν επιτελείον, παρ’ όλην την προσπάθειαν ην καταβάλλει όπως συγκαλύψη το μέγεθος της ήττης, δεν έχει λόγους να μένη ήσυχον από την κατάστασιν του στρατού του. Απήχησιν δε των μεγάλων ανησυχιών του αποτελεί η βεβαίωσις αυτού ότι θα μεταβάλη τον πόλεμον εις αγώνα εφεξής ατάκτων συμμοριών, εις τακτικός δηλαδή κλεφτοπόλεμον. […] Αλλ’ η Ελλάς, έχουσα απέναντι αυτής αντάρτην, δεν θα θυσιάση την ησυχίαν της εις ιδεολογίας βλαβεράς αποδίδουσα την προστασίαν, ην κατά τα διεθνώς καθιερωμένα επάγεται η ιδιότης του εμπολέμου»

ΕΘΝΟΣ

• ΜΑΤΑΙΟΣ ΘΟΡΥΒΟΣ

«Η έκρηξις αύτη της λύσσης, αποτελεί τον καλλίτερον ύμνον διά το έργον του κ. Βενιζέλου. Οι αντίπαλοί του σήμερον αισθάνονται την ανάγκην να υπενθυμίσουν εις τον Ελληνικόν Λαόν το οφείλει εις τον υπογράψαντα όσας συνθήκας κατέστησαν μεγάλην και ισχυράν την Ελλάδα, έστω και αν οι καλοθεήταί προσπαθούν να διαστρέψουν τα γεγονότα. Ο μάταιος όμως θόρυβος των δεν έχει την θέσιν του κατά την παρούσαν ώραν»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΝ ΕΠΟΠΟΙΪΑΝ. ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΧΟΜΕΝΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ ΜΑΣ. Η ΕΞΟΡΜΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΑΛΑΓΓΩΝ ΕΚ ΤΟΥΛΟΥ-ΜΠΟΥΝΑΡ. ΔΕΗΣΙΣ ΥΠΕΡ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ. ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ ΤΗΣ ΖΕΣΤΗΣ. ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΗΜΝΩΝ ΚΟΡΥΦΩΝ ΤΟΥ ΚΟΥΚΛΟΥ-ΝΤΑΓ. ΕΦΟΔΟΣ ΔΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΧΗΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΕΝΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΑΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΑΣ
• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ

«Μολονότι δε εκ των μέχρι τούδε αγγελθεισών πληροφοριών δεν φαίνεται να καθώρισε ποίαν ο Έλλην Πρωθυπουργός νομίζει την μόνην προσήκουσαν λύσιν του ζητήματος της Κων/πόλεως, δεν επιτρέπεται καμμία αμφιβολία ότι ο κ. Γούναρης θα υπεδήλωσεν εκείνην την λύσιν ήτις δεν επιβάλλεται μόνον από τα’ απαράγραπτα και ζωντανά δίκαια της Ελλάδος, τα οποία μετά τόσων αιώνων σκληρούς αγώνας και ανεκδιήγητα μαρτύρια, επισφραγίζουν σήμερον οι νέοι αιματηροί και ένδοξοι θρίαμβοι των ελληνικών όπλων»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΘΑ ΘΡΙΑΜΒΕΥΣΟΥΝ

«Όταν τα γεγονότα ομιλούν τόσον ευγλώττως, θα ήτο αστείον να περιμένη κανείς από τον Βασιλέα των Ελλήνων, να σοβαρολογή με τους πολεμούντας αυτόν δημοσιογράφους. […] Και επί τέλους την ώραν, κατά την οποίαν οι διάφοροι αυτοί ρεπόρτερς πολεμούν τον Κωνσταντίνον, διατί δεν τον αφίνουν ήσυχον όπως τον αφίνει ήσυχον η μη αναγνωρίσασα Αυτόν συμμαχική διπλωματία;»

ΕΣΤΙΑ

• ΟΛΙΓΟΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΜΑΧΗΣ. ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥ

«Από αυτομόλους και αιχμαλώτους της χθεσινής νυκτός πληροφορούμεθα ότι το ηθικόν του Κεμαλικού στρατού έχει κλονισθή εις βαθμόν τοιούτον, ώστε να μη στηρίζωνται ελπίδες πλέον σπουδαίας δράσεως επί των δυνάμεών του. […] Η γενική πεποίθησις είνε ότι ο Κεμάλ διά λόγους συγκρατήσεως του στρατού του θα σταθή να πολεμήση. Από όλα τα στήθη εκφεύγει στεναγμός ανακουφίσεως. Απεκάμαμεν πλέον να τρέχωμεν καταδιώκοντες. Ας σταθή κάπου να τον τσακίσωμεν»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Ο ΚΕΜΑΛ ΘΑ ΚΑΜΗ ΚΛΕΦΤΟΠΟΛΕΜΟΝ. ΘΑ ΚΑΤΑΔΙΩΧΘΗ ΜΕΧΡΙ ΠΛΗΡΟΥΣ ΕΞΟΝΤΩΣΕΩΣ. Ο ΠΑΡΙΣΙΝΟΣ ‘’ΧΡΟΝΟΣ’’ ΛΕΓΕΙ: ΓΕΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ Η ΚΩΝ/ΠΟΛΙΣ
• ΜΕΧΡΙ ΣΥΝΤΡΙΒΗΣ

«Ο αγών θα τερματισθή και οι καρποί αυτού θα εξασφαλισθούν μόνον όταν ο εχθρός συντριβή κατά τοιούτον τρόπον, ώστε να μη δύνανται να επικαλούνται την ύπαρξίν του εκείνοι, οι οποίοι ηύχοντο υπέρ της νίκης του και δεν θέλουν να πιστεύσουν εις την ήτταν του!»

ΠΑΤΡΙΣ

• Η ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ. Οι Έλληνες του Πόντου και της Κιλικίας. – Καθορισμός των βλέψεων της Ελλάδος επί της Δυτικής Ασίας. – Αι προτάσεις του Ιανουαρίου 1915 και αι συμφωνίαι του Λονδίνου και της Μωριέννης
• ΜΕΧΡΙ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΣΚΗ ΣΕΧΗΡ

ΑΙ ΜΑΧΑΙ ΤΗΣ ΚΙΟΥΤΑΧΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΝΩΤΑ ΤΟΥ ΗΤΤΩΜΕΝΟΥ ΕΧΘΡΟΥ. – ΟΙ ΑΓΡΙΟΙ ΤΣΕΤΕΣ ΚΑΙΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ. – ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΣΚΗ ΣΕΧΗΡ. – ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΜΙΑΣ ΑΣΤΡΑΠΙΑΙΑΣ ΟΡΜΗΣ. – ΜΟΝΟΝ ΕΝΤΟΣ ΟΚΤΩ ΗΜΕΡΩΝ. – ΤΙ ΑΠΟΜΕΝΕΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΣ

«Εξ άλλου, η κατάληψις της Κωνσταντινουπόλεως υπό του ελληνικού στρατού και η οριστική λύσις του ζητήματος τούτου, θα προκαλέση κατ’ ανάγκην συν τω χρόνω και την παράλυσιν του κεμαλικού κινήματος. […] Αλλ’ αφού καταρρέει η περί βιωσίμου Τουρκίας αρχή, προέχει του λοιπού και διά τας Δυτικάς Δυνάμεις η ανάγκη κανονισμού του ανατολικού ζητήματος επί τη βάσει των δεδομένων της πραγματικής καταστάσεως»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Εφημερίδες τινές ξέναι ανησυχούσαι μήπως εγείορμεν υπερβολικάς εδαφικάς αξιώσεις, χωρίς να μας ορίζωσι το όριον της μεταβάσεως από των λογικών εις τας υπερβολικάς μας λέγουσιν ότι ο πόλεμος δεν ετελείωσε. […] Εκείνο όπερ θα δηλώσωμενε ίνε τούτο. ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΧΑΡΑΞΩΜΕΝ ΟΥΤΕ ΩΣ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ ΟΥΤΕ ΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟΙ δεχόμενοι εν τη αδυναμία των ό,τι τοις δίδεται παρά των ιασχυρών προστατών»

• Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑΝ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ

«Και η εξέγερσις αύτη δεν στρέφεται, όπως κολακεύεται να πιστεύη η κυβέρνησις, εναντίον των 74 μόνον τσιφλικάδων βουλευτών, κατά των οποίων επιζητεί αποκλειστικώς να την κατευθύνη. Στρέφεται εναντίον αυτής της ιδίας, στρέφεται εναντίον της κοροϊδίας, την οποίαν οι αγρόται της Θεσσαλίας τουλάχιστον αυτήν την φοράν δεν θα ανεχθούν πλέον»

ΣΚΡΙΠ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ. Ο ΚΕΜΑΛ ΕΙΝΕ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚ ΝΕΟΥ ΑΜΥΝΑΝ
• ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΕΙΠΗ ΟΧΙ ΟΤΑΝ Ο ΘΕΟΣ ΛΕΓΕΙ ΝΑΙ

«Συνεπώς το ζήτημα της Κωνσταντινουπόλεως είνε ήδη λελυμένον! Το έλυσε αφ’ ενός η Νίκη του στρατού μας, αφ’ ετέρου δε η υπερτάτη δύναμις των πραγμάτων! Ο Θεός της Ελλάδος παρεσκεύασεν άριστα το μέγιστον αυτό έργον της αιωνίας Δικαιοσύνης Του. Η ομοφωνία δε του Ελληνισμού, ο ηρωϊσμός του Στρατού, και η πίστις προς τον Βασιλέα, θα επιταχύνουν το αναπόφευκτον τέρμα. Ποίος θα είπε ΟΧΙ όταν ο Θεός λέγει ΝΑΙ»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ

«Η συνθήκη των Σεβρών εκουρελλοποιήθη πρώτον από έναν επαναστάτην, τον Κεμάλ, επικροτούντων και δύο εκ των συμμάχων, οίτινες την υπέγραψαν και επομένως είχον την ευθύνην της υπογραφής των. […] Πρέπει η νέα συνθήκη της ειρηνεύσεως της Ανατολής να είνε τοιαύτη, ώστε να μη παρέχη κανέν όπλον εις την Τουρκικην υπουλότητα και κακοπιστίαν»

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΑΓΟΡΑ ΝΑΥΛΩΝ