«Έχουν τη σημαία μαζί τους;» – “Ναι” μου λέει…”

Η  ΜΑΧΗ  ΣΤΟ  ΟΥΤΣ  ΣΕΡΑΪ  7  Ιουλίου  1921

Αφήγηση του Γιώργη Μυγιάκη* στον Μιχάλη Κατσανεβάκη

Από την Κιουτάχεια. Άδικα,  είχαν βγει από τον κλοιό…

Δεν πέρασε πολύ και μας επιτέθηκαν οι Τούρκοι, μέχρι να γυρίσουν τα άλλα δύο Τάγματα μας είχαν «εξαφανίσει»… πάνω στο ύψωμα ήταν πάνω από 30 δικοί μας σκοτωμένοι. Είδα τους Τούρκους  μπροστά μου, στα 5 μέτρα και μου λένε στα τούρκικα: «αναπαϋμένος – σκατόπιστε».

Τραβούσα το άλογο του λοχαγού από τα χαλινάρια (είχε σταλεί να το πάρει) και συρόμουνα μέσα στα στάρια, ενώ οι σφαίρες σφύριζαν δίπλα μου.

Κατάφερα και πήγα απέναντι στο χωριό Ούτς Σεράι **, που κρατούσαν οι δικοί μας. Ζοριστήκαμε, καλέσαμε το ιππικό…. Έγινε λάθος, πέσανε στους οχυρωμένους Τούρκους που τους θερίσανε με τα πολυβόλα…. ***

Εκεί είχαν γδύσει και σουβλίσει με ένα ξύλο από δρυγιά,  οι Τούρκοι ζωντανό ένα Ταγματάρχη από τα Ανώγεια. (Μου ανάφερε ένα όνομα, το οποίο υπάρχει και στα επίσημα αρχεία).

Πιάσαμε δύο αιχμαλώτους και μας λένε ότι έχομε πέσει σε δύναμη 50.000 Τούρκων.

Τα μεγάλα σπερνά (αργά τ΄  απόγευμα) μας λέει ο διοικητής μας ο Γεώργιος Ζήρας: «θα κάνομε αντεπίθεση» ****

Πετιέται ο Λοχαγός μας ο Σταυριανόπουλος και του λέει: «Εδώ είμαστε στην αρχή 5.000 και δεν φέραμε αποτέλεσμα και θα φέρομε με 100;».

«Έστω και με 30», του απάντησε ο Ζήρας.

Επιτεθήκαμε, τους κυνηγούσαμε ένα χιλιόμετρο, εμείς τα «αποφάουδα» (αποφάγια – οι ελάχιστοι), μόλις όμως μπήκαμε στον κάμπο και είδαν πόσοι είμαστε, άρχισαν να μας κυνηγούν στα 30 μέτρα και προσπαθούν να μας πάρουν τη σημαία. Από χέρι σε χέρι τη γλυτώσαμε.

Με το Δρακάκη το Γιάννη από το Αλωνάκι κουβαλήσαμε τραυματία τον υπολοχαγό τότε Φραγκιαδάκη.

Εκεί καταστράφηκε ολόκληρο το 14ο Σ.Π. στις 6  Ιουλίου (7/7/1921) και έζησα εγώ να χαρώ τον απάνω κόσμο. Ο Θεός να των συγχωρέσει.

Εμείς αποσυρθήκαμε, πήγε η 5η Μεραρχία και πολεμούσε τρεις μέρες για να βγάλει τους Τούρκους από το Ούτς Σεράι, άλλες τρεις μέρες κάνανε να θάψουν τους νεκρούς του 14ου Σ.Π.

Το ιππικό πέτυχε του Τούρκους και είχαν στήσει τα όπλα πυραμίδα 150μ από την κατασκήνωση τους,  παρ’ ότι σήκωσαν λευκή σημαία, όρμησε το ιππικό και έσφαξε, ξαναγύρισε και ξανάσφαξε, γιατί είχαν σουβλίσει τον Ταγματάρχη.

Τότε ένας δεκανέας του ιππικού μας είπε:

– «Ζει βρε παιδιά κανείς από το 14ο Σ.Π.;».

Γυρίζω και του λέω: «Εμείς τα αποφάουδα είμαστε»,

-«εβγάλαμε βρε παιδιά το δίκιο».

Λίγο καιρό αργότερα βρισκόμουνα στο νοσοκομείο στην Σμύρνη τραυματίας και μου λέει ένας  άλλος τραυματίας, Μακράκης από το Ρέθεμνος:

-«Γιώργη τώρα περνά το σύνταγμά μας απ’ έξω», ήταν κατά την υποχώρηση.

– Τότε γυρίζω και του λέω: «ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ;» – «ναι» μου λέει”.

*O Γεώργιος Μυγιάκης γεννήθηκε στο χωριό Κάμποι Κυδωνίας, στα Χανιά το 1898.

Το 1920 στρατεύτηκε στο 14ο Σύνταγμα Κρητών και την επόμενη χρονιά βρέθηκε να πολεμά στα υψίπεδα της Μικράς Ασίας καθώς η μονάδα του αποτέλεσε τμήμα της μεγάλης προώθησης του Ελληνικού Στρατού προς το Εσκή Σεχίρ, εφαλτήριο για το «άλμα προς την Άγκυρα».

Σε βαθιά γεράματα, αλλά σε πλήρη διαύγεια, αφηγήθηκε στον συγγραφέα Μιχάλη Κατσανεβάκη εκείνη την «περιπέτεια» που στιγμάτισε τον μακρύ βίο του.

Απεβίωσε στο χωριό του το 1998 και ως το τέλος της ζωής του επαναλάμβανε σε κάθε ευκαιρία πως «το δικό του καντήλι είχεν ακόμη λάδι», σαν να ένοιωθε τύψεις που αυτός γύρισε να χαρεί τη ζωή, ενώ εκατοντάδες συμπολεμιστές του, «κοπέλια όλα στον αθό τως απάνω», έμειναν για πάντα εκεί, στην αχανή Μικρασιατική στέπα. Πάντα συγκινημένος θυμόταν την «διάσωση της Σημαίας», τόσο στην μάχη του Ουτς Σεράι, όσο και κατά την υποχώρηση.

** Η μάχη του Ουτς Σεράι (7 Ιουλίου 1921) εκτυλίχθηκε στην διάρκεια της δεύτερης προσπάθειας του Ελληνικού Στρατού για διεύρυνση της ζώνης ασφαλείας της Σμύρνης, τη στιγμή που οι πιστές στον Κεμάλ δυνάμεις ξεκινούσαν να γίνονται απειλητικές. Παρά την πρόσκαιρη αποτυχία, λίγες ημέρες μετά η 5η Μεραρχία κατέλαβε τις τουρκικές θέσεις πέριξ της κωμόπολης ανοίγοντας τον δρόμο για την  κατάληψη μετά από σφοδρή μάχη του Εσκή Σεχίρ, του Αφιόν Καραχισάρ και της Κιουτάχειας. Η εδραίωση των Ελλήνων σ’ αυτή τη γραμμή άνοιξε τον δρόμο για της εκστρατεία στον Σαγγάριο, η οποία παρ’ όλη την τακτική της επιτυχία, αποτέλεσε το κύκνειο άσμα της «Στρατιάς Μικράς Ασίας», αφού εξάντλησε το Στράτευμα σε υλικό και ηθικό επίπεδο.

***Πρόκειται για την δραματική επέλαση της 2ης και 3ης Ίλης της Ταξιαρχίας Ιππικού το μεσημέρι της 7ης Ιουλίου, σε μια προσπάθεια να σωθεί το δεξί πλευρό της παράταξης του 14ου Συντάγματος που εκείνη την ώρα αντιμετώπιζε ισχυρή εχθρική επίθεση και βρισκόταν υπό κατάρρευση. Από λάθος αναγνώρισης ωστόσο, η επέλαση εκτυλίχθηκε μπροστά σε καλά οχυρωμένες τουρκικές θέσεις. Αναγνωρίζοντας την τελευταία στιγμή την παγίδευση της δύναμης του ο Επίλαρχος, Σπυρίδων Μαρκόπουλος, αντί να «γυρίσει πλάτη» προτίμησε την κατά μέτωπον επέλαση με αποτέλεσμα οι δύο Ίλες να θεριστούν κυριολεκτικά από τα εχθρικά πολυβόλα, που έβαλαν από οργανωμένες θέσεις άμυνας. Σκοτώθηκε ο ίδιος ,αλλά και ο Ίλαρχος, Νικόλαος Φουρτούνας, οι Ουλαμαγοί, Νικόλαος Παπαϊωάννου και Κλώντζας, 50 οπλίτες και 80 άλογα, ενώ τραυματίστηκαν πολλοί αξιωματικοί και δεκάδες οπλίτες.

****Ο Μυγιάκης εδώ αναφέρεται στην αντεπίθεση που πραγματοποίησε το απόγευμα της 7ης Ιουλίου ο Συνταγματάρχης, Γεώργιος Ζήρας, μόνο με 300 οπλίτες. Η αντεπίθεση αυτή αν και εκτοξεύθηκε εναντίον ολόκληρου τουρκικού Συντάγματος ,σημείωσε αρχικά θεαματική επιτυχία. Όμως όταν οι Έλληνες βγήκαν στο ανοιχτό πεδίο από το αντέρεισμα του όρους Νταγκαλί ,δέχτηκαν σφοδρή αντεπίθεση με τη σειρά τους από τετραπλάσια τουρκική δύναμη .Τότε ήταν που χρειάστηκε οι στρατιώτες μας να περάσουν την Σημαία του 14ου Συντάγματος «από χέρι σε χέρι για να την σώσουν .Την Σημαία κρατούσε αρχικά ο ίδιος ο Ζήρας που τραυματίστηκε σοβαρά ,και θεωρήθηκε νεκρός ,αλλά διασώθηκε από καθαρή τύχη.

Πηγές:

-Ηχογραφημένη συνέντευξη του Γ. Μυγιάκη στον Ιστορικό και συγγραφέα Μιχάλη Κατσανεβάκη

– ΔΙΣ/ΓΕΣ: Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919-1922 «Στρατιωτικές Επιχειρήσεις

-«Το Ελληνικόν Ιππικόν κατά την Μικρασιατικήν Εκστρατείαν» του Αντισυνταγματάρχη Αθ. Χρυσοχόου, Αθήνα 1934.