Ο «αφελληνισμός» των τραπεζών και άλλες ιστορίες

Άρθρο του Γιάννη Γκιόκα Vice President Research & Development στην PCCW Global και Ιδρυτή της Crypteia Networks. Ο κ. Γκιόκας ειδικεύεται σε θέματα κυβερνοάμυνας και λήψης αποφάσεων υπό συνθήκες αβεβαιότητας. Όλες οι απόψεις είναι προσωπικές.

Το κύριο θέμα συζήτησης αυτές τις μέρες είναι οι προτεινόμενες αλλαγές στις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών μετά από τις προτροπές των νέων μετόχων τους. «Μήλον της Έριδος» είναι η ελληνικότητα του νέου σχήματος διοίκησης και κατά πόσο η είσοδος στελεχών άλλων εθνικοτήτων σε αυτό θα έχει επιπτώσεις στην Ελληνική Οικονομία.

Η Ελληνική Οικονομία, σε πρώτο χρόνο, χρειάζεται νέες επενδύσεις και σταθερότητα, κάτι που μέσα από τον διαφαινόμενο κρατικό παρεμβατισμό στην επιλογή των νέων τραπεζικών διοικήσεων δεν φαίνεται να ενισχύεται, με προοπτικές αντίστοιχων φιάσκων όπως η σύμβαση μεταβίβαση του ΟΛΠ στην COSCO και η χρυσή μετοχή επί Αλογοσκούφη του ΟΤΕ για την αποφυγή εξαγοράς του από την MIG.

Είναι σημαντικότερο τόσο για την Κυβέρνηση όσο και το σύνολο του πολιτικού κόσμου να κάνει την ενδοσκόπηση του για το πώς έφτασαν οι Ελληνικές Τράπεζες σε αυτό το σημείο μέσα από το PSI, τον παρεμβατισμό στην διαχείριση των κόκκινων δανείων, τις δύο εκ του αποτελέσματος αποτυχημένες ανακεφαλαιοποιήσεις, τα capital controls και βεβαίως τις μειώσεις μισθών και συντάξεων που στέρησαν τόσο από τις τράπεζες, όσο και από τους πελάτες τους, τα μέσα για να υποστηρίξουν τις λειτουργίες τους, παρά να προσπαθεί να παίξει τον τραπεζίτη.

Ο μόνος προφανής λόγος για την τόση «αγωνία» των πολιτικών κομμάτων για τον δυνητικό «αφελληνισμό» των Ελληνικών τραπεζών είναι η απόρροια μιας τέτοιας αλλαγής η οποία θα εισαγάγει ορθολογιστικά μοντέλα διαχείρισης προς όφελος τόσο των μετόχων των τραπεζών, των καταναλωτών όσων και των βιώσιμων επιχειρήσεων ενώ παράλληλα θα θέσει τέρμα στην προνομιακή μεταχείριση τόσο των ημετέρων όσο και των πολιτικών κομμάτων, κάτι που από ότι φαίνεται ενοχλεί όλες τις αποχρώσεις του Ελληνικού πολιτικού συστήματος.

Σε αντίθεση με τις προοπτικές για τις Ελληνικές τράπεζες, η πρακτική της επιλογής του καλύτερου δυνατού στελεχιακού δυναμικού στην ομάδα διοίκησης δεν είναι ξένη σε μεγάλους πολυεθνικούς οργανισμούς, , και είναι θεμιτή τόσο από τους μετόχους όσο και από τις αγορές. Δεν εξεγέρθηκε κανένας στην Ελβετία όταν η Credit Swiss ανακοίνωσε το Ιούνιο του 2015 των νέο CEO της από την Ακτή Ελεφαντοστού, στην Αγγλία όταν η Vodafone τον Ιούλιο του 2008 ανακοίνωνε τον νέο Ιταλό CEO της, στη Γερμανία όταν τον Ιούνιο του 2015 ο νέος co-CEO της Deutsche Bank ήταν Βρετανός κτλ.

Η θεμελιώδης αρχή της παγκοσμιοποίησης επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προσελκύουν ταλέντο από κάθε σημείο του πλανήτη, δεδομένου ότι οι αγορές και οι οικονομίες έχουν ενοποιηθεί και αλληλοεπηρεάζονται, κάτι που καθιστά επιτακτική την επιλογή των ικανότερων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την παραγωγή αξίας της κάθε επιχείρησης και οργανισμού.

Οι αντίθετες ενέργειες και ο έντονος κρατικός παρεμβατισμός στην λειτουργία της αγοράς, δημιουργεί στρατιές από εταιρείες φαντάσματα, όπως αυτές που αποτελούν μεγάλο μέρος της λίστα με τους μεγαλοφειλέτες του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και η στρεβλή ανάπτυξή τύπου Κίνας η οποία έχει ως κεντρικό μοχλό ανάπτυξης τις δημόσιες επενδύσεις και όχι την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Το “ανήκομεν εις την Δύσιν” του Κωνσταντίνου Καραμανλή δεν πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν η χώρα είναι σε αναζήτηση πόρων, πιστώσεων και συμμάχων για τα εθνικά της ζητήματα ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις ακολουθούμε αναχρονιστικά Ανατολικά μοντέλα τα οποία έχουν αποδείξει στην πράξη ότι δεν είναι βιώσιμα.

Είναι σημαντικό για τη χώρα να κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ του πολιτικού συστήματος και του επιχειρηματικού κόσμου ώστε και η αγορά να λειτουργήσει υπό συνθήκες καθαρού ανταγωνισμού αλλά και να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από τη δημιουργία ενός σταθερού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων χωρίς αυτό να τσαλακώνεται ανά περίπτωση για την εξυπηρέτηση των εκάστοτε ομάδων επιρροής.