Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού: Το 2021 ο τουρισμός αυξήθηκε μόλις 4%, πολύ κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα

Ανταπόκριση από Ισπανία: Δώρα Μακρή

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (ΠΟΤ) ο παγκόσμιος τουρισμός παρουσίασε αύξηση μόλις 4% το 2021, σε σύγκριση με το 2020 (415 εκατομμύρια έναντι 400 εκατομμυρίων). Ωστόσο, οι διεθνείς αφίξεις τουριστών (διανυκτερεύοντες επισκέπτες) παρέμειναν κατά 72% χαμηλότερες από αυτές του 2019, ένα έτος πριν από την πανδημία, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις του UNWTO. Πρόκειται για στοιχεία που ακολουθούν αυτά του 2020, της χειρότερης χρονιάς στα χρονικά του τουρισμού, όταν σημειώθηκε μείωση 73% στις διεθνείς αφίξεις.

Το πρώτο τεύχος του 2022 του Παγκόσμιου Βαρόμετρου Τουρισμού του UNWTO δείχνει ότι τα αυξανόμενα ποσοστά εμβολιασμού, σε συνδυασμό με τη χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών λόγω του αυξημένου διασυνοριακού συντονισμού και των νέων πρωτοκόλλων, βοήθησαν στην απελευθέρωση της δεσμευμένης ζήτησης. Ο διεθνής τουρισμός ενισχύθηκε μέτρια το δεύτερο εξάμηνο του 2021, με τις αφίξεις το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο κατά 62% χαμηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία. Με βάση τα δεδομένα, οι διεθνείς αφίξεις τουριστών τον Δεκέμβριο ήταν 65% χαμηλότερες από ό,τι το 2019. Ο πραγματικός αντίκτυπος της παραλλαγής Omicron και του κύματος των μολύνσεων από τον COVID-19 απομένε να φανεί.

Αργή και άνιση ανάκαμψη

Ο ρυθμός ανάκαμψης παραμένει αργός και άνισος σε όλες τις περιοχές του κόσμου, λόγω διαφορετικών βαθμών περιορισμών κινητικότητας, ποσοστών εμβολιασμού και εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών. Η Ευρώπη και η Αμερική κατέγραψαν τα καλύτερα αποτελέσματα το 2021 σε σύγκριση με το 2020 (+19% και +17% αντίστοιχα), αλλά και οι δύο εξακολουθούν να είναι 63% κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα.

Η Καραϊβική κατέγραψε τα καλύτερα αποτελέσματα (+63% πάνω από το 2020, αν και 37% κάτω από το 2019), με ορισμένους προορισμούς να πλησιάζουν ή να ξεπερνούν τα προ πανδημίας επίπεδα. Η Νότια Ευρώπη (+57%) και η Κεντρική Αμερική (+54%) γνώρισαν επίσης σημαντική ανάκαμψη, αλλά παραμένουν 54% και 56% αντίστοιχα κάτω από τα επίπεδα του 2019. Βόρεια Αμερική (+17%) και Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (+18% ) ξεπέρασαν επίσης τα επίπεδα του 2020.

Εντωμεταξύ, η Αφρική σημείωσε αύξηση 12% στις αφίξεις το 2021 σε σύγκριση με το 2020, αν και εξακολουθούν να είναι κατά 74% χαμηλότερες από το 2019. Στη Μέση Ανατολή, οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 24% σε σύγκριση με το 2020 και 79% σε σύγκριση με το 2019. Στην Ασία και στον Ειρηνικό, οι αφίξεις παρέμειναν 65% κάτω από τα επίπεδα του 2020 και 94% κάτω από τις τιμές πριν από την πανδημία, καθώς πολλοί προορισμοί παρέμειναν κλειστοί για μη βασικά ταξίδια.

Αύξηση τουριστικών δαπανών

Η οικονομική συνεισφορά του διεθνούς τουρισμού το 2021 εκτιμάται σε 1,9 τρισ. δολάρια ΗΠΑ, από 1,6 τρισ. δολάρια ΗΠΑ το 2020, αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ κάτω από την αξία των 3,5 τρισ. δολαρίων πριν από την πανδημία. Οι εισπράξεις από τις εξαγωγές από τον διεθνή τουρισμό θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 700 δισ. δολάρια το 2021, μια μικρή βελτίωση από το 2020 λόγω των υψηλότερων δαπανών ανά ταξίδι, αλλά λιγότερο από τα μισά από τα 1,7 τρισ. δολάρια που καταγράφηκαν το 2019.

Οι μέσες εισπράξεις ανά άφιξη εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 1.500 $ το 2021, από 1.300 $ το 2020. Αυτό οφείλεται στη μεγάλη σωρευτική εξοικονόμηση και στη μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής, καθώς και στις υψηλότερες τιμές μεταφοράς και διαμονής . Η Γαλλία και το Βέλγιο σημείωσαν συγκριτικά μικρότερες μειώσεις στις τουριστικές δαπάνες, στο -37% και -28%, αντίστοιχα, από το 2019. Η Σαουδική Αραβία (-27%) και το Κατάρ (-2%) είχαν επίσης κάπως καλύτερες επιδόσεις το 2021.

Προοπτικές για το 2022

Σύμφωνα με την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του UNWTO, η πλειονότητα των επαγγελματιών του τουρισμού (61%) βλέπει καλύτερες προοπτικές για το 2022. Ενώ το 58% αναμένει ανάκαμψη το 2022, ειδικά κατά το τρίτο τρίμηνο, το 42% προβλέπει πιθανή ανάκαμψη μόνο το 2023. Η πλειοψηφία των ειδικών (64%) αναμένει πλέον ότι οι διεθνείς αφίξεις δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019 έως το 2024 ή αργότερα, από 45% στην έρευνα του Σεπτεμβρίου.

Η ταχεία και πιο διαδεδομένη ανάπτυξη των εμβολιασμών διεθνώς, ακολουθούμενη από σημαντική άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών, καθώς και μεγαλύτερος συντονισμός και σαφέστερη ενημέρωση για τα ταξιδιωτικά πρωτόκολλα είναι οι κύριοι παράγοντες που επισημαίνονται από ειδικούς για την αποτελεσματική ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού.

Τα σενάρια του UNWTO δείχνουν ότι οι διεθνείς αφίξεις τουριστών θα μπορούσαν να αυξηθούν μεταξύ 30% και 78% σε σύγκριση με το 2021. Ωστόσο, αυτά τα ποσοστά εξακολουθούν να είναι 50% και 63% χαμηλότερα από τα επίπεδα πριν από την πανδημία.

Η πρόσφατη αύξηση των κρουσμάτων του COVID-19 και της παραλλαγής Omicron πρόκειται να διαταράξει την ανάκαμψη και να επηρεάσει την εμπιστοσύνη μέχρι τις αρχές του 2022, καθώς ορισμένες χώρες επαναφέρουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και περιορισμούς για ορισμένες αγορές. Ταυτόχρονα, η εξάπλωση των εμβολιασμών παραμένει άνιση και πολλοί προορισμοί εξακολουθούν να έχουν τα σύνορά τους εντελώς κλειστά, ιδιαίτερα στην Ασία και τον Ειρηνικό. Ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον θα μπορούσε να ασκήσει πρόσθετη πίεση στην αποτελεσματική ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού, με αύξηση των τιμών του πετρελαίου, αύξηση του πληθωρισμού, πιθανές αυξήσεις επιτοκίων και συνεχιζόμενη διακοπή των αλυσίδων εφοδιασμού. Ωστόσο, η ανάκαμψη του τουρισμού που λαμβάνει χώρα σε πολλές αγορές, ειδικά στην Ευρώπη και την Αμερική, μαζί με την ευρεία ανάπτυξη των εμβολιασμών και τη σημαντική συντονισμένη άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών, θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους καταναλωτές και στην επιτάχυνση της ανάκαμψης του διεθνούς τουρισμού το 2022.

Ενώ ο διεθνής τουρισμός ανακάμπτει, ο εγχώριος τουρισμός συνεχίζει να οδηγεί σε ανάκαμψη του κλάδου σε έναν αυξανόμενο αριθμό προορισμών, ιδιαίτερα σε αυτούς με μεγάλες εγχώριες αγορές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο εσωτερικός τουρισμός και τα ταξίδια κοντά στο σπίτι, καθώς και οι υπαίθριες δραστηριότητες, τα προϊόντα με βάση τη φύση και ο αγροτικός τουρισμός είναι μερικές από τις κύριες ταξιδιωτικές τάσεις που θα συνεχίσουν να διαμορφώνουν τον τουρισμό το 2022.